Doç. Dr. Filiz Eryılmaz

ABD'de 43 günlük aranın ardından, tarihin en uzun hükümet kapanması sona erdi. Normalde, belirsizliğin azalmasıyla birlikte güvenli liman talebinin gerilemesi ve altın ile gümüş fiyatlarında düşüş beklenirdi. Ancak piyasalar bu kez beklenenin tersine bir tepki verdi; hükümetin açılmasıyla birlikte altın ve gümüş fiyatlarında belirgin bir yükseliş gözlemlendi. Peki, bu anomalinin ardında yatan dinamikler neler?

Piyasa yorumcularının ve yatırımcıların odak noktası haline gelen altın ve gümüşte son aylarda oldukça hareketli bir süreç yaşandı. Önce tarihi zirveler görüldü, ardından beklenen düzeltme hareketi geldi. Peki şimdi ne olacak?

Altın fiyatlarını yukarı iten birçok etmenin biraraya gelmesiyle birlikte Eylül başından bu yana 3.400 dolardan 4.320 dolara kadar güçlü bir yükseliş yaşandı. Peki son bir buçuk ayda altını bu kadar güçlü bir şekilde yükselten etmenler nelerdi?

ABD’de 1 Eylül itibarıyla Cumhuriyetçilerle Demokratların borç tavanı konusunda anlaşamaması sonucu hükümet kapandı. Şimdi asıl merak konusu, bu kapanmanın ekonomi üzerine nasıl etkilerinin olabileceği meselesi.

Son ayların en belirsiz Fed akşamını geride bıraktık. Belirsiz olan faiz indiriminin ne kadar olacağı değildi. Piyasa FED’den bu ay 25 bp’lik bir faiz indirimini zaten bekliyordu. Asıl belirsiz olan, FED’in bundan sonraki toplantılarında hangi hız ve montanda faiz indirebileceğiydi. Buna ek olarak, FED’de uzun zamandır görmediğimiz üçlü muhalefetin bizi bekleyip beklemediği de bir diğer merak konusuydu.

Dün ABD’nin Wyoming eyaletinin Jackson Hole kasabasında, güzel dağ manzarası eşliğinde dört gözle beklenen Jackson Hole toplantıları başladı. Peki konuşma neden zorlu ve bu konuşma sonrasında piyasaları neler bekliyor?

İçeride ve dışarıda belirsizlikler bir miktar azalmış olsa da, yılın geri kalanında da varlıklarını korumaya devam edecek. Dışarıda Trump tarifelerinin nihai hali dün itibarıyla uygulamaya konmuş olsa da, tarife kaynaklı belirsizliklerin tam olarak ortadan kalktığını söylemek zor.

Bu haftaya damga vuran konu hiç şüphesiz ki artırılan stopaj oldu. Damga vurdu, çünkü kesinlikle beklenen bir karar değildi. Piyasa stopajın artırılmasını değil, aksine düşürülmesini bekliyordu.

Yılın ilk yarısı geride kaldı. Özellikle mart ayından bu yana hem içeride hem de dışarıda belirsizliklerin ve volatilitenin arttığı bir dönem yaşadık. Tüm bu belirsizliklere bir de iki hafta önce başlayan İsrail-İran çatışması da eklenince işler iyice sarpa sardı. Böylesi bir ortamda yılın ikinci yarısına birtakım beklentilerle giriyoruz. Hâliyle yatırımcıların da bu beklentilere uygun olarak proaktif bir yaklaşımla portföylerini yeniden ayarlamaları gereken kritik bir süreçten geçiyoruz.

Sene başından bu yana tarife belirsizlikleri, jeopolitik riskler ve merkez bankalarının yüklü alımları sarı metal altını yükseltmeye devam etti. Her ne kadar altın güçlü yükselmiş olsa da, diğer kıymetli maden olan gümüş yakın vadeye kadar dar bir bant aralığında salınmaya devam etti.