Geçtiğimiz günlerde Trendyol’un hızlı market teslimatlarını gerçekleştiren ve Trendyol Go çatısı altında çalışan, bordroda olmayan ve paket başına çalışan motorlu kuryeler, şirketin İstanbul’daki şubelerinin önünde eylem yaptı. Eylemin ardından işçilerin şirket yöneticileriyle görüştüğü ve taleplerini ilettikleri belirtilirken Umut-Sen’in Twitter’da yaptığı açıklamada, “Sefalet zammına ve ağır çalışma şartlarına karşı iki gündür iş bırakarak Trendyol ile görüşme gerçekleştiren Trendyol Go işçileri, taleplerinin çözümüne çalışılacağına ve pazartesi tekrar görüşme yapılacağına dair söz aldı. Gerekirse yine, daha güçlü geliriz.”&nbsp;ifadelerine yer verildi.Trendyol Go kuryelerinin talepleri arasında daha yüksek&nbsp;ücret artışı, yakıt giderlerinin Trendyol tarafından karşılanması, 10 saatlik emeğin karşılığının 30 paket atarak minimum 1.300 liraya yükseltilmesi, şirketin “kazandıran saatler” olarak da bilinen “alevli saatler” uygulamasında çalışma zorunluluğunun kaldırılması, mağaza ve müşteri mesafesinin azaltılması, asansör olmayan binalarda çıkma zorunluluğu en fazla 5 kat olması, mağazada bekleme sürelerinin sınırlandırılması gibi toplamda&nbsp;22 maddenin&nbsp;yer aldığı bildirildi.&nbsp;<img src="https://images.aposto.com/2023/0/3/1674076209087.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" alt="Trendyol kuryelerinin talepleri" ratio="0.75" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Türkiye’de kurye eylemleri</h2>Bu, Trendyol için çalışan kuryelerin ilk büyük eylemi değildi. Geçtiğimiz yıl enflasyonun %36 olarak açıklandığı ve asgari ücrete %50 oranında zam yapıldığı ocak ayında Trendyol Express çalışanı yüzlerce kurye, şirketin hak edişlerine yapmayı teklif ettiği %11 oranında zam karşısında kontak kapatmış, şirketin farklı şubelerinin önünde protestolar düzenlemişti. Cumhuriyet gazetesine konuşan işçiler, o dönemde Bağ-Kur ödemelerini kendilerinin yaptıklarını, yeme-içme masraflarını ve araçlarının tüm masraflarını da kendilerinin üstlendiğini belirtmiş; şirketin uyguladığı cezalara dahi %40 zam yaptığını <a fr-original-style="" href="https://www.cumhuriyet.com.tr/turkiye/trendyol-kuryeleri-yuzde-11-zamma-karsilik-kontak-kapatti-1902623" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">eklemişti.</a> Eylemlerin ikinci gününde Trendyol’un kuryelerine %38,8 zam uygulama kararı aldığını açıklaması ve bu konuda anlaşma sağlanmasıyla kuryeler 26 Ocak’ta protestolarına son vermişti.Trendyol kuryeleriyle yakın zamanlarda Yemeksepeti bünyesinde çalışan kurye ve depo işçileri, şirketin İstanbul’daki genel müdürlüğünün önünde eylem yaptı. İşçiler, “maaş, yemek ücretleri ve yan haklarda iyileştirme” talep etti. HepsiJet kuryeleri de daha yüksek zam, yakıt masraflarına destek gibi taleplerle eylemler yapmış; Hepsiburada yaklaşık iki ay süren eylemlerin ardından işçilerin taleplerini karşılamıştı. Yemeksepeti’nin bu konudaki adımı hakkındaki haberlerdeyse, yaklaşık 3 ay süren eylemlerin neticesinde taleplerine yanıt bulamayan, baskılara dayanamayan veya bu şartlar altında çalışmak istemeyen birçok kuryenin işten ayrıldığı aktarıldı.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Dünyada neler oluyor?</h2>İş dünyasının gündemine çok önceden giren ancak pandeminin ardından tüketicilerin hayatlarına çok daha sık dokunmasıyla işçi hakları alanında da daha görünür hâle gelen “gig ekonomisi” çalışanları, yalnızca Türkiye’de değil dünyanın çeşitli yerlerinde de hakları için ayaklanıyor.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Nedir? Gig ekonomisini kadrolu ve kalıcı işlerin yerine kısa vadeli, proje bazlı sözleşmelerle yapılan veya serbest çalışma şeklinde tanımlanan çalışma biçimi olarak açıklamak mümkün. Gig ekonomisi çalışanları genellikle kadrolu ve kurumsal çalışanlardan farklı olarak, asgari ücret, haksız işten çıkarmalar karşısında güvence, işveren tarafından yapılan emeklilik ve sağlık ödemeleri, yaralanmalar için tazminat veya ücretli izin hakları gibi olanaklara sahip değil. Teknolojiye ve bilgiye dayalı işlerde de sık sık başvurulan; Just Eat, Uber, DoorDash, GrubHub&nbsp;gibi çeşitli uygulamalarla da esnek bir piyasa oluşmasına katkı sağlayarak gelir fırsatları yaratan bu model, bu nedenlerle, bu kategorideki işgücünün kadrolu çalışanlara kıyasla çok daha sık karşı karşıya kaldığı, güvencesizliği ve hak ihlalleri gibi konularla sık sık gündeme geliyor.&nbsp;</li></ul>Örneğin geçtiğimiz haftalarda binlerce Uber şoförü, ücret zammı kararının engellenmesi nedeniyle New York’ta 24 saatlik greve gitti. New York Belediyesi Taksi ve Limuzin Komisyonu'nun aralık ayında Uber sürücülerinin ücretlerine yapılacak onaylamasının ardından Uber kuruma dava açmış, artışların şirkete ayda 21 milyon ila 23 milyon dolara mal olacağını ve Uber'in ücretleri %10 artırmaya zorlayacağını belirtmişti. 6 Ocak’ta görülen davada yargıç Uber’i haklı bulmuş ve bu zorunluluğu geçersiz kılmıştı.<img src="https://images.aposto.com/2023/0/3/1674071271048.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" alt="Uber eylemi" ratio="1.67" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Andrew Kelly/ReutersMart 2022’de Just Eat, Deliveroo ve Uber sürücüleri, ücret yapılarındaki değişiklikler ve giderek artan yakıt maliyetleri nedeniyle gelirlerinin düştüğünü, yükselen enflasyon ortamında çalışarak zarar ettiklerini belirterek İrlanda’nın Belfast şehrinde altı saatlik grev yaptı. Aralık 2021’deyse Just Eat'in taşıma operasyonlarındaki ortağı Stuart Delivery, kuryelerinin ödeme yapısında değişiklikler yaptı. Bu yeniden yapılanmanın taban ücret oranını düşürdüğünü belirten sendika, şirketin farklı şubelerinde ücretlerde düzenlemeler yaptığını ancak Sheffield’da yapmadığını belirterek süresiz greve gitme kararı aldı. Böylece Birleşik Krallık tarihinin en uzun grevi gerçekleşti ve işçiler yaklaşık 3 ay boyunca grevlerini sürdürdü.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Yasalar ne söylüyor?</h2>Türkiye'de bu konuda atılan son yasal adım, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’na bağlı Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) Şubat 2022'de esnaf-kurye modelinin sınırlandırılması için çalışma başlatmasıydı. Buna göre, ilk etapta şirketlerin çalıştırdıkları motokurye sayısının %10'unu bünyesinde istihdam etme ve kendi ekipmanını bulundurma şartının artırılacağı, böylece kadroya geçişin hızlandırılacağı belirtildi. Ayrıca şirketlerin çalıştırdıkları motokuryelere karşı yasal sorumlu olmalarının sağlanacağı aktarıldı.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Nedir?&nbsp;Evrensel'den Arif Koşar'ın haberine göre, esnaf-kurye modelinde şefin teklifini kabul eden kuryeler öncelikle şirketin yönlendirmesi ile bir şahıs şirketi kuruyor ve yasal açıdan "işçi ile işveren" değil "anlaşma yapmış iki şirket" olduğu için işçi haklarını koruyan kanunlar bu ilişkide geçerli olmuyor.</li></ul>Dünyada da bu konuda adımılar atılıyor. Aralık 2021’de Avrupa Komisyonu’nun önerdiği yönerge dijital işgücü platformları aracılığıyla çalışan kişilere, fiili çalışma düzenlemelerine karşılık gelen yasal istihdam statüsü verilmesini sağlamayı öngörüyor. Platformun bir "işveren" olup olmadığını belirlemek içinse çalışanın performansını dijital olarak ölçmesi, dış görünüşe yönelik standartlar belirlemesi gibi bazı koşullardan ikisini yerine getirmesiyse yetiyor.2022’nin mart ayında, Avustralya’nın Adil Çalışma Komisyonu (FWC), eski Deliveroo sürücüsünün bağımsız bir çalışan veya taşeron değil, Deliveroo Australia’nın çalışanı olduğuna karar verdi. Haziran ayında ise Uber ve Avustralya’da faaliyet gösteren Transport Workers’ sendikası, istihdam standartları ve yan haklar konusunda anlaşmaya vardı ve endüstriye yönelik standartlar oluşturmak için hükümetin finanse edeceği, bağımsız bir düzenleyici kurumun oluşturulmasına karar verdi.ABD’de ise Çalışma Bakanlığı’nın ekim ayında sunduğu ve şirketlerin işçilere taşeron gibi davranmasını zorlaştıracak yasa tasarısı kabul edilirse, şirketler, "ekonomik olarak kendilerine bağımlı" olan işçileri taşeronlardan daha fazla sosyal yardım ve yasal güvence elde etme hakkına sahip çalışanlar olarak kabul edecek.

Aposto Gündem

Türkiye’de ve dünyada "gig ekonomisi" eylemleri

• Trendyol Express çalışanları, maaşlarına yetersiz zam yapıldığı gerekçesiyle 25 Ocak’ta eylem başlattı. Eylem, şirket ile çalışanlar arasında varılan anlaşma neticesinde 27 Ocak'ta sona erdi.<img src="https://images.aposto.com/2022/11/0/1671984769348.jpeg" style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.81" width="550" alt="Trendyol işçilerinin eyleminden fotoğraf" fr-original-style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">BirGün

Pareto

Dün dünyada ve Türkiye'de 1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü kutlandı. "İşçi Bayramı" olarak anılan bugünde Türkiye'nin neredeyse her ilinde kutlamalar ve gösteriler düzenlendi. İstanbul'un Maltepe ilçesinde sendikalar, emek örgütleri ve yüzlerce işçi bir araya gelirken Taksim Meydanı'nda kutlama yapmak isteyen 192 kişi gözaltına alındı.&nbsp;<img src="https://images.aposto.com/2022/4/0/1651435803164.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.45" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Can EROK/DHAAnkara'da kutlamalar Tandoğan Meydanı'nda düzenlenirken İzmir'de yüzlerce kişi Cumhuriyet Meydanı'ndan Gündoğdu Meydanı'na yürüdü. Diyarbakır, Bursa, Gaziantep ve Sinop'ta da yüzlerce kişi bir araya geldi, Van'da 6 yıl süren eylem yasağının ardından işçiler ilk kez bir araya geldi. Türkiye'nin dört bir yanında "özgürlük ve eşitlik"&nbsp;çağrısı yapıldı, bir kez daha çalışma koşullarının iyileştirilmesi talep edildi.&nbsp;<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Dünyaya göre Türkiye'de işçi hakları&nbsp;</h2>Uluslararası Sendikalar Konfederasyonu'nun (ITUC) her yıl dünya ülkelerini işçi hakları açısından değerlendirdiği Küresel Haklar Endeksi raporunun geçtiğimiz yıl yayımlanan verilerine göre Türkiye işçi haklarının en kötü olduğu 10 ülkeden <a fr-original-style="" href="https://files.mutualcdn.com/ituc/files/ITUC_GlobalRightsIndex_2021_EN_Final.pdf" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">biri.</a>&nbsp; &nbsp;ITUC'nin raporunda 2021 yılında dünya genelinde grev hakkı, sendika kurma veya sendikaya üye olma hakkı, sendikal etkinlikler, temel hak ve özgürlükler, ifade özgürlüğü ve toplantı hakkının ihlal edildiği belirtildi.&nbsp;Raporun Türkiye bölümünde hükümetin temel özgürlüklerin yanı sıra işçilerin hak ve özgürlükleri üzerinde de ciddi kısıtlamalara devam ettiği, sendika protestolarına polisin müdahale ettiği ve sendika yöneticilerinin keyfi olarak tutuklandığı belirtildi. İşverenlerin de özellikle "metal, cam, deri ve plastik sektörlerinde örgütlenmeye çalışan işçileri devamlı şekilde işten çıkararak sistematik sendika düşmanlığı yaptığı" vurgulandı.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">İş cinayetleri ve kurye eylemleri</h2>İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi'nin (İSİG) verilerine göreyse 2021 yılında en az 2 bin 170 işçi, iş cinayetlerinde hayatını kaybetti. Ölenlerin %86'sını ücretliler %14'ünü ise kendi hesabına çalışanlar oluşturdu.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Kurye ve depo çalışanlarının eylemleri:&nbsp;Bu yıl ise Trendyol Express çalışanlarının çalışma koşullarının iyileştirilmesi ve maaş zamlarının artırılması talebiyle başlattıkları iş bırakma eylemi, Yemeksepeti, Migros, Yurtiçi Kargo gibi çok sayıda şirketin çalışanları arasında da yayıldı. Haftalar süren eylemler neredeyse Türkiye'nin tüm şehirlerinde yapıldı. Protestolar, uzun sürenin ardından Türkiye'de belirli bir meslek kolunun çalışma şartlarına yönelik düzenlenen en büyük eylemler oldu. Sağlık ve medya çalışanları da aynı hak talepleriyle geçtiğimiz aylarda eylemler düzenledi. &nbsp;</li></ul><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Sendika başkanlarının değerlendirmeleri&nbsp;</h2>BBC Türkçe'ye konuşan Memur-Sen Genel Başkanı Ali Yalçın ve KESK Genel Başkanı Mehmet Bozgeyik de geçtiğimiz yılı değerlendirdi. Milyonlarca kamu çalışanını ve emeklisini ilgilendiren "6'ncı Dönem Toplu Sözleşme'nin" 2021 yılı içinde mücadele verdikleri önemli alanlardan biri olduğunu söyleyen Ali Yalçın, sözleşmedeki kazanımlara karşılık ekonomideki dalgalanmanın ve artan hayat pahalılığının alım gücünü yeniden aşağı çektiğini vurguladı. Yalçın buna karşılık ek zam talebinde bulunduklarını anlatarak şunları söyledi:&nbsp;<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(255, 225, 68); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(255, 225, 68); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">"Şubat ayında açıklanan enflasyon, Ocak ayında maaşlara yansıyan zammın üstüne çıktı. Memurların alım gücü düştü. Bu yüzden enflasyon karşısında aylık eşel mobil sistemini gündeme getirdik. Enflasyonist bir ortamda sabit gelirlilerin ezilmemesi için eşel mobil işlemeli. Aylık olmasa bile en azından 3 ayda bir olmalı."</blockquote><div dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">KESK Genel Başkanı Mehmet Bozgeyik ise güvencesiz çalışma koşulları, kamuda sözleşmeli istihdam, mülakata dayalı atamalar ve ataması olacak memurlara yapılan güvenlik soruşturmalarının, adaylar üzerine büyük zorluk getirdiğini söyledi. Bozgeyik, "2021'de de önceki yıllara göre pek bir şey değişmedi. Yüz binlerce insan eğitimde sözleşmeli çalışıyor. 100 bini aşan insan da sağlıkta taşeron olarak çalışıyor"&nbsp;ifadelerini kullandı.</div>Hem Yalçın hem de Bozgeyik ekonomik şartların sendikal örgütlenmeyi artırdığını savundu.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Erdoğan'ın 1 Mayıs mesajı&nbsp;</h2>Cumhurbaşkanı Erdoğan dün 1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü'ne ilişkin açıklamasında 2009 yılında bugünü yeniden resmî tatil ilan ettiklerini hatırlatarak "Hayata işçi unvanıyla başlamış bir kardeşiniz olarak, 1 Mayıs’ı kendi bayramım olarak da kabul ediyorum."&nbsp;dedi. Erdoğan açıklamasının devamında şunları söyledi:&nbsp;<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(255, 225, 68); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(255, 225, 68); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">"Maalesef ülkemizde bazı kesimlerde bir şükürsüzlük, bir tatminsizlik, bir karamsarlık aldı başını gidiyor. Hâlbuki önce elimizdekilere şükredeceğiz, sonra daha iyisi için çalışacağız.&nbsp;Hayat pahalılığı sebebiyle alım gücümüz bir parça düşmüş olabilir ama 30 milyon vatandaşımıza çalışacak iş, her ay evine girecek düzenli gelir sağladıktan sonra inşallah bu kayıpların hepsini de kısa sürede telafi ederiz. Devlet olarak çalışanlarımıza destek olmak için kendi gelirlerimizden vazgeçtik.&nbsp;Önümüzdeki dönemde de çalışan ve işçilerimizi her alanda desteklemeye devam edeceğiz."</blockquote>

İşçi Bayramı: Türkiye işçi haklarının en kötü olduğu 10 ülkeden biri

🔴 Türkiye’de farklı firma çalışanları, taleplerini duyurmak için eylemler düzenliyor.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Farklı sektörler:&nbsp;Geçtiğimiz hafta Trendyol Express çalışanlarının başarıyla sonuçlanan eylemlerinin ardından şu an Türkiye’nin dört bir yanında birçok meslek grubu eylemlerini sürdürmeye devam ediyor. Kargo şirketlerinden Aras, Sürat, Yurtiçi; market zincirlerinden Carrefour, A101, Şok ve daha birçok şirketin çalışanı şu an eylemde.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Yemeksepeti ve Banabi:&nbsp;Emekçiler, enflasyon altındaki zam teklifini protesto ediyorlar. Geçtiğimiz günlerde yayınladıkları videoda uygulama kullanıcılarını sipariş vermeyerek kendilerine destek olma çağrısında bulundular.</li></ul><a data-type="embed" fr-original-style="" href="https://twitter.com/mahirgra/status/1488943145303916548?s=20&t=2BvLk4LZKdEc2eiG75ZVCQ" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank"><img src="https://embed.apos.to/assets/2022/1/2022-02-07T21:24:03.436Z.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="0.60" width="550" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"></a>

Angst

Yemeksepeti'nde çalışan motokuryeler, maaşlarının net 5 bin 500 lira olması için eylemlerini ikinci gününde de sürdürdü. Pankartlarda "Sefalet zammı değil insanca yaşayabilecek ücret istiyoruz." ifadelerine yer veren işçiler; yemek ücretlerinde ve yan haklarda iyileştirme ve sendikalaşmanın önündeki engellerin kaldırılmasını talep etti.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Eylemler nasıl başladı?&nbsp;Trendyol Express çalışanları maaşlarına %11'lik zam yapıldığını söylemiş, iki günlük iş bırakma eylemi başlatmıştı. Eylemler İstanbul, Kocaeli, İzmir ve Diyarbakır gibi illerde devam etmiş; işçiler fiyat artışında iyileştirme beklediklerini dile getirmişti. Eylemlerin ardından Trendyol, bu yıl bir taşıyıcı iş ortağının faaliyet gösterdiği süreye bağlı olarak taşıdığı paket sayısına göre toplam hakedişinin aylık en az 12 bin 500 lira + KDV olacağını açıklamıştı.</li></ul><h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Yemeksepeti eylemlerinde ikinci gün</h2>DİSK Nakliyat İş Sendikası Başkanı Ali Rıza Küçükosmanoğlu, konuya ilişkin "Yemeksepeti'nde yaşanan olaylar şirketin, çalışanlarının ücret politikasını korumamasından dolayı çıkıyor."&nbsp;dedi. Nakliyat-İş Sendikası Ankara Bölge Temsilcisi Bayram Karkın da&nbsp;"Yemeksepeti işvereni çalışanlarına asgari ücreti, sefalet ücretini reva görmüştür. Banabi işçileri Türkiye'nin dört bir yanında, bu sefalet zammına karşı tepkisini ortaya koyuyor. Trendyol çalışanları nasıl sendikamız Nakliyat İş öncülüğünde kazandıysa Banabi işçileri de bu haksız uygulamaya karşı mücadele ederek zafer kazanacaktır."&nbsp;diye konuştu.<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Yurtiçi Kargo ayakta</h2>Yurtiçi Kargo esnaf kuryeleri de şirketin genel merkezi önündeki eylemlerine devam etti. Eyleme HDP İstanbul Milletvekili Züleyha Gülüm de katıldı. Maaşlarına %40 zam talep eden kuryeler yaptıkları açıklamada "Bu talepler sağlanıncaya kadar, burada eylemimizi sonuna kadar devam ettireceğiz. Gerekirse gece sabaha kadar araçlarımızla burada yatacağız." <a fr-original-style="" href="https://www.evrensel.net/haber/454124/yurtici-kargo-esnaf-kuryeleri-kontak-kapatti" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">dedi</a>. Şirket, kargo dağıtım faaliyetinde görev alan sözleşmeli tedarikçilere yıllık %46 zam uygulandığı açıklamasını yaptı.&nbsp;<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Scotty, Hepsijet, Digitürk'ten zam talebi&nbsp;</h2>Scotty esnaf kuryeleri de %40 zam talebinde bulunurken kontak kapatma eylemi gerçekleştirdi. Eyleme ara veren Scotty çalışanları, Yurtiçi Kargo çalışanlarının yanında olduklarını duyurdu. Her çalışanla bir yıllık sözleşme imzalanmasını ve 12 bin 500 lira sabit ücret verilmesini talep eden Hepsijet kuryeleri de HepsiBurada Genel Merkezi önünde başladıkları eylemlere devam edeceklerini belirtti. Kuryeler, HepsiBurada'nın paket başına 1 liralık zam önerdiğini ileri sürdü. HepsiJet ise&nbsp;"2 bin 95 iş ortağımızın 2022 yılı için ortalama gelirleri yıllık olarak %46 oranında artmıştır." açıklamasında bulundu.Digitürk çalışanları da protesto başlattı. Twitter'da konuya yönelik "Digitürk medya emekçileri olarak yıllardır sürdürülen enflasyon altı zamlarla ezildik. Bu yıl itibarıyla %17 zamla açlığa mahkum edilmek isteniyoruz ve bunu asla kabul etmiyoruz."&nbsp;açıklaması paylaşıldı.&nbsp;<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Neden önemli?</h2>DW Türkçe'ye değerlendirmede bulunan çalışma ekonomisi uzmanı Özgür Müftüoğlu,&nbsp;"2021 yılının ikinci yarısından sonra Türkiye'de zaten süper kırgın olan ekonomi iyice hızlı şekilde çöküşe doğru gitti. Yıl sonunda asgari ücrete hükümet iyi sayılacak bir zam yaptı; ancak enflasyon o kadar hızlı arttı ki neredeyse bir aylık bir süre içinde buradaki artış neredeyse eridi." <a fr-original-style="" href="https://www.dw.com/tr/t%C3%BCrkiyede-yoksulla%C5%9Fma-asgari-%C3%BCcret-eriyor-hak-kay%C4%B1plar%C4%B1-art%C4%B1yor/a-60626648" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">dedi</a>.Müftüoğlu, Türk-İş'in evli olmayan kişilere yönelik hesapladığı yaşam maliyetinin de asgari ücretin üzerinde olduğunu söyledi. Türk-İş'in verilerinin Türkiye'de yoksulluğun arttığına işaret ettiğini belirten Müftüoğlu, bu yoksulluğa karşı tepkilerin de büyüdüğünü ifade etti.&nbsp;<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9);" style="color: rgb(9, 9, 9); margin: 0px 0px 1em; border-left: 2px solid rgb(94, 53, 177); padding-left: 5px; box-sizing: border-box;">Türk-İş'in açıkladığı verilere göre, açlık sınırı 4 bin 249 lira 95 kuruş olarak belirlendi. Asgari ücret ocak ayında açlık sınırının 3 lira üzerinde kaydedildi. Yoksulluk sınırı 13 bin 844 liraya ulaşırken evli olmayan bir bireyin yaşam maliyeti 5 bin 587 lira olarak hesaplandı.</blockquote>

İşçiler eylemde: "sefalet zammı" tepkileri

Trendyol için kendi araçlarıyla dağıtım yapan sözleşmeli Trendyol Express çalışanları, geçtiğimiz hafta maaşlarına yapılan zammı yetersiz bularak iş bırakma eylemi başlattı. Trendyol'un ardından Hepsijet ve Scotty çalışanları da zamları protesto etme kararı aldı.Arka plan:&nbsp;Çalışanların, iş bırakma eylemi yapmalarının arkasında artan giderler ve açıklanan %30'luk enflasyonla uyuşmayan zam oranı yatıyor. Trendyol Express çalışanları, %11'lik zamla paket başı 4,72 TL'ye çıkarılan ücretin 6 TL 'ye yükseltimesini talep ediyordu. Aylık gelirlerinin; yakıt, sigorta, bakım ve vergiler gibi masraflardan sonra 3 bin 500 ila 4 bin TL civarında olduğunu söyleyen çalışanlar, eylemin nedenini "gelirlerinin asgari ücretin altında kalması" olarak açıklıyor.Trendyol'dan artış:&nbsp;İstanbul, Kocaeli, İzmir ve Diyarbakır dahil birçok ilde devam eden eylemler; Trendyol müşterileri ve ünlü isimlerden de destek gördü. Eylemlerin ardından Trendyol, bir basın açıklamasıyla %11'lik zammın %38,8'e yükseltildiğini açıkladı.<a data-type="embed" fr-original-style="" href="https://twitter.com/paretomag/status/1486303679317778433?s=20&t=JZcBBPR8K7Duyy1d24J8Sw" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank"><img src="https://embed.apos.to/assets/2022/0/2022-01-30T12:46:42.676Z.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.00" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"></a>Emsal mi oluşturdu?&nbsp;Trendyol Express çalışanlarının taleplerinin karşılanması,&nbsp;HepsiJet ve Scotty çalışanları için de emsal oluşturdu.&nbsp;• &nbsp;HepsiJet:&nbsp;Hepsiburada'nın kargo dağıtım ağı HepsiJet'te çalışan ve hâlihazırda paket başı 3,75 TL kazanan kuryeler, birim teslimata yapılan 1 TL'lik zamma karşı çıkmak için iş bırakma eylemi başlattı. Antalya ve Karaman'da başlayan eylem, İstanbul'da HepsiBurada Genel Merkezi önünde devam etti. Talepler şu şekilde:<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Garanti 12.500 TL+KDV ücret&nbsp;</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">50 km başına yakıt desteği&nbsp;</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">İşçilere karşı uygulanan baskı, tehdit ve sözleşme fesihlerinin sona ermesi</li></ul>HepsiBurada'nın reklam yüzü Cem Yılmaz da eylemlere destek verirken HepsiJet'ten yapılan açıklamada 1 TL'lik zammın, yapılan %46'lık zammın bir kısmı olduğu belirtilerek "Fiyat artışı yanlış bir algı oluşturulmak üzere kasıtlı olarak kullanılmaktadır,"&nbsp;ifadeleri kullanıldı.• &nbsp;Scotty: %22'lik zammı, "sefalet zammı" olarak nitelendiren Scotty çalışanları da kontak kapattıklarını duyurdu. %40 zam talep eden çalışanlar adına Nakliyat-İş Genel Başkanı Ali Rıza Küçükosmanoğlu, Scotty yöneticileriyle görüştü. Görüşme sonucunda Scotty yöneticileri ve şube temsilcileriyle toplantı yapılması kararı alındı.• Yemeksepeti:&nbsp;Yemeksepeti işçileri de 1 Şubat'ta alacakları zamma bağlı olarak direnişe hazır olduğunu duyurdu. Yemeksepeti İşçi Komitesi, Twitter'dan yaptığı açıklamada, "İki aydır hiçbir cevap alamadığımız maaş sürecinin sonuna geldik. 1 Şubat günü alacağımız ücretten dahi hâlâ haberimiz yok. Bütün taşımacılık sektörü gibi biz de direnişe hazır olduğumuzu bildirmek isteriz. Mücadeleden vazgeçeceğimizi düşünenlere en büyük cevabı sektördeki diğer işçi kardeşlerimiz verdiler. Şimdi sıra bizde." ifadelerini kullandı.

Motokuryelerden eylem: Zam talepleri sürüyor

• <a fr-original-style="" href="https://www.gazeteduvar.com.tr/trendyol-kuryelerinden-musterilere-yardim-cagrisi-olumu-gosterip-sitmaya-razi-ediyorlar-haber-1550630" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Trendyol Express</a> çalışanlarının geçtiğimiz günlerde başlattığı iş bırakma eylemi İstanbul, Kocaeli, İzmir ve Diyarbakır gibi illerde devam etti. İstanbul'da Yenikapı Meydanı'nda bir araya gelen çalışanlar, "Hava muhalefeti değil direniş nedeniyle kapalıyız." dedi.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Bir adım geriden:&nbsp;Şirketin, Express işçilerinin maaşlarına %11 oranında zam yaptığı bilgisi paylaşılmıştı.&nbsp;</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Zammı artırma talebi:&nbsp;Trendyol yetkilileriyle görüştüklerini belirten Doğuş Kadıoğlu, %50 zam yapılması gerektiğini belirterek,&nbsp;"Ölümü gösterip sıtmaya razı ediyorlar. Dün Trendyol bölge müdürüyle görüştüm. Ellerinden geleni yapacaklarını söyledi. Birkaç aylık süre istediler. Ama bu zamlardan dolayı çok mağduruz. Fiyat artışında bir iyileşme bekliyoruz." şeklinde konuştu.</li></ul>

• Trendyol Express&nbsp;çalışanları maaşlarına %11’lik zam yapıldığı gerekçesiyle 2 günlük iş bırakma eylemi başlattı. Artan giderler ve açıklanan %30'luk enflasyon oranına rağmen zam oranının %11'de kalmasına tepki gösteren çalışanlar, şirketin genel merkezi önünde toplanarak kararı protesto etti.&nbsp;

Trendyol Express ile ilgili hikayeler