Yurt içinde Ramazan Bayramı tatili nedeniyle sadece 1,5 gün açık olan piyasalarda kısa haftanın ilk gününde üç veri açıklanacak. Ardından Salı günü yarım gün gerçekleştirilecek olan işlemlerin ardından piyasalar haftayı kapatacak. 9 Nisan Salı öğleden sonra kapanacak olan piyasalarda işlemler 15 Nisan Pazartesi günü başlayacak.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">İçerde haftanın üç verisi de bugün açıklanacak</h2>Haftanın öne çıkan ve bugün açıklanacak verilerinde Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Şubat ayına ilişkin sanayi üretimi rakamlarını ve Mart ayının finansal yatırım araçlarının reel getiri oranlarını açıklayacak. Her iki veride saat 10:00'da gelecek. Aynı saatte İstanbul Sanayi Odası (İSO) ve IHS Markit işbirliğinde Türk sanayisini çevreleyen küresel ortamın değerlendirilmesini amaçlayan hazırlanan İSO Türkiye ihracat iklimi endeksi yayımlanacak.İçerde kısa geçecek haftaya rağmen yurt dışında ise gündem oldukça yoğun. Avrupa Merkez Bankası (ECB) faiz kararının yanı sıra, ABD ve Çin'den enflasyon verileri izlenecek. Ayrıca hafta boyunca Euro Bölgesi'nden Sentix yatırımcı güven endeksi, İngiltere'den 2023 son çeyrek GSYH başta olmak ülke ekonomisine dair kritik rakamlar açıklanacak.Hafta boyunca ECB'nin yanı sıra Yeni Zelanda, Kanada ve Güney Kore merkez bankaları faiz kararlarını duyuracak. Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) ve Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) Mart ayı raporları ile üretim ve talep düzeyini paylaşacak.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Avrupa'da faiz kararı bekleniyor</h2>Avrupa Merkez Bankası (ECB), 11 Nisan Perşembe günü Nisan ayı para politikası toplantısı sonrasında faiz kararını açıklayacak. ECB'nin şimdilik Haziran ayında başlaması öngörülen faiz indirimleri öncesinde faizleri sabit tutması bekleniyor. Piyasalarda, çok güçlü bir şekilde oluşan beklenti Haziran ayında 25 baz puanlık bir indirim geleceği yönünde. ECB Başkanı Christine Lagarde'ın bu haftaki faiz kararı sonrası basın toplantısında Haziran'da olası faiz indirime yeşil ışık yakan mesajlar vermesi bekleniyor.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">ABD'de enflasyon verileri açıklanacak</h2>Fed'in faiz indirimlerine başlamasındaki temel veri setlerinden biri olan ABD'de tüketici enflasyonuna ilişkin Mart rakamları 10 Nisan Çarşamba günü açıklanacak. Ekonomistlerin, çekirdek enflasyonda tüketici enflasyonunun %3,7 seviyesinde gelmesini bekliyor. Şubat ayında bu veri %3,8 olarak gelmişti. &nbsp;Ardından 11 Nisan Perşembe günü ise ülkede üretici fiyatları verileri açıklanacak.ABD ekonomisine ilişkin geçen hafta açıklanan istihdam verileri, ABD ekonomisinin geçen ay beklenenden çok daha fazla istihdam yarattığını ve ücretlerin sabit bir oranda arttığına işaret etmişti. Bu veriler, enflasyon hızının yavaş veya ılımlı olabileceğini gösteriyor. Son aylarda güçlü istihdam verileri ve enflasyondaki yavaş ilerleme, Başkan Jerome Powell ve Fed yetkililerinin faiz indirimleri hususundaki "sabırlı" olma çağrılarını destekliyor.ABD'den bu hafta izlenecek olan bir diğer önemli gelişme ise Fed'in Mart ayı faiz toplantısına ilişkin tutanaklar olacak. Çarşamba günü Fed'in faiz kararına ilişkin detayları okuyacak olan piyasalar, istihdam verilerinin ardından daha önce üç olan faiz indirimlerinin bu yıl ikiye düşmesini fiyatlıyor.

EXANTE

Piyasalarda, yurt içinde yatırımcılar kısa bir haftaya hazırlanırken yurt dışında ise ABD ve Avrupa ekonomisi başta olmak üzere kritik veriler açıklanacak.

Yurt içi tatil, dışarısı kritik

<span fr-original-class="customBullet" fr-original-style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block;" style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block; box-sizing: border-box;">•&nbsp;&nbsp; Aralık'ta 0,2 puan artışla 47,4 seviyesine gelen İSO Türkiye İmalat PMI, üst üste altıncı ayda da 50 eşik değerinin altında kalarak faaliyet koşullarında yavaşlamanın sürdüğüne işaret etti.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Bununla birlikte: Takip edilen 10 sektör arasında yeni siparişlerini artıran tek sektör gıda ürünleri oldu.</li></ul>

Aposto Gündem

İstanbul Sanayi Odası (İSO) 1980 yılından bu yana yaptığı gibi bu yıl da Türkiye’nin en büyük 500 sanayi kuruluşu (İSO 500) araştırmasının sonuçlarını yayımladı. Yayımlanan sonuçlara göre İSO 500 firmaları yüksek enflasyonun da etkisiyle 2022 yılında tarihin en yüksek üretimden satış, tarihin en yüksek dönem kârı, tarihin en yüksek aktif toplamı ve tarihin en yüksek özkaynak toplamı miktarlarına ulaştı. 2022 yılında sanayi devlerinin ihracatları da bir önceki yıla kıyasla %14,1 artışla 97,9 milyar dolar düzeyine ulaşarak bu bağlamda tarihin en yüksek seviyesini yakaladı.&nbsp;2022 yılında İSO 500’e dahil olan firmalar arasından en çok ihracat yapan firma, uzun yıllardır Türkiye’nin en büyük sanayi kuruluşu olarak sınıflandırılan Tüpraş oldu. Totalde 7,4 milyar dolarlık ihracatla birinci sıraya yükselen Tüpraş’ı, 6,2 milyar dolarlık ihracatla Ford Otosan, 3,4 milyar dolarlık ihracatla Toyota Otomotiv, 2,5 milyar dolarlık ihracatla Oyak-Renault Otomotiv, 2,3 milyar dolarlık ihracatla Arçelik ve 2,1 milyar dolarlık ihracatla Hyundai-Assan Otomotiv takip etti.Bu sınıflandırmaya göre 2022 yılında en çok ihracat yapan 10 firmanın 5’i otomotiv sektöründe, 1’i rafine petrol ürünleri imalatı sektöründe, 1’i elektrikli teçhizat imalatı sektöründe, 1’i de kimyasal ürünlerin imalatı sektöründe faaliyet gösteren firmalardan oluştu. İki firma ise faaliyet gösterdiği sektörün açıklanmasını istemedi.İSO 500’e dahil olan firmaların faaliyet gösterdiği sektörlerin ihracat dağılımında ise özellikle son 5 yıllık dönemde birtakım değişiklikler yaşandığı göze çarptı. Son yıllardaki emtia şoklarından pozitif etkilenen sektörlerin toplam ihracattan aldıkları pay hızla artarken, birtakım arz problemleri yaşayan otomotiv, tekstil gibi sektörlerin ihracatlarının diğer sektörlere kıyasla daha sakin arttığı ve bu sektörlerin toplam ihracattan aldığı payın azaldığı görüldü.<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Sektörlerin ihracat performansları</h2>İSO 500’e dahil olan firmalar 2022 yılında totalde 97,9 milyar dolarlık ihracat gerçekleştirdi. Bu miktar, bir önceki yıla kıyasla yüzde 14,1 daha yüksek olmakla birlikte bu bağlamda bugüne kadar elde edilmiş en yüksek ihracat tutarına da işaret ediyor.İSO 500’ün faaliyet gösterdiği sektörler arasından en yüksek ihracat gerçekleştiren sektör, uzun yıllardır olduğu gibi 2022 yılında da otomotiv sektörü oldu. Söz konusu yılda toplamda 23,5 milyar dolarlık ihracat gerçekleştiren otomotiv sektörü, bir önceki yıla kıyasla ihracatını %5 artırdı. Diğer sektörlere kıyasla daha sakin gerçekleşen ihracat artışı nedeniyle otomotivin toplam ihracattan aldığı pay ise bu dönemde 2,1 puan azalarak %24’e geriledi. 23,5 milyar dolar ihracat gerçekleştiren otomotiv sektörünü, 18,6 milyar dolarlık ihracatıyla ana metal sanayi izledi. Bu dönemde gerçekleştirdiği ihracatı %0,8 artıran sektörün toplam ihracattan aldığı pay ise 2,5 puan azalışla %19’a indi.&nbsp;En çok ihracat gerçekleştiren üçüncü sektör ise 8,7 milyar dolarlık ihracat gerçekleştiren elektrikli teçhizat imalatı sektörü oldu. İhracatını bir yıl içinde %9,2 artıran sektörün toplam ihracattan aldığı pay ise bu dönemde 0,4 puan azalışla %8,9’a düştü. Bu sektörlere nazaran, aynı dönemde rafine petrol ürünleri imalatı sektörünün toplam ihracattan aldığı pay 3,8 puan artışla %8,5’e yükselirken, kimyasal ürünlerin imalatı sektörünün aldığı pay 1,3 puan artışla %7’ye çıktı.2022 yılında ihracatlarını en çok artıran sektörler ise sırasıyla %1171 artışla 285 milyon dolarlık ihracat gerçekleştiren elektrik, gaz, buhar ve havalandırma sistemi üretimi sektörü, %108 artışla 8,5 milyar dolarlık ihracat gerçekleştiren rafine petrol ürünleri imalatı sektörü ve %95,1 artışla 117 milyon dolarlık ihracat gerçekleştiren içeceklerin imalatı sektörü oldu.Tekstil imalatı, ağaç ürünleri imalatı, mobilya imalatı, kauçuk ve plastik ürünleri imalatı, bilgisayar, elektronik ve optik ürünlerin imalatı ve mücevherat imalatı sektörlerinin ihracatı ise bu dönemde azalış gösterdi.&nbsp;<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Son 5 yılda en yüksek artış madencilikte</h2>İSO 500 firmalarının son 5 yıllık ihracat performanslarına bakıldığında sektörel tabloda birtakım değişimlerin yaşandığı gözlemlendi. Otomotiv sektörü ve tekstil ihracatının pandeminin de etkisiyle ivme kaybettiği göze çarparken, ana metal sanayi, madencilik, rafine petrol ürünleri ve kimyasal ürünler ihracatının ise vites yükselttiği görüldü. Bu dönemde İSO 500’ün toplam ihracatı ise %51,8 artış gösterdi.Son 5 yıllık dönemde ihracatını oransal olarak en çok artıran sektörler sırasıyla %198,2 artış yaşayan madencilik ve taşocakçılığı, %191,4 artış yaşayan temel eczacılık ürünleri imalatı ve %185,5 artış yaşayan rafine petrol imalatı sektörleri oldu. Aynı süre zarfında otomotiv sektörünün ihracatı %0,4, tekstil imalatı sektörünün ihracatı ise yalnızca %0,06 artabildi.&nbsp;Bu dönemde ihracatını parasal olarak en çok artıran sektörler ise 9,2 milyar dolarla ana metal sanayi, 5,3 milyar dolarla rafine petrol ürünleri imalatı ve 3,6 milyar dolarla kimyasal ürünlerin imalatı sektörleri oldu. Bu sektörlerin toplam ihracattan aldıkları pay ise ana metal sanayi için 4,4 puan, rafine petrol ürünleri için 4 puan, kimyasal ürünler imalatı sektörü içinse 2 puan arttı.Son 5 yıllık süreçte üç sektörün ihracatında ise azalış gözlemlendi. Tütün ürünleri imalatı sektörünün ihracatı son 5 yılda %29,6 azalışla 308 milyon dolara gerilerken, bilgisayar, elektronik ve optik ürünlerin imalatı sektörünün ihracatı %8,6 azalışla 1,3 milyar dolara, mobilya imalatı sektörünün ihracatı ise %6,7 azalışla 145 milyon dolara indi.<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Son 10 yılın performansı</h2>İstanbul Sanayi Odası tarafından derlenen verilere göre İSO 500 firmalarının gerçekleştirdiği toplam ihracat son on yılda yaklaşık %53,7 artarak 2022 yılında 97,9 milyar dolar düzeyine ulaştı. Bu on yıllık dönemde en yüksek ihracat artışı yaşayan sektör, ihracatını totalde 10 milyar 932 milyon dolar artıran taşıt imalatı sektörü oldu. İhracatını oransal olarak en çok artıran sektör ise %177,6 artışla 2,1 milyar dolarlık ihracat gerçekleştiren madencilik ve taşocakçılığı sektörü oldu.&nbsp;Bu dönemde taşıt imalatı sektörünün ihracatı 10,9 milyar dolar ve %78,2 artışla 24,9 milyar dolar düzeyine ulaşırken, ana metal sanayi ihracatı 5,8 milyar dolar ve %46 artışla 18,6 milyar dolara, kimya, petrol ürünleri, lastik ve plastik sanayi ihracatı 4,7 milyar dolar ve %36 artışla 17,8 milyar dolara, metal eşya, makine, teçhizat ve mesleki aletler sanayi ihracatı 3,4 milyar dolar ve %29,8 14,8 milyar dolara, gıda, içecek ve tütün ihracatı ise 3,1 milyar dolar ve %59,7 artışla 8,4 milyar dolara, dokuma ve giyim eşyası ihracatı ise 496 milyon dolar ve %13,9 artışla 4 milyar dolara yükseldi.&nbsp;<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Sonuç olarak</h2>İSO 500 firmalarının toplam ihracatlarını son 10 yıl içinde %53,7, son 5 yıl içinde ise %51,8 artırarak 97,9 milyar dolara ulaştırdığını göz önünde bulundurarak, Türk sanayisinin ihracat konusunda genel olarak oldukça başarılı bir performans sergilediğini söyleyebiliriz.&nbsp;Sektörel bazda bakıldığında özellikle otomotiv sanayinin ihracatta son 10 yıllık dönemin yıldızı olarak öne çıktığını, fakat son 5 yılda özellikle çip krizi sırasında yaşanan sorunlar nedeniyle pay kaybettiğini görüyoruz. Son 5 yıllık süreçte toplamda 12,3 puanlık pay kaybına uğrayan otomotiv sektörünün son 1 yılda ise sakin ihracat performansı nedeniyle 2,1 puanlık kayba uğradığı göze çarpıyor. &nbsp;Bir önceki yıla kıyasla bakıldığındaysa otomotivin yerine rafine petrol ürünleri ve kimyasal ürün imalatı sektörlerinin öne çıktığını söylemek mümkün.Bazı sektörlerdeki ihracat artışının toplam ihracattaki artış hızının gerisinde kaldığı ve son yıllarda yaşanan kayıplarla birlikte bu sektörlerin toplam ihracattan aldığı payların azalış gösterdiği de oldukça açık. Önceden de bahsettiğimiz üzere son 5 yıllık süreçte 12,3 puanlık pay kaybına uğrayan otomotiv sektörü, aynı süre zarfında 1,3 pay kaybına uğrayan tekstil imalatı ve 1,1 pay kaybına uğrayan elektrikli teçhizat imalatı sektörleri bunlara örnek olarak verilebilir. Bu süre zarfında son yıllarda emtia fiyatlarındaki artıştan faydalanan rafine petrol ürünleri, ana metal sanayi ve madencilik sektörlerinin ise güç kazandığını görüyoruz. Bu sektörler arasından özellikle ana metal sanayi son 5 yılda ihracatını olağanüstü ölçüde hızlandırmış durumda.Fakat 2023 yılında dünyadaki sıkı parasal ortam sonucunda azalan ihracat siparişleri nedeniyle mevcut tablonun değiştiğini görmek bizler için şaşırtıcı olmaz. Özellikle ana metal sanayi ve tekstil ihracatının; aynı şekilde bu yıl geçtiğimiz yıla kıyasla gerileyen emtia fiyatları nedeniyle rafine petrol ürünleri ve madencilik sektörleri ihracatlarının pay kaybettiğini görebiliriz. Bu noktada arz problemlerini büyük ölçüde çözen otomotiv sektörünün ise tekrardan pay kazanması mümkün olabilir.

İSO ile ilgili hikayeler