• Halife Hafter oğlunu atadı: Libya'nın doğusundaki silahlı güçlerin lideri Halife Hafter, 20 Ağustos'ta oğlu Halid Hafter'i Genelkurmay Başkanı olarak atadı.<ul><li>Halid Hafter, orgeneral rütbesine terfi ettirilerek Abdurrazık en-Nazuri'nin yerine getirildi.</li><li>Halid Hafter daha önce güvenlik birimlerinin komutanlığını yapıyordu ve 106'ncı Tugay'ın komutasını yürütüyordu.</li><li>Halife Hafter, yeni Genelkurmay Başkanı ile Bingazi'nin doğusundaki Recme bölgesindeki karargahında bir görüşme gerçekleştirdi.</li><li>Abdurrazık en-Nazuri, 18 Ağustos'ta Libya Temsilciler Meclisi tarafından "ulusal güvenlik danışmanı" olarak atanmıştı.</li></ul>

Canlı Gündem

<span fr-original-class="customBullet" fr-original-style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block;" style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block; box-sizing: border-box;">•&nbsp;&nbsp; Libya Futbol Federasyonu, 2025 Afrika Uluslar Kupası elemelerindeki Nijerya maçında hükmen yenik sayılmalarına tepki gösterdi. Federasyon başkanı Abdünnasır Ahmed, "Bu şekilde puan verilemez. Bu, Afrika futbolunda daha önce görülmemiş bir olay" dedi.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Ne olmuştu? Nijerya, 13 Ekim'de Bingazi'de oynanacak maçı, futbolcuları taşıyan uçağın güzergahının değiştirilmesi ve oyuncuların gece boyunca havalimanında bekletilmesi üzerine boykot etmişti. Afrika Futbol Konfederasyonu, Nijerya'yı hükmen galip ilan etmişti.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Bir adım geriden: Libyalı yetkililer, 11 Ekim'de oynanan ve 1-0 kaybettikleri maç öncesi ev sahibi Nijerya'dan kötü muamele gördüklerini belirterek tepki göstermişti. Bunun üzerine 13 Ekim'de yaşananları bir misilleme olarak yorumlayanlar oldu.</li></ul>

Punto 

Atlantik, Pasifik ve Hint Okyanuslarındaki dev fırtınaları adlandırmak uzun süredir alışık olduğumuz bir gelenektir. Hatta çok fazla zarar veren fırtına isimleri emekliye ayrılıp bir daha kullanılmaz,&nbsp;Katrina veya Sandy gibi. Son senelerde böylesi fırtınalar Avrupa’yı da etkilemeye başladığı için öncelikle haber kaynakları bu fırtınalara isim verilmesini istediler. İşte isim konulan bu fırtınalardan bir tanesi,&nbsp;Daniel, çoğumuz için ciddi sorunlara neden oldu.2012’de ABD’nin Doğu kıyılarını ve özellikle de New York şehrini ve çevresini etkileyen&nbsp;Sandy Kasırgası yaklaşık 70 milyar dolar maddi hasara yol açtı. Ama belki de daha önemlisi, bu kasırganın büyüklüğü yaklaşık 1600 kilometreye ulaştı. Yani, 1600 km çapında bir daire düşünün, bu dairenin uçlarından içeriye doğru gittikçe hem yağış, hem de rüzgarın hızı artsın. İşte öyle bir felaketti Sandy. Bunu anlatmamın nedeni, bu tür fırtınaların ne kadar geniş bir alanda etki yaratabileceğini gözünüzde canlandırabilmek.Daniel elbette Sandy kadar dev bir fırtına değildi, ama Sandy’den farklı olarak Akdeniz’in ortasında, birkaç gün dönüp durdu. Bu dönüşü sırasında Yunanistan’da aşırı yağışlara ve buna bağlı sellere yol açtı. Bizde Çanakkale, İkitelli ve Kırklareli’de görülen aşırı yağışlar da bu Daniel fırtınasının etkileriydi. Daniel’in bu duraklama sonrasında ne yöne doğru hareket edeceği hepimiz açısından merak konusuydu, çünkü doğuya doğru ilerleyecek olsa bizim güney sahillerimiz açısından ciddi bir tehdit oluşturması söz konusuydu. Ancak modeller günler önceden Daniel’in doğu veya kuzeydoğu değil güneydoğu yönünde ilerleyeceğini gösterdi. Bizler rahat nefes aldık ama bu fırtına hızla Libya’nın Bingazi bölgesine doğru yöneldi. Altyapısı nispeten sağlam, yönetimi de düzgün işleyen Yunanistan’da bile ciddi hasara yol açan bu fırtına Libya’yı vurduğunda oluşturduğu hasarın boyutu bölgemizde ancak büyük depremlerde görülebilecek seviyedeydi. Hatta bu fırtınadan birkaç gün önce Fas’ta meydana gelen 6,8 büyüklükteki deprem bile bu fırtınanın yarattığından daha az can kaybına neden oldu.&nbsp;Peki neden?İklim krizinden bahsederken sürekli tekrarladığımız şey, bu sorunun aşırı hava olaylarının şiddetini ve sıklığını artırdığı ve görüldükleri alanları genişlettiğidir. Libya veya Suudi Arabistan ve sel birlikte duymaya alışkın olmadığımız kelimelerdir. Bunun sonucu olarak da o bölgeler aşırı yağışa karşı dirençli bir altyapıya sahip değillerdir. Bu nedenle de Yunanistan’da sel felaketine yol açan bu yağışlar Libya’da sel felaketinin çok ötesinde büyük can kaybına neden oldu. Bunun nedenleri ise sadece altyapının yetersiz olmasının çok ötesinde. Elbette bu kadar yağış alacağı düşünülmeden yapılan bir barajın çökmesiyle Derna şehri sular altında kaldı ve önemli can kaybı yaşandı. Ama yıkılan bu barajla şehrin arası 12 kilometre. Bu kadar yağış geleceği günler önceden biliniyor. Bu kadar yağış geldiğinde o barajın dayanmayacağını öngörebilmek hiç de zor değil çünkü son 70 yılda o baraj nedeniyle en az 5 kere su baskınları yaşanmış.&nbsp;Yani felaket sürpriz değil, göre göre gelmiş, o zaman neden kimse bir şey yapamamış?Afet yönetimi bu açıdan çok önemli.Ne zaman gelebileceği bilinmeyen depremleri bir kenara bıraktığımız zaman geleceği saatler ve bu durumda olduğu gibi günler önceden belli bir afeti durdurmak mümkün olmayabilir, ama can kaybını oldukça azaltmak mümkündür. Bu bağlamda yapılması gereken en önemli şey, kişileri mümkün olduğunca önceden durumun ciddiyeti konusunda haberdar etmek ve bulundukları yerden kaçmalarını sağlamaktır.&nbsp;Libya’da da, bizde de olan fazla sayıda can kaybına baktığımızda bunların&nbsp;gelişmiş haberleşme ağı ile azaltılabileceğini görüyoruz. Hadi diyelim Libya’da senelerdir süren bir iç karışıklık ve buna bağlı olarak çökmüş bir altyapı var, ama bizdeki özür ne? Şanlıurfa’da gündüz vakti yağan yağmurda 17 canı kaybetmemizin özrü ne? Ya da Bozkurt’ta? Ya da İkitelli’de. Hele İkitelli bize 2009 Eylül ayında bir de uyarı vermişti, “geliyorum” diyerek. 31 can kaybı vardı o gün. Peki, bu arada biz ne öğrendik? Hani altyapı zorluklarını kısmen kabul edebilirim,&nbsp;ama insanları uyaracak bir sistem kurabilmek için aradan geçen 14 senede ne yaptık?&nbsp;Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nün yayımladığı afet uyarıları diyorsanız lütfen yorulmayın, MGM’nin elinde çok daha faydalı kaynaklar var, öncelikle de hepimizde bulunması gereken akıllı telefon uygulaması var. Ama telekom şirketlerinin elinde tüm telefonların o anda nerede bulunduğuna dair veri var. Bu iki sistemi birleştirerek “bulunduğunuz noktada önümüzdeki bir saat içinde sel baskını görülmesi ihtimali var” mesajı göndermek bu kadar zor olmamalı. Libya’da, Derna’da bu mesaj gönderilmiş olsa binlerce insan hala sağ olurdu.Doğanın bize tüm yeryüzündeki uyarıları şiddetleniyor.&nbsp;Hemen, bugün, acilen, bu uyarılara kulak verip gerekli sistemleri kurmaya başlamamız gerekiyor. Yarın canlar gittiğinde çok geç olacak harekete geçmek için. &nbsp;

Dünyahali

Doğanın uyarıları şiddetleniyor. 

Neler Oluyor Dünya'da?

Libyalı kadın hukukçu ve aktivist Hanan el-Barasi, Bingazi’de sokak ortasında uğradığı silahlı saldırı sonucu <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmYjU3MDlmZDZjODk1MDAwNzE0MWQwYSZ1c2VyPTVlNWJlYWEwMDhlZGE3NzU0MjFhZmY4ZiZhdXRob3I9NWVlM2NiN2ZiODg1MjcyNTJmMTJlMjU0JnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRnd3dy5saWJ5YW9ic2VydmVyLmx5JTI1MkZuZXdzJTI1MkZmZW1hbGUtbGF3eWVyLWhhbmFuLWJhcmFzaS1tdXJkZXJlZC1saWJ5YXMtYmVuZ2hhemk="">öldürüldü.</a> Libya'nın yerel Febrayer kanalı, suikastin ülkenin doğusundaki gayrimeşru silahlı güçlerin lideri Halife Hafter kontrolündeki gerçekleştirildiğini ve Hafter güçlerine bağlı 106'ncı tabura ait silahlı araçların sonrasında çevredeki kameraları söktüğünü bildirdi. Barasi'nin katledilişi sosyal medyada büyük yankı bulurken Twitter'ın Libya gündeminde en çok konuşulanlar arasına girdi.&nbsp;<figure class="image"><img src="https://images.aposto.com/images-2020-11-18T19:01:22.036Z.jpeg" alt="The Libya Observer"><figcaption>Kaynak: The Libya Observer</figcaption></figure>&nbsp;<ul><li>Ne olmuştu? Hanan el-Barasi 27 binden fazla takipçisi bulunan Facebook hesabında büyük bir aktivizm örneği gösteriyordu. Özellikle Libya’nın doğusundaki yetkililerin yolsuzluğunu ve kamu parası çaldığını vurgulayan Hanan, son videosundan 24 saat geçmeden öldürüldü. Söz konusu videoda Hafter'in oğlu Saddam Hafter'in general rütbesi almasını “Çok sayıda sıradan asker rütbe almak için uzun zamandır beklerken Hafter'in oğlunun genç yaşında nasıl birden yüzbaşılıktan generalliğe yükseldiğini anlamadım" sözleriyle <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmYjU3MDlmZDZjODk1MDAwNzE0MWQwYSZ1c2VyPTVlNWJlYWEwMDhlZGE3NzU0MjFhZmY4ZiZhdXRob3I9NWVlM2NiN2ZiODg1MjcyNTJmMTJlMjU0JnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRnd3dy55b3V0dWJlLmNvbSUyNTJGd2F0Y2glMjUzRnYlMjUzRExXTWFVRm1hanVV"">eleştirmişti.</a> &nbsp;</li><li>Bir adım geriden: 17 Şubat 2011’deki ayaklanmaların patlak vermesinden bu yana, kadınlar radikaller ve militanların hedefi hâline gelerek suikast ve kaçırılmalara maruz kalıyor. Barasi’nin ölümü Temmuz 2014'te öldürülen Genel Ulusal Kongre (GNC) üyesi siyasetçi Fariha Berkawi’yi ve 25 Haziran'da yapılan parlamento seçimlerinde öldürülen insan hakları savunucusu ve aktivist Salwa Bugaighis’i hatırlattı. Milletvekili Siham Sergiva’nın da Hafter milisleri tarafından geçen yıl Bingazi'deki evinden kaçırıldığı ortaya çıkmış ve&nbsp; kendisinden bir daha haber <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmYjU3MDlmZDZjODk1MDAwNzE0MWQwYSZ1c2VyPTVlNWJlYWEwMDhlZGE3NzU0MjFhZmY4ZiZhdXRob3I9NWVlM2NiN2ZiODg1MjcyNTJmMTJlMjU0JnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRnd3dy5saWJ5YW9ic2VydmVyLmx5JTI1MkZuZXdzJTI1MkZmZW1hbGUtbGF3eWVyLWhhbmFuLWJhcmFzaS1tdXJkZXJlZC1saWJ5YXMtYmVuZ2hhemk="">alınamamıştı.</a> 9 yıldır sürdürülen bu durum konuşmaya cesaret eden kadınlara karşı şiddeti meşrulaştırmaya yönelik bir çaba hâline geldi. Pek çok kişiyi kamu yaşamından geri çekilmeye ve ülkeden kaçmaya <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmYjU3MDlmZDZjODk1MDAwNzE0MWQwYSZ1c2VyPTVlNWJlYWEwMDhlZGE3NzU0MjFhZmY4ZiZhdXRob3I9NWVlM2NiN2ZiODg1MjcyNTJmMTJlMjU0JnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRnd3dy55b3V0dWJlLmNvbSUyNTJGd2F0Y2glMjUzRnYlMjUzRExXTWFVRm1hanVV"">zorladı.</a> &nbsp;</li><li>İnsan Hakları Raporu: BM İnsan Hakları Yüksek Komisyonu (OHCHR) ve BM Libya Destek Misyonu (UNSMIL) tarafından 2015 Mart ayında ortak bir rapor yayımlanmıştı. Libya'daki insan hakları savunucularının fiziksel saldırı, adam kaçırma, ailelerine zarar verme ve hatta her gün cinayet tehditleriyle karşı karşıya oldukları <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmYjU3MDlmZDZjODk1MDAwNzE0MWQwYSZ1c2VyPTVlNWJlYWEwMDhlZGE3NzU0MjFhZmY4ZiZhdXRob3I9NWVlM2NiN2ZiODg1MjcyNTJmMTJlMjU0JnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRnd3dy5saWJ5YWhlcmFsZC5jb20lMjUyRjIwMjAlMjUyRjExJTI1MkYxMSUyNTJGd2lkZS1jb25kZW1uYXRpb24tb2YtYXNzYXNzaW5hdGlvbi1vZi1mZW1hbGUtbGF3eWVyLWFuZC1hY3RpdmlzdC1oYW5hbi1iYXJhc3NpLWluLWJlbmdoYXppJTI1MkY="">belirtilmişti.</a> &nbsp;</li><li>16 sayfalık raporda, Libya'daki insan hakları savunucularını susturma girişimleri vurgulanarak Mayıs 2014'ten bu yana şiddet ve tehditlerin arttığı iletildi. Raporda, Bingazi ve Derna'dan Trablus ve Misrata'ya kadar ülkenin dört bir yanındaki suistimallerin vurgulandığı ve suistimallerdeki artışla, Libya'da ifade özgürlüğünün etkin şekilde kısıtlandığı ileri sürüldü. &nbsp;</li><li>2020 Temmuz’da UNSMIL, kadınları hedef alan suçlar için yetkililerin koruma, acil yardım ve misilleme korkusu olmadan bütün kurbanları kapsayan etkin ve önleyici tedbir sağlaması, sıkı denetimlerde bulunması çağrısını yinelemişti. Libya'daki kadınların kamu yaşamındaki rollerini güçlendirmek, barış ve uzlaşma süreçlerine eşit katılım sağlamak için etkin çalışacaklarını <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmYjU3MDlmZDZjODk1MDAwNzE0MWQwYSZ1c2VyPTVlNWJlYWEwMDhlZGE3NzU0MjFhZmY4ZiZhdXRob3I9NWVlM2NiN2ZiODg1MjcyNTJmMTJlMjU0JnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRmVkaXRpb24uY25uLmNvbSUyNTJGMjAyMCUyNTJGMTElMjUyRjExJTI1MkZhZnJpY2ElMjUyRmxpYnlhLWxhd3llci1yaWdodHMtYWN0aXZpc3Qta2lsbGVkLWludGwlMjUyRmluZGV4Lmh0bWw="">duyurmuştu.</a></li></ul>&nbsp;<h2>Tepkiler &nbsp;</h2><ul><li>Libya İçişleri Bakanı Fethi Başağa, avukat Barasi için rahmet dileyerek Twitter hesabından yaptığı paylaşımda ailesine taziye mesajında <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmYjU3MDlmZDZjODk1MDAwNzE0MWQwYSZ1c2VyPTVlNWJlYWEwMDhlZGE3NzU0MjFhZmY4ZiZhdXRob3I9NWVlM2NiN2ZiODg1MjcyNTJmMTJlMjU0JnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRnd3dy5hYS5jb20udHIlMjUyRnRyJTI1MkZkdW55YSUyNTJGbGlieWFsaS1rYWRpbi1hdnVrYXQtaGVuYW4tYmVyYXNpbmluLWhhZnRlci1taWxpc2xlcmluY2Utb2xkdXJ1bG1lc2luZS1kdW55YWRhbi10ZXBraS15YWdpeW9yLSUyNTJGMjAzOTk5MA=="">bulundu.</a> &nbsp;</li><li>İnsan Hakları İzleme Örgütü yazılı açıklamasında suikasta kurban giden avukat Hanan El-Barasi'nin ölümünün kapsamlı ve acil şekilde soruşturulması için Libya'nın doğusundaki yetkilileri göreve <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmYjU3MDlmZDZjODk1MDAwNzE0MWQwYSZ1c2VyPTVlNWJlYWEwMDhlZGE3NzU0MjFhZmY4ZiZhdXRob3I9NWVlM2NiN2ZiODg1MjcyNTJmMTJlMjU0JnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRmVlYXMuZXVyb3BhLmV1JTI1MkZkZWxlZ2F0aW9ucyUyNTJGbGlieWElMjUyRjg4NTA0JTI1MkZzdGF0ZW1lbnQta2lsbGluZy1saWJ5YW4tbGF3eWVyLWhhbmFuLWFsLWJhcmFzaV9lbg=="">çağırdı.</a> &nbsp;</li><li>Avrupa Birliği Heyeti, AB Üye ülkelerinin Libya'daki diplomatik misyonlarıyla&nbsp; beraber “Tanınmış bir Libyalı avukat ve eylemci olan Hanan el Barasi'nin dün Bingazi'de ağır şekilde öldürülmesini şiddetle kınıyoruz. Libya makamlarını bu cinayet hakkında acilen güvenilir bir soruşturma başlatmaya ve failleri adalete teslim etmeye çağırıyoruz.” açıklamasını <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmYjU3MDlmZDZjODk1MDAwNzE0MWQwYSZ1c2VyPTVlNWJlYWEwMDhlZGE3NzU0MjFhZmY4ZiZhdXRob3I9NWVlM2NiN2ZiODg1MjcyNTJmMTJlMjU0JnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRmVlYXMuZXVyb3BhLmV1JTI1MkZkZWxlZ2F0aW9ucyUyNTJGbGlieWElMjUyRjg4NTA0JTI1MkZzdGF0ZW1lbnQta2lsbGluZy1saWJ5YW4tbGF3eWVyLWhhbmFuLWFsLWJhcmFzaV9lbg=="">yayımladı.</a> &nbsp;</li><li>UNSMIL, yayımladığı yazılı açıklamada, Barasi'nin öldürülmesini "şiddetle kınadığını" duyurdu. &nbsp;</li><li>Uluslararası Af Örgütü'nün basın ofisi, Twitter hesabından yaptığı paylaşımda, Barasi'nin "Libya'nın doğusundaki silahlı gruplara bağlı bazı kişilerin yolsuzluğunu yüksek sesle eleştirdiğini" kaydederek, "suikastı kınadığını" açıkladı.</li></ul>

Bingazi ile ilgili hikayeler