• Columbia Journalism Review’un yayımladığı <a fr-original-style="" href="https://www.cjr.org/the_media_today/the-challenges-of-global-content-moderation.php" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">The Challenges of Global Content Moderation</a> makalesinde Donald Trump’ın sosyal medya hesaplarının kapatılması, farklı sosyal medya platformlarının moderasyon politikalarının siyasi görüşlere sansür uygulanmalarının dünya çapında içerik denetimi, internet yönetişimi ve politikası konusunda uzmanlardan görüş alması ilgimizi çekti.&nbsp;• PressGazette'nin eylül ayında yayımladığı <a fr-original-style="" href="https://www.pressgazette.co.uk/read-comments-google-ad-blocking-and-the-moderation-dilemma-for-publishers/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Reader comments, Google ad-blocking and the moderation dilemma for publishers</a>&nbsp;isimli makalesinde Google'ın Tokyo Olimpiyatları sırasında Dailymail'de yayımlanan jimnastikçi Simone Biles hakkındaki sütununda Piers Morgan'ın görüntülü reklamlarının görünmesini engellemesinden hareketle moderasyon politikalarının artı ve eksileri tartışılıyor.&nbsp;

Aposto P.S.

<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Zynga yerli oyun şirketi Rollic'in yüzde 80 hissesini 168 milyon dolara Ağustos ayında <a fr-original-style="" href="https://www.businesswire.com/news/home/20210805005074/en/Rollic-Surpasses-1-Billion-Total-Downloads-Worldwide" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">satın almıştı</a>.&nbsp;Zynga ile daha hızlı bir şekilde büyüyen Rollic, oyunlarının toplamda 1 milyar indirmeyi geride bıraktığını duyurdu. En çok oynanan oyunlar arasında ABD'de App Store’da 1 veya 2 numaraya ulaşan 14 oyun yayınlayan Rollic'in geçtiğimiz aylarda çıkardığı High Heels! ve Hair Challenge oyunları da kısa bir süre içerisinde 100’er milyon indirmeye ulaştı. Yeni nesil mobil oyunlarda bir dönüm noktası olarak kabul edebilecekleri bu başarıları için olağanüstü yetenekli ve çalışkan ekibini tebrik ettiğini dile getiren Rollic kurucu ortağı ve CEO’su Burak Vardal, günümüz oyuncularının seveceği oyunlar üretebilmek adına sürekli olarak bakış açılarını genişlettiklerini ve bu sayede her çeyrekte yüzlerce yeni konsepti test ederek birbirinden keyifli mobil oyun trendleri yarattıklarını da paylaştı. </li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Microsoft’un Windows ve Cihazlar Başkanı olan Panos Panay, bu hafta Twitter’da Focus Sessions Windows 11 isimli özelliği<a fr-original-style="" href="https://www.theverge.com/2021/8/6/22612554/microsoft-windows-11-focus-sessions-spotify-feature" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">&nbsp;tanıttı.</a> İşe odaklanmada yeni bir yol açmayı sağlamayı hedefleyen özellik, artık Spotify entegrasyonu da içerecek ve böylelikle Spotify’dan müzik çalma listesini dinlerken görevler üzerinde çalışmak için bir odak zamanlayıcısı oluşturmaya olanak tanıyacak. Microsoft, Windows 11’in genel yapılarında Focus Sessions’ı henüz test etmeye başlamadı. Ancak Panay’ın Twitter üzerinden gösterdiği videodan, işletim sisteminin Saat uygulamasında yerleşik olduğu görüldü. Yeni sistem, kısa molalarla işi daha küçük parçalara bölerek zamanı efektif kullanma yöntemi olan Podomoro Tekniğinin uygulanması beklenmekte. </li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Sosyal medya uygulaması&nbsp;Twitter, kullanıcı deneyimi için yazılımlarını geliştirmeye devam ediyor. Sesli sohbet odaları olarak adlandırdığı Spaces özelliğine yeni bir moderasyon özelliği katan Twitter, kullanıcıların Spaces’de yaşadığı problemleri önlemeyi <a fr-original-style="" href="https://techcrunch.com/2021/08/05/twitter-spaces-cohosts/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">hedefliyor</a>.&nbsp;Moderasyon yetisinin sınırlandırıldığı odalarda oldukça sıkıntılı bir deneyim sunan uygulamalar, yazılım geliştiricileri tarafından gün geçtikçe geliştirilmeye devam ediyor. Twitter, sesli odaları Spaces için yeni “Eş Yönetici” özelliğini Spaces’e ekliyor. Spaces &nbsp;“Eş Yönetici” &nbsp;özelliği ile 2 kişinin oda moderasyonluğu yapabilmesini sağlıyor. Aynı zamanda eş yöneticiler; diledikleri kişiye söz verebilme, farklı kişileri davet edebilme, tweet sabitleme ve odadan insanları atabilme yetkinliklerine sahip oluyor. Odayı kapatma yetkisi ise yalnızca ana yöneticide olacak. Yeni güncelleme ile Spaces’de; bir ana yönetici, iki eş yönetici ve en fazla 10 dinleyici bulunabilecek. </li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Dünyanın en hızlı büyüyen perakende markaları için tek seferlik müşterileri uzun ömürlü müşterilere dönüştürmeyi hedefleyen teknoloji şirketi Bluecore, 125 milyon dolarlık E serisi finansman turunu kapattığını <a fr-original-style="" href="https://venturebeat.com/2021/08/05/bluecore-raises-125m-to-drive-retail-customer-retention-with-big-data/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">duyurdu</a>. &nbsp;Toplamda 225 milyon dolar yatırım alan şirket, 1 milyar değerlemeye ulaştı. Bir e-ticaret kişiselleştirme platformu olan Bluecore, özellikle de pandemi döneminde perakendecilerin birçok ihtiyaçlarını karşılayan bir merkez oldu. Şirket, büyümesini hızlandırdıkça, işe alımları da hızlandı. Mayıs 2020’de 236 çalışanı olan Bluecore, bugün 300’den fazla çalışana istihdam sağlıyor ve bu sayıyı bu yıl içerisinde 400’ün üzerine çıkarmayı hedefliyor. Bluecore kurucusu ve CEO’su Fayez Mohamood, satıcıların artık yalnızca diğer markalarla değil, dijital bütün deneyimlerle rekabet ettiği kişisel ticaret çağında olduğumuzu dile getirdi. </li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;"> <img src="https://images.aposto.com/2021/7/1/1628467209111.png" style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.16" fr-original-style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Xiaomi&nbsp;kullanıcılarının merakla beklediği Mi Mix 4, birkaç gün sonra resmen tanıtılacak. Cihazın tanıtım tarihine artık sayılı günler kalırken, ortaya çıkan sızıntıların sıklığı da bir o kadar arttı. Kısa süre önce Xiaomi bu telefon hakkında bazı tanıtım görselleri paylaşmıştı. Şimdi ise bazı kaynaklar, Mix 4’ün canlı görüntüsünü ortaya <a fr-original-style="" href="https://shiftdelete.net/xiaomi-mi-mix-4un-canli-goruntusu-sizdirildi" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">çıkardı</a>. Xiaomi’nin Mix serisine ekleyeceği yeni akıllı telefonu, özellik ve tasarım açısından Mi 11 Ultra’ya benzer şekilde gelecek. Ancak Mix 4’ü diğer rakiplerinden ayıran en büyük özelliği &nbsp;ekran altı kamerası olacak. Bu teknolojiyi mobil sektörde yalnızca ZTE kullanırken, ikinci unvanı ise Xiaomi alacak. Teknik özellikler açısından Mi Mix 4, Qualcomm’un Snapdragon 888 Plus yonga seti tarafından güçlendirilecek. Şu anda bu işlemcinin ismi tam olarak netlik kazanmazken, sızdırılan Geekbench testleri Snapdragon 888 Plus’ın sinyallerini veriyor. Önümüzdeki günlerde tanıtılacak cihazı Xiaomi takipçileri merakla bekliyor.</li></ul>

5 Dakikada Teknoloji Gündemi

Podcast bölümümüzdeki haberlerin ayrıntıları

156. Bölüm Transkripti

<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">FACEBOOK YİNE BİR ŞEYLERİ YAPAMADI</h2>Facebook ile ilgili haberlerin büyük bir kısmı artık platformun neyi yapamadığı, nerede sorun yaşadığı ve hangi sözlerini tutmadığı üzerine. Maalesef bunların hemen hepsi de bizleri doğrudan etkileyebilecek konular.Geçtiğimiz hafta Facebook gündemindeki iki başlıktan biri COVID-19 konusundaki yanlış bilgiyle mücadele sözünü tutma konusunda <a fr-original-style="" href="https://www.vice.com/en/article/y3dz5w/facebook-is-failing-miserably-at-stopping-covid-conspiracy-teh" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">ne kadar başarısız olduğuydu</a>. Özellikle de söz konusu İngilizce dışındaki diller olduğunda Facebook’un moderasyon konusunda çok zayıf olduğu görülüyor.&nbsp;İkincisi ise ABD’de 6 Ocak’ta gerçekleşen Senato binası baskınıyla ilgili. Şirket içerisinde <a fr-original-style="" href="https://www.buzzfeednews.com/article/craigsilverman/facebook-failed-stop-the-steal-insurrection" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">yapılan bir araştırma</a>, Facebook’un platformdaki örgütlenmeyi tespit edip durdurma imkânı olduğu hâlde bunu yapamadığını söylüyor. Yani <a fr-original-style="" href="https://www.youtube.com/watch?v=i4kbd5KqbIM" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Sheryl Sandberg’ün iddiasının</a> aksine bu insanlar Facebook üzerinde de örgütlenmiş. Raporun sonucu ise “bundan sonraki olaylarda daha iyisini yapmalıyız”.

n okuyoruz|

<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">OKUR TOPLULUKLARI YÖNETİLMEZ HÂLE GELİRSE</h2>Okurlarla kurduğunuz ilişkinin kurum için ne kadar önemli olduğunu söylememe gerek yoktur diye düşünüyorum. Bunun kurumun büyümesindeki yerine dair <a fr-original-style="" href="https://gijn.org/2021/03/02/how-a-polish-nonprofit-newsroom-developed-a-loyal-audience-by-going-newsletter-first/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">birçok örnek var</a>, hatta bu haftanın odağında anlattığım gibi bunu doğrudan kurumsal yapınızın temel bir parçası hâline getirmeniz de mümkün. Bu yüzden de okur kitlenizi tanımak ve <a fr-original-style="" href="https://www.niemanlab.org/2021/03/with-the-recast-politico-looks-to-redefine-who-counts-as-a-politico/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">tanımlamak çok önemli</a>.Ama yarattığınız topluluk kontrolden çıkarsa ya da onu başıboş bırakmaya kalkarsanız işler fazlasıyla ters gidebilir. Bunun bir örneğini geçtiğimiz haftalarda New York Times ile gördük. Facebook’ta kurdukları ve okurların yemek fotoğraflarını, tariflerini ve tavsiyelerini paylaştıkları 77.000’den fazla üyesi olan <a fr-original-style="" href="https://www.facebook.com/groups/nytcooks/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">“The New York Times Cooking Community Facebook Group”</a>u yaptıkları bir duyuru ile gönüllü yöneticilere bırakacaklarını ve gazetenin resmi ilişkisini keseceklerini duyurmaları <a fr-original-style="" href="https://thetakeout.com/the-nyt-cooking-community-facebook-group-is-imploding-1846502357" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">büyük bir olaya dönüştü</a>. Birçok üye haklı olarak NYT’nin kurup büyüttüğü bu grubu terk etmesine tepki gösteriyor.Bu örnekten çıkarılması gereken en önemli ders, böyle bir çabaya kalkışırken ileriyi düşünmenin ne kadar önemli olduğu. Birçok grup üyesi zaten moderasyon sorunu olduğunu ve grubun büyümesine rağmen yönetici sayısında bir artış olmaması yüzünden sorunlar yaşandığını <a fr-original-style="" href="https://twitter.com/erinbiba/status/1372384590481010689" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">söylüyor</a>. Bu da NYT’nin bu işe fazlasıyla hazırlıksız giriştiğinin ve kontrolü kaybetmeye başlayınca da terk etmeye karar verdiğinin <a fr-original-style="" href="https://www.niemanlab.org/2021/03/the-new-york-times-is-so-done-with-its-77000-member-facebook-cooking-group-what-happens-now/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">bir işareti</a>. Eğer topluluk konusunu ciddiye alıyorsanız, bu haber ne yapmamanız gerektiği konusunda iyi bir örnek.

Günümüzde bilginin en hızlı yayıldığı platform kuşkusuz sosyal medya dersek abartmış olmayız. Bilginin bu kadar hızlı yayıldığı ve bu kadar fazla kişiyi etkilediği bir ortamda ise hangi bilginin nasıl verildiği ve konuya dair yapılan yorumlar da büyük bir önem taşıyor. Yaklaşık 2 hafta önce ABD’de siyah vatandaş George Floyd’un bir polis tarafından öldürülmesi ve akabinde hem ABD Başkanı Donald Trump hem de farklı görüşlerden pek çok kişinin sosyal medya platformlarında paylaştığı içerikler, bu platformlardaki moderasyon ve düzgün içerik sorununu da yeniden gündeme taşımış durumda. Bu konuda New York Üniversitesi (NYU) tarafından yayımlanan <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://bhr.stern.nyu.edu/tech-content-moderation-june-2020">rapor</a> ise içinde bazı önemli sorunlara ışık tutan çözüm önerilerini barındırıyor.<ul><li>Dış kaynak kullanımı (outsourcing) ve&nbsp;yetersiz insan kaynağı: NYU’nun raporunun odak noktası, bütün sosyal medya platformlarını ilgilendiriyor olsa da özellikle Facebook’un moderasyon süreciyle ilgilenen editör ve moderatörlerin şirket tarafından dışardan temin ediliyor oluşu. <ul><li>Son verilere göre Facebook, yaklaşık 15 bin moderatörle çalışıyor ve bu moderatörlerin çok büyük bir kısmı üçüncü parti kurumların altında hizmet veriyor. Benzer şekilde YouTube ve Google yaklaşık 10 bin moderatörle çalışırken Twitter ise 1.500 moderatörle içerik sürecini yönetiyor. Yine Facebook, içeriğin doğrulanması sürecinde 60’a yakın medya kuruluşuyla iş birliği içinde olmasına rağmen rapora göre platformda üretilen içerik sayısı düşünüldüğünde bu rakam çok az kalıyor. &nbsp;</li><li>Hâlihazırdaki çalışma modelinde Facebook’un yapay zekâ sistemi, günde yaklaşık 3 milyon içeriği işaretliyor. Şirket, bu miktar içerisinde %10’luk bir moderasyon hata payı olduğunu belirtiyor. Bu oran, günlük 300 bin içeriğin yanlış bir moderasyon sürecinden geçtiği anlamına geliyor. Başka bir açıdan baktığımızda, günlük 8 saatlik bir çalışma periyodunda her bir Facebook moderatörüne saatlik 25 içeriğin kontrol etme sorumluluğu düşüyor. Bu da 150 saniyede bir içeriğin platformun standartlarına uyup uymadığına karar vermek demek. &nbsp;</li></ul></li><li>Büyüme süreci ve dağılma riski:&nbsp;Raporun baş yazarı Paul Barrett, Facebook’un agresif bir büyüme stratejisi içinde olduğunu; fakat paralel olarak bu büyümenin içinde içerikler için yeterli kontrol, denetim ve kalite stratejilerinin olmadığını düşünüyor. Barrett aynı zamanda sosyal medya platformlarının zorbalık, Neo-Nazi, terörü destekleyen veya cinsel taciz gibi içeriklere karşı yeterli editoryal önlemleri almadıkça insanların gittikçe platformlardan soğuyacağını ve beraberinde reklam verenlerin de bu akımı takip edeceğini <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://venturebeat.com/2020/06/07/nyu-study-facebooks-content-moderation-efforts-are-grossly-inadequate/">belirtiyor</a><a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://venturebeat.com/2020/06/07/nyu-study-facebooks-content-moderation-efforts-are-grossly-inadequate/%0A">.</a> &nbsp;</li><li>Coğrafi ağırlık: İlgili platformların moderasyon yönetiminin sebep olduğu bir başka sorun ise moderasyon sürecinde içeriklerin coğrafi anlamlarının sezilememesi. Örneğin; Myanmar’da olan bir politik gelişme ve akabinde yapılan yorum ve üretilen içeriklerin anlamını, Arjantin’deki bir moderatör doğru okuyamayabiliyor. &nbsp;</li><li>Neden outsourcing? Sosyal medya devlerinin moderasyon süreçlerinde dışardan destek almasındaki en büyük motivasyon, ağırlık olarak gelişmekte olan ülkelerdeki bu moderatörlerin şirketlere olan maddi yükünün, olası bir Silikon Vadisi ekibine göre çok daha uygun olması. &nbsp;</li><li>Çözüm önerileri: NYU’nun raporu, süreci yeniden yoluna sokmak için bazı temel önerilerde de bulunuyor. <ul><li>İlk olarak raporda, özellikle Facebook’un moderasyon ve editoryal süreçlerde görev yapan kişileri tamamen bünyesine katması gerektiği ve ilgili çalışanlara maddi, psikolojik ve sağlık alanlarında çok daha iyi imkânlar sağlaması gerektiği belirtiliyor. &nbsp;</li><li>İkinci olarak moderatör sayısının kısa bir süre içinde 2 katına çıkarılmasının gerektiği vurgulanıyor. &nbsp;</li><li>Son olarak her ülkeye özgü moderasyon süreçleri olması gerektiğine ve bu ülkelerin moderatörlerinin de yine uzaktan çalışmaktansa şirket imkânlarıyla bir araya gelerek mümkün olduğunca yoğun bir iletişim içinde süreçleri yürütmesi gerektiğine dikkat çekiliyor.</li></ul></li></ul>

Aposto Gündem

Sosyal medyanın son derece hızlı olan bilgi üretim ve dağıtım süreci, beraberinde bazı içerik sorunlarını da getiriyor.

Sosyal medyada moderasyon

Büyük teknoloji şirketleri geçtiğimiz hafta Donald Trump'ın hesaplarını şiddete yönlendirdiği gerekçesiyle engelledi.Öncelikle bunun doğru bir karar olduğunu düşünüyoruz.Ancak seçimle yönetim hakkına sahip olmamış bu teknoloji platformları yöneticilerine ait tercihlerin kamusal haklar üzerinde bu kadar fazla etkiye sahip olması bizi biraz rahatsız ediyor.Bu yazıda bu rahatsızlığımızla birlikte;<ul><li>Twitter'ın Facebook; Amazon'un Apple ve Google'ın Trump kararlarını</li><li>Kararların yasal dayanağını</li><li>Clubhouse, Substack, Spotify gibi nispeten küçük platformların moderasyon savaşında aldığı tarafı</li><li>Her şey bir yana, moderasyon bu şirketlerce uygulanmalı mı sorusunun yanıtını arayışımızı bulacaksınız. &nbsp;</li></ul>Öncelikle neler olduğunu hatırlayalım.<h2>Jack Dorsey kararları: &nbsp;</h2><ul><li>6 Ocak'ta Trump destekçileri, Trump’ın Beyaz Saray dışında düzenlediği bir mitinge katıldı. Aynı gün kongre, seçimi onaylamak için toplanacakken Trump yanlısı protestoculardan oluşan büyük bir kalabalık ABD Kongre binasını bastı. Daha sonra ABD Başkan Yardımcısı Mike Pence'e saldırmak ve seçim sonucunu sorgulamak için Twitter'ı kullanan Trump'ın seçimde sahtekârlık yapıldığıyla ilgili tweetlerine, bu iddianın "tartışmalı" olduğunu belirten bir uyarı etiketi eklendi ve retweet ile diğer etkileşim özellikleri <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTYwMDg3ODk0ZWQzYzM4MDAwNjQ2Y2ZlMyZ1c2VyPTVmMjk2ZWM2YjA3MjNjMDAwNzcwYmI4MSZhdXRob3I9NWYwZjEzMDdmOGY1MTQwMDA2OTZlYmYxJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRnRlY2hjcnVuY2guY29tJTI1MkYyMDIxJTI1MkYwMSUyNTJGMDYlMjUyRnR3aXR0ZXItcG9wLXVwLXRydW1wLXZpZGVvLWNhcGl0b2wtcmFsbHklMjUyRg=="">sınırlandı</a>. &nbsp;</li><li>Twitter yetkilileri, görüşleri insanları kışkırttığı için Trump'ın hesabını askıya almaya karar verdi ve o sırada bir adada tatilde olan Jack Dorsey’i aradı. Trump'ın hesabı, 12 saat içerisinde kalabalıkları ayaklandıracak tweetlerini silerse geri açılma koşuluyla donduruldu. &nbsp;</li><li>Hesabın tamamen kaldırılma fikrini kabul etmeyen Dorsey, çalışanlarına gönderdiği e-postada bir hesabın askıya alındıktan sonra geri dönmesine izin vermek de dâhil olmak üzere şirketin, politikalarıyla tutarlı kalmasının önemli olduğunu söyledi. &nbsp;</li><li>Bu sırada Trump, ABD başkanının resmî hesabı olan @POTUS hesabından tweet atmayı denedi ancak Twitter mesajları sildi. Şiddeti teşvik eden hesaplara yönelik baskısını da artıran Twitter, 70 binden fazla hesabı kaldırdı. Daha sonra Trump şansını Beyaz Saray'ın resmî twitter hesabından denemek istedi ve hesaba şiddeti, yasaları çiğnemeyi ve vandalizmi kınamasını konu alan bir video yükledi. Twitter, resmî hesapların kuralları ihlal eden içerikler paylaşmadığı sürece tweet atmalarına izin vermesi nedeniyle videoyu kaldırmadı. &nbsp;</li><li>Jack Dorsey, bu olayın üzerine Trump'ın çevrim içi hesaplarının kaldırılmasıyla ilgili rahatsızlığını dile getirdiği 13 tweet’lik bir paylaşım yaptı. Paylaşımında, karşı karşıya kaldıkları olağanüstü ve savunulamaz durum sonucunda tüm eylemlerini kamu güvenliğine odaklamaya zorladıklarını, çevrim içi konuşmanın bir sonucu olarak ortaya çıkabilen çevrim dışı zararın bariz bir gerçek olarak Twitter politikasını ve yaptırımlarını yönlendiren şey olduğunu belirten Jack, bu durum hakkında endişelerini de dile getirdi. Jack, bu olayın bir bireyin veya şirketin küresel halka açık iletişim üzerindeki gücünün tehlikeli bir emsal oluşturduğunu düşündüğünü belirtti ve sözlerini "Şu anda öğrendiğimiz her şey çabamızı daha iyi hâle getirecek ve bizi olduğumuz kişi olmaya itecek: birlikte çalışan tek bir insanlık." diyerek noktaladı. İfade özgürlüğüne önem veren ancak toplumu kışkırtacak söylemlere zemin hazırlamak istemeyen Jack Dorsey, son çözüm olarak Trump’ın hesabının silinmesine ikna oldu. &nbsp;</li></ul><h2>Mark Zuckerberg kararları: &nbsp;</h2><ul><li>Facebook CEO'su Mark Zuckerberg 7 Ocak Perşembe günü yayımladığı bir blog gönderisinde, Facebook'un ABD Kongre binasına yapılan Trump yanlısı saldırının ardından Başkan Donald Trump'ı platformlarından "süresiz olarak" yasaklayacağını duyurdu. Zuckerberg'e göre yasak, “Göreve Başlama Günü”nden önce kaldırılmayacaktı. &nbsp;</li><li>Facebook, Trump’ın hesaplarını tamamen engellemeden önce 6 Ocak Çarşamba günü saldırıdan saatler sonra saldırganlara “eve dönün” çağrısı yaptığı ve 2020 seçimleriyle ilgili yanlış iddialarda bulunduğu videoyu yayından kaldırmıştı. Mark Zuckerberg ise Trump’ın hesaplarının engellenmesi hakkında “Son 24 saatteki şok edici olaylar Başkan Donald Trump'ın kalan göre süresini, iktidarın seçilmiş adayı Joe Biden'a barışçıl ve yasal olarak geçişini baltalamak için kullanmayı planladığını açıkça gösteriyor” dedi ve ekledi:&nbsp; "Facebook ve Instagram hesaplarına koyduğumuz engeli süresiz olarak ve en azından önümüzdeki iki hafta boyunca barışçıl iktidar geçişi tamamlanana kadar genişletiyoruz." &nbsp;</li><li>Facebook Trump’ın hesaplarını süresiz olarak engellemiş olduğunu duyurmuş olsa da hesaplara erişim 15 Ocak Cuma günü tekrar açıldı. &nbsp;</li></ul><h2>Tim Cook, Sundar Pichai ve Jeff Bezos kararları: &nbsp;</h2>Parler meselesi: Apple ve Google'ın uygulama mağazaları ve Amazon’un bulut bilişim hizmeti de geçen haftaki öfke gibi şiddet içeren eylemleri organize etmek için bir merkez hâline gelen Parler'ı <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTYwMDg3ODk0ZWQzYzM4MDAwNjQ2Y2ZlMyZ1c2VyPTVmMjk2ZWM2YjA3MjNjMDAwNzcwYmI4MSZhdXRob3I9NWYwZjEzMDdmOGY1MTQwMDA2OTZlYmYxJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRnd3dy5ueXRpbWVzLmNvbSUyNTJGMjAyMSUyNTJGMDElMjUyRjA4JTI1MkZ0ZWNobm9sb2d5JTI1MkZwYXJsZXItYXBwbGUtZ29vZ2xlLmh0bWw="">engelledi</a>.<ul><li>Parler neydi? Kendisini “ifade özgürlüğü” sosyal ağı olarak <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTYwMDg3ODk0ZWQzYzM4MDAwNjQ2Y2ZlMyZ1c2VyPTVmMjk2ZWM2YjA3MjNjMDAwNzcwYmI4MSZhdXRob3I9NWYwZjEzMDdmOGY1MTQwMDA2OTZlYmYxJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRnd3dy5ueXRpbWVzLmNvbSUyNTJGMjAyMSUyNTJGMDElMjUyRjEwJTI1MkZ0ZWNobm9sb2d5JTI1MkZwYXJsZXItYXBwLXRydW1wLWZyZWUtc3BlZWNoLmh0bWw="">konumlandıran</a> Parler, ABD Başkanlık seçimlerini Trump’ın kaybetmesiyle birlikte ortaya atılan hile iddialarının Twitter ve Facebook tarafından engellenmesinin ardından ABD’deki muhafazakârların ilgi odağı olmuştu. Hatta öyle ki Parler, App Store’da en çok indirilen uygulama hâline gelmişti. &nbsp;</li><li>Son dönemde Trump’ın hamleleri ve seçimler hakkındaki komplo teorileriyle birlikte Parler’daki siyasi tartışmalar hızla artmıştı. Trump taraftarlarının ABD Kongre binasını işgal etmesiyle birlikte Apple, Parler’ı uygulama içerisindeki denetimleri artırması için uyarmış, aksi takdirde App Store’dan çıkartacağını bildirmiş, sonrasında da çıkarmıştı. Bu uyarıdan birkaç saat sonra ise Google, Parler’i daha iyi denetleme mekanizmaları kurana kadar Google Play Store’dan çıkardı. &nbsp;</li><li>Parler’e bir büyük darbe de Amazon’dan geldi. Parler tüm verisini Amazon’un bulut sisteminde saklıyordu ve Amazon, şiddeti ve suçu kışkırtan gönderileri yeterince denetlemediği için Parler’a hizmet vermeyi durdurduğunu açıkladı. Bununla birlikte bir süreliğine Parler tamamen kullanılamaz hâle geldi. Parler, 18 Aralık Pazartesi günü tekrardan kullanılabilir hâle geldi ancak hâlâ Google Play Store ve App Store’dan indirilemiyor, bu durumun tartışmaları da devam ediyor. &nbsp;</li></ul><h2>Kararların yasal dayanağı &nbsp;</h2><ul><li>Twitter, Trump'ın hesabını yasakladığında ailesi ve destekçileri George Orwell'ın düşünce suçu kavramını içeren 1984 romanına atıf yaparak ABD'de ifade özgürlüğünün olmadığını iddia etti. Hâl böyle olunca ABD'nin din, ifade ve basın özgürlüğünü koruma altına alan anayasanın 1. ek maddesi (First Amendment) <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTYwMDg3ODk0ZWQzYzM4MDAwNjQ2Y2ZlMyZ1c2VyPTVmMjk2ZWM2YjA3MjNjMDAwNzcwYmI4MSZhdXRob3I9NWYwZjEzMDdmOGY1MTQwMDA2OTZlYmYxJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRnd3dy5ueXRpbWVzLmNvbSUyNTJGMjAyMSUyNTJGMDElMjUyRjA5JTI1MkZ1cyUyNTJGZmlyc3QtYW1lbmRtZW50LWZyZWUtc3BlZWNoLmh0bWw="">akıllara geldi</a>. &nbsp;</li><li>ABD anayasasının 1. ek maddesi: Kongre, herhangi bir dinî kurum/kuralı temel alan veya ibadetini yasaklayan ya da ifade özgürlüğünü, basın özgürlüğünü kısıtlayan; halkın barışçıl şekilde toplanma ve şikâyete neden olan bir hâlin düzeltilmesi için hükümetten talepte bulunma hakkını kısıtlayan herhangi bir yasa yapamaz. &nbsp;</li><li>Yani platformların aldığı yasaklama kararları tamamen yasal çünkü bu madde yalnızca devletin sansürlerini yasaklıyor, özel şirketleri kapsamıyor. &nbsp;</li></ul><h2>Clubhouse, Substack ve Spotify'ın moderasyon savaşındaki yeri &nbsp;</h2>Büyük sosyal ağlar, çevrim içi platformların kullanıcı içeriğinin nasıl olması gerektiği ve bunların nasıl yönetileceği konusundaki tartışmanın odak noktası olsa da, sorun daha küçük platformlara doğru ilerliyor. Substack gibi e-posta sağlayıcılarının, Spotify gibi podcast platformlarının ve Clubhouse gibi girişimlerin kararları ne?<ul><li>Substack, Spotify ve Clubhouse’un içerik denetleme konusundaki mevcut bakış açısı, Twitter, Facebook ve Google'ın bir zamanlar bu konu hakkındaki görüşlerini yansıtıyor. Twitter yöneticileri başlangıçta kendilerini "ifade özgürlüğü partisinin ifade özgürlüğü kanadı" olarak adlandırmışlardı. Facebook, siyasi içeriğe dokunmak gibi hiçbir derdi olmadığı konusunda ısrar etmişti. YouTube, Alex Jones ve benzer isimlerin yanlış bilgilerden oluşan imparatorluklar inşa etmesine izin vermişti. Şimdi, Substack CEO'su Chris Best, küçük platformların denetim konusundaki tutumunu yansıtıyor ve "editörlük" uygulanması isteniyorsa başka hizmet kullanılması gerektiğini söylüyor. &nbsp;</li><li>Bir Clubhouse sözcüsü ise OneZero'ya "Moderasyon, her sosyal platformda olması gerektiği gibi Clubhouse için de her zaman öncelik olmuştur" <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTYwMDg3ODk0ZWQzYzM4MDAwNjQ2Y2ZlMyZ1c2VyPTVmMjk2ZWM2YjA3MjNjMDAwNzcwYmI4MSZhdXRob3I9NWYwZjEzMDdmOGY1MTQwMDA2OTZlYmYxJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRm9uZXplcm8ubWVkaXVtLmNvbSUyNTJGdGhlLW1vZGVyYXRpb24td2FyLWlzLWNvbWluZy10by1zcG90aWZ5LXN1YnN0YWNrLWFuZC1jbHViaG91c2UtOWZlMDA2NzIwOTFi"">diyor</a>. "Clubhouse, engelleme, gerçek zamanlı raporlama ve odalar için inceleme, paylaşılan engelleme listeleri ve daha fazlası dâhil olmak üzere yıl boyunca birçok yeni moderasyon özelliğini kullanıma sundu ve Clubhouse büyüdükçe kötüye kullanımı tespit etmek, moderatörleri güçlendirmek için yeni araçlar geliştirmeye devam edecek" diyor. Yine de aralık ayında LGBTQ karşıtı bir konuşmacının savunduğu şiddet içerikli yorumların ardından hâlâ Clubhouse kullanmaya devam ettiği de biliniyor. &nbsp;</li><li>Spotify, Joe Rogan'ı 100 milyon dolarlık ödemeyle kendi platformunda podcast yapmaya ikna ettiğinde Spotify çalışanlarından bazıları şirket yönetiminden Joe Rogan'a ait, trans topluluğu hakkında tartışmalı ifadeler içeren popüler podcast bölümlerini kaldırmasını istemişti. Spotify, "saldırgan, taciz edici, karalayıcı, pornografik, tehdit edici, müstehcen veya şiddeti savunan ya da kışkırtan" içeriğini yasaklayan ve bu yasaklara uyan herkesin kendi içeriğini yüklemesine açık bir platform olduğunu belirtiyor. Ancak çalışanlar yine de Rogan'ın içerikleri için daha fazla moderasyon yetkisi talep etti. Spotify ise, Rogan podcast'lerine dokunmamayı seçti. Spotify CEO'su Daniel Ek çalışanlara, "Konumumuzu değiştirmiyor olmamız, sizi dinlemediğimiz anlamına gelmiyor" <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTYwMDg3ODk0ZWQzYzM4MDAwNjQ2Y2ZlMyZ1c2VyPTVmMjk2ZWM2YjA3MjNjMDAwNzcwYmI4MSZhdXRob3I9NWYwZjEzMDdmOGY1MTQwMDA2OTZlYmYxJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRnd3dy52aWNlLmNvbSUyNTJGZW4lMjUyRmFydGljbGUlMjUyRnhnOGpxNCUyNTJGc3BvdGlmeS1qb2Utcm9nYW4tdHJhbnNwaG9iaWM="">dedi</a>. "Bu sadece farklı bir karar verdiğimiz anlamına geliyor." &nbsp;</li></ul>Editörün notu: Küçük platformların moderasyon hakkındaki özgürlükçü tavırları gerçekten şirin görünse de, biz bu sahneyi bir zamanlar görmüştük demekten kendimizi alamıyoruz.<h2>Sosyal medya regülasyonları ve gereklilikleri &nbsp;</h2>Büyük gücün büyük sorumluluk getirdiği bu çağda yeni bir döneme mi giriyoruz? Trump'ın platformlardan yasaklanması sosyal medya şirketlerinin platformlarında paylaşılan potansiyel zararlı içeriği nasıl ele alması gerektiği konusunda bir dönüm noktası olabilir mi? Hem hükümet politikaları hem de denetim yöntemleri yeni bir sosyal medya reformları çağının habercisi olabilir mi?<ul><li>Gazete, dergi, radyo, televizyon gibi geleneksel medyanın izleyicileri ve okuyucuları, tükettikleri içeriği proaktif olarak seçebiliyor. Her birimiz izlemeyi seçtiğimiz bir şovu veya abone olmayı seçtiğimiz bir e-postayı okuyoruz. Sosyal medya kullanırken ise gördüğümüz içerik üzerinde neredeyse hiçbir kontrole sahip değiliz. Bunun yerine, platformlar, scroll etmeye devam edeceğimizi düşündükleri içeriği sunmak için karmaşık algoritmalar kullanıyor ve genellikle kendi başımıza çok da kolay bulamayacağımız türden radikal gönderilere maruz bırakılıyoruz. &nbsp;</li><li>Medya şirketleri; geleneksel ya da sosyal medya platformu olsun, kâr amaçlıdır ve bu doğaldır, bu durum doğası gereği sorunlu da değildir. Ancak kârı en üst düzeye çıkarma stratejileri temelde farklıdır ve bu nedenle aynı düzenleyici uygulamaları her ikisinde de uygulamak işe yaramayabilir. Spesifik olarak geleneksel medya iş modeli önemli bir kutuplaşmaya yol açabilse de, sınırlı bant genişliği ile editoryal denetim genellikle bu şirketleri geniş pazarlara ulaşmaya teşvik eder ve onları aşırı uç içerik yayımlamaktan alıkoyar. Bununla birlikte sosyal medya iş modeli, scroll süresini en üst düzeye çıkarmak için daha özelleştirilmiş ve dolayısıyla potansiyel olarak daha aşırılıkçı içeriği teşvik etmek için bireysel kullanıcılarının verilerinden yararlanmaya dayanır. Siyasi olarak kutuplaşmış medya yeni bir konu değil ancak mevcut sosyal medya modelleri tarafından mümkün kılınan aşırı bireyselleştirilmiş kutuplaşma, büyük bir tehlike arz ediyor. Ve geçen hafta ABD'de yaşanan Kongre binasındaki şiddet bu tehlikeyi grafiksel olarak hepimize gösterdi. &nbsp;</li><li>Bununla birlikte, Facebook ve Twitter gibi ana akım sosyal medya platformlarının Trump'ı sansürlemesinin çok uzun sürmesi gerçeği, dünyanın geçtiğimiz çarşamba günü tanık olduğu şiddetten tamamen kaçınılıp kaçınılamayacağına dair ciddi soruları gündeme getiriyor. Örneğin, bu platformlar bu tarz aşırı kutuplaşma içeren içerikleri daha önce engelleyebilir miydi? Ama bunun yerine platformlarda geçirilen süre daha mı önemliydi onlar için? Ne zamana kadar önemli oldu? Geçen çarşamba yaşanan olaylar sınır mıydı? &nbsp;</li></ul>Yeni yönetimi devralan Biden ve ekibinin konu hakkında alacağı yeni kararların geleceğe gerçekten yön vereceğine inanıyoruz. Ancak sosyal medya ve teknoloji şirketlerinin daha geniş anlamda artık kritik bir karar vermesi gerekiyor. Palo Alto'da 30 yaşlarında bir sosyal medya platformu CEO'sunun, Malezya'daki bir siyasi konuşmanın gidişatına nasıl karar vermesi bekleniyor? Sınırlama olmaksızın tüm kullanıcıların etkileşim kurmaya devam etmesi mi anlamlı? Yoksa daha agresif denetleme yoluyla aşırıcılığı frenlemek gerekli mi? Bu soruların yanıtları kolay değil ancak son olaylar şu ya da bu şekilde mevcut durumun devam edemeyeceğini net bir şekilde gösteriyor.

Quando

Sosyal medya düzenlemesinde yeni bir döneme mi giriyoruz?

Konuşma özgürlüğünün yeni çağı

• Pakistan, 12 gün önce yasakladığı TikTok üzerindeki yasağı kaldırma <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmOGVlZGI4OTcyNWZlMDAwODZlYTg4OSZ1c2VyPTVlNWJlOWYwMDhlZGE3NzU0MjFhZmY4YSZhdXRob3I9bnVsbCZ1cmw9aHR0cHMlMjUzQSUyNTJGJTI1MkZ0ZWNoY3J1bmNoLmNvbSUyNTJGMjAyMCUyNTJGMTAlMjUyRjE5JTI1MkZwYWtpc3Rhbi1saWZ0cy1iYW4tb24tdGlrdG9rJTI1MkY="">kararı aldı.</a> Yasak kararını platformda dolaşımda olan ve “uygunsuz” olarak tanımladıkları içeriklere dayandıran ülke yetkilileri; bu süreçte şirketin üst düzey yönetim ekibiyle görüştüklerini ve şirketten bundan sonra ilgili içerikler konusunda daha sıkı bir moderasyon ve denetim mekanizması geliştireceği taahhüdünü aldıkları için yasağı kaldırdıklarını belirtiyor.

moderasyon ile ilgili hikayeler