• Fas'ta Z Kuşağı protestoları: Fas'ta kendilerini "Z Kuşağı" olarak adlandıran gençlerin başlattığı protestolar, 05 Ekim 2025'te yedinci gününde devam etti ve sağlık, eğitim, yolsuzlukla mücadele ve hükümetin istifası talepleriyle gerçekleştirildi.<ul><li>Protestocular, Rabat'taki Parlamento binası önünde "Özgürlük, onur, sosyal adalet" gibi sloganlar attı ve sağlık sistemindeki eksikliklere dikkat çekti.</li><li>Gösteriler, Rabat, Kazablanka, Tanca, Sale, Tetvan, Agadir, Meknes, Marakeş, Muhammediye, Kuneytra, Cedide, Asfi, Vecde ve Fes kentlerinde barışçıl şekilde sürdü.</li><li>Fas Ulusal Güvenlik Müdürlüğü, protestolarla ilgili olarak 397 kişiyi gözaltına aldı ve bu kişilerin çeşitli suçlamalarla yargılanacağı bildirildi.</li><li>Demokratik Sol Federasyonu, "Z Kuşağı" protestolarını değerlendirmek üzere Rabat'ta bir toplantı düzenleyeceğini açıkladı.</li></ul>

Canlı Gündem

• Fas'ta "Z kuşağı" protestoları: Fas'ın çeşitli kentlerinde, sosyal adalet, eğitim ve sağlıkta reform ile yolsuzlukla mücadele talepleriyle başlayan "Z kuşağı" protestoları altıncı gününde devam etti.<ul><li>Başkent Rabat, Kazablanka ve Huribga'da gençler hükümet karşıtı sloganlar attı ve Huribga'da protestocular güvenlik güçlerine çiçek verdi.</li><li>Kazablanka'da yüzlerce genç Mareşal Meydanı'nda toplandı ve hükümeti istifaya çağırarak "eğitim ve sağlık hakkı" ile "yolsuzluğun sona ermesi" talebini yineledi.</li><li>Gösterilerde herhangi bir müdahale veya gözaltı yaşanmadı, ayrıca Kazablanka ve Tanca valilikleri sosyal medyada yayılan "sokağa çıkma yasağı" iddialarını yalanladı.</li><li>Parlamentodan bir yetkili, gençlerin taleplerinin meşru olduğunu belirterek hükümet ile protestocular arasında arabuluculuğa hazır olduklarını ifade etti.</li></ul>

✏️ Söyleşi: <a fr-original-style="" href="https://link.aposto.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0by5jb20vY2xpY2s/c291cmNlPXdlYiZwdWJsaXNoZXI9NjFhYWNkMDNmMmI4YTUwMDA2M2IxYjg1Jm5ld3NsZXR0ZXI9NjFhYWQxMGU0NDlkZTUwMDA2N2FiYTI3Jmlzc3VlPTYyNzAyZjQzZjM2ZjY3MDAwNzViMTU3OCZzdWJzY3JpYmVyPXVuZGVmaW5lZCZzdG9yeT02MjcwMmZhM2Y3MjIzMDAwMDc0MzFkOTAmYXV0aG9yPW51bGwmdXJsPWh0dHBzJTI1M0ElMjUyRiUyNTJGd3d3Lmluc3RhZ3JhbS5jb20lMjUyRmtjYWtkdW1hbiUyNTJG" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Kerimcan Akduman</a>Kimsiniz? Ne yapıyorsunuz?Çocuk Edebiyatı işçisiyim. Taze Kitap bünyesinde okuyorum, yazıyorum, çeviriyorum ve yayınlıyorum. &nbsp;Hayatınızı değiştiren, sizi siz yapan yolculuk nedir?&nbsp;Tek bir yolculuk yok. Her seyahatten sonra biraz daha değişiyorum ve ben oluyorum sanırım. Ama bir sıralama yapsaydım Japonya, Kuzey Amerika road trip'lerim, Meksika, Tanzanya, Sri Lanka, Fas üst sıralarda yarışırdı.Dağ mı deniz mi?🌊⛰ Önüm deniz, arkam dağ olsun mümkünse. Çok zorda kalırsam dağa çeviririm ama direksiyonu.Hayatınızın en kıymetli seyahat fotoğrafı hangisi?&nbsp;&nbsp;Tanzanya'da çocuklara kendi kitabımın Svahili çevirisini hediye ediyordum. Gittiğim anaokullarından birinde küçük bir kız, neye üzüldüyse artık, sessizce ağlıyordu. Elinde de neredeyse boyu kadar Svahilice Kafası Değişikler Atlası. Onu kitapla beraber kucağıma aldım. Başını göğsüme yasladı, ben saçını sevdim, öylece kaldık bir süre. O sırada çekilmiş fotoğrafımı en kıymetlisi sayabilirim sanırım.&nbsp;<img src="https://images.aposto.com/2022/4/2/1653985176023.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="0.80" width="550" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">📸 <a fr-original-style="" href="https://www.instagram.com/zeynepsevde/?hl=en" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Zeynep Sevde</a><hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom-style: none; clear: both; -webkit-user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Yolda tanıştığınız en acayip insan kim?Çok insanla tanıştım, binlerce hikâye dinledim. Zaten yoldayken her gün yeni bir insan hikâyesi giriyor kişisel seyahatnameye. Ama bu soruyu görünce aklıma gelen ilk cevap, "Kendim," oldu. İnsan arkadaşını yolda tanırmış ya, şu anki hâlimle henüz hiç yurt dışına çıkmamış 20 yaşındaki hâlimi bir masaya oturtsanız, "Vay anasını! Ne insanlar var dünyada," diye şaşırırdı bence.En sevdiğiniz rota nedir?🟠 Marakeş-Barselona, 🛖 Mérida-Tulum, 🌊 Pasifik kıyısından San Diego-Seattle, 🚗 Route 66.En iyi 5 seyahatinizi sıralar mısın?<ol fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Marakeş'e tek gidiş bir bilet alıp yolu nerede bitireceğimi bilmeden kuzeye doğru devam etmiştim. Suveyre, Rabat, Fes, Tanca, Tarifa, Endülüs şehirlerini geçip en son Barselona'dan eve dönmüştüm. Uygulamalı tarih ve sosyoloji dersi gibiydi.&nbsp;</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Tanzanya seyahatim de hayatımın en etkileyici yolculuklarından biriydi. Hadza, Masai, Datogo gibi yeryüzünün en eski kabilelerini ziyaret etmek, hayatlarını görmek çok acayipti.&nbsp;</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Hindistan, en zorlandığım destinasyon olmakla birlikte,aylarca etkisinden çıkamadığım fantastik bir evrendi.&nbsp;</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Amazonlar, büyüleyici bir deneyimdi.&nbsp;</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Filipinler, Tayland ve Sri Lanka'yı peş peşe gezmiştim, o üçünü de beşinci sıraya yerleştireyim.</li></ol><img src="https://images.aposto.com/2022/4/2/1653985760261.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="0.80" width="550" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">✳️ Zeynep, yeşillikler arasında<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom-style: none; clear: both; -webkit-user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Daha çok, en yeni, uzak. Seyahati hep bu kavramlarla birleştiriyoruz. Bunların arayışında yakınımızda olanları, etrafımızdan geçenleri kaçırıyor muyuz?"En yeni"nin benim seyahat anlayışımda bir yeri yok. Ama "en uzak" beni çeken bir kavram. Saat farkını seviyorum. Böylece hem kişisel hem Türkiye gündeminden uzaklaşıp başka bir dünyanın havasını solumaya başlıyorsun. Yakımızda, etrafımızda olanları kaçırıyoruz elbette fakat bunun bir çaresi olduğunu düşünmüyorum. İnsanın kendi ülkesine bir seyyah gibi dışarıdan bakması pek kolay iş değil. Türkiye'de görmediğim çok az şehir kaldı ama dünyanın öbür ucundan buraya gelen bir insana kıyasla kaçırdığım binlerce şey vardır eminim.Bir yeri keşfetme telaşı ne zaman geçer, nasıl durmayı, çevresine bakmayı öğrenir insan?O geçen bir şey mi?<img src="https://images.aposto.com/2022/4/2/1653985812291.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="0.80" width="550" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">🔴 "En uzak" kavramına yakın<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom-style: none; clear: both; -webkit-user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Bir yazar olarak yolun sana verdiği en kuvvetli ilham neydi ve bunun üstüne ne doğdu?Yol bana mesleğimi kazandırdı. Bundan 15 yıl önce ilk yaptığım seyahat Birleşik Krallık'aydı. Orada bir uzmanlık alanı olarak Çocuk Edebiyatı'nı tanıdım. Hayatım boyunca da yoldan beslenip ürettim. Yoldan doğan en büyük çocuk Taze Kitap diyebilirim.Arabaya bindin ve önünde yüzlerce kilometre var. İlk hangi şarkıyı açarsın listenden?🎶 <a fr-original-style="" href="https://open.spotify.com/track/3MpK9vnxxgYvh0CNeGvx6G?si=1179e72372084c2b" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">On the Road Again</a> — Willie Nelson.

Ruta

Kerimcan'ın sorularıyla Zeynep'in seyahatlerinden kalanları keşfediyoruz.

🚗💨 Zeynep'in rotası

• <a fr-original-style="" href="https://www.msn.com/en-us/news/world/iceland-falls-short-of-europes-first-women-majority-parliament/ar-AAONsrU" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">İzlanda'da</a> yapılan parlamento seçimlerinin ilk sonuçlarına göre kadın milletvekillerinin sayısı erkek milletvekillerini geçti. Fakat yeniden sayımda parlamentodaki 63 koltuktan 30'unu kadın adayların kazandığı ortaya çıktı.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Neden önemli?&nbsp;İlk sonuçlar geçerli olsaydı İzlanda, Avrupa'da çoğunluğunu kadınların oluşturduğu parlamentoya sahip ilk ülke olacaktı.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Öte yandan:&nbsp;Fas'ın başkenti Rabat'ta belediye başkanlığı görevini ilk kez bir kadın üstlendi.&nbsp;</li></ul>

Aposto Gündem

Geçtiğimiz günlerde Cezayir Dışişleri Bakanı Ramtane Lamamra, Cezayir'in Fas ile diplomatik ilişkileri&nbsp;Fas'ın "düşmanca eylemleri"&nbsp;sebebiyle sonlandırdığını açıkladı. Fas Başbakanı Sadeddin el-Osmani ise karardan&nbsp;"derin üzüntü duyduğunu ve yakın zamanda bu sorunu aşmayı temenni ettiklerini" belirtti.Cezayir ve Fas arasındaki gerginliğin kökleri, on yıllar öncesine uzanıyor.&nbsp;<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Neler oldu?</h2>Dışişleri Bakanı Lamamra, kararı Fas'ın Cezayir yetkililerini izlemek için Pegasus casus yazılımını kullanması, Batı Sahra bölgesinde ayrılıkçı grupları desteklemesi ve karşılıklı taahhütlerde başarısız olmasıyla gerekçelendirdi.&nbsp;• Pegasus iddiaları: Geçtiğimiz ay Forbidden Stories ve Uluslararası Af Örgütü, 16 medya organizasyonuyla Pegasus projesi adını verdiği bir kapsamlı dosya hazırlamış ve ülkelerin İsrail merkezli NSO Group tarafından geliştirilen Pegasus casus yazılımıyla devlet görevlilerini, insan hakları aktivistlerini, gazetecileri hedeflediğini öne sürmüştü. Fransa merkezli Le Monde gazetesi de Fas'tan, Cezayir'den ve Fransa’dan toplamda 10 bini aşkın telefon numarasının NSO müşterisi Fas tarafından hedeflendiğini iddia etmişti. Fas ise iddiaları reddetmişti.• El-Kabail hareketi: Yine temmuz ayı içinde Cezayir; Fas'ın Birleşmiş Milletler Daimi Temsilcisi Ömer Halil'in Cezayir'in doğusunda Berberilerin yaşadığı bölgenin bağımsızlığını talep eden ayrılıkçı El-Kabail hareketinin meşruiyetini destekleyen açıklamaları üzerine Fas'ın başkenti Rabat'taki büyükelçisini geri çağırmıştı.&nbsp;• Yangın suçlamaları: Cezayir; iki hafta önce yaşanan ve en az 65 kişinin ölümüyle sonuçlanan yangınlardan ülkede bu yıl terörist organizasyon olarak tanımlanmaya başlanan Reşad ve MAK isimli iki grubu sorumlu tutmuş ve bu grupların Fas ve resmî açıklamalarda yalnızca "siyonist grup" olarak tanımlanan İsrail tarafından desteklendiğini iddia etmişti.&nbsp;<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Batı Sahra sorunu</h2>Afrika kıtasının kuzeybatısında konumlanan, zengin fosfat ve petrol kaynaklarıyla tanınan 266 bin kilometrekarelik bir alanı tanımlayan Batı Sahra, eski bir İspanya sömürgesi.&nbsp;• 1975'de Polisario Cephesi isimli bir bağımsızlık yanlısı silahlı hareket tarafından verilen mücadele sonucunda İspanya'nın çekilmesiyle bölge, Fas ve Moritanya arasında paylaşılmıştı. Fakat 1976'da Polisario Cephesi tarafından ilan edilen Sahra Arap Demokratik Cumhuriyeti Fas tarafından tanınmamış ve Cezayir tarafından desteklenen Polisario hareketiyle ABD ve Fransa tarafından desteklendiği bilinen Fas ve Moritanya tarafları arasında bir savaş başlamıştı.&nbsp;• 1979'da Moritanya bölgeden çekilmiş, Fas ise Moritanya'nın çekildiği alanı da ilhak etmişti. 1991'de Birleşmiş Milletler Batı Sahra Referandumu Misyonu (MINURSO) ara buluculuğunda bir ateşkes imzalanmasına rağmen bölgenin durumunu belirleyecek referandum hakkında uzlaşılamamasıyla süreç askıda kalmıştı.&nbsp;• 2007'de&nbsp;"bağımsızlık" seçeneğini barındırmayan ve "genişletilmiş özerklik" olarak tanımlanan çözüm de Polisario tarafından kabul edilmemişti. Bölgedeki sükûnet, Fas'ın Ekim 2020'de tampon bölgede Polisario Cephesi'nin Fas ile Moritanya arasındaki sınır kapısını geçişlere kapattığı gerekçesiyle başlattığı askerî operasyonla son bulmuştu. Kasım 2020'de ise sınır kapısının kontrolü Fas yönetimine geçmişti.• Donald Trump yönetimi,&nbsp;Fas ile İsrail arasındaki diplomatik ilişkilerin yeniden başlaması koşuluyla Fas'ın Batı Sahra üzerindeki egemenliğini geçtiğimiz yıl aralık ayında tanımıştı. İsrail Dışişleri Bakanı Yair Lapid de geçtiğimiz haftalarda ülkeye ilk resmî ziyareti gerçekleştirmişti.<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Şimdi ne olacak?</h2>Nigar Neşe Kemiksiz tarafından kaleme alınan ve Uluslararası İlişkiler ve Diplomasi Dergisi'nde yayımlanan bir makale, bölgede kimsenin "çözüm" için çalışmadığı tezini savunuyor. Makaleye göre Cezayir; Fas'ın güçlenmesini engellemek için Batı Sahra sorununun daimî bir mesele olarak kalmasını istiyor. Fas ise müzakere süreci uzadıkça egemenliğini pekiştiriyor. İki ülke arasında seçim yapmak istemeyen ABD, Fransa ve Rusya gibi ülkelerin de çözümü değil, müzakereleri destekleyen bir tutum içinde kaldığı belirtiliyor.&nbsp;

Rabat ile ilgili hikayeler