<img src="https://images.aposto.com/2024/6/5/1720184943274.png" style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.77" width="550" fr-original-style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Bilincin Tarihi | Joseph Le Doux | Pegasus&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Ne anlatıyor? Alanında öncü bir nörobilim profesörü olan Joseph LeDoux, tek hücreli organizmalardan başlayıp kompleks canlılara ve insanlara kadar gelerek beynin nasıl evrimleştiğini adım adım anlatıyor.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Neden okumalısınız? Milyonlarca yıl önceki atalarımızla aramızdaki benzerliklere yeni bir perspektiften bakan Profesör Joseph LeDoux canlılığın tarihini başlangıcından bu yana önümüze seriyor ve hayvanlardaki sinir sistemlerinin nasıl oluştuğu, beynin nasıl geliştiği ve insan olmanın ne anlama geldiği gibi sorulara yanıtlar veriyor.</li></ul>

Aposto Kitap

Yemek dünyasından en güncel haberleri paylaşan&nbsp;<a fr-original-style="" href="https://aposto.com/n/apero" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">apéro gazete'de bu hafta</a>:<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">İştahımız mercek altında: Gordon Shepherd'dan 'Nörogastronomi'</h2><blockquote fr-original-style="" style="margin: 0px 0px 1em; border-left: 2px solid rgb(94, 53, 177); padding-left: 5px; color: rgb(94, 53, 177); box-sizing: border-box;">Neden bazı yiyeceklere karşı dayanılmaz bir istek duyuyoruz? Bir koku hafızamız var mı? Yemek eleştirmenlerinin yazım dili lezzeti tarif etmek için yeterli mi? Gıda endüstrisi duyularımızı nasıl manipüle ediyor?</blockquote>Yazı:&nbsp;<a fr-original-style="" href="https://aposto.com/a/onur-daylan" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Onur Daylan</a>Duyularımız, beynin işleyişini araştıran ve gelişen görüntüleme cihazları aracılığıyla daha fazla çıktı sağlayan nörobilim için önemli araştırma başlıklarından. Beynin bu duyuları nasıl işlediği, bunlarla nasıl duygudurumu oluşturduğu, bilim insanları kadar endüstrilerin de dikkatini çekiyor. Bu sebeple de görme, işitme, dokunma, koklama ve tatma için kimi zaman ayrı ayrı kimi zaman da bütünleşik çalışmalar yapılıyor. Reklamcılıktan tutun da siyaset bilimine, giyim endüstrisinden spor endüstrisine kadar çoğu alanda bu çalışmaların çıktıları piyasaya adapte ediliyor. Gıda endüstrisi de bu çalışmaları fonlayanların başında geliyor.&nbsp;Yale Üniversitesi sinirbilim profesörü Gordon Shepherd, onlarca yıldır lezzet üzerine yaptığı araştırmaları tüm duyulara temas edecek şekilde biraraya getirerek süslü bir tanımla ortaya koyuyor: Nörogastronomi. Kitap boyunca duyudan duyuya gezen okur, her bölümde ayrı bir duyusunun lezzet algısına nasıl katkı sağladığını öğreniyor; duyularının manipülasyona ne kadar açık olduğunu da keşfediyor. Nörogastronomi teriminin isim babası Shepherd’a göre koklama, lezzet algısında başrolü oynuyor. <p contenteditable="false" fr-original-class="custom-button-wrapper fr-deletable" fr-original-style="text-align:center" style="text-align: center; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><a bgcolor="#effe75" color="#090909" contenteditable="false" fr-original-class="custom-button-link" fr-original-style="background-color:#effe75 !important;color:#090909 !important" href="https://aposto.com/s/istahimiz-mercek-altinda-gordon-m-shepherddan-norogastronomi?a=customButton?a=customButton" rel="noreferrer" style="background-color: rgb(239, 254, 117) !important; color: rgb(9, 9, 9) !important; text-decoration: none; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Devamını Oku</a>

Editörün Seçkisi

1Kitap1Mekan

Konuk: editör Murat Demirci

Hafızanın derinliklerine uzanan bir sohbet

İzliyor, gözlemliyor, öğreniyor, uyguluyor. Öğrenme süreçlerinin her aşamasında bizi taklit ediyor. Peki merak ediyorum, yağmur öncesi gökyüzünü kaplayan gri bulutlar yapay zekânın içini sıkıyor mu? Ya da bir akşam üzeri mutfaktan geçerken ansızın tüyleri ürperiyor mu? Öyle olmaz kardeşim, insan olmaya bu kadar hevesliysen yeri geldiğinde o depresyona da gireceksin.Bir gün yenilmez diktatörler olarak karşımıza dikilmelerinden korktuğumuz robotların iç dünyasını hiç ama hiç önemsemiyoruz. Belki malum bilim kurgu senaryoları asla gerçekleşmeyecek ama illa bir gün insani duyguları taklit edebilen robotların çağı gelecek. Asıl soru, o gün geldiğinde robotlar ve insanlar bir Xanax’ın iki yarısı olabilecek mi?<img src="https://images.aposto.com/2022/8/6/1662816931848.gif" style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="2.39" width="550" fr-original-style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Nörobilim ve yapay zekâ sempozyumunda sıradan bir gün</h2>İnsan beyni büyüleyici bir yapı ve bugün yapay zekâ üzerine yürütülen çalışmaların büyük bir kısmı, bu büyüleyici yapının dinamiklerinin modellenmesine dayanıyor. Araba kullanmak, yazı yazmak, eşya taşımak; aklımıza gelebilecek fiziksel ve düşünsel işlerin bir çoğu nitelikli eğitim tedrisatından geçen sinir ağları sayesinde gerçekleştirilebiliyor.&nbsp;Bir gün robotların kendilerini geliştirmeyi öğrenip bağımsızlıklarını ilan etmesinden çok korkuyoruz fakat belki de bundan önce onları hayatımızda nasıl konumlandırdığımıza odaklanmamız gerekiyor. Biz robotları ve yapay zekâyı bir gelecek tasvirinde aynı dünyayı paylaştığımız yeni bir tür olarak mı görüyoruz? Yoksa tüm bu yıkıcı teknoloji harikaları bizim için işimizi kolaylaştıran ve bir nevi “angaryalarımıza” koşan makinelerden mi ibaret? Tükenme noktalarının olmaması ve insani duyguları deneyimleyememeleri bir gün bunu yapamayacakları anlamına gelmez. Birazdan bahsedeceklerimizden sonra, bir sabah uyandığında ve robot süpürgenin koridorun başında öylece durduğunu gördüğünde halini hatrını sormak isteyeceksin.Yapay zekâ ve depresyon, 2018 yılında New York’ta düzenlenen Beyin ve Makinelerde Kanonik Hesaplamalar (Canonical Computation in Brains And Machines)&nbsp;adlı bir sempozyumun konu başlıklarından biriydi. Gittikçe iç içe geçen nörobilim ve yapay zekâ ilişkisinin dinamiklerine eğilen araştırmacılar birbirimize ne kadar benzediğimiz ve ne kadar benzeyebileceğimiz üzerine tezlerini savundular. Sempozyumun bir katılımcısı olan sinirbilimci Zachary Mainen’ın ise yıkıcı bir iddiası vardı: İnsan gibi düşünen yapay zekâ günü geldiğinde depresyona girebilirdi.<h3 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Gereğinden fazla düşünen robotlar</h3>Tanınmış bir sinirbilimci olan Zachary Mainen, halüsinasyonlar ve depresyon yaşayan hastaları gözlemlediği ve pekiştirmeli öğrenme gibi yapay zekâ algoritmaları kullanarak tedavi yöntemleri geliştirdiği hesaplamalı psikiyatri alanında çalışıyor. Yapay zekânın insan gibi depresyona girebileceğini belirten Mainen, bu düşüncesini yaptığı çalışmalardaki okun tersine dönebileceğine ve yapay zekâ bilgisayarlarının hastaların yaşadığı aynı sorunlara maruz kalabileceğine dayandırıyor.Serotonin seviyemiz düştüğünde mutsuz, huzursuz ve keyifsiz hissederiz. Hatta açığı kapatmak için muz, çikolata gibi serotonin hormonu seviyemizi yükseltecek yiyecekleri tüketmeye daha eğilimli oluruz. Çoğu insan serotoninin direkt olarak mutlulukla ilgili olduğunu sansa da, aslında serotonin nöronları şaşkınlık yaratan durumlarda mesajlar gönderiyor. Beyin değişime hızla adapte olamadığında ise depresyon süreci başlamış oluyor.<img src="https://images.aposto.com/2022/8/6/1662817468877.png" style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.34" width="550" fr-original-style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Mainen’ın da içinde bulunduğu bir grup bilim insanı yapay zekâya serotonin hormonu benzeri bir sistem dahil etmenin sağduyu ve insan gibi düşünme yeteneklerini sağlayabileceğini savunuyor. Araştırmalara göre olası bir robotik hormon sistemi, makinelere belirli düzeyde bir duygusal bilinç kazandırabilir ve makineler yeni durumlara hızla adapte olmayı öğrenebilir. Ancak belirli kalıplara alışma ve akabinde depresyon gibi süreçler de bu hızlı adaptasyon sürecinin promosyonu olacaktır.<h3 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Bir Xanax’ın iki yarısı: Robotlar ve İnsanlar</h3><blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(38, 34, 84); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(38, 34, 84); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">"Hesaplamalı psikiyatri, pekiştirmeli öğrenme gibi yapay zekâ algoritmalarını inceleyerek depresif veya halüsinasyon gören bir hastayı öğrenebileceğimizi varsayıyor. Oku tersine çevirdiğimizde, bir yapay zekâ neden hastalarda ters giden şeye maruz kalmasın?" &nbsp;- Zachary Mainen</blockquote>Makinelerde depresyon mümkün olsa da tam olarak insanlarda yaşanan duygusal yıkım süreci gibi olması öngörülmüyor. Şöyle açıklayabiliriz, araştırmacılara göre makinelerin beyninde de serotonin benzeri bir bileşen var olabilir. Ve bu serotonin benzeri bileşen muhtemelen makinelerde depresyondan sorumlu olacaktır. Ancak henüz duygusal bilinç kazanmayan makinelerin insanlar gibi depresyona girmesini bekleyemeyiz. Makinelerde yaşanan depresyon sürecinin en büyük belirtisi insan depresyonuna benzer şekilde belirli görevlerin yerine getirilememesine dayanıyor.<img src="https://images.aposto.com/2022/8/6/1662817068954.jpeg" style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.54" width="550" fr-original-style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Yukarıda serotoninin şaşırtmalı durumlar ile ilgisi olduğundan bahsetmiştik. Hormon, insan beynine iyi veya kötü nitelikli bir mesajdan çok bir sürpriz unsuru iletiyor. Daha önce deneyimlemediği bir şey. Örneğin bir kaza sonrası uzuv kaybı yaşamak gibi. Fiziksel bir bozulma duygusu vücudun daha önce deneyimlemediği bir durum olduğu için insan bünyesinde şaşkınlık yaratıyor. Eğer kişi kendisine bakış açısını değiştirerek yeni hayat tarzını benimseyemezse depresyona giriyor. Araştırmacılar makinelerin üstesinden gelemeyecekleri bir durum ya da görevle karşılaştığında aynı davranışı sergileyeceklerini savunuyor.Depresif yapay zekâ fikri gerçekten biraz garip. Ancak donanım arızası olan bir robotu ele alalım, belki de bilgiyi kavramanın yeni bir yolunu öğrenmesi gerekiyor. Eğer robotun öğrenme hızı yeterince yüksek değilse, algoritmalarını değiştirme esnekliğinden yoksun olabilir. Yeni hedefler benimsemesi gerekebilir ve eğer sürece uyum sağlayamazsa denemeyi bırakıp pes edebilir. Aynısı zorluklarla karşılaştığımızda bizim de başımıza gelmiyor mu?&nbsp;Sonuçta depresyona yatkınlık, sürekli değişen çevre koşullarına uyum sağlama yeteneğinin bir faturası. Bir robot için depresyon hiçbir şekilde acı çekmeyi içermeyebilir ancak öğrenmeyle ilgili bir sorun yaşamak muhtemelen yapay zekânın en büyük kabusudur.

😜 Hani insan olmayı çok istiyordun ya, al buyur.

Yapay Zekâ Depresyona Girebilir mi?

Paribu CEO'su Yasin Oral, Paribu Net ve Paribu Ventures projelerini duyurdu. Paribu Net projesinin odağı blok zinciri ağı olarak hizmet vermek. Önümüzdeki hafta Paribu Net, blok zinciri ağının çalışabilirliğini test etme amaçlı testnet ile faaliyete geçecek. 14 Şubat’ta ise mainnet ile ağın kendi token’i Paribu Coin ön satışı başlayacak. Ayrıca Paribu Net üzerinde NFT marketleri, merkeziyetsiz finans uygulamaları ve çeşitli dağıtık uygulamalar geliştirilebilecek. Diğer proje Paribu Ventures’ın ise blok zinciri teknolojisi olan bir yatırım fonu olarak faaliyete geçmesi planlanıyor. Bu yatırım fonu ile metaverse, NFT, blok zinciri tabanlı oyun gibi çeşitli teknolojilere yatırım yapmak hedefleniyor. &nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Oyna-Kazan Modeli</li></ul>Günümüzde oyun sektörü de dijitalleşmeye ve sanal paralara entegre olmuş durumda. Pandemi ile beraber talebin çok arttığı oyun sektöründe artık oynarken kazanmak mümkün. Blok zinciri tabanlı oyunlar temelde oyuncuya alım satım işlemlerini bir oyun simülasyonu üzerinden yapma fırsatını tanıyor. Aynı zamanda önceki blok zinciri oyunlarına kıyasla gelir elde etmekte temel faktör şans değil, oyun içinde yaratılan iş modelleri ve ekosistem. Peki oyna-kazan modeli ne ölçüde güvenilir? Blok zinciri ağı temelde merkeziyetsiz olması sebebiyle ağdaki verilerinin üçüncü kişiler tarafından değiştirilmesi, silinmesi imkansız yakın. Bir yandan ağın değiştirilmez veri tabanı olması sebebiyle, herhangi bir kripto para oyununa göre daha fazla güven vadediyor.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Oyunlaştırma Teknolojisi Arkasında Nörobilim</li></ul>Oyna-Kazan modelinin de bir parçası olduğu oyunlaştırma teknolojisini nörobilim açısından da incelemek mümkün. Temelde oyuncuların kazanma yoluyla motive eden oyunlaştırmanın, oyuncuların oyunlara devamlılığı üzerinde etkisi büyük. Aynı zamanda okullarda verilen eğitimlerde oyunlaştırmanın etkisini araştıran bir <a fr-original-style="" href="https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fpsyg.2015.01891/full" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">çalışma</a>da fMRI ile ölçülen beyin dalgaları, oyunlaştırılma ile öğrenmenin ve ilginin, bireysel öğrenmeye göre daha yüksek olduğunu gösteriyor. Her ne kadar çalışmadaki oyunlaştırma ve blok zinciri tabanındaki oyunlaştırma birebir aynı kavramı işaret etmiyor olsa da, temelde oyuncu/öğrenci psikolojisini benzer noktalarda etkiliyor.&nbsp;

Kırılım Çağı

2017’de kullanıma sürülen; kripto alım-satım platformu Paribu’dan sevindirici iki haber geldi.. 


Paribu’dan Yeni Projeler


Dr. Fletcher bir İngiliz edebiyatı profesörü, ancak edebiyat okumadan önce nörobilim dalında eğitim görmüş. İnsan beyni üzerine uzmanlaşıp edebiyata yönelmesinin sebebini şöyle anlatıyor: İnsan beyninin en özel yanı hikaye anlatabilme gücü; zihninde gelecekler yaratabilmesi ve geçmişi hikaye edebilmesi.<img src="https://images.aposto.com/2021/10/5/1636711428061.png" style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.52" width="550" fr-original-style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Görsel: CamblyDr. Fletcher günümüzde bilime olan ilginin artışını ve edebiyat eğitiminin gözden düşme sebeplerini<a fr-original-style="" href="https://nautil.us/issue/97/wonder/literature-should-be-taught-like-science" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank"> irdeliyor</a>. Diyor ki, insan önce Tanrıyı merak etti. “Tanrı kim? Tanrı ne istiyor?” gibi sorularla meşgul oldu. Fakat tarih bize bu sorulara yanıt bulamayacağımızı, metafizik konuları ispatlayamayacağımızı gösterdi. İnsan da cevap bulabileceği soruları sormaya başladı; ispatlayabileceği hipotezlerin peşine düştü, yani pozitif bilimin. İnsan beyni böylece bilim yapmak üzere evrildi.Ancak edebiyatı ihmal etmenin bir bedeli olabilir. Dr. Fletcher’a göre bilimi besleyen, yeni fikirler geliştirmemize, hayal kurmamıza ve geleceği kurgulamamıza fırsat veren şey edebiyat. Eğer çocuklarımızın günümüzün yaygın trendine uygun olarak sadece STEM alanında gelişmesini sağlar, edebiyatı ihmal edersek bir bacak aksak kalır. Edebiyatın evrimsel kökeni insanın anlam arayışı. Anlam arayışından kopuk pozitif bilim nereye varabilir?

Jurnal

<h1 fr-original-style="text-align: center;" style="text-align: center; font-size: 2em; margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">KAYGIYI AZALTACAK ŞARKILAR</h1> <img src="https://images.aposto.com/2021/7/0/1628409808727.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="3.40" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Sakinleşmeye ihtiyaç duyduğunda nörobilimciler tarafından yapılan araştırmalarda stresi endişeyi %65 düşürdüğü kanıtlanan <a fr-original-style="" href="https://youtu.be/UfcAVejslrU" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">bu şarkıyı</a> dinleyebilirsin.<a fr-original-style="" href="https://youtu.be/UfcAVejslrU" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank"><img src="https://embed.apos.to/assets/2021/7/2021-08-08T08:04:32.953Z.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"></a><a bgcolor="#000000" color="#fafbfc" contenteditable="false" fr-original-class="custom-button-link" fr-original-style="background-color:#000000 !important;color:#fafbfc !important" href="https://www.inc.com/melanie-curtin/neuroscience-says-listening-to-this-one-song-reduces-anxiety-by-up-to-65-percent.html" rel="noreferrer" style="background-color: rgb(0, 0, 0) !important; color: rgb(250, 251, 252) !important; text-decoration: none; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank"> Araştırmayı ve diğer şarkıları incele.</a>

5 KİŞİ

<a fr-original-style="" href="https://apos.to/i/bilmemek-ayip-degil-ogrenmemek-ayip" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Önceki bültende</a> 'Benim Periyodik Tablom' adlı kitabından hayranlıkla bahsettiğim ünlü nörobilimci Oliver Sacks'in bu sefer de '<a fr-original-style="" href="https://www.kitapkoala.com/kitap/sesleri-gormek-sagirlarin-dunyasina-bir-yolculuk-oliver-sacks-9789750802164" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Sesleri Görmek</a>' adlı kitabından yola çıkarak seni sağırların dünyasına kısa bir yolculuğa çıkarıyorum.İnsanlar hayata başlarken annelerinin, babalarının ya da etrafında olan insanların onlara tanıttıkları dünyaya bağımlıdırlar. İlk iletişimimiz daha dili kullanamadığımız zamanlarda kendimizi ifade etmek için karnımız acıktığında ağlayıp, bir şey istediğimizde elimizle göstermeye çalışmamızla başlar. Sözlü dilin ilk kullanımı ise genellikle iki kişi arasında, bir diyalog içerisinde oluşur. Yine genellikle bu ilk iletişim anne ve bebeği arasında gerçekleşir.Aslında tüm bebekler sözlü beceriye sahip olmadan önce işaret dilini kullanarak kendilerini ifade ederler. &nbsp;5–6 yaşlarına geldiklerinde ise işiten ve sözlü dile hakim olan bir çocuk ortalama 3000 kelimelik bir kelime haznesine sahipken; sağır doğan bir çocuk için bu sayı yalnızca 50–60 kelime sınırında kalır.<figure fr-original-style="" style="margin: 0px 0px 1em; box-sizing: border-box;"><div fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;" tabindex="0">18. yüzyıla kadar bir sağıra işaret dilini öğretmenin sağırın konuşmasının önüne geçtiğine inanıldığından, işaret dili öğrenimi başta Amerika’da olmak üzere pek çok yerde yasaklıdır. Sağırların konuşmada çektikleri zorlukların yanı sıra, konuşmayı öğrenene kadar boşa geçen süreç onlara dezavantaj olarak hayat boyu eşlik eder.</div><img src="https://images.aposto.com/2021/4/2021-05-15T00:12:04.412Z_sm.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.79" alt="Kaynak: healthline.com" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Aydınlanma çağına gelinene kadar sağırlar hakkında yoğun bir veriye sahip olunmasa da, işiten yaşıtlarına göre geriden geldikleri gözlemlendiğinden toplumdan sağır oldukları anlaşıldığı günden itibaren dışlanırlar.Öyle ki sağır doğanların konuşma yetisinin olmadığı ya da hiçbir zaman konuşamayacaklarına ilişkin önyargılar yüzünden sağır ve dilsiz kavramları hep bir arada kullanılır. Bu kişilere İngilizce’de ‘deaf and dumb’ denir. Dumb kelimesi hem dilsiz hem budala anlamına geliyor. Bu şekilde bir kelime oyununun dilde yer edinmiş olması da sağırlara yönelik bakışın kültürel bir kanıtı olarak görülebilir. Oysa sağır-dilsiz deyimi, sağır doğanların hiçbir zaman konuşamayacaklarına ilişkin bir önyargıdan başka bir şey değildir.Oliver Sacks de kitabında kendisine gelen sağır hastalarının muzdarip olduğu bir konuyu ele alıyor. İşiten insanlar var olmayan görüntüler görmeye başlandığında bunu psikolojik bir hastalık olarak yorumlayıp halüsinasyon olarak adlandırıyoruz. Sağırlarda ise bu durum &nbsp;kafalarında bazı insanların konuşurkenki seslerinin canlanması şeklinde oluyor. Bir nevi hayalet kılığında sesler duyarak bir ömür geçiriyorlar.<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Konuya dair empatini geliştirmek için bir anda işitme duyusunu kaybeden bir heavy metal davulcusunun hikayesini konu alan <a fr-original-style="" href="https://www.imdb.com/title/tt5363618/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Sound of Metal</a> (Metalin Sesi) ve işitme engelli bir ailenin içinde, işitme engeli olmayan bir genç kızın hayatını konu alan <a fr-original-style="" href="https://www.youtube.com/watch?v=tEgw97vpkDM" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">La Famille Bélier</a> (Hayatımın Şarkısı) isimli filmleri izleyebilirsin:<a fr-original-style="" href="https://www.youtube.com/watch?v=VFOrGkAvjAE" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank"><img src="https://embed.apos.to/assets/2021/4/2021-05-15T00:10:57.337Z.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"></a></figure>

nörobilim ile ilgili hikayeler