New sea lines in Istanbul&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">What is it?&nbsp;7 new sea lines in Istanbul maritime transport are now in use. Kadıköy - Kasımpaşa - Fener - Sütlüce - Eyüp (1), Avcılar -&nbsp;Bakırköy-Kadıköy (2), Avcılar - Bostancı (3), Maltepe-Büyükada - Heybeliada - Burgazada - Kınalıada (4), Çengelköy - Kabataş (5), Beşiktaş - Kabataş - Karaköy - Kasımpaşa - Sütlüce - Eyüp&nbsp;(6) and Bostancı - Caddebostan - Moda - Kadıköy - Kabataş (7) lines will operate 12 to 24 trips.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">More:&nbsp;Aşiyan - Anadolu Hisarı - Küçüksu (1), and Üsküdar - Aşiyan (2) lines which started operating on 28 October, will be integrated into the Rumeli Hisarüstü - Aşiyan Funicular line.</li></ul>Editor's note:&nbsp;To follow weekly politics publication focusing on Turkey, city agendas, and international policy subscribe <a fr-original-style="" href="https://aposto.com/n/spectrum" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">here</a>.

Aposto Istanbul

Briefly from the cityM4 Kadıköy - Tavşantepe Line Sabiha Gökçen extension is in service. The line operated by Metro Istanbul, a subsidiary of Istanbul Metropolitan Municipality (IBB), became the most extended subway in Istanbul with 23 stations and a length of 33.5 kilometres.&nbsp;7 new sea line services are coming to the Marmara Sea, the Bosphorus, and the Golden Horn. It aims to extend maritime transport throughout the city with the new services to be parallel to the shore and between the 2 continents and to offer environmentally friendly, fast, and comfortable journeys.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">New lines: Kadıköy-Kasımpaşa-Fener-Sütlüce-Eyüp, Avcılar-Bakırköy-Kadıköy, Avcılar-Bostancı, Maltepe-Büyükada-Heybeliada-Burgazada-Kınalıada, Çengelköy-Kabataş, Beşiktaş-Kabataş-Karaköy-Kasımpaşa-Sütlüce-Eyüp and Bostancı-Caddebostan-Moda-Kadıköy-Kabataş.</li></ul>

<h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Şehirden kısa kısa&nbsp;</h3> M4 Kadıköy - Tavşantepe Hattı Sabiha Gökçen uzatması hizmete açıldı. İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) iştiraki Metro İstanbul tarafından işletilen hat 23 istasyon ve 33,5 kilometre uzunluğuyla İstanbul’un en uzun metrosu oldu.Marmara Denizi, İstanbul Boğazı ve Haliç’e yedi ayrı yeni deniz hattı seferi geliyor. Kıyıya paralel ve iki kıta arasında yapılacak yeni seferlerle deniz ulaşımının şehrin geneline yayılması; çevreci, hızlı ve konforlu bir yolculuk sunulması amaçlanıyor.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Yeni hatlar:&nbsp;Kadıköy-Kasımpaşa-Fener-Sütlüce-Eyüp, Avcılar-Bakırköy-Kadıköy, Avcılar-Bostancı, Maltepe-Büyükada-Heybeliada-Burgazada-Kınalıada, Çengelköy-Kabataş, Beşiktaş-Kabataş-Karaköy-Kasımpaşa-Sütlüce-Eyüp ve Bostancı-Caddebostan-Moda-Kadıköy-Kabataş.</li></ul>

Aposto İstanbul

Akdenizli azınlıkların yaşadığı travmalar yirminci yüzyılın en büyük gerçekliklerinden biri… 1923’te gerçekleşen Türkiye-Yunanistan Nüfus Mübadelesi’yle göç etmek zorunda bırakılan Türk ve Rum toplulukların yaşadığı sosyoekonomik problemler, 1934’te gerçekleşen Trakya Olayları, 1942’nin Varlık Vergisi, İkinci Dünya Savaşı’nın ardından Yunanistan’a bırakılan Girit ve Birleşik Krallık mandasındaki Kıbrıs’ta ortaya çıkan etnik ayrışmalar hafızalardan silinmeyecek pek çok olaya sebep oldu. İki ulus devletin inşa süreci sancılı olsa da 18 Şubat 1952’de NATO’ya katılarak müttefik olan Türkiye ve Yunanistan, takip eden aylarda Başbakan Adnan Menderes ve Kral 1. Paulos’un karşılıklı ziyaretleriyle ihtilaflarını aşmaya başlamış görünüyordu. 1953’te Kıbrıs Rumlarının Birleşik Krallık mandasına karşı başlattığı mücadele, 1955’te Birleşik Krallık’ın diplomatik hamleleri ve Türkiye’de kurulan Kıbrıs Türktür Cemiyeti ve Seferberlik Tetkik Kurulu’nun faaliyetleriyle Türkiye’yi de <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmNThmMTMyYTMzOTM0MDAwOGNhMDBhMyZ1c2VyPTVlMzlkMTZjZGRkZjgxNDc5Zjg0ZDU5YiZhdXRob3I9NWVkYzk5MGRkMDM5Y2Q0YmI5YTk2NDYzJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRnd3dy50aW1ldHVyay5jb20lMjUyRjYtNy1leWx1bC1vbGF5bGFyaS12ZS10YWhyaWstc3VyZWNpJTI1MkZoYWJlci0xNjI5MjQy"">içine çekti.</a> Londra Konferansı sürerken 6-7 Eylül 1955’te İstanbul’da yaşananlar acı izler bırakmakla kalmadı, İstanbul’un çok kültürlü dokusuna da <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmNThmMTMyYTMzOTM0MDAwOGNhMDBhMyZ1c2VyPTVlMzlkMTZjZGRkZjgxNDc5Zjg0ZDU5YiZhdXRob3I9NWVkYzk5MGRkMDM5Y2Q0YmI5YTk2NDYzJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRnd3dy5pbmR5dHVyay5jb20lMjUyRm5vZGUlMjUyRjY4NDYxJTI1MkZ0JTI1MjVDMyUyNTI1QkNya2l5ZWRlbi1zZXNsZXIlMjUyRjYtNy1leWwlMjUyNUMzJTI1MjVCQ2wtb2xheWxhciUyNTI1QzQlMjUyNUIxLSUyNTI1RTIlMjUyNTgwJTI1MjU5Q2ZhemxhLWthJTI1MjVDMyUyNTI1QTclMjUyNUM0JTI1MjVCMXJkJTI1MjVDNCUyNTI1QjElMjUyNUM0JTI1MjU5RiUyNTI1QzQlMjUyNUIxbiUyNTI1QzQlMjUyNUIxei1kb3olMjUyNUUyJTI1MjU4MCUyNTI1OUQtbXV5ZHUtc2FkZWNl"">onulmaz bir hasar verdi.</a>&nbsp;<ul><li><a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmNThmMTMyYTMzOTM0MDAwOGNhMDBhMyZ1c2VyPTVlMzlkMTZjZGRkZjgxNDc5Zjg0ZDU5YiZhdXRob3I9NWVkYzk5MGRkMDM5Y2Q0YmI5YTk2NDYzJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRnRyLmV1cm9uZXdzLmNvbSUyNTJGMjAyMCUyNTJGMDklMjUyRjA2JTI1MkY2LTctZXlsdWwtb2xheWxhci02NS15LWwtZG9udW11LW5lbGVyLXlhc2FuZC1uYXMtbC1oYXQtcmxhbi15b3It"">İstanbul Ekspres</a>: Türkiye, Yunanistan ve Birleşik Krallık Londra’da Kıbrıs meselesine dair üç partili görüşmelerini sürdürürken 6 Eylül 1955 günü devlet radyosu “Atatürk’ün Selanik’teki evinde bomba patlatıldığı” haberini geçti. Tirajı 20 bin civarında olmasına rağmen 290 bin basılarak Kıbrıs Türktür Cemiyeti üyelerince dağıtılan İstanbul Ekspres gazetesi halkı bombalı saldırıya tepki göstermeye davet ederken Taksim Meydanı akşam saatlerinde büyük bir kalabalıkla doldu. 19.00 civarlarında Haylayf Pastanesi saldırıya uğrayan ilk mekân olurken ilerleyen saatlerde büyük bir yağma ve talan yaşandı. Pera çevresindeki Rum, Ermeni ve Yahudi meskenleri büyük zararlara uğradı; Kurtuluş, Şişli, Nişantaşı, Eminönü, Fatih, Balat, Eyüp, Bakırköy, Yeşilköy, Ortaköy, Arnavutköy, Bebek, Moda, Kadıköy, Kuzguncuk, Çengelköy de bu saldırılardan <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmNThmMTMyYTMzOTM0MDAwOGNhMDBhMyZ1c2VyPTVlMzlkMTZjZGRkZjgxNDc5Zjg0ZDU5YiZhdXRob3I9NWVkYzk5MGRkMDM5Y2Q0YmI5YTk2NDYzJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRnd3dy5zb3pjdS5jb20udHIlMjUyRjIwMTUlMjUyRmd1bnVuLWljaW5kZW4lMjUyRjYtNy1leWx1bC0xOTU1dGUtbmUtb2xkdS05Mjg5NzAlMjUyRg=="">etkilendi.</a> &nbsp;</li><li>Yağma ve talan: 6-7 Eylül günlerinde yaşanan olaylarda, 4.214 ev, 1.004 iş yeri, 73 kilise, 1 sinagog, 2 manastır, 26 okul ve aralarında fabrika, otel, bar gibi yerlerin bulunduğu, büyük çoğunluğu Rumlara ait olan 5.317 mekân tahrip edildi ve yağmalandı. Resmî rakamlara göre 60 kadın tecavüze uğradı, birçok vatandaş öldürüldü. İnsan hakları örgütleri, patrikhane ve Yunanistan otoriteleri tecavüz vakalarının 400’den fazla olduğunu, pek çok kadının utanç ve korku nedeniyle makamlara başvuru yapmadığını <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmNThmMTMyYTMzOTM0MDAwOGNhMDBhMyZ1c2VyPTVlMzlkMTZjZGRkZjgxNDc5Zjg0ZDU5YiZhdXRob3I9NWVkYzk5MGRkMDM5Y2Q0YmI5YTk2NDYzJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRnQyNC5jb20udHIlMjUyRnZpZGVvJTI1MkZpbnNhbi1oYWtsYXJpLWFrdGl2aXN0bGVyaS1zYW5hdGNpLXZlLXNpeWFzZXRjaWxlci02LTctZXlsdWwtdS1hbmxhdHRpLWJhemkta2FkaW5sYXItdGVjYXZ1ei1lZGlsZGlrdGVuLXNvbnJhLW9sZHVydWxkdSUyNTJDMzIxMDg="">tahmin ediyor.</a> Yaşanan olaylar neticesinde İstanbul’daki Rum nüfusu 1955-1960 yılları arasında 116 binden 49 bine düştü. Bugün ise 2 bin civarlarında olduğu tahmin ediliyor.&nbsp; &nbsp;</li><li>İstanbul Pogromu: Bir Yahudi dili olan Yidiş’ten Rusça ve Türkçeye geçtiği düşünülen pogrom; dinsel, etnik veya siyasi nedenlerle bir topluluğa karşı gerçekleştirilen ve bireyleri, evleri, iş yerlerini ve ibadethaneleri hedef alan şiddet eylemlerini tanımlıyor. Bu şiddet eylemleri arasında tecavüz, dövme, yaralama, öldürme, tahrip etme ve yağma da yer alıyor. 1819’da Frankfurt’ta gerçekleşen Hep-Hep Ayaklanması, 1931’de Selanik’te Yahudi halkı hedef alan olaylar, Holokost’un başlangıcı sayılabilecek 1938’deki Kristal Gece ve İstanbul’da 6-7 Eylül 1955’te yaşanan olaylar zinciri pogrom kabul ediliyor. &nbsp;</li><li>Sonrası ve yargılamalar: İstanbul Pogromu'nun faili olduğu iddia edilen bir grup insan cezalandırılmış olsa da olaylar bugün dahi tam anlamıyla aydınlatılmış değil. 27 Mayıs darbesinin ardından gerçekleştirilen Yassıada Yargılamaları’nda Demokrat Partili Başbakan Adnan Menderes 6-7 Eylül olaylarını provoke etmekle de suçlandı ve cezalandırıldı fakat Menderes, MİT başkanının davaya çağrılmasını defalarca talep etse de hep reddedildi. Özel Harp Dairesi, Seferberlik Tetkik Kurulu ve Kontrgerilla gibi NATO bağlantılı yapıların 6-7 Eylül olaylarıyla ilişkisi ise hiçbir zaman açıklığa kavuşturulamadı. Bombalama iddiası olayının faili olduğu iddia edilen ve Yunanistan’da yargılanarak suçlu bulunmasına karşın Türkiye’nin teslim etmediği Oktay Engin’in Nevşehir Valiliği yapmış olması da Engin’in suçluluğuna inanan ve inanmayan kesimler arasında ayrım yarattı.&nbsp; &nbsp;</li><li>Ordinaryüs Lefter Türkiye’de futbolla bağı olmuş birçok insanın sevip saydığı bir isim, bu yazıda ona yer vermemek de olmazdı. 6-7 Eylül’de mahallenin çocukları evine saldırdığında “15 gün önce gol attığımda omuzlardaydım. O gün ise kayalar ve boya tenekeleriyle karşılaştım. En kötüsü, harçlık verdiğim çocuklar evime saldırdı. Kızlarım küçüktü, onları öldürmeye kalktılar.” demişti Küçükandonyadis. Hiçbir zaman da o çocukların <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmNThmMTMyYTMzOTM0MDAwOGNhMDBhMyZ1c2VyPTVlMzlkMTZjZGRkZjgxNDc5Zjg0ZDU5YiZhdXRob3I9NWVkYzk5MGRkMDM5Y2Q0YmI5YTk2NDYzJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRnRlbGUxLmNvbS50ciUyNTJGbGVmdGVyLTYtNy1leWx1bHUtYW5sYXRpeW9yLWtpemxhcmltLWt1Y3VrdHUtb25sYXJpLW9sZHVybWV5ZS1rYWxrdGlsYXItMjE4MTQyJTI1MkY="">ismini vermedi.</a> Bugünden geriye baktığımızda Cumhurbaşkanı Celal Bayar’ın Beyoğlu’nun o hâlini görünce verdiği ilk tepki geliyor akıllara: “Galiba dozu kaçırdık.”</li></ul> Galata’dan sevgilerle...

Aposto Gündem

  6-7 Eylül 1955 tarihinde gerçekleşen İstanbul Pogromu’nun acısı ve izleri hâlâ taze.

“Galiba Dozu Kaçırdık”

Bastığımız her yerin betonla kaplandığı bir zamanda, tarımın şehir yaşamındaki yerini bir bağlama oturtmak zor. Marketten satın aldığımız sebzenin ne kadar zamanda, hangi koşullarda yetiştiğini düşünmeyince, bastığımız betonun altında bir toprak katmanının varlığını da unutuyoruz. Ama İstanbul sadece Suriçi’yken bile kalabalık bir şehir. O hâlde gıda ürünleri lojistiği henüz bu kadar gelişmemişken İstanbul’un karnı nasıl doyuyordu? Şehirde tarım gerçekten mümkün olabilir mi?Mesela Çengelköy’ün badem salatalığı meşhur, Yedikule’ninse marulu. Yedikule Bostanları’nın Theodosius Surları’yla yaşıt olduğunu biliyoruz. Üstelik tek bostan Yedikule de değil, eski haritalarda karşımıza İstanbul’u uçtan uca saran bahçe ve bostanlar çıkıyor. Bu bana belki de “kent bostanları” son zamanlarda gelişen iklim bilincinin bir sonucu değil de yüzyıllardır çok temel bir ihtiyaçtan doğan, verimli ve sürdürülebilir bir çözümdür diye düşündürüyor. Kadir Has Üniversitesi Mimarlık Bölümü Öğretim Üyesi Aslıhan Demirtaş: “İstanbul’un 1600 yıllık biricik bir kentsel tarım geleneği var.” diyor.&nbsp;Şu an yerinde Yenikapı Metro İstasyonu'nun olduğu alan, geçmişte Langa Bostanları olarak anılıyormuş. 1883 tarihli bir harita bize İstanbul’da tam 102 bostanın varlığını gösteriyor. Bazı semtler, orada yetiştirilen ürünlerle ünleniyor bile. Bakırköy’ün üzümü, Göksu’nun patlıcanı, Anadolukavağı’nın Kavak inciri, Gümüşsuyu’nun baklası, Bayrampaşa’nın enginarı, Arnavutköy’ün çileği, Mecidiyeköy'ün dutu, Beykoz'un cevizi, Alibeyköy'ün mısırı… Bu hafta Not Defteri, bugün hâlâ İstanbul’un neresinde bu gelenek sürüyor, bunu anlatıyor.&nbsp;• Yedikule Bostanları: İstanbul’un en meşhur bostanı Yedikule. Tarihi ve kadim pratikleriyle bir kültürel miras sayılan alan, yüzyıllardır İstanbul’u doyuruyor. Ağırlıklı olarak yeşil yapraklı sebzelerin yetiştiği bostan aynı zamanda bir mücadele alanı da. Direnişlere rağmen ansızın dökülen molozlara maruz kaldı; verimli toprağı şantiye, otopark ya da piknik alanı olarak dönüşme tehlikeleri atlattı. Bir yandan da şehirde ekolojik yaşamın, yerel gıdaya erişim mücadelesinin sembolü oldu.• Roma Bostanı: Cihangir’in ortasında bir bostan. Zamanının Roma Bahçesi, önce çöplerle dolan, sonrasında çeşitli aktörlerin farklı projelerle imara açmaya çalıştığı, yaşayan ve direnen bir alan. Boğaz’ı gören saray manzaralı bu toprak, aslında semtin bugüne kalan yegâne yeşil alanı. Bir avuç gönüllünün permakültür uygulamalarına uygun şekilde ekmeye çalıştığı, atalık tohumlarla büyüttüğü bostanda hem çeşitli sebzeler hem de meyve ağaçları yetişiyor.• Kuzguncuk Bostanı: 30 yılı aşkın süredir diğer bostanlar gibi yapılaşma tehdidiyle karşı karşıya kalan bostan, uzun süre boyunca mahallelinin çabalarıyla hayatta kalmış. İlia’nın Bostanı olarak da anılan bu toprak; bir bostandan daha fazlası; Kuzguncuk sakinlerinin vakit geçirdiği, önemli günleri kutladığı, paylaştığı bir kamusal alan.&nbsp;• Tarlataban: “Şehirde tarım mümkün mü?” sorusunu bir de üniversite için sorduran, Boğaziçi Üniversitesi öğrencilerinin, mezunlarının, eğitmenlerinin ve her ne kadar kampüse odaklansa da dışarıdan gönüllülerin kolektif emeğiyle işlenen bir kent bostanı. Rumelihisarüstü’nden Bebek’e kıvrıla kıvrıla inerken yol üzerinde rastladığınız bu alanda adil, doğaya ve doğanın bize verdiklerine saygılı bir üretim biçimiyle erişilebilir ürünler yetiştiriliyor. Farklı bölgelerden toplayarak oluşturdukları tohum kütüphanesiyle atalık tohumlara dikkat çekiyor, tarla gönüllülerinin tüketebileceğinden fazla ürünleriyse BUKOOP’ta satışa sunuyorlar.&nbsp;Not: Bostanları bir de sakinlerinden dinlemek için 66 Kolektif üyelerinin başlattığı <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmZTc0ODdmNmY1ZDQ2MDAwOTliZGU4MCZ1c2VyPTVlYjU0M2NmNzA2NDk0MjU1ZWNmNmE4MCZhdXRob3I9NWYxYjQ5ZTdmY2E4ZGUwMDA5NjcwNDVmJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRnd3dy5mYWNlYm9vay5jb20lMjUyRmJvc3Rhbmhpa2F5ZWxlcmklMjUyRg=="">“Bostan Hikâyeleri”</a> videolarına buradan ulaşabilirsiniz.&nbsp;

Çengelköy ile ilgili hikayeler