Afet dönemlerinde farklı konularda bilgiyi o alanda çalışan sivil toplum kurumlarından alıyoruz. Bu afet döneminde de sivil toplumun önemini bir kez daha anladık. Bu bültenimizde;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Sivil toplum kuruluşları afet döneminde neden gerekli/önemli?</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Afet döneminde sivil toplum kuruluşları ne yapıyor?</li></ul>diyecek ve eğitimle ilgili çalışan sivil toplum kurumlarına elimizden geldiğince yer vereceğiz.&nbsp;

Spektrum

Afet riskine karşı yerel dirençliliği mahalle hazırlık planlarıyla artırmak

Mahallede güvende miyiz?

<h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Gündemimizdeki meseleleri sosyal bilimler çerçevesinden ele alan <a fr-original-style="" href="https://aposto.com/n/ne-var-ne-yok-hocam" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Jurnal</a>, yeni sayısında afet ve sosyal dayanışma üzerine düşünüyor.</h3><hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Artık felaket kapitalizmine inanabiliriz, değil mi?Türk Dil Kurumu sözlüğü şöyle bir tanım sunuyor afet için: çeşitli doğa olaylarının sebep olduğu yıkım. Biraz düşündüğümüz zaman bu ve benzeri tanımların insanı afet karşısında çaresiz ve tamamen güçsüz kabul ettiğini görüyoruz. Gerçekten öyle miyiz peki? İnsanlık, tarihi boyunca afetler karşısında tamamen güçsüz ve çaresiz olma mahkûmiyetine karşı bir adım yol alamadı mı? Akıl, strateji ve bilimle biraz olsun ilerleme sağlayamadı mı? Elbette hayır.Afetin tanımında yer alan o "doğa olaylarının sebep olduğu yıkım" tamamen önlenebilir değil, ama boyutu üzerinde bir miktar da olsa kontrolümüz var. Tarih boyunca seller, hortumlar ve depremler oldu ve insanlık bu doğa olayları hakkında bir hayli bilgi ve tecrübe biriktirdi. İnsan denilen canlının, diğer tüm canlılar gibi, temel motivasyonunun “hayatta kalmak” olduğunu göz önünde bulundurursak afetten korunmak, doğa olaylarının yıkımını azaltmak, hatta en aza indirgemek için bilgi, altyapı, teknoloji ve tecrübeye sahibiz. Türkiye özelinde sorunumuz bu bilgi, altyapı, teknoloji ve tecrübeyi ısrarla kullanmamak. Gerçeklere, bilgiye ve bilime gözlerimizi kapatmak. Bir deve kuşu gibi başımızı kuma gömmek ve yok saymak, en iyisini ummak, tüm işi ve tüm sorumluluğu “kadere” bırakmak. Şimdi sormamız gereken soru şu: bu hâlden nasıl sıyrılırız, nasıl silkiniriz ve “insan canlısına” yakışan “hayatta kalma içgüdüsüyle kendini korumak için doğru olanı yapmak” davranışına nasıl yöneliriz?Önce yukarıdaki, insanın bir aktör olarak varlığını ve gücünü reddeden tanımı bırakıp, onu afet tarifinin merkezine yerleştiren Carr ve Fritz’e bakalım. Carr, afetlerin doğa tarafından değil insan tarafından&nbsp;tanımlandığını söylüyor ve ekliyor: her fırtına, yer sarsıntısı ya da sel felaket değildir. Fritz ise afetin sosyal problemlerin bir parçası olduğunu söylüyor ve bunu söylerken insanın bir aktör olarak bu doğa olaylarının sonucu olan yıkım üzerinde bir çeşit kontrolü, etkisi olduğunu ima ediyor. Davis, Steinberg, Clancey ve daha pek çok yazar ve bilim insanı da doğal afetlerin aslında&nbsp;“doğal” olmadığını belirtiyorlar. Bizim doğa ya da doğal diye nitelendirdiğimiz aslında&nbsp;Endüstri Devrimi sonrası insan tarafından yaratılmış ve sosyal olarak inşa edilmiş. İnsanın ekolojik sisteme müdahalesi ve bu müdahalenin iklim değişikliği gibi sonuçları doğayı ve doğa olaylarını&nbsp;doğal olmaktan çıkarmış. Bu bilim insanları, tsunami ve deprem gibi olayları insan kontrolünün ötesinde fenomenler olarak görmüyorlar. Afetlerin ekonomik, sosyal ve politik ilişkilerle alakalı olduklarını düşünüyor ve bu ilişkilerin doğal olayların sonuçlarını hafiflettiğini ya da kötüleştirdiğini ifade ediyorlar. Tierney ise şöyle söylüyor “risk, zarar ve kaybın kökeninde aslen doğal değil sosyal olaylar yatar.”<p contenteditable="false" fr-original-class="custom-button-wrapper fr-deletable" fr-original-style="text-align:center" style="text-align: center; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><a bgcolor="#effe75" color="#090909" contenteditable="false" fr-original-class="custom-button-link" fr-original-style="background-color:#effe75 !important;color:#090909 !important" href="https://aposto.com/i/afet-ve-biz" rel="noreferrer" style="background-color: rgb(239, 254, 117) !important; color: rgb(9, 9, 9) !important; text-decoration: none; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Devamını oku</a>

Editörün Seçkisi

Türk Dil Kurumu sözlüğü şöyle bir tanım sunuyor afet için: çeşitli doğa olaylarının sebep olduğu yıkım. Biraz düşündüğümüz zaman bu ve benzeri tanımların insanı afet karşısında çaresiz ve tamamen güçsüz kabul ettiğini görüyoruz. Gerçekten öyle miyiz peki? İnsanlık, tarihi boyunca afetler karşısında tamamen güçsüz ve çaresiz olma mahkûmiyetine karşı bir adım yol alamadı mı? Akıl, strateji ve bilimle biraz olsun ilerleme sağlayamadı mı? Elbette hayır.Afetin tanımında yer alan o "doğa olaylarının sebep olduğu yıkım" tamamen önlenebilir değil, ama boyutu üzerinde bir miktar da olsa kontrolümüz var. Tarih boyunca seller, hortumlar ve depremler oldu ve insanlık bu doğa olayları hakkında bir hayli bilgi ve tecrübe biriktirdi. İnsan denilen canlının, diğer tüm canlılar gibi, temel motivasyonunun “hayatta kalmak” olduğunu göz önünde bulundurursak afetten korunmak, doğa olaylarının yıkımını azaltmak, hatta en aza indirgemek için bilgi, altyapı, teknoloji ve tecrübeye sahibiz. Türkiye özelinde sorunumuz bu bilgi, altyapı, teknoloji ve tecrübeyi ısrarla kullanmamak. Gerçeklere, bilgiye ve bilime gözlerimizi kapatmak. Bir deve kuşu gibi başımızı kuma gömmek ve yok saymak, en iyisini ummak, tüm işi ve tüm sorumluluğu “kadere” bırakmak. Şimdi sormamız gereken soru şu: bu hâlden nasıl sıyrılırız, nasıl silkiniriz ve “insan canlısına” yakışan “hayatta kalma içgüdüsüyle kendini korumak için doğru olanı yapmak” davranışına nasıl yöneliriz?Önce yukarıdaki, insanın bir aktör olarak varlığını ve gücünü reddeden tanımı bırakıp, onu afet tarifinin merkezine yerleştiren Carr ve Fritz’e bakalım. Carr, afetlerin doğa tarafından değil insan tarafından tanımlandığını söylüyor ve ekliyor: her fırtına, yer sarsıntısı ya da sel felaket değildir. Fritz ise afetin sosyal problemlerin bir parçası olduğunu söylüyor ve bunu söylerken insanın bir aktör olarak bu doğa olaylarının sonucu olan yıkım üzerinde bir çeşit kontrolü, etkisi olduğunu ima ediyor. Davis, Steinberg, Clancey ve daha pek çok yazar ve bilim insanı da doğal afetlerin aslında “doğal” olmadığını belirtiyorlar. Bizim doğa ya da doğal diye nitelendirdiğimiz aslında Endüstri Devrimi sonrası insan tarafından yaratılmış ve sosyal olarak inşa edilmiş. İnsanın ekolojik sisteme müdahalesi ve bu müdahalenin iklim değişikliği gibi sonuçları doğayı ve doğa olaylarını doğal olmaktan çıkarmış. Bu bilim insanları, tsunami ve deprem gibi olayları insan kontrolünün ötesinde fenomenler olarak görmüyorlar. Afetlerin ekonomik, sosyal ve politik ilişkilerle alakalı olduklarını düşünüyor ve bu ilişkilerin doğal olayların sonuçlarını hafiflettiğini ya da kötüleştirdiğini ifade ediyorlar. Tierney ise şöyle söylüyor “risk, zarar ve kaybın kökeninde aslen doğal değil sosyal olaylar yatar.”Steinberg’in daha keskin bir bakış açısı var. O, doğa olaylarından sonra yaratılan felaket retoriğinin dezavantajlı grupları (alt ve orta gelir grupları, kadınlar, göçmenler, LGBTİ+'lar gibi) daha da yalnızlaştırıp ötekileştirdiğini belirtiyor. Yine Steinberg’e göre felaketin faturasını sadece doğaya kesmek, sermayenin fakirlere karşı verdiği savaşta doğa olaylarının “sermayenin tarafında” olmasına yarıyor. Steinberg’in yaklaşımı Naomi Klein tarafından ortaya atılan “felaket kapitalizmi” düşüncesini destekliyor. Felaket kapitalizmi sosyal ya da doğal olayların büyük şirketlerin ve en zenginlerin işine yaradığını ve onlara fayda sağladığını söylüyor. Çok yakında yaşadığımız küresel felaket Covid-19 döneminde dünyanın en zengin 10 kişisinin (yazar burada en zengin 10 erkek demek istiyor çünkü aralarında hiç kadın yok) servetleri iki katına çıktı. Artık felaket kapitalizmine inanabiliriz, değil mi? Şimşekleri kapitalizme ve sisteme yönelten sadece bu bilim insanları değil elbette, çünkü aklın yolu bir. Sosyal bilimler en başta aktif yıkıcı bir aktör olarak tanımladığı afete bakışını zamanla değiştiriyor ve insan merkezli bir perspektifle şu tanımı öneriyor bize: sosyal sistemin makul yaşam koşulları sunmaktaki yetersizliği.Bir kavramı nasıl tanımladığınız ne çok şeyi değiştiriyor, öyle değil mi? Şimdi buradan yola çıkarsak, küresel olarak bir afetin içinde yaşadığımızı kim inkâr edebilir? Dünyanın genelinde manzara: savaşlar, açlık, salgınlar, kitlesel göçler, modern kölelik, iklim değişikliği ve ona bağlı kıtlık ve doğal olaylar, hızla artan gelir eşitsizliği, evsizlik, insan ticareti… Bu size normal ve olması gereken gibi geliyor mu? Makul yaşam koşulu tarifiniz bu mu olurdu? Bizim Türkiye özelinde yaşadığımız büyük afet ayrı, ancak bu afetten önce de herkes bir küresel felaketin içinde yaşıyordu.Az evvel sunduğumuz tanım, iyi tasarlanmış bir sosyal sistemin varlığında doğa olaylarının insanları dağıtıp parçalayamayacağını söylüyor bize. Peki, bu bir ütopya mı? Gerçekten akıllıca tasarladığımız bir sosyal sistem bizi böylesi büyük felaketlerden koruyabilir mi? Tarih bize bunun örneklerini veriyor. Çok şiddetli doğa olaylarında dahi doğru bir planlama ve sağlam bir sosyal sistemle zarar en aza indirgenebilir.Sosyal bilimlerin tarihsel ilerleyişinde afete bakıştaki odağın problem çözmeye ve afetin zararlarını gidermenin ötesinde engellemeye&nbsp;kaydığını görüyoruz. Bununla birlikte afetin anlamı ve kapsamı insanlara, toplumlara, bağlamlara göre ve zaman içinde de değişiyor. Dolayısıyla afet ve sonrasında yaşananlar tek tip, homojen ve doğrusal olaylar değil. Japonya'dan bilim insanı Jigyasu afeti bir yapı olarak görmemiz gerektiğini söylüyor. Böylelikle içerdiği derinliği ve karmaşıklığı daha net anlayabiliriz. Saba Mahmut her toplumun kendisini ve bir afete karşı tepkisini ve onu tecrübe ediş biçimini tanımlayışının benzersiz olduğunu ve birbiri ile karşılaştırılamayacağını ifade ediyor. Dolayısıyla her toplumun afet sonrası yaşantısı ve zorlukları parmak izi gibi benzersiz olabiliyor. Bu da her toplumun kendine has afet yönetimi ve müdahale yöntemleri olması gerektiğini söylüyor.

Jurnal

Sosyal bilimlerde afet

Artık felaket kapitalizmine inanabiliriz, değil mi?

Afet sonrası sürdürülebilir iyileşme, kırılganlık biçimlerinin yeniden yaratılmasını önlemek için geçmiş deneyimlerden ders çıkarmayı gerektiriyor. Bu durumlarda bellek inşası hem iyileşme sürecini hem de yeniden kalkınma planlarını destekleyen bir sürece düşünüyor. Dolayısıyla, afet hafızası afetin hatırlama, unutma ve yok sayma unsurları arasındaki dengeden kaynaklanıyor ve sürdürülebilir iyileşme için hem bir araç hem de bir engel <a fr-original-style="" href="https://link.springer.com/article/10.1007/s13753-020-00277-8" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">olabiliyor</a>.Araştırmalar, belleğin toparlanmanın tüm aşamalarına içkin olduğunu gösteriyor. ABD’de afet sonrası bellek çalışmalarının anlamlarını ve işleyişini sorgulamak için söylem analizinden yararlanan <a fr-original-style="" href="https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S2212420917301826" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">bir araştırma</a>, afetlerin mekânları yeniden inşa eden hatırlamaları gösterdiğini, afet sonrası anmaların çok çeşitli derecelerde samimiyet inşa ettiğini ve hayatta kalanların anılarını yansıtan anıtların toplumun iyileşmesine yardım ettiğini ortaya koyuyor.Ortak bellek, toplumların tutumları, kararları ve sorunlara yaklaşım biçimlerini etkiliyor. Bu süreçte yeni oluşacak bilinçte toplumun tüm paydaşlarının temsil edilmesi çok önemli bir boyut taşıyor.Bu ihtiyaca karşılık vermek için mülteciler, toplumsal cinsiyet, LGBTİ+ ve türcülük üzerine çalışan kişiler bir araya gelerek daha az temsil edilen gruplarla ortak çalışma alanlarından yola çıkarak politika yapmak üzere bir araya geldi ve Bellek ve Hareket projesini ortaya koydu.Bellek ve Hareket’in ilk projesi, 8 Mart Dünya Kadınlar Günü’nden ilhamla sadece kadınların insan hakları özelinde değil, günün patriyarkal kapitalist isyanına ve dolayısıyla depremler boyunca ortaya çıkan hükümet yetersizliği durumuna uygun olarak politika yapmak üzerine gelişti. Amaç, sahada kadınlara ve LGBTİ+’lara uygulanan cinsel, fiziksel, psikolojik şiddeti görünür kılmak; depremzedelerin sesleri olmaya çalışmak (fiziksel alandan ses kaydı almak ve bunları dijital medyada ve basın yoluyla duyurmak gibi yollarla) geniş kitleye ulaştırmak; birlik hissini vurgulamak; bölgedeki kadınların ve LGBTİ+’ların hijyen ihtiyacına dikkat çekmek; güvenli barınma, çalışma ve psikososyal destek ihtiyaçlarının altını çizmek; kayıp çocuklar, kiracılar ve farklı etnik gruplar özelinde genişleyen ihtiyaç alanları için kamuoyu oluşturmak olarak belirlendi.Bellek ve Hareket’in&nbsp;ikinci adımı ise bir dijital bellek çalışması yapmayı olacak. Hükümet ve siyasiler tarafından hafızasızlaştırma politikaları devam ederken İBB’yle ortak bir “Deprem Müzesi” veya şehrin geneline yayılan enstalasyonlar üzerine düşünen proje katılımcıları, depremzedelerin unutulmamasını ve görevlerini yerine getirmeyen kişi, kurum ve kuruluşların yargılanma sürecine yönelik kamuoyu oluşturmayı amaçlıyor.<img src="https://images.aposto.com/2023/2/5/1679062252126.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.34" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><a fr-original-style="" href="https://www.alluringworld.com/tsunami-monument/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Tsunami Anıtı</a>. Malé, Maldivler.Hint Okyanusu çevresindeki birçok ülkeyi etkileyen, 2004 yılında gerçekleşen büyük tsunamide hayatını kaybedenleri onurlandıran anıt.<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Proje, bir “Bellek Maratonu” düzenleyerek suç ve ilişki ağını hatırlamak, hesap sormak, hukuki süreçleri takip etmek, özel okul ve STK’lar aracılığıyla farklı yaş gruplarına destek olmak, anma yapmak ve anıtlar kurmak için bölgede fiziksel mekânlar yaratmayı amaçlıyor.Ek olarak projeler bellek haritalama, belleği yaygınlaştırma ve aktivizm iletişiminde açık kaynak bir kılavuz oluşturmayı da hedefliyor. Projelerin hayata geçmesi ve kendini devam ettirmesi için bariyer ve riskler başlığı altında hukuki engeller, internet kaynaklı engeller veya saldırılar ve dezenformasyon gibi maddeler var.Bellek ve Hareket,&nbsp;yukarıdaki projeler göze alındığında, çalışmaları odağınca uzun vadeye yayılması gereken dayanışma kültürünü içselleştirmek amacıyla bir yol haritası çizmeye odaklanıyor. 6 Şubat depremlerinden sonra ilk eylem olan 8 Mart Feminist Gece Yürüyüşü özelinde yürüttüğü çalışmayla özneleri önceliklendiriyor ve kamusal alanları sahayla şehri birleştirmek adına araçsallaştırıyor.Bellek Maratonu projesi de amaçlanan hedefler doğrultusunda somut çıktılar elde etme ihtimalini artırıyor ve toplumsal hafızayı bir dizi paydaşla beraber interdisipliner şekilde incelemeyi önceliklendiriyor. Proje sonunda ulaşılabilecek hedefler, 6 Şubat depremlerinden gerekli öğrenimlerin sağlanmasına alan açarak faillerin unutulmamasına ve depremzedelerin anılarını canlı tutmaya önayak oluyor. Böylelikle benzer bir doğal afet sürecinin insan kaynaklı yıkıma dönmesinin önüne geçme çabalarına bir katkı sunulmuş olacak.Araştırmalar, afet sonrası anıtların ve afette kaybedilenleri anan yapı ve çalışmaların iyileşmede önemli bir yeri olduğunu gösteriyor. Örneğin 2011 yılında Japonya’da gerçekleşen deprem ve tsunami hakkındaki bir araştırma, afet anıtlarının yalnızca geçmişi anımsatan araçlar olmadığını, hayatını kaybedenler için yapılan anıtların iyileşme, sosyalleşme ve geçici olarak çoraklaşan topraklarda bir yer duygusu yaratmada aktif ve önemli roller oynayabileceğini <a fr-original-style="" href="https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S2212420917301826" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">öne sürüyor</a>.Bu nedenle, anaakım söylemlerin dışında kalabilecek toplulukları da bellek çalışmalarına dahil etmek, uzun vadeli iyileşme ve toplumsallaşma süreçleri için büyük bir önem taşıyor.<h3 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Projeyi kimler yürütüyor?</h3><a fr-original-style="" href="https://www.instagram.com/6subatlar/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">6 Şubatlar</a>, <a fr-original-style="" href="https://aposto.com/n/fanon" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Fanon</a> ve <a fr-original-style="" href="https://aposto.com/n/piccolo" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Piccolo</a>’yu temsilen Alara, bireysel katılım sağlayan Ceylan, <a fr-original-style="" href="https://www.merkezsiz.com/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Merkezsiz</a>’i temsilen Duygu, <a fr-original-style="" href="https://incomplit.com/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Incomplit</a>’i temsilen Öykü ve <a fr-original-style="" href="https://spod.org.tr/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">SPoD</a>’u temsilen Zarife.

Aposto P.S.

Anaakım söylemlerin dışında kalacak toplulukları da bellek çalışmalarına dahil etmek, uzun vadeli iyileşme ve toplumsallaşma süreçleri için büyük bir önem taşıyor.

Bellek ve Hareket

Afet - Çocuk Sivil Koordinasyon Ekibi’nin hazırladığı “Depremden Sonra Öğretmenler ve Okul Psikolojik Danışmanları Olarak Kendinizi ve Öğrencileri Nasıl Destekleyebilirsiniz?” içeriğine <a fr-original-style="" href="https://afetcocukkoordinasyon.org/depremden-sonra-ogretmenler-ve-okul-psikolojik-danismanlari-olarak-kendinizi-ve-ogrencileri-nasil-destekleyebilirsiniz/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">buradan</a> ulaşabilirsiniz.Öğretmen Akademisi Vakfı’nın hazırladığı “Afet Sonrası Güvende Hissetmek ve Hissettirmek” içeriğine ve benzer başlıklı afet sonrası bilgilendirici içeriklere <a fr-original-style="" href="https://www.instagram.com/p/CpMu0vwKMKw/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">buradan</a> ulaşabilirsiniz.Öğretmen Ağı’nın hazırladığı “Depremin Ardından Okula Dönüşte Katılımcı ve Kapsayıcı Sınıf Ortamları için Öğretmenlere Öneriler” içeriğine <a fr-original-style="" href="https://www.instagram.com/p/Co-LpI3tdTU/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">buradan</a> ulaşabilirsiniz.&nbsp;SEÇBİR’in hazırladığı “Depremin Ardından Okula Dönüşte Katılımcı ve Kapsayıcı Sınıf Ortamları için Öğretmenlere Öneriler” başlıklı çalışmalara ve kapsayıcılığa yönelik daha fazla içeriğe <a fr-original-style="" href="https://linktr.ee/secbir?utm_source=linktree_profile_share&ltsid=23c22568-92f4-485a-8997-793098841ed6" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">buradan</a> ulaşabilirsiniz.TEGV’in hazırladığı, afet sonrası verilen bilişsel, bedensel ve duygusal tepkiler hakkındaki paylaşımlara <a fr-original-style="" href="https://www.instagram.com/p/CozG6H5rMm8/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">buradan</a> ulaşabilirsiniz.Ayşe Bilge Selçuk’un hazırladığı, yaşanılan depremin ardından okulların açıldığı bölgelerde eğitim kadrosunun yararlı bulabileceğini düşündüğü notlarına ve benzer önerilerinin yer aldığı paylaşımlarına <a fr-original-style="" href="https://www.instagram.com/p/Co14fG0NOhW/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">buradan</a> ulaşabilirsiniz.ÇOÇA’nın hazırladığı “Çocuklara Haberler” adlı çalışmanın 6-26 Şubat tarihli haberleri ile 10 yaş ve üzeri çocukların gündeme dair merak ettiklerini kendilerine uygun şekilde almasını sağlamak isterseniz haberlere <a fr-original-style="" href="http://cocuk.bilgi.edu.tr/wp-content/uploads/2023/02/cocuklarahaberler_subat_2023.pdf" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">buradan</a> ulaşabilirsiniz.Ceren Suntekin’nin hazırladığı afet sonrasında çocuklarla iletişim, onlar için neler yapılabileceği hatta oyuncak seçimi hakkındaki paylaşımlarına; “Yardımları Planlama ve Dağıtımda Çocuklarla İletişim” başlıklı çalışma ile de depremden etkilenmiş çocuklarla dayanışmak için bir şeyler yapmak isterseniz <a fr-original-style="" href="https://www.instagram.com/p/Coh4lDdrWw5/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">buradan</a> ulaşabilirsiniz.&nbsp;

Birçok kişi ve kurum afet sonrası çocuklarla iletişim üzerine çalışıyor. Aralarından seçtiğimiz kaynakları sizin için listeledik.

afet sonrasında çocuklarla iletişime dair hangi kaynaklardan faydalanabiliriz?

Derya Nizam,&nbsp;İzmir Ekonomi Üniversitesi, Sosyoloji Bölümü<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Deprem sosyolojik bir meseledir. Depremi bir doğa olayı olmaktan çıkaran ve bir felakete dönüştüren şey toplumsal faktörlerle ilişkilidir. Depreme karşı dayanıklı yapılar kurabilmek ya da depremin neden olduğu yıkımın üstesinden gelebilmek fiziksel olduğu kadar toplumsal inşa süreçleriyle&nbsp;de ilgilidir.Sosyolojik çalışmalar genellikle afetlerin yarattığı toplumsal değişimlere odaklanır. Çünkü afetler sadece fiziki/maddi bir değişime değil, toplumsal değerlerin dönüştüğü sosyal değişimlere de vesile olabilir. Örneğin, afet yönetiminde devletin gösterdiği performans devlete atfedilen kutsal değerlerin yoğun olarak sorgulanmasını beraberinde getirebilir.<h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Devlet-toplum ilişkisi ne durumda?</h3>Afetlerden korunmak ve afetleri daha iyi yönetebilmek için kaderci yaklaşımlardan ziyade bilimsel gelişmeler temelinde yönetim mekanizmalarını güçlendiren yerlerde afetler karşısında sosyal dayanıklılık seviyeleri daha yükseğe çıkarılabilir. Türkiye'de son dönemde afetler bağlamında devlet-toplum ilişkisi maalesef bu rasyonel temelden uzaklaştı, bütünüyle performatif bir alana dönüştü. Diğer bir ifadeyle, devletin işlevini ve performansını değerlerdirmek afet yönetiminin zaruri bir parçası olamıyor; bunun yerine afet yönetimi adına yürütülen tüm faaliyetler öncelikle devletin itibarını korumaya dönük önlemler olarak sunuluyor. Afetlere dayanıklılık meselesinin bir&nbsp;gösteri alanı hâline dönmesi, depremin yarattığı tahribatın üstesinden gelmek için gerekli yerel, ulusal ve küresel düzlemde toplumsal bağların kurulabilmesini ve güvene dayalı sosyal ilişkilerin oluşmasını zorlaştırıyor.1999 Gölcük depreminden bu yana toplum olarak ne ölçüde değiştik? Aradaki 24 senede yaşanan felaketlerden yeterince ders çıkarabilmiş miyiz? Birbirimize ne kadar güvenebiliyoruz? Maalesef bu sorulara verecek olumlu cevaplar çok fazla değil. Arada geçen süre zarfında birleştiren değil ayrıştıran söylemlere yaslanan politikacıların ülkeyi afetlere daha iyi hazırlamak bir yana, çok daha kırılgan hâle getirdiğini görüyoruz.Afetlere karşı yerel toplulukların direnci sınıf ve toplumsal kimlik temelinde yaşanan çok-katmanlı eşitsizliklere bağlı olarak şekillenir. Başka bir deyişle, afetlerin yarattığı kırılganlık her toplumsal grup ya da birey için aynı düzeyde değildir. Afetler toplumsal bir inşa süreci olarak var olan eşitsizlikleri&nbsp;maalesef daha çok pekiştiren bir sosyal değişime de gebe olabilir. Nepal’den Haiti’ye, daha önce yaşanmış deprem felaketleri bu yönde olumlu ve olumsuz birçok örneği içinde barındırır. Maraş depreminde enkaz altında kalan Suriyeli kişilerin Türkçe bilmedikleri anlaşılırsa kurtarılamayacağını düşünerek sadece ses çıkardıklarını belirtmesi ve yağmalama davranışının belirli etnik gruplarla özdeşleştirilmesi gibi örnekler bu sosyolojik gerçeği bir kez daha ortaya koydu. Türkiye’de bu eşitsizlikleri derinleştiren bir diğer faktör olarak siyasi ve ideolojik yakınlığı (yandaşlığı) da saymamız gerekiyor. "Şimdi siyaset yapmayın"&nbsp;sözleriyle perdelenen bir tür siyaset yapma biçimi toplumsal barışı güçlendirmek bir yana depremin yarattığı kırılganlıkları daha da artırıyor. Çünkü bu tür yaklaşımlar var olan eşitsizliklerin konuşulmasını ve bunlara karşı yerinde politikalar geliştirilmesini de engelliyor.<img src="https://images.aposto.com/2023/1/6/1677314378384.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.51" width="550" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Fotoğraf: Kaan Walsh<h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Toplumsal değişimler</h3>Öte yandan, Türkiye'de son yıllarda giderek artan siyasi kutuplaşmaya rağmen toplumun büyük kesiminin afet ardından yaşanan ilk süreçte&nbsp;dayanışma içinde olması umut veriyor. Bu dayanışmanın iyileşme döneminde de kalıcı ve sistemli bir şekilde sürdürülmesi gerekiyor. Türkiye’de böylesi bir kolektif iradenin yeşerebilmesinin önündeki en büyük engel kaderci yaklaşımlar ve bu kaderci yaklaşımın pekiştirdiği siyasi kutuplaşmalardır. İmar affı örneğinde de gördüğümüz üzere halkın sorunlarını çözmek için kuralsızlığı kural hâline getiren politikacıların uyguladığı kalkınma projeleri akılcı değil, daha çok kaderci bir bakış açısına teslim edilmiştir.Ayrıca, afetler süregiden toplumsal değişimlerin ivmesini güçlendirebilir. İklim krizi, pandemi, ekonomik kriz gibi nedenlerle yaşanan şoklar ardından kentlerden&nbsp;kırsal alanlara göç etme eğilimi son yıllarda artmıştı. Depremin yıkıcı etkilerinin şimdiden birçok insanın farklı yerlere zorunlu göçüne sebep olduğunu duyuyoruz. Bunun ne kadar kalıcı olacağını şimdiden kestirmek elbette zor. Ama deprem öncesinde ortaya çıkan eğilimlerle birlikte düşündüğümüzde şehirlerin demografik yapılarında önümüzdeki dönemlerde değişiklikler görmek bizi şaşırtmamalı. Deprem sadece diğer bölgelere olan göçü değil aynı zamanda bölge içinde kentlerden kırsal alanlara olan göçü de hızlandırabilir.Deprem ardından göçe bağlı olarak&nbsp;şehirlerin demografik&nbsp;yapısının&nbsp;değişimi konusundaki kaygının Antakya örneğinde daha çok dile getirildiğine şahit olduk. Antakya’da yerleşik nüfusun azalması, Suriyeli nüfusun artması bir risk olarak gazeteciler tarafından açıkça dile getirilmiş durumda. Bu ayrılıkçı söylemlerin toplumsal barışı ve toplumsal içermeyi yeniden tesis etme sürecine olumlu bir fayda sunamayacağı aşikâr. Yukarıda da belirttiğimiz gibi, afetlerin yıkıcı etkileriyle mücadelede, iyileşme sürecinde toplumsal bağlar oldukça önemli rollere sahip. Depremle yıkılan kentleri yeniden ve daha sürdürebilir olarak inşa ederken kapsayıcı ve katılımcı söylemler ile politikalar geliştirmek elzem.<h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Örgütlenmiş bir örgütsüzlük</h3>Bitirirken son bir soru daha soralım: Afetlere ve krizlere karşı daha dayanıklı olmak siyasi gücün&nbsp;merkezileşmesi ve tek bir elde toplanmasıyla mı yoksa&nbsp;yerel yönetimlerin ve yerel toplulukların güç kazandığı bir yapı ile mi mümkün olabilir? Deprem sonrasında gördük ki siyasi gücün merkezileşmesi ve yerel yönetimlerin izole edilmesi afet yönetiminde başarı getirmiyor. Bu çerçevede merkezileşme ve yerelleşme arasındaki gerilimlerin masaya yatırılması her zamankinden daha mühim bir gündem maddesi olarak önümüzde duruyor.Afet sosyolojisi alanında önemli çalışmaları bulunan Thomas Drabek ABD'de yaşanan afetler ardından sivil toplumun ortaya koyduğu parçalı ve düzensiz örgütlenmeye işaret etmek için yeni bir kavram&nbsp;<a fr-original-style="" href="https://link.apos.to/c/LHsarYnlgGqS?c=VUOUaBHIc_e8WqfZmSTHc&sub=SUBSCRIBER_ID&s=email" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">kullanıyor</a>:&nbsp;“örgütlenmiş bir örgütsüzlük”. Drabek, bu kavramla ABD'deki yerinde yönetim modelinin afetlere verilen tepkilerin parçalı olmasına yol açtığına işaret ediyor. Merkezileşmenin devasa boyutlara ulaştığı Türkiye bu duruma tezat bir örnek oluşturuyor. "Örgütlenmiş bir örgütsüzlük" kavramını Türkiye'de deprem ardından afet yönetiminde yaşanan sosyal karmaşayı/düzensizliği anlatabilmek için kullanabiliriz. Afet yönetiminde devletin bizatihi kendisi koordinasyonsuzluk üreten ve bu koordinasyonsuzluğu örgütleyen bir güç aygıtına büründü. Halbuki afetlere karşı dayanıklı olabilmek ayrıştırmak ve kutuplaştırmakla değil, güvene dayalı toplumsal ilişkilerden temellenen bir kolektif eylemle mümkün olabilir.Özetle, deprem bir toplumsal sorundur. Toplumsal sorunlara karşı yürütülen mücadelede atılacak en önemli adım "bu artık böyle gidemez" diyebilmekten ve toplumsal sorunlara karşı kapsayıcı ve katılımcı siyasi politikalar üretmekten geçer.

Zappa Zamanlar

Depremi bir doğa olayı olmaktan çıkaran ve bir felakete dönüştüren toplumsal faktörler.

Toplumsal bir sorun olarak deprem: Örgütlenmiş bir örgütsüzlük

Derya Nizam,&nbsp;İzmir Ekonomi Üniversitesi, Sosyoloji Bölümü<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Deprem sosyolojik bir meseledir. Depremi bir doğa olayı olmaktan çıkaran ve bir felakete dönüştüren şey toplumsal faktörlerle ilişkilidir. Depreme karşı dayanıklı yapılar kurabilmek ya da depremin neden olduğu yıkımın üstesinden gelebilmek fiziksel olduğu kadar toplumsal inşa süreçleriyle&nbsp;de ilgilidir.Sosyolojik çalışmalar genellikle afetlerin yarattığı toplumsal değişimlere odaklanır. Çünkü afetler sadece fiziki/maddi bir değişime değil, toplumsal değerlerin dönüştüğü sosyal değişimlere de vesile olabilir. Örneğin, afet yönetiminde devletin gösterdiği performans devlete atfedilen kutsal değerlerin yoğun olarak sorgulanmasını beraberinde getirebilir.<h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Devlet-toplum ilişkisi ne durumda?</h3>Afetlerden korunmak ve afetleri daha iyi yönetebilmek için kaderci yaklaşımlardan ziyade bilimsel gelişmeler temelinde yönetim mekanizmalarını güçlendiren yerlerde afetler karşısında sosyal dayanıklılık seviyeleri daha yükseğe çıkarılabilir. Türkiye'de son dönemde afetler bağlamında devlet-toplum ilişkisi maalesef bu rasyonel temelden uzaklaştı, bütünüyle performatif bir alana dönüştü. Diğer bir ifadeyle, devletin işlevini ve performansını değerlerdirmek afet yönetiminin zaruri bir parçası olamıyor; bunun yerine afet yönetimi adına yürütülen tüm faaliyetler öncelikle devletin itibarını korumaya dönük önlemler olarak sunuluyor. Afetlere dayanıklılık meselesinin bir gösteri alanı hâline dönmesi, depremin yarattığı tahribatın üstesinden gelmek için gerekli yerel, ulusal ve küresel düzlemde toplumsal bağların kurulabilmesini ve güvene dayalı sosyal ilişkilerin oluşmasını zorlaştırıyor.1999 Gölcük depreminden bu yana toplum olarak ne ölçüde değiştik? Aradaki 24 senede yaşanan felaketlerden yeterince ders çıkarabilmiş miyiz? Birbirimize ne kadar güvenebiliyoruz? Maalesef bu sorulara verecek olumlu cevaplar çok fazla değil. Arada geçen süre zarfında birleştiren değil ayrıştıran söylemlere yaslanan politikacıların ülkeyi afetlere daha iyi hazırlamak bir yana, çok daha kırılgan hâle getirdiğini görüyoruz.Afetlere karşı yerel toplulukların direnci sınıf ve toplumsal kimlik temelinde yaşanan çok-katmanlı eşitsizliklere bağlı olarak şekillenir. Başka bir deyişle, afetlerin yarattığı kırılganlık her toplumsal grup ya da birey için aynı düzeyde değildir. Afetler toplumsal bir inşa süreci olarak var olan eşitsizlikleri&nbsp;maalesef daha çok pekiştiren bir sosyal değişime de gebe olabilir. Nepal’den Haiti’ye, daha önce yaşanmış deprem felaketleri bu yönde olumlu ve olumsuz birçok örneği içinde barındırır. Maraş depreminde enkaz altında kalan Suriyeli kişilerin Türkçe bilmedikleri anlaşılırsa kurtarılamayacağını düşünerek sadece ses çıkardıklarını belirtmesi ve yağmalama davranışının belirli etnik gruplarla özdeşleştirilmesi gibi örnekler bu sosyolojik gerçeği bir kez daha ortaya koydu. Türkiye’de bu eşitsizlikleri derinleştiren bir diğer faktör olarak siyasi ve ideolojik yakınlığı (yandaşlığı) da saymamız gerekiyor. "Şimdi siyaset yapmayın"&nbsp;sözleriyle perdelenen bir tür siyaset yapma biçimi toplumsal barışı güçlendirmek bir yana depremin yarattığı kırılganlıkları daha da artırıyor. Çünkü bu tür yaklaşımlar var olan eşitsizliklerin konuşulmasını ve bunlara karşı yerinde politikalar geliştirilmesini de engelliyor.<img src="https://images.aposto.com/2023/1/5/1677255736144.jpeg" style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.51" width="550" fr-original-style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Fotoğraf: Kaan Walsh<h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Toplumsal değişimler</h3>Öte yandan, Türkiye'de son yıllarda giderek artan siyasi kutuplaşmaya rağmen toplumun büyük kesiminin afet ardından yaşanan ilk süreçte dayanışma içinde olması umut veriyor. Bu dayanışmanın iyileşme döneminde de kalıcı ve sistemli bir şekilde sürdürülmesi gerekiyor. Türkiye’de böylesi bir kolektif iradenin yeşerebilmesinin önündeki en büyük engel kaderci yaklaşımlar ve bu kaderci yaklaşımın pekiştirdiği siyasi kutuplaşmalardır. İmar affı örneğinde de gördüğümüz üzere halkın sorunlarını çözmek için kuralsızlığı kural hâline getiren politikacıların uyguladığı kalkınma projeleri akılcı değil, daha çok kaderci bir bakış açısına teslim edilmiştir.Ayrıca, afetler süregiden toplumsal değişimlerin ivmesini güçlendirebilir. İklim krizi, pandemi, ekonomik kriz gibi nedenlerle yaşanan şoklar ardından kentlerden kırsal alanlara göç etme eğilimi son yıllarda artmıştı. Depremin yıkıcı etkilerinin şimdiden birçok insanın farklı yerlere zorunlu göçüne sebep olduğunu duyuyoruz. Bunun ne kadar kalıcı olacağını şimdiden kestirmek elbette zor. Ama deprem öncesinde ortaya çıkan eğilimlerle birlikte düşündüğümüzde şehirlerin demografik yapılarında önümüzdeki dönemlerde değişiklikler görmek bizi şaşırtmamalı. Deprem sadece diğer bölgelere olan göçü değil aynı zamanda bölge içinde kentlerden kırsal alanlara olan göçü de hızlandırabilir.Deprem ardından göçe bağlı olarak şehirlerin demografik&nbsp;yapısının&nbsp;değişimi konusundaki kaygının Antakya örneğinde daha çok dile getirildiğine şahit olduk. Antakya’da yerleşik nüfusun azalması, Suriyeli nüfusun artması bir risk olarak gazeteciler tarafından açıkça dile getirilmiş durumda. Bu ayrılıkçı söylemlerin toplumsal barışı ve toplumsal içermeyi yeniden tesis etme sürecine olumlu bir fayda sunamayacağı aşikâr. Yukarıda da belirttiğimiz gibi, afetlerin yıkıcı etkileriyle mücadelede, iyileşme sürecinde toplumsal bağlar oldukça önemli rollere sahip. Depremle yıkılan kentleri yeniden ve daha sürdürebilir olarak inşa ederken kapsayıcı ve katılımcı söylemler ile politikalar geliştirmek elzem.<h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Örgütlenmiş bir örgütsüzlük</h3>Bitirirken son bir soru daha soralım: Afetlere ve krizlere karşı daha dayanıklı olmak siyasi gücün merkezileşmesi ve tek bir elde toplanmasıyla mı yoksa yerel yönetimlerin ve yerel toplulukların güç kazandığı bir yapı ile mi mümkün olabilir? Deprem sonrasında gördük ki siyasi gücün merkezileşmesi ve yerel yönetimlerin izole edilmesi afet yönetiminde başarı getirmiyor. Bu çerçevede merkezileşme ve yerelleşme arasındaki gerilimlerin masaya yatırılması her zamankinden daha mühim bir gündem maddesi olarak önümüzde duruyor.Afet sosyolojisi alanında önemli çalışmaları bulunan Thomas Drabek ABD'de yaşanan afetler ardından sivil toplumun ortaya koyduğu parçalı ve düzensiz örgütlenmeye işaret etmek için yeni bir kavram <a fr-original-style="" href="https://www.taylorfrancis.com/books/mono/10.4324/9781315373683/human-side-disaster-thomas-drabek" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">kullanıyor</a>: “örgütlenmiş bir örgütsüzlük”. Drabek, bu kavramla ABD'deki yerinde yönetim modelinin afetlere verilen tepkilerin parçalı olmasına yol açtığına işaret ediyor. Merkezileşmenin devasa boyutlara ulaştığı Türkiye bu duruma tezat bir örnek oluşturuyor. "Örgütlenmiş bir örgütsüzlük" kavramını Türkiye'de deprem ardından afet yönetiminde yaşanan sosyal karmaşayı/düzensizliği anlatabilmek için kullanabiliriz. Afet yönetiminde devletin bizatihi kendisi koordinasyonsuzluk üreten ve bu koordinasyonsuzluğu örgütleyen bir güç aygıtına büründü. Halbuki afetlere karşı dayanıklı olabilmek ayrıştırmak ve kutuplaştırmakla değil, güvene dayalı toplumsal ilişkilerden temellenen bir kolektif eylemle mümkün olabilir.Özetle, deprem bir toplumsal sorundur. Toplumsal sorunlara karşı yürütülen mücadelede atılacak en önemli adım "bu artık böyle gidemez" diyebilmekten ve toplumsal sorunlara karşı kapsayıcı ve katılımcı siyasi politikalar üretmekten geçer.

Aposto Gündem

Bir daha kullanmaya ihtiyaç olmaması dileğiyle paylaşıyoruz...<h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;"><a fr-original-style="" href="http://afetharitasi.org/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Afet Haritası</a></h3>İhtiyaç Haritası tarafından oluşturulan Afet Haritası projesinin web sitesi üzerinden afet gönüllüsü olmak için başvuru yapabiliyorsunuz. Aynı zamanda projeye maddi destek sağlamak için yönlendirmeler de mevcut.<h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Enkaz Dinleme Uygulaması</h3>Enkaz başında yakınlarını bekleyen insanların en büyük çabaları ses duymak ve enkazı dinlemek üzerineydi. Dr. Ozan Sarıer öncülüğünde İTÜ Müzik İleri Araştırmalar Merkezi tarafından herhangi bir indirme işlemine ve internet bağlantısına gerek olmadan bir web sitesi üzerinden kullanılabilen Enkaz Dinleme Uygulaması geliştirildi. Uygulama frekans ayarı ile sesleri ayrıştırabiliyor. Web sitesinden kayıt imkânı da olan uygulamaya <a fr-original-style="" href="https://web.itu.edu.tr/sariero/dinleme.html" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">buradan</a> ulaşabilirsiniz.<h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">İBB Afet Haritası</h3>İstanbul Büyükşehir Belediyesi, Ahbap Güvenli Bölge Haritası ve afetharitasi.org gibi kurumların verilerini de içeren, bölgedeki sağlık destek noktalarını, Wi-Fi noktalarını, karayolları durumu gibi bilgileri gösteren bir harita geliştirdi. İBB Hatay'da görevlendirildiği için, bu uygulama Hatay ile sınırlı. Haritaya <a fr-original-style="" href="https://gisibb.maps.arcgis.com/apps/MapSeries/index.html?appid=b49d96adc42e439cbab407b4a27c30d8" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">buradan</a> ulaşabilirsiniz.<h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Deprem.io ve depremyardim.com</h3>Depremin ilk günlerinde yapılan çağrıyla 15 bine civarında yazılımcı, UX designer, proje yöneticisi gibi konuyla ilgili çalışan birçok insan bir Discord kanalında buluştu. Yardıma ihtiyacı olanlardan talepleri toplayan ve destek verebilecek olanlardan bilgi toplayan bu platformlar bir sürü verinin organize olmasını sağladı.<h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Açık Kaynak Deprem Yardım Projesi</h3>Twitter, Instagram, Whatsapp ve çeşitli web siteleri gibi farklı kaynaklardan gelen tüm yardım çağrılarını toplayan ve bu veriyi sahada kullanılmak üzere anlamlı, düzenli hâle getiren bu projenin amacı, bilgi teknolojilerini kullanarak ilgili kurum ve STK’lara yardımcı olmak ve afet zamanlarında açık bir veri platformu sağlamaktı. Yüzlerce yazılımcı bir araya gelerek, depremin ilk günlerinden itibaren veri akışını düzenlediler.<h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">PatiVer – Can Dostu Destek Platformu</h3>Evcil hayvanlar, insanlığın turnusol kâğıdı gibi. Onları eşya gibi görenlerle, ailenin parçası olduğunu bilenler arasında oldukça kalın bir çizgi var. Hayvan severler deprem sürecinde hem arama kurtarma hem de lojistik konularında gerçekten canlarını dişlerine takarak çalıştılar. <a fr-original-style="" href="https://pativer.app/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Pativer web sitesi</a> de kayıp hayvanlara ulaşmada, sahiplenme taleplerinde ve bulunan hayvanların sahiplerine ulaşmada oldukça etkili ve işe yarar bir noktada yer alıyor.<h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;"><a fr-original-style="" href="https://www.forturkey.art/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">ForTurkey.art</a></h3>Depremin ilk günlerinde, NFT dünyasındaki 30 sanatçının bir araya gelerek oluşturduğu kolektif bir koleksiyon. Satışı hâlâ devam ediyor ve tüm gelir doğrudan Ahbap’a aktarılıyor. Özellikle destek vermek isteyen, ancak direkt olarak para yardımı yapmak istemeyen yabancı koleksiyonerlerin desteğini almakta oldukça başarılı olduğunu söyleyebiliriz.<h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;"><a fr-original-style="" href="https://sanatladayanisma.org/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Sanatla Dayanışma</a></h3>Deprem sonrası bir araya gelen bir grup sanatçı ve sanat inisiyatifinin başlattığı gönüllülük esasına dayalı sivil platform olarak kendilerini tanımlıyorlar. Satılan eserlerin gelirleri; Ahbap, AKUT, İhtiyaç Haritası gibi STK’lara iletiliyor. Uzun bir sürecin parçası olarak düşünürsek, önümüzdeki doğum günleri gibi özel günlerde hediye seçerken aklımızda olması gereken platformlardan.<h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;"><a fr-original-style="" href="https://gelecekbilimde.net/deprembagis/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Bilim Kanallarından Ortak Yayın</a></h3>30’u aşkın bilim, teknoloji, kültür, sanat ve felsefe kanalı bir araya gelerek 100 saat süren kesintisiz bir canlı yayın yaptı. Bu 100 saat içinde deprem konusu bilim, psikoloji, iletişim ve daha birçok alanda uzman konuklarla tartışıldı ve bilgi aktarımı sağlandı. Çözüm ve geleceğe ilişkin önemli tecrübe aktarımları yanında bölgeden bağlantılar da gerçekleştirilerek oradan alınan bilgiler bilimsel olarak değerlendirildi. İzleyicilerin ve dolayısıyla gelecekte de bu yayına erişebilenlerin yaşanan felakete ilişkin doğru bilgi ile buluşturulmasının yanında toplam 650 bin dolar bağış toplandı. İsmi geçen platformlar aracılığıyla toplanan ve toplanmaya devam eden tüm destek Google tarafından Turkish Philanthropy Funds aracılığıyla, kesintisiz ve şeffaf bir şekilde Ahbap, AÇEV, TOG, İhtiyaç Haritası, TEGV gibi çeşitli sivil toplum kuruluşlarının da üyesi olduğu Afet Platformuna aktarıldı.<h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;"><a fr-original-style="" href="https://tr.kariyer.net/deprem-istihdam-seferberligi-ana-sayfa/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">İstihdamseferberligi.info</a></h3>Herkesin durup ne yapabileceğini düşündüğü bu dönemde, kariyer.net’in iş seferberliği konusunda elini taşın altına koyması kıymetliydi. İş arama, istihdam sağlama formlarının yanı sıra, gönüllü olmak isteyen ve gönüllü ihtiyacı olan yerler için de seçenekler yer alıyor.<h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;"><a fr-original-style="" href="https://birkirabiryuva.org/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Birkirabiryuva.org</a></h3>İzmir Belediyesi, 30 Ekim İzmir depreminden sonra kira desteğine ihtiyacı olan depremzedeler için oluşturduğu projeyi geliştirdi. Bir Kira Bir Yuva, İzmir Büyükşehir Belediyesi ve İhtiyaç Haritası tarafından 6 Şubat 2023 Kahramanmaraş depreminin ardından evini kaybetmiş yurttaşlarla kira desteği vermek ya da boş durumdaki evini kullanıma açmak isteyen yurttaşları buluşturmak için başlatılan bir dayanışma kampanyası. İzmir Belediyesi yardım yapan kişi ve ihtiyaç sahibini buluşturarak aracı görev üstleniyor. Web sitesi üzerinden çadır, konteyner ya da kira için destekte bulunmak ya da destek talep etmek mümkün. Benzer şekilde boş ev ile destekte bulunmak da mümkün.<h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;"><a fr-original-style="" href="https://misafirol.org/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Misafir Ol</a></h3><a fr-original-style="" href="https://misafirol.org/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Misafir ol</a> kullanıcıların evlerini, otellerini veya konaklama alanlarını depremde evini kaybeden depremzedelerin kullanımına açarak misafir etmesine aracılık ediyor.<h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;"><a fr-original-style="" href="https://evimevindir.com/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">evimevindir</a></h3>Evlerini depremzedelere açmak isteyen vatandaşların evlerini ya da boş odalarını girdikleri, lokasyon ve durum bilgileri verdikleri bir platform. Girilen bilgiler onaylandıktan sonra yayına alınıyor.<h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">AKUT – Güvendeyim Uygulaması</h3>Hem App Store hem de Google Play üzerinde bulunan bu uygulama, deprem ülkesinde yaşayan hepimizin telefonunda bulunmalı. Uygulama telefona yüklendikten sonra internetsiz çalışabiliyor ve güvende olduğunuzu işaretlerseniz sevdiklerinize bunu SMS olarak iletiyor.

Thiscover Me

Türkiye'de deprem sonrası sosyal girişimcilik örnekleri.

Afet Döneminde Sosyal Girişimcilik

Yazar:&nbsp;Prof. Dr. Veysel Bozkurt<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Depremler bu coğrafyanın bir gerçeği. Büyük depremlerin er veya geç olacağını bilsek de, çoğu zaman beklenmedik bir anda geliyorlar. Toplumsal yapıyı derinden sarsıyor, insanların bildiği kuralları işlemez hale getiriyor ve sistemleri krize sokuyorlar. Risk ve belirsizlik artıyor. Korku, kaygı, çaresizlik hayatın bir parçası haline geliyor.Depremler, çok sayıda bilim disiplinini ilgilendiriyor. Bunların arasında deprem bilimciler, mühendisler, fen bilimciler ve sosyal bilimciler var. Afetin hemen sonrasında deprembilimcileri ve inşaat mühendisleri en dikkatli takip ettiğimiz bilim insanları olurlar. Sonrasında psikologlar, psikiyatrlar, tarihçiler depremi kendi disiplini perspektifinden inceler. Bu liste afetin türüne göre daha da uzayabilir. Ancak istisnasız afetlerin/depremlerin hepsi sosyolojinin temel inceleme nesnesi olan toplumsal yapıdaki sarsıntı ile yakından ilişkilidir.Afet sosyolojisiAfet sosyolojisi, afetlerin/depremlerin toplumlar üzerindeki sosyal, ekonomik ve psikolojik etkilerini inceler. Genelde afet sosyolojisi alanındaki araştırmalar yaşanan eşitsizliklere, kırılgan grupların yaşadığı sorunlara, kadınlara, gençlere, aile-içi şiddet, sosyal ağlar gibi konulara odaklanırlar.Afet sosyolojisi alanında yapılan çalışmalar, politika yapıcılara, toplumsal süreçleri anlamada yol gösterici olabilir. Toplumların afetlere karşı daha dirençli olmalarına katkı sağlayabilir. Kuralların işlememesinin (anominin) yaratacağı sorunları, afet/deprem durumundaki olası çatışmaları, kırılgan grupların ne tür sorunlarla karşı karşıya kalacağını sosyolojik araştırmaların ortaya koyması, olası sorunların çözümünde daha etkin bir mücadeleyi destekleyecektir.Yaşadıklarımızı çabuk unutuyoruzAfet sonrasında ise temel sorun, afet sürecinde yaşadıklarımızı çabuk unutmamız. Bir anlamda unutarak yaralarımızı sarmaya/iyileşmeye çalışıyoruz. Ancak bu uzun vadede bize katkı sağlamıyor. Tam aksine bir sonraki afete hazırlıksız yakalanmamıza yol açıyor. Afetlerin yarattığı yıkımın azaltılması için bir şekilde toplumsal hafızayı canlı tutmamız ve politika yapıcıları gerekli önlemleri almaya teşvik etmemiz gerekir. Burada sosyologlar dâhil, farklı disiplinlerden bilim insanlarının araştırmaları farkındalığa katkı sağlayabilir.Büyük boyutlu depremler/afetler sadece kamu yöneticilerinin müdahalesi ile etkin olarak çözülebilecek sorunlar değildir. Elbette kamu olmazsa olmazdır. Ancak adından da anlaşılacağı şekilde afet, toplumsal yapıyı sarsacak ve kurumları işlemez hale getirecek düzeyde çok büyük boyutludur. Hızlı tepki vermek gerekir. Oysa doğası gereği hiyerarşik bir yapıya sahip bürokratik örgütlenmelerin hemen eyleme geçmesi zordur. Bu sebeple hızlı hareket edebilen esnek/çevik örgütlenme hasarı azaltmak bakımından önemlidir.Yine görevlilerle koordineli biçimde sivil toplum örgütleri, meslek örgütleri ve diğer gönüllülerin birlikte sürece katkı sağlaması gerekiyor.Diğer taraftan sivil toplum geleneği zayıf ülkelerde bu süreç çok büyük ölçüde kamu görevlilerine kalıyor. Örneğin Marmara depremi sonrasında çok sayıda arama-kurtarma derneği kuruldu. Bunlar toplumda ilk yardım dâhil birçok konuda eğitim verdiler ve farkındalık çalışmalarına katıldılar. Ancak ömürleri uzun olmadı. Büyük bir bölümü kapandı.Marmara depreminin hemen sonrasında (1999’da) yaptığım nicel bir araştırmada deprem sonrasında ne gibi değişiklikler bekliyorsunuz, diye sormuştum. Anketi cevaplayanların yüzde 70’den fazlası altı ay içinde unuturuz diyordu. Hakikaten dedikleri gibi oldu. Deprem riski devam etmekle birlikte, biz depremi unuttuk.Diğer taraftan ekonomik imkânları kısıtlı insanların sürekli içinde yaşadıkları evin altında kalacağı korkusuyla da yaşamak kolay değil. Burada kamu görevlilerinin sorumluluklarını yerine getirmeleri hayati bir önem taşımakla birlikte, bütün aktörlerin hem afet öncesi hem de sonrasında birlikte çalışması afetlere hazırlanmada ve yaraların sarılmasında son derece etkili olacaktır. Ancak kamu ve sivil toplumun birlikte çalışması farklı bir demokrasi anlayışını gerektiriyor ve biz bunun uzağındayız.Toplumsal yapının işleyişini nasıl etkiliyor?Tarihte veba salgını dâhil büyük afetler sonrasında büyük toplumsal dönüşümler yaşandığını görüyoruz. Depremlerden sonra bir taraftan insanlar sorumlu olarak gördükleri müteahhitlere, mühendislere, denetim görevlilerini yerine getirmeyen kamu görevlerine öfkeli hale geliyorlar. Sorumluların bulunup cezalandırılmasını istiyorlar. Depremin boyutları büyüdükçe kayıpların hacmi de büyür. Vatandaş devletin koruyucu şefkat eline en çok bu dönemde ihtiyaç duyar. Yetkililerden temel ihtiyaçlarının karşılanmasını, yıkılan binaların altında kalanların hızla kurtarılmasını ister. Halk devletten adeta depremin geri alınmasını, hayatını kaybedenlerin geri getirilmesini ister. Çoğu zaman artan hoşnutsuzluğun siyasal sonuçları olur.Depremler, toplumsal dayanışmayı ve işbirliğini de teşvik edebilir. Sivil toplum hareketlerinde geçici de olsa bir canlanma ortaya çıkar. Ülkeler arasındaki gerilim azalır. İnsani yardımlar artar ve sürece katkı sağlamak isteyen kişiler bu çalışmaların içinde yer alır. Diğer taraftan afetlerin bitmesinden hemen sonra da afet sürecinde yaşadıklarımızı hızla unutur ve hiç bir şey olmamış gibi yolumuza devam ederiz.Hazırlıklı mıyız?Hazırlıklı olmadığımızı uzun yıllardır deprem bilimleri alanında çalışanlar yüksek sesle defalarca söylediler. Küçük depremlere nispeten hazırlıklı olsak da 17 Ağustos ve 6 Şubat gibi büyük depremlere karşı yapı stoku, organizasyon ve toplum olarak yeterince hazırlıklı olmadığımız ortaya çıktı.Büyük afetlerden (depremlerden) sonra artan risk ve belirsizlik ve yaşananlara anlam verme ihtiyacı, insanları akıldışı senaryolara/komplo teorilerine daha açık hale getirir. Bu dönemde HAARP gibi komplo teorileri, çoğu zaman öfkeli kitleler için yeni günah keçisi işlevi görür ve kusurlu binaları yapanların sorumluluklarını perdeler. &nbsp;Eleştirel/analitik düşünme becerileri gelişmemiş toplumlarda halkın en azından bir bölümü için komplo teorileri, hoşnutsuzluğu hayali karanlık güçlere transfer eder. Afet sonrasında toplumsal paranoyanın artma olasılığı beklenebilir.Oysa afet yönetiminin olmazsa olmazı güven duygusudur. Bu sebeple yöneticilerin güvenilir bilgileri düzenli/açık olarak toplumla paylaşması büyük önem taşır. Bu arada insanların doğrulanmamış haberlerden uzak durmaları ya da okuduklarını birden fazla kaynaktan teyit etmeleri kirli haberlerden korunmalarına katkı sağlayabilir.Elbette medyanın sorumlu yayıncılık yapması, sosyal medya kullanıcılarının yalan haberleri yaymamaları toplumda güven duygusunu ve dayanışmayı güçlendirirken, aksi çatışmalara ve paniğe zemin hazırlayabilir. &nbsp;Bu dönemde bilim insanlarının sorumlu konuşmaları ve toplumu bilgilendirmeleri önemlidir.Böyle dönemlerde yöneticilerin sabırlı olmaları, evlerini ve ailelerini kaybetmiş acılı insanlarla empati yapmaları, politik rekabeti en azından afet sonrasına bırakmaları, toplumun moralini yükseltecek pozitif mesajlar vermeleri, görevli/gönüllü, yerli/yabancı ayrımı yapmadan toplumun ihtiyaçlarını karşılamaları öncelik olmalıdır. Yani insanların gıda, barınma, ulaşım ve mali destek gibi ihtiyaçlarını karşılamak yanında, yaşadıkları travmanın hasarını azaltacak destek mekanizmalarını da sunması gerekir. Çok muhtemeldir ki, depremzedelerin önemli bir bölümü yaşadıkları travmanın ruhlarında açtıkları hasarın etkisini uzun süre taşıyacaklardır.Depremde yıkılan binalarının ve can kaybının birinci derecede sorumluları müteahhitler, mühendisler, denetim görevini doğru yapmayan kamu görevlileridir. Sorumluların ortaya çıkartılması, cezalandırılması ve teşhir edilmesi, halkın öfkesini kısmen hafifletebilir. Ayrıca bundan sonraki olası istismarcılar için de kısmen uyarı olabilir.Diğer taraftan toplumda bir deprem bilincinin yerleştirilmesi, şehirlerin depreme karşı dayanıklı hale getirilmesi gelecek depremlerin yaratacağı can ve mal hasarını büyük ölçüde azaltacaktır.

Unutarak yaralarımızı sarmaya/iyileşmeye çalışıyoruz. Neden böyle olmamalı? Büyük afetler sonrasında nasıl toplumsal, siyasal dönüşümler yaşanabilir? Deprem sonrası yaşanan dayanışma ruhu bizi nereye götürebilir? Afet sosyolojisi neden önemli, neye yarar?

afet ile ilgili hikayeler