<span fr-original-class="customBullet" fr-original-style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block;" style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block; box-sizing: border-box;">•&nbsp;&nbsp; İklim riski analiz şirketi Climate X’i yeni analizi İsviçre Alpleri’nden Sydney Opera Binası’na kadar dünyanın en ikonik Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Kurumu (UNESCO) Dünya Mirası Alanları’ndan bazılarının iklim değişikliği nedeniyle yok olabileceğini gösteriyor.<ul fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Ayrıntılar: 17 Avrupa Dünya Mirası Alanı’nın yer aldığı listede, sel ve kuraklık kıta genelinde önde gelen riskler olarak öne çıkıyor. İsveç’in Engelsberg Demir Fabrikası, yüzey ve nehir taşkınları tehdidi nedeniyle “ilk 50 listesinde” dördüncü sırada yer alarak, Avrupa’da iklim değişikliği nedeniyle en fazla risk altında olan bölge oldu.</li></ul>

Angst

• Avrupa'nın en yüksek irtifadaki gece kulübü Detour Discotheque, bu yılki konumu olarak İsviçre Alpleri'ndeki Lauterbrunnen kasabasını seçti.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Detaylar: Kulübün sıradaki 3 günlük partisi 10-12 Mayıs tarihleri arasında yapılacak ve mekana sadece teleferik vasıtasıyla ulaşılabilecek. Detour, önceki yıllarda İzlanda ve İskoçya'daydı.</li></ul>

Aposto Gündem

Yazan: Antara HaldarCAMBRIDGE - Zamanımızın en <a fr-original-style="" href="https://time.com/5869316/climate-change-pushes-polar-bears-towards-extinction-study-finds/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">ikonik görüntülerinden&nbsp;</a>biri, bir buz kütlesinin üzerinde mahsur kalmış ve sürüklenen bir kutup ayısını gösterir. İklim değişikliğinin gerçekliğini bu kadar içten yansıtan çok az başka görüntü vardır. Ve şimdi, ironik bir şekilde, Davos Erkeği de kendini benzer bir mecazi durumda buluyor. <a fr-original-style="" href="https://nationalinterest.org/article/dead-souls-the-denationalization-of-the-american-elite-620" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Doğal yaşam alanı</a> olan son yarım yüzyılın hiper-küreselleşmiş dünyası küçülüyor ve İsviçre Alpleri'nde kayak yapmayı bırakıp ince buz üzerinde paten kaymaya başlıyor.Elbette küreselleşme - ulusal ve bölgesel ekonomilerin sınır ötesi ticaret ve yatırım yoluyla bütünleşmesi - Davos Erkeği’nden çok daha öncesine dayanır. Sanayileşmenin başladığı 1800'lü yıllardan bu yana teknolojik ilerleme (buharlı gemiler, demiryolları, telgraf, otomobiller, uçaklar) ve finansal yenilikler (altın standardı gibi) giderek daha fazla birbirine bağlı bir küresel ekonomiye yol açmıştır.Ancak bu süreç devamlı olmamıştır. Daha önceki bir küreselleşme dalgası 1900'lerin başında milliyetçilik ve korumacılığın yükselişiyle aniden durmuş, Büyük Buhran ve faşizmle sonuçlanmıştır. Ancak İkinci Dünya Savaşı'nın sona ermesinden bu yana ve özellikle de Soğuk Savaş'ın ardından uluslararası düzen, <a fr-original-style="" href="https://www.brettonwoodsproject.org/2019/01/art-320747/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Bretton Woods Kurumları'nın&nbsp;</a>(Uluslararası Para Fonu, Dünya Bankası ve Dünya Ticaret Örgütü) temel mimariyi sağlamasıyla birlikte bilinçli olarak Amerikan liderliğindeki küreselleşmeye doğru yönlendirilmiştir.Dünya Ekonomik Forumu (WEF) tarafından 1971 yılında tasarlanan (ancak <a fr-original-style="" href="https://www.cnbc.com/2018/01/19/who-are-davos-man-and-davos-woman.html" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">2004 yılına kadar adı konulmayan</a>) Davos Erkeği, bu sürecin sembolü hâline geldi. O zamandan beri her yıl WEF, İsviçre Alpleri'nde serbest ticaretin ve sermaye piyasası serbestleşmesinin erdemlerini barış ve refahın temelini oluşturan araçlar olarak yere göğe sığdıramamak için en önemli toplantısını düzenledi.Ancak şimdi pek çok kişi küreselleşmenin 1945'ten bu yana ilk kez <a fr-original-style="" href="https://www.piie.com/research/piie-charts/globalization-retreat-first-time-second-world-war" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">gerilediğinden</a> korkuyor. Amerika Birleşik Devletleri ve Çin büyük ölçekli bir "ayrışma" sürecinden geçiyor. Gelişmiş ekonomilerde Trumpçılık ve Brexit ile simgelenen popülist hareketlerin yükselişi, Küresel Kuzey'in <a fr-original-style="" href="https://time.com/4273812/america-first-donald-trump-history/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">sağcı milliyetçilerini</a> Küresel Güney'in <a fr-original-style="" href="https://www.vice.com/en/article/j5ygx8/in-2003-a-farmer-killed-himself-to-protest-globalization-little-has-changed" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">solcu sömürgecilik karşıtlarıyla</a> aynı safa yerleştirdi. Her ikisi de ulusal egemenliği zayıflattığı düşünülen çok uluslu ekonomik düzenlemelere karşı derin bir şüphe duyuyuor.Bu çerçevede, Davos katılımcıları bu yılki toplantıyı taksonomi (<a fr-original-style="" href="https://www.weforum.org/agenda/2023/01/cocktail-globalization-according-to-an-expert-at-davos-2023/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">"Re-Globalization or De-Globalization?"</a>) meseleleri üzerine kafa yorarak geçirirken, The Economist, küreselleşmenin eski şampiyonu ABD'den kaynaklanan yeni tehditler üzerine bir haberi <a fr-original-style="" href="https://www.economist.com/leaders/2023/01/12/the-destructive-new-logic-that-threatens-globalisation" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">kapağına taşıdı.</a> Morgan Stanley ise müşterilerini küreselleşmenin "tersine" döneceği konusunda <a fr-original-style="" href="https://www.morganstanley.com/ideas1/ruchir-sharma-new-trends-2017-as-globalization-reverses" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">uyardı.</a>Ancak tanık olduğumuz değişim, tedarik zincirleri ve yarı iletkenlerden çok daha fazlasıyla ilgili. Daha temelde, ekonomi sosyoloğu Karl Polanyi'nin ekonomik sistemlerin sosyal sistemlerden <a fr-original-style="" href="https://www.jstor.org/stable/25800760" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">"ayrılması"</a> olarak adlandırdığı şey sınırlarına ulaşıyor gibi görünüyor.Salt ekonomik açıdan bakıldığında, küreselleşmenin gerekçesi her zaman ikna edici olacaktır: Karşılaştırmalı üstünlük mantığı, ülkelerin kendi güçlü yanlarından - kaynak donanımları, coğrafya, insan sermayesi ve benzerlerinin emsalsiz bileşiminden - yararlanmaları ve ardından dünyanın geri kalanıyla ticaret yapmaları hâlinde, herkesin toplamda daha fazlasını elde edeceğini belirtir. Ekonomik <a fr-original-style="" href="https://www.piie.com/blogs/realtime-economic-issues-watch/globalization-enabled-nearly-all-countries-grow-richer-recent" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">araştırmalar</a>, dünyadaki hemen her ülkenin küreselleşmenin bir sonucu olarak zenginleştiğini gösteriyor. Küresel olarak <a fr-original-style="" href="https://data.worldbank.org/topic/poverty" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">yoksulluk</a> ve <a fr-original-style="" href="https://ourworldindata.org/global-economic-inequality#global-income-inequality-increased-for-2-centuries-and-is-now-falling" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">eşitsizlik&nbsp;</a>(en azından ülkeler arasında) önemli ölçüde azalmıştır.Ancak ekonomik aktörler "kendilerine has" psikolojik özelliklere sahip gerçek insanlardır. Kişisel ve sosyal kimlikleri ve derinden sahip oldukları değerleri vardır. Onlar "meta" ya da atomlar gibi en verimli kullanımlarına doğru çekilen üretim öğeleri değildir. İster dış kaynak kullanımı nedeniyle <a fr-original-style="" href="https://www.brookings.edu/blog/order-from-chaos/2017/08/28/globalization-on-the-cheap-why-the-u-s-lost-its-way-on-trade/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">işlerinden olan</a> işçiler, ister uluslararası anlaşmalar nedeniyle ürünlerini satamayan <a fr-original-style="" href="https://www.theguardian.com/world/2003/sep/11/wto.johnvidal" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">çiftçiler&nbsp;</a>olsun, küreselleşmenin dibe doğru yarış dinamiklerine karşı anlaşılabilir itirazları vardır.Küreselleşmeye karşı popüler direnç bilişsel değil duygusaldır ve "geride bırakılmış" ya da "akıntıda sürüklenmiş" hissetmekten kaynaklanan bir öfkeden doğmuştur. Pew Research'e göre, bir <a fr-original-style="" href="https://www.pewresearch.org/global/2020/10/05/in-u-s-and-uk-globalization-leaves-some-feeling-left-behind-or-swept-up/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">"topluluğa"</a> ait olma (ya da olmama) duygusu, insanların küreselleşmeye yönelik duygularının olumlu (ya da olumsuz) olup olmadığını belirleyen temel faktördür. Küreselleşme şu anda, hakim kurumların yeniden yapılandırmakta ve hatta kabul etmekte başarısız olduğu kimlik duvarına çarpıyor.Etkisi her ne kadar derin olsa da Bretton Woods düzeni mümkün olan en ince siyasi temele dayanmaktadır. Çok uluslu şirketler, halka hesap vermemeleriyle ünlü bir avuç uluslararası örgüt ve olağanüstü karmaşık ve son derece teknik ticaret anlaşmalarından oluşuyor. Hiçbirinin sıradan insanlarla ya da onların toplumlarıyla doğrudan bir ilişkisi yok.Şaşırtıcı olmayan bir şekilde, küreselleşme konusundaki fikir birliği, <a fr-original-style="" href="https://ir.fisip.ui.ac.id/wp-content/uploads/2021/03/Commen-Vol-I-No.-16-March-2021.pdf" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">tepeden inme</a> ticaret görüşmelerine ve DTÖ'nün cezalandırıcı, yöntemsel mekanizmalarına karşı tepkiyle birlikte yıpranmaya başladı. Bu mekanizmalar aşağıdan yukarıya iklim hareketiyle tam bir tezat oluşturuyor. İklim hareketi bize, küreselleşmiş bir ekonominin faydalarından yararlanmak istiyorsak, hem ticaretten elde edilen kazançları daha adil bir şekilde dağıtmak hem de küresel bir topluluk duygusu sunan yeni bir toplum sözleşmesi oluşturmak için gerçek bir küresel yönetişime ihtiyacımız olduğunu hatırlatıyor.Daha önce de belirttiğim gibi, bu küresel yönetişim vizyonu göründüğü kadar ütopik değildir. Küreselleşmenin karşı karşıya olduğu zorluklar, temelde sosyal olgular olarak piyasaların ve ekonomilerin gerçek doğasını yansıtmaktadır. Davos Erkeği'nin <a fr-original-style="" href="https://www.washingtonpost.com/business/so-were-in-a-polycrisis-is-that-even-a-thing/2023/01/21/cf05856e-9963-11ed-a173-61e055ec24ef_story.html" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">jargonunu</a> ödünç alırsak, "polikriz" ve "permakriz" çağında, küreselleşme paradigmasını yalnızca mallara, sermayeye ve hizmetlere değil, aynı zamanda insanlara da odaklanacak şekilde değiştirmemiz gerekiyor.Nihayetinde, geniş çapta paylaşılan bir ahlaki mutabakata dayalı küresel yönetişim olmadan küresel piyasaları sürdürmek mümkün değildir. Davos Erkeği tamamen demode olmaktan kaçınmak istiyorsa, bazı sosyal beceriler edinmesi gerekecektir.<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Doç. Dr. Antara Haldar, Cambridge Üniversitesi'nde Ampirik Hukuk Çalışmaları’nda öğretim üyesi.<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Telif hakkı: Project Syndicate, 2023.&nbsp;<a fr-original-style="" href="https://www.project-syndicate.org/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">www.project-syndicate.org</a><hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;"><h4 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Not: Bu makalede yer alan tüm görüşler yazara ait olup, Aposto'nun editoryal bakış açısını yansıtmamaktadır.</h4>

Dünya Ekonomik Forumu'nun bu yılki toplantısı için Davos'ta bir araya gelenler, küreselleşmenin 1945'ten bu yana ilk kez gerilemekte olduğundan endişe etmekte haksız değillerdi. Serbest ticaret ve artan entegrasyon için ekonomik koşullar hala elverişli olsa da, kritik bir şey hep eksik kalmıştır.

“Davos Erkeği”nin İnsanlarla Sorunu Var

İsviçre Alpleri'nin Furka Geçidi'nde bir otel olan HOTEL BELVÉDÈRE, bir zamanlar Rhône Buzulu'nu keşfetmek isteyen gezginler için mükemmel bir yermiş. &nbsp;Ancak buzul görünümü git gide azaldıkça ziyaretçi sayısı da azalmış.Furka Geçidi yolunun yapıldığı 19. yüzyılın sonundan bu yana, turistler buzla kaplı dağların yarattığı dramatik panoramik manzarayı görmek için otele akın edermiş. Buzul, bir zamanlar otele sadece 600 metrelik bir yürüyüş mesafesindeymiş ve buzulun içine oyulmuş 300 metrelik bir mağara, konukların içeri girmesine izin verirmiş.&nbsp;&nbsp;Ne yazık ki, Rhône Buzulu son 100 yılda neredeyse bir mil kapsama alanını kaybetmiş. 11.000 yıllık buzulun günde 10 santimetre kadar geri çekildiği ve sürekli olarak yılda yaklaşık 130 fit kaybettiği biliniyor. Geçmişi 1894 yılına uzanan mağara, artık azalan buzun içinde güvenli bir oyuk değil; o yüzden de ziyaretlerde tercih edilmiyor. Bir zamanlar parti müdavimlerini ve maceracıları ve hatta Papa John XXIII ve Sean Connery gibi ikonik isimleri ağırlayan Hotel Belvédère’nin, belli ki daha iyi günleri olmuş.Otel, James Bond’un Goldfinger filminde anlık olarak ekranda görünse de şuan süresiz olarak kapalı. Ama sürücüler binanın ve dağlık zemininin fotoğraflarını çekmek için duruyor. Hatta çoğu “Accidentally Wes Anderson” fotoğraf karesinin de arka planı Hotel Belvédère. Mutlaka bu oteli internette görmüşsündür; aynı isimle çıkan kitabın kapağını bile süsledi. Hikayesini okumadan önce fotoğrafı internette ne zaman karşıma çıksa “Umarım bir gün ziyaret ederim” diyerek bakıyordum; meğer zamanın geçişi ve iklim değişikliği sebebi ile kapanmış… Yakından baktığında kapılarının ve pencerelerinin tahtalarla kapatılmış olduğunu farketiyorsun.<img src="https://images.aposto.com/2021/7/0/1628408028281.jpeg" style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.93" alt="Onmamnaroma - öncesi x sonrası" fr-original-style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">

Good City Guides

Manzarası değişip, kapanan bir otel

Hotel Belvedere, İsviçre

• <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTYwMWMxMzRlMzcxNTc2MDAwNjkxMmQ1MCZ1c2VyPTVlNWJlOWYwMDhlZGE3NzU0MjFhZmY4YSZhdXRob3I9bnVsbCZ1cmw9aHR0cHMlMjUzQSUyNTJGJTI1MkZhcG9zLnRvJTI1MkZuJTI1MkZtZXJjYWRv"""">Mercado</a>, Aposto!’daki ilk sayısıyla yeni nesil tasarım ve dijital sanata, farklı disiplinlerin bir araya gelerek oluşturduğu çalışmaların ilham verdiği hikâyelerle mercek tutuyor.• <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTYwMWMxMzRlMzcxNTc2MDAwNjkxMmQ1MCZ1c2VyPTVlNWJlOWYwMDhlZGE3NzU0MjFhZmY4YSZhdXRob3I9bnVsbCZ1cmw9aHR0cHMlMjUzQSUyNTJGJTI1MkZhcG9zLnRvJTI1MkZuJTI1MkZ0dXR0bw=="""">Tutto</a>, gündemin dışında “paralel bir evren” oluşturarak okuyucularını farklı dünyalara, anekdotlara ve hikâyelere davet ediyor. Aposto!’daki ilk sayısının odağında İsviçre Alpleri’nden bir yazarın hayatından çalışmalar ve dijital medyadan farklı öneriler var.• <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTYwMWMxMzRlMzcxNTc2MDAwNjkxMmQ1MCZ1c2VyPTVlNWJlOWYwMDhlZGE3NzU0MjFhZmY4YSZhdXRob3I9bnVsbCZ1cmw9aHR0cHMlMjUzQSUyNTJGJTI1MkZhcG9zLnRvJTI1MkZuJTI1MkZ6YXBwYS16YW1hbmxhcg=="""">Zappa Zamanlar</a>, yeni sayısında kitaplar, röportajlar ve gözlemlerle&nbsp;“bildiğimiz dünyanın sonu” hakkında farklı perspektifler sunuyor.• Ayçiçeği yağındaki güncel gelişmeler, “Milor mu Milör mü?” sorusu ve daha fazlası <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTYwMWMxMzRlMzcxNTc2MDAwNjkxMmQ1MCZ1c2VyPTVlNWJlOWYwMDhlZGE3NzU0MjFhZmY4YSZhdXRob3I9bnVsbCZ1cmw9aHR0cHMlMjUzQSUyNTJGJTI1MkZhcG9zLnRvJTI1MkZuJTI1MkZtaW5kLXRoZS1yb290"""">Mind the Root</a>’un yeni sayısında.

Küçükken babaannemin Eskişehir’deki evinin kütüphanesinde <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTYwMTI2ZTEyMzcxNTc2MDAwNjc0ZGVjYSZ1c2VyPTVmZmM1MTExOWRhNjVlMDAwNzBiN2ZjMyZhdXRob3I9NWZmYzUxMTE5ZGE2NWUwMDA3MGI3ZmMyJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRnd3dy5uYWRpcmtpdGFwLmNvbSUyNTJGYmlyLW9tdXItYm95bGUtZ2VjdGktZXZlbGluZS1hbXN0dXR6LWtpdGFwNzQxNDkyLmh0bWw="">Bir Ömür Böyle Geçti...</a> diye bir roman vardı. Kapaktaki “neşeli” diye tanımlanabilecek İtalyan köyü tasvirine, son derece hoş 70’ler yazı karakterine rağmen galiba ilk varoluş sancımı bu kapaktaki cümleyi okumayı öğrendikten sonra çektim. Başlığındaki üç noktadan mı, söz konusu ömrün bitmiş ya da bitmek üzere olduğunu hissettiren yüklemden mi bilinmez; hem o ömrün nasıl geçtiğini öğrenmekle hiç ilgilenmedim, hem de erken bir yaşta kendi ömrümün de “geçebileceğini” hissettirdiği için karşılaşmaya devam ettiğimiz ilk gençlik yıllarım boyunca kapakla barışamadım.&nbsp;<figure class="image"><img src="https://images.aposto.com/images-2021-01-28T19:18:33.338Z.jpeg" alt="Bir Ömür Böyle Geçti…,Eveline Amstutz, Baskan Yayınları (1973)"><figcaption>Bir Ömür Böyle Geçti…, Eveline Amstutz, Baskan Yayınları (1973)&nbsp;</figcaption></figure>Bir Ömür Böyle Geçti…’nin yazarının adının Eveline Amstutz olduğunu ancak romanla 2021’de, Nadir Kitap’ta karşılaştığımızda öğrendim. Farklı dillerde Caterina ve Die Marchesa isimleriyle basılan kitap, İngilizce baskısının satıldığı internet sitelerinden birinde; “Dört kuşak yiğit kadının ve âşık oldukları erkeklerin sürükleyici destanı” diye tanımlanıyor (Yiğit kadınlar? Tanıdık.)&nbsp;İngilizce ve Türkçe internette maalesef Eveline Amstutz ile ilgili neredeyse başka hiçbir bilgi yok. Her zaman çok da güvenilir olmayan Wikipedia’ya göre Eveline 1930’da otelci bir aileden gelen Walter Amstutz’la evleniyor. O yıllarda Walter İsviçre Alpleri’nde, St. Moritz’de yaşıyor ve çalışıyor; herhalde Eveline’in de St. Moritz’e taşındığını varsayabiliriz. Sonraları Walter’ın adaşı, St. Moritz Turizm Kurulu için grafik tasarım yapan Walter Herdeg’e 1932’de komisyon ettiği St. Moritz logosu ikonikleşiyor ve <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTYwMTI2ZTEyMzcxNTc2MDAwNjc0ZGVjYSZ1c2VyPTVmZmM1MTExOWRhNjVlMDAwNzBiN2ZjMyZhdXRob3I9NWZmYzUxMTE5ZGE2NWUwMDA3MGI3ZmMyJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRmJsb2cubmF0aW9uYWxtdXNldW0uY2glMjUyRmVuJTI1MkYyMDE4JTI1MkYwOCUyNTJGdGhlLXN1bi1vZi1zdC1tb3JpdHotYnktd2FsdGVyLWhlcmRlZyUyNTJG"">İsviçre Milli Müzesi'nden öğreniyorum ki</a>, turizm için tasarlanmış ilk tescilli logo olma özelliğini taşıyor, <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTYwMTI2ZTEyMzcxNTc2MDAwNjc0ZGVjYSZ1c2VyPTVmZmM1MTExOWRhNjVlMDAwNzBiN2ZjMyZhdXRob3I9NWZmYzUxMTE5ZGE2NWUwMDA3MGI3ZmMyJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRnd3dy5zdG1vcml0ei5jb20lMjUyRmVuJTI1MkY="">hâlâ da kullanılıyor.</a> Kendi Wikipedia sayfasında “Alpler’de kayakçılığın öncülerinden” ve “Belçika Kralı I. Albert’in dağ arkadaşı” sıfatlarıyla anılan Walter Amstutz, Herdeg’le hem bir yayınevi kuruyor, hem de Graphis adında, yakın zamana kadar <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTYwMTI2ZTEyMzcxNTc2MDAwNjc0ZGVjYSZ1c2VyPTVmZmM1MTExOWRhNjVlMDAwNzBiN2ZjMyZhdXRob3I9NWZmYzUxMTE5ZGE2NWUwMDA3MGI3ZmMyJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRnd3dy5pbnN0YWdyYW0uY29tJTI1MkZncmFwaGlzX2luYyUyNTJG"">basılmaya devam eden</a> ikonik bir grafik tasarım dergisi çıkarmaya başlıyor. O arada ne oluyorsa Walterler 1964’te yollarını ayırıyor. Eveline Hanım’ın (eklektik ilgi alanlarını biraz kendiminkilere benzettiğim) eşi editörlük kariyerine, Alpler'de Yetişen Çiçekler (1949), Grafik Sanatı: Kim Kimdir? (1962), Japon Amblemleri ve Tasarımları (1994) gibi yayınlarla devam ediyor.&nbsp;<figure class="image"><img src="https://images.aposto.com/images-2021-01-28T07:45:33.071Z.jpeg" alt="Little Meadow Flower Book, F.Bruckmann Yayınları (1938)"><figcaption>Little Meadow Flower Book, Eveline Amstutz, F.Bruckmann Yayınları (1938)</figcaption></figure>Tüm bunlar olurken İngilizce internette Eveline Amstutz’a ait bir kitap daha bulunuyor: 1938 tarihli, 56 renkli fotoğraftan oluşan <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTYwMTI2ZTEyMzcxNTc2MDAwNjc0ZGVjYSZ1c2VyPTVmZmM1MTExOWRhNjVlMDAwNzBiN2ZjMyZhdXRob3I9NWZmYzUxMTE5ZGE2NWUwMDA3MGI3ZmMyJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRnd3dy5hbWF6b24uY28udWslMjUyRkxpdHRsZS1tZWFkb3ctZmxvd2VyLWJvb2stbG92ZWxpZXN0JTI1MkZkcCUyNTJGQjAwMDhBR1pKVyUyNTJGcmVmJTI1M0Rzcl8xXzglMjUzRmRjaGlsZCUyNTNEMSUyNTI2YW1wJTI1M0JxaWQlMjUzRDE2MTE0MTgyOTklMjUyNmFtcCUyNTNCcmVmaW5lbWVudHMlMjUzRHBfMjclMjUyNTNBRVZFTElORS4lMjUyQkFNU1RVVFolMjUyNmFtcCUyNTNCcyUyNTNEYm9va3MlMjUyNmFtcCUyNTNCc3IlMjUzRDEtOA=="">Küçük Çayır Çiçekleri Kitabı.</a> Eveline’i St. Moritz tepelerinde, yaz ışığında gezinirken hayal ediyorum. Huzurlu bir varoluş. Merak ediyorum, Dorset doğumlu Eveline Amstutz, partnerinin üç dilde yayınlanan Graphis’in kurucu ortağı olduğu 20 yıl boyunca derginin İngilizce metinlerinin düzeltmelerini ya da son okumasını yapmış mıdır? Bence son derece mümkün, zira yaratıcı kadınların tarihi böyle hikayelerle dolu.&nbsp;Bu hikâyenin adı şöyle bir şey: St. Moritz Güneşi ve Yiğit Bir Kadının Olmayan Destanı.

İsviçre Alpleri ile ilgili hikayeler