42.3&nbsp;km üzerinde bir ortalama hızlı tamamlanan bir Tur'u geride bıraktık. Son yıllara göre neredeyse 5 km daha fazla olan bu tempo Fransa Bisiklet Turu'na neler kattı, neler götürdü?Tura ne katıp ne götürdüğü doğrudan ortalama süratle anlaşılmamakla birlikte ilk dört beş etabın çok düz olmasının etkisi vardı. Önceki senelere göre, yarışın kontrolünün doğrudan bir takıma gitmemiş olması da etapların özellikle ilk kısımlarının agresif, mücadeleli geçmesini getirdi.Bu turda en sık gördüğümüz şey kaçış gruplarının çok geç oluşması oldu. Kaçış grubu oluşuncaya kadar 50-60 km çok sıkı bir tempo yapılması da ortalama sürati artırdı. 20 yıldan bu yana gelişen malzeme teknolojisi, beslenme bilimi ve bunun spora uygulaması da etkili oldu. Ayrıca yarışların daha kısalmasını da -bu seneki tur tarihin en kısalarından biri oldu 3.328 km ile. Etapların kısalması daha agresif olmaya sonuç açtı. Eskisi gibi 240 km dağ etapları görmüyoruz. 130 km’lik etap da haliyle 240 km’ye oranla daha sert ve hızlı koşuluyor.&nbsp;<img src="https://images.aposto.com/2022/6/1/1658782787630.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.50" width="550" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">3. etap ve Danimarka'da son gün/Charly López&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Bu TdF’a ne getirdi?:&nbsp;Daha agresif, seyir zevki yüksek bir tur getirdi. Sadece bu değildi elbette. Sporcuların da etkisi oldu, yine etap profillerinin daha soyunlu tasarlanması da etkili oldu. Mesela Pireneler’deki iki yüksek dağ etabı; biri 129 km biri 143km’ydi.&nbsp;Biz alışkın değiliz o kadar kısa etap görmeye ama bu durum yarışı çok agresif hale getirdi ve hızlı oldu. Bundan sonra bu şekilde göreceğiz. Yarış önümüzdeki yıllarda bu kadar güzel geçer mi bilmiyorum gerçekten çok özel bir şey izledik bu sene. Yarışın patronu Christian Prudhomme ve direktörü&nbsp;Thierry Gouvenou’yü&nbsp;tebrik etmek haddimize değil ama ilginç işler yaptıklarını söylemek lazım.</li></ul>Tur boyunca yeşil mayo dağlarda tarihe geçen domestik performanslar gösterirken, uzun süre beyaz ve sarı mayo etap galibiyeti için kapışırken gördük. Kuşkusuz bunu bisiklette değişen jenerasyonun etkileri olarak adlandırabiliriz. Bu değişimin etkilerini gelecek yıllarda tura ne gibi farklılıklar getirebilir?Bu seneki yeşil mayo çok özel biri; Woun van Aert&nbsp;gerçekten çok ilginç bir bisikletçi. Çok farklı disiplinlerde de yarışabiliyor; cross bisikletinde de yarışıyor yol bisikletine geldiğinde sprintere giriyor, tek günlük klasiklerde favori olarak ilk sayılan isimlerden biri. Eğer hedeflerse — TdF özelinde söylüyorum; yeşil mayoyu çok uzun yıllar bırakmaz gibi geliyor. İlginç bir yeni kuşak; birbirlerinden hoşlanıyorlar, çok agresif yarışmıyorlar — bu yarış da çok agresifti aslında — ama takım için kendini çok feda etti van Aert.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Önümüzdeki yıllarda sarı mayo kazanabilir mi?: Herkes soruyor ama bence gerek yok,&nbsp;van Aert&nbsp;olduğu haliyle de çok heyecan verici bir bisikletçi. Benim için çok büyük bir zevk onu izlemek ve anlatmak. Öte yandan bir de şu var; Mathieu van der Poel gibi bir baş rakibi var üç beş sene ikisini birlikte izlerken eğleneceğiz. Bu seneki yarış van der Poel&nbsp;için hayal kırıklığı oldu ama ondan ders çıkaracaktır.</li></ul><img src="https://images.aposto.com/2022/6/1/1658779381602.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" alt="Woun van Aert" ratio="1.79" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Woun van AertJonas Vingegaard, geçen yıl başlayan yükselişini bu yıl neredeyse baştan sona unutulmaz bir performansla zirveye taşıdı. Böylelikle Pogačar'ın turdaki hakimiyeti de sona erdi. Hem Vingegaard özelinde hem de Jumbo Visma'nın takım performansı çerçevesinde neler söylemek istersiniz?Bizim bisikletle ilgili hep söylediğimiz bir şey var; takım halinde yapılan bireysel bir spordur. O anlamda özellikle geçmişine baktığımızda Vingegaard’ın özgüveni düşük ve çok stresli bir yarışçı kimliği sergilediğini biliyoruz. Ama Jumbo-Visma’ya geldikten sonra kendisine mental bir koç tutuldu, onunla çalıştı. Vingegaard; “Antrenmanlarda geçtiğim adamların sonra cayır cayır yarış kazandığını görmek beni çok etkiledi.” diyor çünkü Jumbo-Visma’ya çok küçük bir takımdan gelmişti. Mental koçla beraber bu anksiyeteyi aştı.&nbsp;Her sporda mental sağlık çok önemli fiziksel gücünüz ne olursa olsun mental olarak kendinizi bir derece yukarı çıkaracak bir motivasyon ve ızdırap eşiğini yukarı çekmek ya da ızdırabı duysan bile dikkate almamak ve efora devam etmek çok mental bir güç gerektiriyor. O konuda çok kuvvetlendi. Öte yandan kendisinden oldukça tecrübeli bir eşi var; Trine Marie Hansen&nbsp;o da Jonas’ın ilk bulunduğu bisiklet takımının yöneticisi olarak çok destek oluyor anladığım kadarıyla.&nbsp;<img src="https://images.aposto.com/2022/6/1/1658779447333.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.86" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Pogačar'ın kazasının ardından onu bekleyen sarı mayo VingegaardVingegaard, geçen sene Roglic takımdan ayrılınca dikkatimizi çekmişti ama öncesinde Bask (Basque) Turu’nda da kendisini göstermişti. Kaliteli bir bisikletçi olduğunu biliyorduk ama Pogačar’ı bu sene bu şekilde yenebileceğini düşünmemiştim. Ne kadar kuvvetli olduğunu gösterdi. Fakat bence başka bir faktör; Pogačar’ın&nbsp;özgüveni de fazla yüksekti ilk günlerde kendisini 3-5 saniye zaman farkları için çok zorladı. Takımı da kötüydü hem covid yüzünden hem de bence sporcuların bireysel performansları iyi değildi. Rafa Majka’yı&nbsp;çok erken kaybettiler. Bir etapta McNulty ve Mikkel Bjerg&nbsp;nefis çalıştılar ama sonrasında tükendiler. 3 kişiyi covid yüzünden kaybettiler, ne olursa olsun yönetimsel bir hatadır bu; sporcuların izolasyon önlemlerini çok daha ciddiye almaları gerekirdi. Yarış bu yüzden de değişti.Jumbo-Visma 2012’den 2017’ye kadar gördüğümüz Team Sky/Ineos dönemini hatırlatan hatta geçen bir performans gösterdi. Bir de şöyle bir durum var; keton içecekleriyle besleniyorlar bazı takımlar onun da bazı kaynaklar performasını %15 kadar arttırdığını söylüyor ama ne derece doğru bilmiyorum bu konuda bir tane araştırma var. Limitleri zorluyor Jumbo Visma şimdilik kimse onların seviyesinde değil.<img src="https://images.aposto.com/2022/6/1/1658758131803.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" alt="Jumbo-Visma" ratio="1.50" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Jumbo-Visma<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Roglic yarıştan ayrılmasaydı:&nbsp;Roglic&nbsp;yine elinden geleni yapardı, ilk üçte yer alırdı. Col du Granon etabında Vingegaard’a yardım etmezdi başka bir taktik yapmaları gerekecekti. Roglic, Arenberg etabında kaza yapıp zaman kaybetmeseydi ikisi için de çok daha farklı bir yarış olurdu. O zaman Vingegaard’ın bu kadar domine edemeyeceğini düşünüyorum. İkisi arasından Pogačar yine sıyrılabilirdi belki. Fakat&nbsp;Vingegaard, Roglic gibi birini domestik olarak yanına alınca Galibier yokuşunda müthiş bir performans sergilediler.</li></ul><img src="https://images.aposto.com/2022/6/1/1658779759159.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.51" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Tour de France FemmesTour de France Femmes başladı. Giro d’Italia Donne’nin galibi Annemiek van Vleuten Tour de France Femmes’de de yer alacak. Van Vleuten daha önce La Course by Le Tour de France’ı da iki kez kazanmıştı. Giro ikincisi Marta Cavalli’nin yanı sıra Marianne Vos, Lotte Kopecky, Demi Vollering gibi isimler de yarışıyor. Favoriniz kim, kadın turunda kazanan kim olur?Kadınlar Fransa Turu çok geç bir tur. ASO’nun çok uzun süre bu işi savsaklamış olması utanılacak şey. Daha bir buçuk sene önce Prudhomme “para kazanamayacağımız bir yarış düzenleyemem ben” diye açıklama yapmıştı. O zaman bile düşünmüyordu; aslında Giro Donne gibi çok küçük bütçelerle düzenlenen güzel kadın yarışları var. Kadınların yarışları da çok hareketli ve eğlenceli geçiyor. Çok büyük starlar da var; Annemiek van Vleuten, Borghini gibi. Ondan sonra daha genç nesiller de geliyor.İlk gün yarışı kazanan Lorena Wiebes gibi bir sprinter ortaya çıktı. Çok güzel yarışlar seyredeceğiz. Ama bu ilk tur, biri bitti biri başladığı için belki bir gına geldi diyenler olabilir. 80’lerde düzenlenmiş halinden sonra ilk kez tekrar düzenlenmesi ve iyi bir sponsorlukla girmesi önemli. Bence büyüyecektir; ASO bunu bir deneme yarışı olarak görüyor ama Zwift gibi iyi bir sponsor da buldular.&nbsp;Favorim kim: Van Vleuten, Longo Borghini, Faulkner, Niewiadoma, Uttrup Ludwig

Punto 

Spor yorumcusu Sarper Günsal ile Fransa Bisiklet Turu'nu konuştuk.

Sarper Günsal: “Çok özel bir şey izledik bu sene” 

Ses bilimi ve arkeoloji üzerine bir <a fr-original-style="" href="https://www.kitapkoala.com/kitap/sesin-beseri-tarihi-gurultu-david-hendy-9786055029173" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">kitaptan</a> bahsedeceğiz şimdi. Kitapta ilk insanların yaptığı mağara resimlerini inceleyen bilim insanlarının deneyimlerinden bahsediliyor. Bir grup bilim insanı Burgonya’daki Arcy-sur-Cure ve Pireneler yakınlarındaki Le Portel gibi önemli mağaralarda çalışma yapıyorlar. Bu mağaraların dar pasajları boyunca, karanlıkta ilerlerken içerideki sesin değiştiği, yankı yaptığı noktalarda durup ışık yakıyorlar. Mağara içindeki sesin değiştiği her noktada mağara resimleri olduğunu görüyorlar: ilk insanlar mağaraların herhangi bir noktasında değil, sesin tınısının değiştiği ya da yankı yaptığı yerlerde resim yapmışlar. Mağara en ilginç sesi nerede çıkarıyorsa mağara resimleri orada bulunmuş.<img src="https://images.aposto.com/2021/9/5/1634303358006.png" style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.61" fr-original-style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Görsel: The TelegraphMüzikolog Reznikoff yankı ve resim arasındaki bu örtüşmenin bir haritasını çıkarmış ve resimlerin yaklaşık yüzde sekseninin akustiğin olağan dışı bir hal aldığı noktalarda toplandığını keşfetmiş. Bilim insanları bunu şöyle açıklıyor, ilk insanlar mağaralardaki değişik tını ve yankıları hayvan seslerine benzetiyor ve o sesleri duydukları yerlere hayvan resimleri yapıyorlardı. Bizce muhteşem, sizce de öyle değil mi?

Jurnal

Yazar <a fr-original-style="" href="https://defnesumanblogs.com/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Defne Suman</a> bana “<a fr-original-style="" href="https://www.academicstudiespress.com/ottomanandturkishstudies/excavating-memory" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Excavating Memory: Bilge Karasu’s Istanbul and Walter Benjamin’s Berlin</a>” (Hafızayı Kazımak: Bilge Karasu’nun İstanbul’u ve Walter Benjamin’in Berlin’i) kitabından bahsettiğinde, İstanbul ve Berlin’i 20. yüzyılın bu iki önemli yazarı üzerinden bir araya getiren bu kitap beni çok heyecanlandırdı.Siyasal Bilgiler Fakültesi’nde okurken Frankfurt Okulu ve Walter Benjamin üzerine öğrendiklerim ve edebiyat teorisyen ve eleştirmeni Jale Parla danışmanlığında Bilge Karasu’nun “Gece”si üzerine yazdığım yüksek lisans tezim zihnimde canlandı.<img src="https://images.aposto.com/2021/3/2021-04-30T11:03:10.561Z_sm.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="Infinity" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Kitabın yazarı, Portland, Oregon’daki Reed College’ın Alman Dili ve Edebiyatı Bölümü’nden emekli öğretim üyesi Ülker Gökberk’in Karasu ile kişisel tanışıklığını okumak heyecanıma heyecan kattı.istanbulberlin için kitap üzerine bir söyleşi yapmak için Türkçe ve Almanca çevirilerini bekleyemeyeceğime karar verdim. Ve Ülker Hanım’la bir görüntülü konuşmada buluştuk.Bu kitabın Bilge Karasu’nun yurt dışında daha iyi tanınmasına ve Bilge Karasu üzerine yapılan çalışmalara farklı bir boyut kazandırması dileğiyle...<img src="https://images.aposto.com/2021/3/2021-04-30T11:04:28.438Z_sm.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="Infinity" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">S: 20. Yüzyılın önemli yazarları olmakla birlikte, tarihsel ve kültürel bağlamları bambaşka olan Bilge Karasu ve Walter Benjamin’i nasıl bir çerçevede bir araya getirdiniz?<img src="https://images.aposto.com/2021/3/2021-04-30T11:05:14.022Z_sm.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="Infinity" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Ü: Walter Benjamin, Almanya’da 20. Yüzyılın başı 19. Yüzyılın sonunda Charlottenburg’da doğup Berlin’de yaşıyor ve 1933’te Naziler başa geldikten sonra tekrar Almanya’ya dönemiyor. İtalya ve Fransa’da sürgünde kalıyor yazılarını yazmaya orada devam ediyor. 1940’ta Naziler Fransa’yı işgal ettiğinde Paris’te Bibliothèque Nationale’de “Pasajlar”ı yazıyor. Çok geç bir noktada Marsilya’ya aşıp Pireneler’i geçerek Fransa’dan, İspanya’ya oradan Amerika’ya geçmeye teşebbüs ediyor.<img src="https://images.aposto.com/2021/3/2021-04-30T11:06:24.315Z_sm.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" alt="" ratio="Infinity" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Walter Benjamin’in Paris 1940 tarihli kütüphane kartı, Bibliothèque Nationale de France.Frankfurt Okulu’ndan diğer yazarlar, o sırada New York’a varmış durumda. Fakat Benjamin, 1940’ta Fransa-İspanya sınırını geçemiyor, o gece trajik bir biçimde hayatına son vererek ölüyor. Çıkış noktalarımdan biri bu “displacement” dediğimiz, yurdundan olmanın estetik temsili.<h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Başkalığın Estetik Temsili</h3>Bilge Karasu ise bütün yaşamını Türkiye'de geçirmiş bir yazarımız. 1930’da İstanbul’da doğuyor. Vatanından hiç ayrılmıyor ve 1995’te de hayattan ayrılıyor. Bilge Karasu hiçbir zaman Türkiye’yi hiç bırakmamış olmasına rağmen, onda başkalığın estetik temsili var.Bilge Karasu şimdiye kadarki bilimsel araştırmalarda nevi şahsına münhasır, Türkçeyi son derece yetkin kullanan bir modernist, kısmen postmodernist bir yazarımız olarak görülmüştür. Daha ziyade esrarengiz bir kişiliği ve çok kapalı hermetik yazını var. Politik bağlama göndermeler var ve “alterity” (başkalık) üzerinde dururken, eşcinsellik teması var, Bilge Karasu’nun eserlerinde bu başkalık çerçevesine oturtuluyor.<h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Yitik Mekanlar</h3>Beni bu çalışmaya sevk eden ana nedenlerden biri de geçmiş yerlere, mekanlara olan ilgim oldu. Şimdi gerek Benjamin’in çocukluğunu ve gençliğini geçirdiği Berlin gerekse Bilge Karasu’nun çocukluğunu ve ilk gençliğini geçirdiği İstanbul’un Beyoğlu semti, yitik mekanlar (lost spaces) olarak görülebilir.İki yazarımız da aşağı yukarı bir takım tarihi yıkım ve dönüşümler yaşıyor. Tabii Benjamin’in Berlin’i için bu yıkım daha elle tutulur tarihi bir gerçek. Birinci Dünya Savaşı ve sonrasında Benjamin asimile olmuş bir Alman Yahudi ailesinin çocuğu.Çocukluğu ve gençliğini geçirdiği Charlottenburg, Berlin’deki asimile olmuş yüksek burjuva Musevilerin oturduğu bir mahalle. Tabii Nasyonel Sosyalistlerin başa geçmesinden sonra bir kere demokrasi yok oluyor. Oradaki Musevi aileler, o asimile kültür zamanla yok ediliyor.Benjamin’in temsili olmayan “Berlin’de Bir Çocukluk” isimli kitabında belli bir hatırlama tekniği ile o mekânlar ve o zamanlar geri geliyor. Yüksek burjuva evleri, mahalleleri görüyoruz.Aynı şekilde “Lağımlaranası ya da Beyoğlu”nda, Karasu’nun ölümünden sonra Füsun Akatlı’nın derlediği metinleri görüyoruz. Burada “Beyoğlu kitabını yazarken anamın ailesinin sübjektif bir tarihini anlatmak istedim,” diyor ve o metinler de Benjamin’inkine benzer bir biçimde temsili değil. Temsili referanslar var fakat bölük pörçük. Parça parça. Fragmanlar var, bazı tablolar var tekrar tekrar geliyor. Buradan kalkarak ben, iki yazarımızda, kaybolmuş mekanlar, başkalık veya yerinden olma ve yine temsili olmayan, daha ziyade mekânda kristalleşmiş bir anımsama modelini irdelemek istedim.<img src="https://images.aposto.com/2021/3/2021-04-30T11:20:43.662Z_sm.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="Infinity" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Benjamin’in anımsama modeli, mekânları donmuş tablolar şeklinde anlatıyor. Hayvanat bahçesi veya oyun odası, anneannesinin iç mekanları, Berlin’in panoraması, meydanlar… Karasu’da da böyle kesik kesik tablolar buluyoruz, bunlar geleneksel otobiyografi tütüne de karşı çıkıyorlar. Sizin de bildiğiniz gibi Karasu anlatıcı kimliği ile sürekli oynuyor.Burada da onu kurmaca olarak mı okuyalım, yoksa hatıralar mı, bunu anlayamıyoruz. O dönemin Turgut Uyar ve Tomris Uyar gibi bazı yazarlarına göndermeler var. Buna rağmen, Karasu’nun Beyoğlu metinleri, diğer otobiyografi örneklerine baktığımızda tam bir otobiyografi de değil ve Beyoğlu ile böyle bir ilişki var.Bu ilişkinin içinden ben Karasu’nun şimdiye kadar yapılmadığına ya da çok az değinildiğine inandığım etnik ve kültürel kimlik boyutunu ortaya çıkarmak istedim.<h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Etno-kültürel Başkalık</h3>Karasu’nun babası İstanbullu bir Musevi, annesi İstanbullu bir Rum. Annesiyle birlikte yaşıyor, Ankara’ya taşınıyorlar. Ben bunu da bir yerinden olma olayı olarak aldım. Beyoğlulu, etnik açıdan azınlık bir ailenin, Ankara steplerine gelmeleri de bir yerinden olma olayı. Karasu’nun annesi, ileri yaşlarına kadar Karasu’yla birlikte yaşıyor. Ben de kendisiyle, Madam Aspasya’yla tanışmıştım.Benjamin’de de Karasu’da da bu başkalık, etnik-kültürel kimlikleri, yapıtlarına direk olarak yansımıyor. Örneğin bir Beyoğlu edebiyatını düşündüğümüzde, Giovanni Scognamillo’nun “Bir Lavantenin Beyoğlu Anıları”, 60’larda Maria Yordanidu’nun “Loksandra”sı, Mario Levi… Bunlar ne kadar eleştirel mesafe alsalar da bu etnik kimlik içinde kendi kimliklerini oluşturuyorlar.Karasu’da böyle bir şey görmüyoruz, bunun yerine sadece eşcinselliğe bir kaydırma var. Fakat dikkatle baktığımızda “Lağımlaranası ya da Beyoğlu”nda etno-kültürel başkalığın birtakım kodlarla üstü kapalı olarak verilmiş olduğunu görüyoruz. &nbsp;Mum yakmalar, Ladino’yu anıştıran sözler.S: Çok güzel özetlediniz. Hem Benjamin’in hem Karasu’nun hayatını gözden geçirmiş olduk. Kitabınızı okurken, ulus devletin inşası bağlamında Türk kimliğinin inşasının Karasu’nun hayatına ve külliyatına yansımasını daha iyi gördüm. Bunu da sessizlik üzerinden ve konuşulamayanlar üzerinden görebildiğimizi anlatıyorsunuz.Benim de tez çalışmamda Karasu’nun Gece’sini incelerken temel odağım sessizliğin metne nasıl sinmiş olduğu ve metnin içinde, kelimelerle sessizliği nasıl anlatabileceğiydi. Edebiyatın sınırlarına dair bir noktadan hareket etmiştim.Aslında hayat hikayesini sizin okuduğunuz şekilde ele almak tezime de anlam katıyor.Beyoğlu’nun ve Berlin’in değişimlerine dem vurarak hem Benjamin hem Karasu’nun hayatlarında oradan ayrılmak durumunda kalmaları üzere okuma yaptığınızı söylediniz.Bu yazarların şehirlerle ilişki kurduğu yazınları hem “Lağımlararası ya da Beyoğlu” hem de “Bin Dokuz Yüzlerin Başında Berlin’de Çocukluk”, yazarlarının ölümlerinden sonra yayımlanan kitaplar. Bu da çok ilginç bir bağlantı.İki yazarın da şehirlere dair anlatılarında ve şehir hatıralarında gördüğünüz ortak noktaları biraz daha açabilir misiniz?<img src="https://images.aposto.com/2021/3/2021-04-30T11:11:28.044Z_sm.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="Infinity" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Ülker Gökberk Portland’daki, Literary Arts kurumunda Türk edebiyatını konu alan seminerler veriyor.Ü: Tabi. Çok yerinde bir soru çünkü alışılmadık otobiyografi diye tarif edebileceğimiz bu anıların ana karakteri bu iki şehir.Benjamin’den başlayalım, hatırlama modelinin mekânla bağlantısı çok önemli.Benjamin “Bin Dokuz Yüzlerin Başında Berlin’de Çocukluk”ta üzerine basarak tekrarlıyor ki burada tek kişinin çocukluğu değil bütün kentteki o dönemin çocukluğu kolektif bir biçimde anlatılacak. Kendi kişisel yaşantısı yerine, şehrin mekânlarına yönelmesi bu yüzden diye düşünüyorum.Geçmişi şehirde, mekânda kristalleştiriyor. Burjuva yaşamını eleştiriyor. Bunun koşutunu, Beyoğlu’nun eleştirisini, Karasu’da da buluyoruz. Çocukluğunu geçirdiği mekânlar artık o mekanlar olmaktan çıkmış, Türkiye’de 1950 ve 1960’lardan sonraki Anadolu’dan göçler, Beyoğlu’nda yıkımlar…<h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Nostaljiye Karşı</h3>Benjamin İtalya’nın İbiza adasında anılarına başlarken, “çocukluğumun Berlin’ine dönemeyeceğimi anladım. Nostaljiye karşı en iyi aşı yazmaktır,” diyor. Nostaljiye karşı hatırlayacak ve yazacağım diyor.Diyalektik materyalist arka planından kalkarak bu burjuva toplumunun uyanması gerektiğini söylüyor. Benjamin’in betimlediği burjuva mekânları çok karanlık. Objeler, masif ahşaptan eşyalar yığılmış hâlde. Bunlar o kadar ağır mobilyalar ki diyor, burjuvalar öldükten sonra daha kaç nesil götürebilecek kadar sağlam ama bunun farkında değiller diyor. Kendileri de bir hastanede ölecekler ve bu mekanlarda ölüm yok gibi davranılıyor.Bunun paralelinde Karasu’da da Beyoğlu çok karanlık çok kasvetli.&nbsp;Lağımlaranası ya da Beyoğlu’nun bazı metinlerinde Ispartalı diye bir tip ortaya atıyor ve sizin yaptığınız postmodern çalışmaya da bir gönderme yapmak istiyorum. Benjamin’deki de bu montaj tekniği, bu fragmanlar mozaik şeklinde bir araya geliyor. Karasu da başka eserlerinden montaj yapıyor. Ispartalı kodunu ben eski Beyoğlu burjuvazisi hatta eski Pera sakinleri, kısmen Levantenler şeklinde okudum. Bunlar para biriktiren, tipik burjuva değerleriyle yaşayan insanlar.Her iki yazarda da mekânın ışık ve karanlık ögeleriyle canlandırılmasında her zaman bir ikirciklilik var. Hiçbir zaman bir mekâna nostaljik bir geri dönme isteği yok. Ama büsbütün onu itmiyorlar da onu bir şekilde mekânda kristalleşiyorlar.S: Kitabınız Karasu’nun biyografisiyle ve Müslüman mezarlığına gömülmesiyle bitiyor. Söyleşimizi de buna değinerek bitirelim, Karasu’nun Benjamin’in kavramlarıyla dikkat çektiğiniz kimlik ve başkalık meselesi umarım yeni çalışmaların da önünü açar. Bu değerli söyleşi için teşekkür ederim.Ü: Ben teşekkür ederim.

istanbulberlin Hattı

Akademisyen Ülker Gökberk ile İstanbul ve Berlin'i Bilge Karasu ve Walter Benjamin üzerinden bir araya getirdiği kitabını konuştuk.

Bilge Karasu’nun İstanbul’u, Walter Benjamin’in Berlin’i

Sanat nedir? Ya da sanat niçin vardır? gibi sorular&nbsp;üzerine yüzlerce yıldır kitaplar yazılıyor. Tolstoy'un&nbsp;ünlü&nbsp;Sanat Nedir?&nbsp;adlı yapıtı bu konuda Türkçede akla ilk gelen kaynaklardan biri. Geçtiğimiz günlerde sanat&nbsp;üzerine içinde bolca teorik anlatımın da yer aldığı yeni bir kitap raflardaki yerini aldı. Kitapları Raftan indirmeye başlamadan pastırma sıcaklarının da ötesine geçen bu havalara yakışan Joe Dassin’e ait <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmN2U1ZjlhOTJiNTJlMDAwY2E0YjUwNSZ1c2VyPTVmNzFhNDU4ZTAwMTZmMDAwODgwMzE5MyZhdXRob3I9NWYzNGUyZGNlZWQ1ODgwMDA2MWM3OGVmJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRm9wZW4uc3BvdGlmeS5jb20lMjUyRnRyYWNrJTI1MkYzRkdkb2ZNeEgwdzRDOFRwNHlReUtqJTI1M0ZzaSUyNTNEZWFNNDZaalZTcDJzdTlKOXpRa3BIZw=="">bir şarkıyla</a> yolculuğa başlayalım.<h2>Sanatın kurallarına felsefi bir bakış</h2>Pierre Bourdieu, Sanatın Kuralları: 20. yüzyılın özellikle de İkinci Dünya Savaşı sonrası dönemin en&nbsp;önemli düşünürlerinden biri olarak kabul edilen sosyolog ve antropolog Pierre Bourdieu'nün kaleme aldığı Sanatın Kuralları&nbsp;Necmettin Kâmil Sevil&nbsp;çevirisiyle Alfa Yayınları tarafından yayımlandı.Geçtiğimiz haftalarda Gombrich gibi sanat tarihi dendiğinde akla ilk gelen isimlerden biri hakkında bu alanda bahsetmiştik. Şimdi yine sanat konusunda ama bu kez konunun tarihinin yanı sıra yeni bir düşünsel süreç karşımızda. Pierre Bourdieu kitabında sanatta yazınsal alanın oluşumu ve yapısını inceleyip yeni teorik tartışmalara da kapı aralıyor.&nbsp;2002 yılında hayatını kaybeden ve hayatının son dönemine kadar oldukça&nbsp;üretken bir şekilde kalemini kullanan Pierre Bourdieu'nün bir sosyolog, bir antropolog ve aynı zamanda da bir düşünürün gözüyle sanat olgusunu incelemesi bu alan için de&nbsp;önemli bir zenginlik. Fransa'nın güneybatısında Pireneler'de doğan sonrasında da&nbsp;ülkenin en&nbsp;önemli okullarında eğitim gören Pierre Bourdieu'nün 20. yüzyılın ikinci yarısında gerçekleştirdiği araştırmalar ve düşüncelerin bir&nbsp;ürünü olan Sanatın Kuralları&nbsp;alışılagelmiş sanatı yorumlama kalıplarının da dışına&nbsp;çıkmasıyla apayrı bir&nbsp;özgünlüğe sahip.Son olarak bu konuda daha da derinlere dalmak, sanata dair kafanızda yeni ufuklar açmak isterseniz Schelling’in Doğu Batı Yayınları tarafından Türkçeye kazandırılan Sanat Felsefesi&nbsp;kitabı önemli bir kaynak olma özelliği taşıyor.<h2>Galata ve Pera'ya selam olsun</h2>Rinaldo Marmara, Osmanlı Başkentinde Bir Levanten Semti Galata – Pera: Pandemi süreci günlük rutinleri önemli oranda sekteye uğratsa da karantina döneminin ardından İstanbul sokakları nispeten bir canlılığa kavuşmuş durumda. Bu canlılığın en çok hissedildiği yerlerden biri de tarihî Galata-Pera hattı. Bir Ceneviz kolonisi olarak Konstantinopolis’ten ayrışan, sonrasında da İstanbul’un "Batılı yüzü" olan Galata ve hemen devamındaki Pera tarihî yapıların, apartmanlıkların ve elçilik binalarının yan yana sıralandığı bir yer olarak Osmanlı’nın özellikle son döneminde önemli bir çekim alanı hâline gelmişti.Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları tarafından yayımlanan Ricardo Marmara’nın kitabı Osmanlı Başkentinde Bir Levanten Semti Galata – Pera&nbsp;bugün pek çok alanı tarihî kimliğine zarar verecek şekilde dönüşmesine rağmen canlılığını koruyan bu özel semtleri konu ediniyor.Osmanlı döneminde özellikle Avrupalı tüccarların yaşadığı Galata-Pera’yı daha önce yapılmamış bir biçimde Vatikan Gizli Arşivi ve Propaganda Fide Tarihî Arşivi’nde incelemelerde bulunarak kaleme alan Ricardo Marmara, bölgedeki Levantenlerin tarihine ve yaşayışına odaklanıyor.Galata-Pera bölgesine dair hem tarih hem de gezi kitabı kıvamında bir kitap arayışında olanlar için "Raftan" indirip önerebileceğimiz bir diğer çalışma ise geçtiğimiz haftalarda başka bir eserine yer verdiğimiz John Freely’ye ait. Galata, Pera, Beyoğlu: Bir Biyografi adını taşıyan ve John Freely ile Brendan Freely’nin ortak çalışmasının ürünü olan kitap Yapı Kredi Yayınları tarafından 2016 yılında yayımlanmıştı.

Pireneler ile ilgili hikayeler