Utku Başar

PEW anketi Türkiye’de “insanlara güvenilemez” diyenlerin oranının %84 olduğunu ortaya koydu. Farklı araştırmalar da insanlar arasında sosyal ve siyasi mesafenin açıldığını, toplumsal uyumun bozulduğunu gösteriyor. Bu durum toplumsal dirençliliği etkileyebilir. Ve bu bir millî güvenlik riski.

ABD’nin yeni Ulusal Güvenlik Stratejisi, önceki örneklerden belirgin biçimde ayrılıyor. Belge Trump’ın ikinci dönemini ABD için yeni bir “altın çağın” müjdecisi, eskisinden farklı “yeni bir Amerikan projesinin” başlangıcı olarak niteliyor. Asya, Avrupa ve Ortadoğu önemini korusa da artık “Batı Yarımküre”nin güvenliği ABD için daha önemli. Peki belgenin Türkiye'ye olası etkileri neler olabilir?

Bazı uzmanlar insiyatifi uygulamaya konduğu günden beri şüpheyle karşılıyor. Caydırıcılığını, doktrinel ve taktik problemleri olup olmadığını sorguluyorlar. Rusya’nın “yoklamalarına” karşı verilecek cevap için seçilen araçların “amacın özünü kaçırma” riski taşıdığını belirtiyor ve uyarıyorlar: “Doğu Nöbetçisi” gerçek tehdide karşı koruma sağlamadan bir güven duygusu yaratıyor olabilir.

Güney Kıbrıs Rum Yönetimi'ne Barak MX sistemlerinin satışının İsrail’in Katar saldırısından hemen sonra yapılması, sistemlerin yetenekleri ve İsrail’in kendi çıkarları söz konusu olduğunda kural tanımazlığı da göz önüne alındığında İsrail-Türkiye ilişkileriyle ilgili pek çok farklı değerlendirmeye konu oldu. Öte yandan şunu da unutmamak gerek: Türkiye, Katar değil; Türkiye bir NATO ülkesi.

Azerbaycan eski müttefiki Rusya'dan uzaklaşırken Güney Kafkasya'da bir güç kaymasının küresel ticaret yollarından askerî dengelere, birçok etkisi var. Peki bölgedeki yeni denge oyununda Azerbaycan üzerinden İsrail, İran, Türkiye ve ABD nasıl pozisyon alıyor?

Azerbaycan sadece Rusya’dan uzaklaşmakla kalmıyor; ABD, Türkiye ve İsrail ile daha güçlü ittifaklar kurarak Rusya’nın ve İran’ın bölgedeki pozisyonuna da sert bir şekilde karşı koyuyor. Moskova'nın kurallarına göre oynamayı bıraktığını açıkça belirtiyor. Kendi tanımladığı çıkarları ön planda tutan ve Rusya'yı geride bırakan yeni bir yol seçiyor. Bununla birlikte Moskova ve Bakü arasındaymış gibi görünen sürtüşme Rusya’nın arka bahçesinde başka dengeleri de değiştirebilir.

Ortadoğu’da yeni dönemin hatlarını, saldırganlığı sınır tanımayan Netanyahu’nun politik kaderi belirleyecek gibi görünüyor. ABD Başkanı Donald Trump acaba kendisini İran’a karşı savaşa çekmek için elinden geleni yapan Netanyahu’yu cezalandıracak mı?

22 Nisan'da Keşmir’de 26 kişinin öldürüldüğü terör eylemi sonrası Pakistan ile Hindistan arasında gerilim tırmanmaya devam ediyor. İslamabad, olası bir saldırıya karşı alarm durumuna geçti. Peki iki nükleer güç arasında on yıllardır aralıklarla süren çatışma neden çıktı ve neden yeniden alevlendi? Olan biten “büyük resim”de nereye oturuyor?

İmamoğlu’nun tutuklanması sonrası genelde duyguları üzerinden karar veren muhafazakar seçmenin “adalet” duygusunun sarsılmasının en azından gelecek seçimde kendi partisine oy vermeme konusunda ne kadar etkili olduğu ilk araştırmalarda ortaya çıkıyor. Bu, şimdilik ancak kararsızların dağılımıyla kazanılacak gibi görünen bir seçimde muhafazakar kararsızların ne yönde oy tercihi yapacağını tahmin etmek açısından bize bir şeyler söylüyor.

Romanya’da seçimler dış müdahale iddiaları nedeniyle iptal edildi. Kazanan adayın yeni seçime girmesi yargı eliyle yasaklandı. Soru çok basit: Yarın öbür gün Türkiye’de, daha önce aynı zarftan çıkan iki oydan birini geçerli diğerini geçersiz sayan, seçim kesin sonucunu beklemeden bazı adaylara mazbata teslim eden, Anayasa’ya göre bir daha seçime girmesi mümkün olmayan Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın adaylığını onaylayan Yüksek Seçim Kurulu seçimlere dışarıdan dijital müdahale oldu diyerek seçim iptal etmeye kalksa ne olur?