OECD'den Türkiye'ye dair

Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD), yayımladığı “OECD Ekonomik Görünümü 2023” raporunun birinci sayısında Türkiye ekonomisi için 2023 yılı büyüme tahminini 80 baz puan yukarı yönlü revize ederek %3,6’ya çıkardı. Raporda iç talebin bu yıl da ekonominin itici gücü olmayı sürdüreceği ifade edilirken, zayıflayan ihracat rakamları nedeniyle ekonomik büyümenin geçen yıla göre yavaşlamasının beklendiği belirtildi.

Raporda ayrıca Kahramanmaraş merkezli depremlerin yol açtığı geniş çaplı hasarın ve olumsuz ekonomik etkilerin yeniden inşa faaliyetlerinin sağlayacağı destek ile büyük ölçüde telafi edilmesinin öngörüldüğü ifade edildi. 

“Göstergeler, yeniden inşa çalışmalarının hız kazanması ve depremden etkilenen bölgedeki ticaret ve sanayi üretiminin kısmen eski haline dönmesi nedeniyle faaliyetlerde hızlı bir toparlanmaya işaret etmektedir.

💉 Hatırlatma dozu: TÜİK tarafından yayımlanan dönemsel gayrisafi yurt içi hasıla verilerine göre inşaat sektörü, depremin ardından yeniden inşa çalışmalarının başlatıldığı birinci çeyrekte %5,1 büyüme kaydederek 6 çeyrektir süren daralma serisini sona erdirmişti.

OECD’nin 2023 yılı için işsizlik oranı için beklentisi yaklaşık %10 seviyelerinde seyretmesi yönünde olurken, enflasyonun ise genişleyici para politikalarının sürdürülmesi halinde 2023 ve 2024 yıllarında %40’ın üzerinde kalacağı tahmin edildi. 

“Özel tüketim, asgari ücretin %50 oranında artırılması ve mâli destek yoluyla desteklenecektir. Enflasyon, genişlemeci para politikası ve yüksek ücret artışı nedeniyle 2023 yılı boyunca yüksek kalacaktır. Riskler aşağı yönlüdür. Büyük dış finansman ihtiyacı ve hızla azalan rezerv tamponları, ekonomiyi türbülans ve ters rüzgarlara karşı oldukça kırılgan hale getirmektedir.”

Dünya enerji fiyatlarındaki dalgalanmaların, Türkiye için enerji arzında dışa bağımlılıktan kaynaklanan riskleri de öne çıkardığının ifade edildiği raporda, yakın zamanda başlanan ve 2023 yılı sonunda iç tüketimin yaklaşık %7'sini karşılaması beklenen yerli doğal gaz üretiminin bu riskleri bir miktar azaltmasının beklendiği belirtildi.

Tavsiyeler

Raporda beklentiler ile birlikte hükümete birtakım tavsiyelerde de bulunuldu. OECD’nin öncelikli tavsiyesi, hükümetin depremzedelere ve artan yaşam maliyetlerinden muzdarip olan düşük gelirli hanelere gerekli desteği sağlamaya devam etmesi, fakat bu desteğin sürekli tutulmaması ve mâli maliyetleri yönetilebilir tutmak adına destek için en kırılgan kesimin seçilmesi oldu.

Mâli politikaların yanı sıra enflasyon beklentilerinin çıpalanması adına para politikasının da önden yüklemeli bir şekilde sıkılaştırılması ve sürprizleri önlemek için gelecek sıkılaştırma hamlelerine ilişkin net bir iletişim süreci yürütülmesi tavsiyesi verildi.

“Enflasyon beklentilerinin sabitlenmesi kilit bir zorluktur. Para politikası, dikkatli bir şekilde zamanlanmış politika faizi artışları ve gelecekteki hamleler hakkında net iletişim ile sıkılaştırılmalıdır. Merkez Bankası'nın bağımsızlığına olan güvenin, Banka'nın yönetim kurulundaki devir hızının azaltılması da dâhil olmak üzere, artırılması gerekmektedir.”

Dünya Bankası ne dedi?

Dünya Bankası güncellediği Küresel Ekonomik Raporu’nda ülkemize dair büyüme beklentisini 50 baz puan artırarak %3,2’ye yükseltti. 2024 beklentisi ise 30 baz puan artışla %4,3’e çekildi. Depremin ülke ekonomisine etkisinin 2021 GSYH’sinin %4’üne yakın olduğunun ifade edildiği metinde, büyüme trendinin yeniden inşa çabaları ile desteklendiği ifade ediliyor.

💾 Cep bilgisi: Zayıflayan büyüme, finansal riskler başlığı ile yayımlanan raporda, artan faiz oranlarının küresel büyümeyi yavaşlatacağı ve finansal piyasalarda baskıyı artıracağı öngörülüyor. Raporda 2023 yılı küresel büyüme değeri %2,1’e çekilirken 2024 büyüme tahmini %2,4 olarak tutuldu. Çalışmada 2023 büyüme oranları ABD için %0,7; Avro Bölgesi için %0,4; Çin içinse %4,0 olarak tahmin ediliyor.