<img src="https://images.aposto.com/2024/3/1/1711982241043.jpeg" style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.79" width="550" fr-original-style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><span fr-original-class="customBullet" fr-original-style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block;" style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block; box-sizing: border-box;">•&nbsp;FIAT, şehir yaşamı için sürdürülebilir mobilite ürünleri geliştirme misyonu doğrultusunda Topolino'yu, her nesile uygun tasarımı sayesinde tüm yaş grupları ve özellikle de gençlerle buluşturmayı hedefliyor.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Detaylar: Dolce Vita olarak da tanımlanan renkli, eğlenceli ve pratik tasarımının yanında, Türkiye’de B1 ehliyetiyle 16 yaşından itibaren kullanılabilmesiyle şehir içi ulaşımda ideal çözümü sunuyor. Yüzde 100 elektrikli Topolino, daha az karbon ayak izi ile şehir yaşamının çevreci olmasına öncülük ediyor ve şehir hayatına uyum sağlıyor.</li></ul>

Pareto Mobilite

Otomotiv Distribütörleri ve Mobilite Derneği'nin (ODMD) markaların satış ve iletişim başarılarını ödüllendirmek amacıyla organize ettiği 14. ODMD Satış ve İletişim Ödülleri "2023 Gladyatörleri"nde 20 dalda ödül sahiplerini buldu. Ödüllere geçmeden önce öne çıkan başlıklara hızlıca göz atalım.&nbsp;<ul fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Türkiye distribütörü Doğan Trend Otomotiv ile 2023 yılını 14 bin 458 adetlik satışla tamamlayan MG,&nbsp;“Türkiye’nin en hızlı büyüyen otomotiv markası”&nbsp;oldu. Aynı zamanda MG4 de, Türkiye’nin en fazla satılan elektrikli otomobil modellerinden biri oldu.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Türkiye’nin 81 ilinde 19 bin 583 kullanıcısını 2023 yılı boyunca T10X akıllı cihazlarıyla buluşturan Togg, 2024 yılı için sipariş takvimini açıkladı. Bu sene çekiliş olmayacak. Togg T10X için siparişler 15 Ocak’ta başlıyor; 20 Ocak 2023 itibarıyla da sipariş ekranları tüm kullanıcılara açık olacak.</li></ul>Satış ödülleri<ul fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">En Hızlı Büyüyen Hafif Ticari Araç Markası: CITROEN&nbsp;</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">En Hızlı Büyüyen Otomobil Markası: MG&nbsp;</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">En Çok Satılan Hafif Ticari Araç Modeli: FIAT Fiorino</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">En Çok Satılan Otomobil Modeli: FIAT Egea</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">En Çok Satılan Hafif Ticari Araç Markası: FORD</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">En Çok Satılan Otomobil Markası: FIAT</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">En Çok Satılan Otomobil ve Hafif Ticari Araç Markası: FIAT</li></ul>İletişim ödülleri<ul fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Yılın Dergi Uygulaması: FORD - Ford Türkiye İkinci El Dergi İlanları</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Yılın Radyo Uygulaması: FORD - Ford Türkiye Radyo Projesi</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Yılın Outdoor Uygulaması: KIA - EV6 Özel Billboard Uygulaması</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Yılın Dijital Deneyim Uygulaması: BMW - BMW Kişiselleştirilmiş Müşteri Deneyimi - CDP Entegrasyonu</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Yılın Gazete Uygulaması: CHERY - Chery - Sınıfının Büyüğü</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Yılın PR/Etkinlik Uygulaması: BMW - BMW Pop-Up Store, Mandarin Oriental Bodrum</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Yılın Sosyal Medya Uygulaması: CUPRA - CUPRA x FireFlux İş Birliği</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Yılın TV Uygulaması: FIAT - Fiat 500e Lansman Filmi</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Yılın Sosyal Sorumluluk Projesi: TOYOTA - Engelliler Günü Özel İletişim ( Beyaz Baston ve Web Sitesi Simülasyonu Uygulaması)</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Yılın Sürdürülebilirlik Projesi: MERCEDES-BENZ TÜRK - Mercedes-Benz Türk Her Kızımız Bir Yıldız</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Yılın Entegre İletişim Kampanyası: PEUGEOT - Peugeot 408 - Her Açıdan Göz Alıcı</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Yılın Jüri Özel Ödülü: Mercedes-Benz Perakendenin Fijital Dönüşümü</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Yılın Basın Lansmanı: Renault Austral Gökçeada Lansmanı</li></ul>

Pareto

Otomotiv Distribütörleri ve Mobilite Derneği'nin Gladyatör Ödül Töreni 5 Ocak'ta yapıldı. MG, Türkiye’nin en hızlı büyüyen otomotiv markası oldu. 

En çok satılan FIAT, en hızlı büyüyen MG

FIAT Doblo yenilendi ve geçen hafta Türkiye’de basın toplantısıyla satışa sunuldu. Yeni nesil Doblo, manuel şanzımanlı 100 HP gücünde 1,5 litrelik dizel motor seçeneği ve yine aynı motor seçeneğinde hem manuel hem de 8 ileri otomatik şanzımanlı 130 HP gücündeki iki motorla satışa sunuluyor.Yeni nesil Doblo, Cargo ve Combi gövde tiplerinde; Easy, Urban, Premio Plus donanım seçenekleriyle haziran ayından itibaren FIAT bayilerinden satın alınabilecek. Yeni nesil Doblo, dizel motor seçeneklerine ilave olarak tamamen elektrikli motora da sahip olacak. E-Doblo’nun Türkiye'de 2023 yılının son çeyreğinde satışa sunulması planlanıyor.Dünya pazarlarına ihraç edilmek hedefiyle 2000 yılında Tofaş Fabrikası’nda üretilmeye başlanan ve Tofaş’ta üretildiği 23 yıl boyunca pek çok başarıya imza atan FIAT Doblo’nun beşinci nesli İspanya ve Portekiz’de üretilerek Türkiye'de satışa sunuldu.Yeni nesil Fiat Doblo’nun tanıtıldığı basın etkinliğinde konuşan Marka Direktörü Altan Aytaç, ilk nesli 2000 yılında pazara sunulan Doblo’nun, yıllar içinde önemli başarılar elde ettiğini söyledi:<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(78, 74, 74); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(78, 74, 74); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">“Doblo ile gurur duyuyoruz, 23 sene içerisinde Doblo ile çok önemli bir başarı hikayesi yarattık. Her birimizin onunla farklı anıları var. Milyonların yol arkadaşı olan Doblo’dan bugüne dek toplam 2,3 milyon adet üretildi ve dünyanın farklı yerlerinden müşterilerimizle buluştu. Doblomuz, “Avrupa’da Yılın Ticari Aracı” dahil, pek çok farklı ödülün de sahibi oldu. Ayrıca Doblo’nun üretiminden bu yana 1,7 milyon adedi ihraç edildi.”</blockquote><img src="https://images.aposto.com/2023/5/1/1686561496246.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.51" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">10 bin satış hedefi</h3>Stellantis’in diğer markalarıyla ortak bir platformu paylaşarak; üretimi İspanya ve Portekiz’de devam eden Yeni nesil Doblo’nun da Türkiye tüketicisinin beğenisini kazanacağını sözlerine ekleyen Aytaç “Altı ay içerisinde 10 bin adet Doblo satışı gerçekleştirmeyi planlıyoruz. FIAT Professional markası, yeni Doblo’nun da satışa sunulmasıyla, güçlü ürün gamı ve yaygın bayi teşkilatlanmasıyla büyümeyi sürdürecek” diye konuştu.Pazarlama Müdürü Burak Umur Çelik ise şunları söyledi:<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(78, 74, 74); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(78, 74, 74); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">“Müşteri gereksinimlerini maksimum seviyede karşılayacak şekilde tasarlanan Doblo’da ilk bakışta, aracın önüne konumlandırılan yeni FIAT logosu göze çarpıyor. Yine aracın ön tasarımında güçlü kaput çizgileri ve iki far arasında uzanan krom çıta diğer dikkat çeken tasarım unsurları olarak dikkat çekiyor. Yen Nesil Doblo’nun Türk tüketicisi tarafından sevileceğine inanıyoruz. Bundaki en önemli unsurlardan biri, marka olarak; Doblo kullanıcılarını çok iyi tanımamız ve bugüne kadar Doblo kullanan müşterilerimizin, yeni Doblo’ya karşı duydukları heyecan. FIAT markasının yaygın, deneyimli ve güçlü bayi &amp; servis ağı, büyük bir ticari araç müşteri portföyüne sahip olmamız olacaktır. Bunun yanında, Yeni Doblo’da sunulan; üst düzey sürüş konforu sunan 8 ileri otomatik şanzıman seçeneğiyle de yeni bir müşteri portföyüne ulaşacağımıza inanıyoruz.”</blockquote><ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Fiyatlar:&nbsp;Fiat Doblo, Cargo ve Combi gövde seçenekleriyle, haziran ayında, FIAT bayilerindeki yerini alıyor. Doblo Cargo fiyatları lansmana özel 509 bin 900 TL’den, Doblo Combi ise 644 bin 900 TL’den başlıyor.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Elektrikli Doblo:&nbsp;Yeni Doblo’nun elektrikli motorlu versiyonu, yılın son çeyreğinde FIAT bayilerindeki yerini alacak. E-Doblo 100 kW elektromotor ve 50 kW/h batarya kapasitesi ile WLTP döngüsünde 280 km'nin üzerinde menzil sunuyor. 100 kW'a kadar Hızlı Şarj sayesinde, 30 dakikada yüzde 80 şarja ulaşırken, içten yanmalı motorlarla aynı Cargo boyutları ve özellikleri ile yollara çıkıyor. Dizel motor seçenekli versiyon ile aynı yükleme hacmine sahip olan E-Doblo, 800 KG’lik istihap haddi sunuyor.</li></ul><img src="https://images.aposto.com/2023/5/1/1686561515356.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.53" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Diğer modellerin performansı nasıl?</h3>Aytaç, FIAT Professional markasının performansıyla ilgili değerlendirmede bulundu:<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(78, 74, 74); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(78, 74, 74); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">“FIAT Professional markası olarak 2022 yılını hafif ticari araçlar ürün gamımızı büyüterek kapatmıştık. Geçtiğimiz yıl 49 bin adet satış gerçekleştirdik ve hafif ticari araç pazarından yüzde 26 pay aldık. Doblo ve Fiorino’nun başarılı performansları sürdü, modellerimiz minivan segmentinin lideri oldular. Geçen yıl aralık ayında orta ticari araç segmentine Fiat Scudo ve Ulysse ile yeniden ve güçlü bir şekilde giriş yaptık ve hafif ticari araç pazarının farklı segmentlerindeki tüm müşteri ihtiyaçlarına yönelik çözümler sunmaya başladık.”</blockquote>Sözlerine 2023 Türkiye toplam otomotiv pazarının ilk beş ayını değerlendirerek devam eden Altan Aytaç, FIAT markasının Türkiye otomobil ve hafif ticari araç toplam pazarının 5 yıldır lideri olduğunu hatırlattı. 2023 yılının ilk 5 ayında, toplam pazarın 445 bin adet gerçekleştiğini ve FIAT’ın 85.249 adet ile toplam pazardan %19,2 pazar pay aldığını söyledi.Aytaç ayrıca markanın 59.465 binek otomobil satışı ve %17,5 pazar payına ulaştığına değindi. FIAT Professional markasının ise 25.784 adetlik satış ile pazarda %24,6’lık pay sahibi olduğunu sözlerine ekledi. Egea’nın lansmanından itibaren yedi kez “Türkiye’nin En Çok Tercih Edilen Otomobili” olduğunu; Doblo ve Fiorino’nun minivan segmentinde liderliği sürdürdüklerini belirtti.

Yeni nesil Doblo dizel motor seçeneklerine ilave olarak tamamen elektrikli motora da sahip olacak

Yeni nesil Doblo Türkiye'de satışa sunuldu

Bilenler için de, bilmeyenler için de önce bir özet geçelim. Renault’nun Türkiye’deki yapısı değişik bir şirketleşme yapısı içeriyor. Fransa markası Renault otomobilleri Türkiye’de Mais Motorlu Araçlar A.Ş tarafından satılıyor, Oyak Grubu tarafından da bazı modelleri Bursa Fabrikaları'nda üretiliyor. 1968 yılında başlayan bu ortaklık yapısında hisseler yüzde 51 Oyak, yüzde 49 Renault olarak ayrılmış durumda.Renault Grup şemsiyesi altında bulunan Romanya menşeili Dacia da Türkiye’de Mais tarafından pazarlanıyor. Yani üretim kısmı Oyak Renault’da, satış ve pazarlama (distribütörlük) kısmı da Renault Mais tarafında. İki başlı gibi gözükse de çok uzun yıllara dayanan sağlam bir ortaklık yapısı var. Şimdi bu ansiklopedik bilgilerden gelelim Renault ve Dacia Türkiye’nin analizine…Renault’nun Türkiye’de uzun yıllara dayanan bir liderlik serüveni var. Türkiye’de üretilen Megane, Clio vb gibi modelleriyle “yerli” olarak da tanımlanan Renault yıllarca Türkiye’nin en çok tercih edilen otomobili olarak tarihi bir rekora imza attı.<h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Gelelim ezeli rekabete</h3>Pandemi süreciyle birlikte yaşanan tedarik vb. sorunları nedeniyle son iki sene Türkiye’deki en büyük ezeli rakibi FIAT tarafından toplam adetsel olarak geçilse de güçlü ve iddialı bir yapısını muhafaza ediyor. Yıllardır bu rekabeti yakından gözlemleyen bir otomotiv gazetecisi olarak son iki yıla ilişkin farklı bir noktaya da dikkat çekmeliyim. Renault Mais Genel Müdürü Berk Çağdaş başta olmak üzere, Pazarlama ve Kurumsal İletişim tarafı çok farklı başarılı çalışmalara imzalar atıyorlar.Lansman ve tanıtımlara gösterilen büyük özen, sponsorluk, pazarlama iletişimi, özel haber ve etkinliklerdeki belirgin farkındalık çalışmaları takdire değer. Zaten iki yıldır bu çalışmalarla aldığı ödüller bunu gösteriyor. FIAT (Tofaş) tarafında ise bu konularda bir çalışma gözlemlemek mümkün değil. Sadece satışa odaklı bir çalışma içinde olan FIAT tarafı son 2 yıldır neredeyse yok denecek bir pazarlama iletişimi içinde. Son bir-iki yıldır hemen hemen tüm markalar bir şekilde bu lansman, tanıtımlar, sponsorluk, pazarlama iletişimi, özel haber ve etkinliklere ağırlık verirken FIAT’ın bu konulardaki etkisizliği dikkat çekecek boyutlarda. Satış bir başarı ama satışla birlikte diğer imaj çalışmaları da markayı marka yapan özelliklerin başında geliyor. İşte Renault ve Dacia bu özellikleriyle Türkiye’nin parlayan iki markası olarak geleceğe göz kırpıyor.

İki marka, bir rekabet

Renault ve Dacia’nın Türkiye performansları

<h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">FIAT Ticari araç rekabetinde çıtayı yükseltti</h3>Fiat Professional, Yeni Fiat Scudo ve Fiat Ulysse'yi Türkiye pazarında satışa sundu. Fiat Marka Direktörü Altan Aytaç: "FIAT markası olarak 2022 yılına otomobil ürün gamımızdaki yeniliklerle giriş yaptık, yılı hafif ticari araçlar ürün gamımızı büyüterek kapatıyoruz. Orta ticari araç segmentine Fiat Scudo ve Fiat Ulysse ile yeniden ve güçlü bir şekilde giriyoruz”&nbsp;dedi. Fiat Marka Direktörü Altan Aytaç, 1996 yılından bu yana üretilen Fiat Scudo'nun fonksiyonellik, yüksek yükleme hacmi, taşıma kapasitesi ve ekonomiyi bir arada sunduğunu belirterek, şunları kaydetti:<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(0, 0, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(0, 0, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">"Yeni Fiat Ulysse ise modern tasarımının yanında yüksek konforu, ferah iç mekânı ve teknolojisi ile yolcu taşımacılığında konforun tanımını değiştirirken geniş aileler için ideal bir çözüm sunuyor. 2022 yılına otomobil ürün gamımızdaki yeniliklerle giriş yaptık. Yılı hafif ticari araçlar ürün gamımızı büyüterek kapatıyoruz. Fiat Scudo ve Fiat Ulysse, önümüzdeki sene yeniden giriş yaptığımız orta ticari araç segmentindeki güçlü oyuncularımız olacak. Hafif ticari araç pazarında 2022 yılını yüzde 25’in üzerinde pazar payı ile kapatmayı hedefledik. 2023 yılında FIAT Professional markası olarak, hafif ticari araç pazarındaki performansımızı, Fiat Scudo ve Fiat Ulysse’nin de ürün gamımıza katılmasıyla başarıyla sürdüreceğiz. FIAT çatısı altında, farklı müşteri ihtiyaçlarına yönelik çözümler sunmaya devam edeceğiz."</blockquote><img src="https://images.aposto.com/2022/11/0/1671368852092.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.50" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">

Çip krizinin ilk ve en önemli etkisi üretim bantlarına oldu. Pek çok ülkede (ülkemiz dahil) üretim bantları aralıklarla durdu. Uzun zaman sonra ortaya çıkan bu “malzeme kıtlığı” Ortaya çıkan bu yeni durumu anlarken, bu durumdan ciroların nasıl etkileneceğini hesaplayan sektör uzmanları çeşitli öngörüler yayınladı. 2021 yılının mayıs ayında yayınlanan öngörülerde, çip arzındaki yetersizlik nedeniyle sektörün ciro kaybının 110 MİLYAR dolar seviyesinde olacağını tahmin ediliyordu. Ancak eylül ayında yapılan yeni araştırmalarda cirodaki daralmanın 210 MİLYAR dolar seviyesinde olacağı açıklandı. İlk öngörüde, sektördeki arz daralmasının 3,9 milyon adet civarında olacağı tahmin ediliyordu. Ancak şu anda daralmanın 7,7 milyon adet civarında olacağı düşünülüyor.<img src="https://images.aposto.com/2021/11/3/1638977574488.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.34" width="550" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Resim 1: Sorunun kaynağı çipler.Üretim bantlarının durması, otomotivi sadece cirosal anlamda etkilemedi. Bu durmalar sektörel verimliliğin azalmasına da neden oldu. Firmaların nakit akışları olumsuz etkilendi ve artan risk nedeniyle finansman maliyetleri arttı. Ortaya çıkan tüm maliyetler birleştirildiğinde manzaranın korkunç bir hal aldığı ortaya çıkmaya başladı. General Motors CEO’su Mary Barra, 2021 mali yılı içindeki toplam kayıplarının 2 MİLYAR dolar&nbsp;olacağını açıkladı.Volkswagen CEO’su Diess, “Hacimsel olarak yüksek üretim adetlerine sahip markalarımızda (Seat, Skoda ve VW), bu sorunu daha çok yaşıyoruz. Porsche ve Audi biraz daha dirençli.”&nbsp;dedi. Porsche ve Audi’nin daha dirençli olmasının nedeni üretim sayılarının daha az olması. Ayrıca karlılığın bu markalarda daha yüksek olması nedeniyle tedarik edilen çiplerde önceliğin bu markalara kaydırılması çok normal. Ama bu durum bile VW grubunun 1,5 milyar Euro civarındaki gelir kaybı öngörüsünü değiştirmiyor.Stellantis (FIAT ve PSA grubunun birleşimiyle oluşan grup) de benzer durumda. Firma sadece üçüncü çeyrekte üretimini 600.000 adet (yaklaşık %30) kadar kıstığını açıkladı.&nbsp;Bu rakam&nbsp;üçüncü çeyrekte,&nbsp;%14 civarında bir ciro kaybına işaret ediyor. Yetkililer, sene sonuna kadar 1,4 milyon daha az araç üreteceklerini de eklediler.Her sektörde olduğu gibi otomotiv sektörü de kar-zarar hesaplarıyla ayakta kalıyor. Ve her sektörde olduğu gibi bu sektörde de maliyet tüm paydaşlara yansıyor. Distribütörler, bayiler, servisler, filo sahipleri, araç sahipleri gibi tüm paydaşlar bu durumdan olumsuz etkileniyor. Uzun lafın kısası, otomotiv sektöründeki zarar genel anlamda sadece firmaları ve sektör çalışanlarını değil, hepimizi etkileyecek.Pandeminin hafiflemesi ve çip krizi nedeniyle sektördeki arz talep dengesi, talep yönünde değişti. Yani kısacası insanlar artık araba almak istiyor ama yeterli üretim olmadığı için istedikleri arabayı satın alamıyorlar. Her sektörde olduğu gibi arzın talebi karşılayamaması, fiyat artışı sonucunu doğurur. Bu doğrultuda eylül ayı itibarıyla Amerikan otomotiv endüstrisindeki fiyatlar, 2020 yılının aynı ayına göre %10,3 oranında arttı. Bu artışı karşılamaya hazır olmalarına rağmen istedikleri arabalara ulaşamayan son kullanıcılar, ikinci el piyasasına hücum etti. ABD ve Avrupa’da ikinci el pazarında fiyatlar, geçen senenin aynı dönemine göre %22 oranında arttı. Eskiye rağbet olsa bit pazarına nur yağardı sözü bile anlamını kaybetmeye başladı.Tüm bunlara ek olarak ülkemizde farklı gelişmeler, bizler için işleri daha da zorlaştırdı. Öyle ki, Avrupalı ve Amerikalı tüketicilerin arz-talep dengesiyle ilgili yaşadıkları sorunlar, ülkemizle karşılaştırıldığında “tatlı meseleler” olarak bile adlandırılabilir. Ülkemizde, otomobilde arzdaki azalmaya ek olarak kurlardaki dramatik artış ve yüksek vergiler otomobile erişimi imkânsız hale getirdi. Yani sektörel risklere, pazar riskleri de eklendi diyebiliriz. Dolayısıyla bizdeki darboğaz kısmen çip kriziyle kısmen de siyasi gelişmelerle açıklanabilir.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Krizin Zamanlaması</h2>Yukarıdaki maliyetlerin ve sorunların zamanlaması da sektör açısından korkunç. Çünkü sektör bundan 5-10 sene sonra, son 130 yılda olduğundan çok başka bir noktada olacak. Bu nedenle sektör, hali hazırda Covid-19 salgını başlamadan önce büyük bir dönüşüme başlamıştı. Buradaki dönüşüm kelimesine dikkatinizi çekmek isterim. Yani sektörde bir gelişmeden ziyade bir dönüşüm (technological shift) yaşanıyor.Otonom arabalar (autonomous driving), içten yanmalı motorların vedası, elektrikli, yakıt hücreli araçların geliştirilmesi gibi devrimsel gelişmeler, firmaları 2018 yılından itibaren yormaya başlamıştı. Pek çok firma bu devrimlere ayak uydurmak için dev yatırımlara başlamıştı veya başlamak üzereydi. Hatta yüksek yatırım maliyetlerini tek başına karşılayamayacağını düşünen pek çok otomotiv devi stratejik ortaklıklarla mali yükünü hafifletmeye çalışıyordu.<img src="https://images.aposto.com/2021/11/3/1638977802109.png" style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.84" width="550" fr-original-style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Resim 2: Otonom sürüş, geleceği şekillendiriyor. Ancak büyük yatırım gerektiriyor.Tam bu süreçte Covid salgını başladı. Panik havası 2020 yılında dağılıp taleplerdeki iyileşme beklenenden yüksek oranda gerçekleştiğinde sektörde hava süratle olumluya dönmüştü. Covid döneminin yaraları yavaş yavaş sarılmaya başlandığı anda çip krizi sektöre ikinci darbeyi vurdu. 2020 yılının sonunda başlayan süreç, günümüze kadar devam ederek sektörün yatırım planlarını ve yatırımların odağını tamamen değiştirecek büyüklükte.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Sektörün önlemleri</h2>Otomotiv üreticileri ciro kaybını engellemek için pek çok önlem almaya çalışıyor. Bu önlemlerin en primitif olanı arabaları üretim bandından eksik parçalarla çıkarmak. Otomotiv firmaları eksik parçalar nedeniyle üretim bandını durdurmamak için arabaları eksik parçalarla üretiyor. Eksik parçalarla üretilen araçlar var olan veya kiralanan büyük bekleme alanlarında tamamlanmayı bekliyor. Tedarikçilerden parçalar geldiğinde, araçlar tekrardan üretim bandını aksatmayacak şekilde fabrikalara geri alınıp, tamamlanıyor.Mesela Ford biraz daha yaratıcı bir çözüm buldu. Alanda bekleyen araçların tekrar fabrikaya getirilmelerine gerek olmadan daha kolay monte edilebilecek kapsamlarını eksik olarak üretiyorlar. Bu sayede parça gelir gelmez hemen alana gönderilerek yerinde montaj yapılıyor. Oradan da yüklenerek dağıtımı gerçekleştiriliyor.<img src="https://images.aposto.com/2021/11/3/1638977438516.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.50" width="550" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Resim 3: Tamamlanmayı bekleyen, "eksik parçalı" Ford kamyonetler.Otomotiv üreticilerinin uyguladığı "araçları sonradan tamamlama" önlemi çok pratik görünmekle birlikte içinde gizli bir tehlikeyi barındırıyor: Kalite sorunları. Eksik parçaların araçlarda tamamlanabilmesi için kısa sürede iş süreçleri oluşturuldu. Her zaman yeni süreçler, yeni sorunlar demektir. Çoğunlukla hiçbir süreç ilk kurulduğu anda mükemmel olmaz. Zamanla yapılan düzeltmelerle hatalar düzeltilir ve süreç mükemmelleştirilir. Ancak burada zaman çok kısıtlıydı ve mükemmelleştirme için yeterli zaman yoktu. Kervan yolda düzülecek. Kervan düzülürken arabaların bir kısmı çoktan müşterilere ulaşmış olacak. Son kullanıcının karşılaştığı sorunlar acil aksiyonlarla çözülmek zorunda kalacaktır diye düşünüyorum. Bu da sektörün prestij, para, zaman ve müşteri kaybetmesiyle sonuçlanabilir. Yani eksik parçaların tamamlanmasıyla ilgili önlem iyi görünmekle birlikte içinde pek çok tehlikeyi barındırıyor.Otomotivin aldığı diğer önlem, çipleri doğrudan üreticilerden satın alarak tedarikçilerine vermek. Çip üreticileri, ana otomotiv üreticileri için TIER 2 tedarikçi konumunda. Fakat bu sene ve önümüzdeki sene bu durum değişecek gibi görünüyor.Artık otomotiv üreticileri doğrudan çip üreticileriyle masaya oturmaya başladı. Yani doğrudan tedarik (TIER 1)&nbsp;süreci başlıyor. Bu durumda pek çok tedarikçinin küçük ölçeklerde alacakları çipleri tek bir seferde ve doğrudan çip üreticisinden satın alarak sorunu hafifletmek istiyorlar. Bu amaçla tedarik zinciri boyunca hareketli günler yaşanıyor. Ana otomotiv üreticileri, tedarikçilerinden haftalık/aylık/yıllık tüketim miktarlarını öğrenerek, ana çip üreticilerinin karşısına oturuyorlar. Böylece daha ciddi miktarlarda çip satın alması yapılarak çip üreticilerinin de dikkatini çekme amacındalar.Otomotiv üreticilerinin üçüncü planı daha stratejik adımlar atmak. Bu doğrultuda Volkswagen CEO’su Diess, Asyalı çip üreticileriyle muhtemel stratejik ortaklıklar üzerinde görüşüyor. Bu görüşmelerin yakın zamanda meyve vereceği konuşuluyor. Hatta konunun karara bağlandığı, açıklamanın ilerleyen günlerde yapılacağı konuşuluyor. Bu alanda diğer söylenti ABD-Alman ortaklığıyla Almanya’da bir çip fabrikası kurulması. Böylece Asya’ya olan bağımlılık azaltılmak isteniyor.Otomotiv üreticilerinin attığı son büyük adım ise tasarım değişiklikleri. Sektördeki geliştirmeciler, yazılımları değiştirerek daha az çiple aynı fonksiyonelliği sağlayabileceklerini düşünüyorlar. Böylece çip üreticilerine daha az bağımlı olmayı planlıyorlar. Fakat bu çözüm, aynı stratejik ortaklıklar gibi uzun vadede sonuç verebilir. Çünkü tasarım değişikliklerinin yapılmasının uzun süreceği bir gerçek. Sonrasındaki test süreçleri de yine süreci uzatacak ikinci etken. Ayrıca bazı tasarımların hükümetlerce onaylanması gerekliliği ve homologasyon süreçlerinin uzunluğu, tasarımla ilgili çözümlerin uzun vadeli olabileceğini gösteriyor.

Çip krizi hepimizin cebini yakmaya başladı. Yangının sönmesi beklenenden uzun sürebilir.

Çip Krizinin Finansal Bilançosu ve Tüketiciye Etkisi 

<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Fiat, Sürücüleri Kripto Para ile Ödüllendirecek</h2>Fiat ve PSA Group’un birleşmesiyle oluşan ve dünyanın en büyük dördüncü otomobil üreticisi konumuna gelen Stellantis, sürücüleri kripto para ile ödüllendiren yenilikçi bir adımla <a fr-original-style="" href="https://www.autoweek.com/news/green-cars/a35854663/fiat-will-let-new-500-drivers-earn-cryptocurrency/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">karşımıza çıktı.</a> Stellantis bu kapsamda İngiltere merkezli kripto para girişimi Kiri Technologies ile iş birliği yaptı.Bu kapsamda Fiat’ın elektrikli aracı 500e’ye sahip olan sürücülerin mesafe, hız gibi sürüş bilgileri Kiri’nin bulut ortamına yüklenecek ve sürücüler ekonomik sürüş açısından 0’la 100 arasında puanlanacak. Kullanılacak algoritma ile ise skorları doğrultusunda sürücülerin Fiat uygulamasındaki sanal cüzdanlarına KiriCoin yüklenecek.Sürücülerin 10 bin kilometre sürüş ile yaklaşık 150 euro kazanabileceği belirtiliyor. Sürücüler kazandıkları bu coin’lerle Kiri pazaryerinde Apple, Amazon, Netflix, Spotify gibi işyerlerinde kullanabilecekleri indirim kuponları satın alabilecek.2020 yılında kurulan Kiri, şu anda 13 Avrupa ülkesinde hizmet veriyor.

FIAT ile ilgili hikayeler