<img src="https://images.aposto.com/2025/8/6/1757748203024.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.52" width="550" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><h1 fr-original-style="" style="font-size: 2em; margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Bir siyasetçi kendi reytingini MasterChef ile kıyaslarsa ortaya nasıl bir yemek çıkar?</h1>Geleneksel kurumlara güvenin giderek azaldığı ve aşındığı bir ortamda, dikkat ekonomisi ve kültür arenası siyasi mücadele için eskisinden daha önemli. CHP lideri Özgür Özel'in kendi dikkat çekme oranını, rakibiyle değil de MasterChef’le kıyaslamasını bu konuda bir adım olabilir. Mesele, MasterChef izleyenlerin de popüler dizileri izleyenlerin de baktığı tarafta olabilmekte.Yazı: Ümit AlanAyaküstü sorulan bir soruya yanıt verilmiş gibi duran&nbsp;<a fr-original-style="" href="https://www.instagram.com/reel/DOZefTPjoFI/?utm_source=aposto" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">bir videoda</a>,&nbsp;CHP Genel Başkanı Özgür Özel son derece kendinden emin konuşmuş. Anlıyoruz ki, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın kendisiyle ilgili bir yorumuna değiniyor: &nbsp;<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(255, 225, 68); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="margin: 0px 0px 1em; border-left: 2px solid rgb(94, 53, 177); box-sizing: border-box;">“(…) bir de açıklamasında, ‘Özgür Özel’i gören kanal değiştiriyor’ diyor. Somera diye bir araştırma var bütün reklamcıların, bütün televizyonların kabul ettiği bir raporlama. Çıktığımız Halk TV yayını, o gece en çok izlenen ATV’nin dizi filminden üç kat fazla izlendi. Yine bir önceki çıktığımız Sözcü TV yayını, MasterChef Türkiye’nin iki buçuk katı fazla izlendi. Türkiye, kimi izleyeceğine, kimi zaplayacağına çoktan karar verdi. Tayyip Erdoğan’ın da bizi izlediğini biliyoruz. Zaten o dahi bizi izlemese bu kadar reyting rekorları gelmez.”&nbsp;</blockquote>Bu açıklama&nbsp;iktidar partisi yanlısı medyada dalga konusu olmuş. İlgili haberlerde,&nbsp;“Özgür Özel, kendini MasterChef ile kıyasladı, ATV dizileriyle aynı kulvara koydu” gibi başlıklar ve alaycı ifadeler yer almış. Muhalefet blokuna yakın medyada, nedense pek ilgi çekmemiş. Çok altını çizmemişler bu açıklamanın.&nbsp;Bir defa, Özgür Özel’in verisine kaynak gösterdiği Somera, televizyon izlenme reytinglerini ölçen bir kuruluş değil. Somera, “Sosyal Medya Monitoring” yapan bir sosyal medya analiz şirketi. Yani Özgür Özel’in çıktığı televizyon yayınının reytingini değil, onun sosyal medyada aldığı etkileşimi ölçer. Oradaki etkileşim üzerinden de bir “popülerlik” ya da “ilgi” puanı belirler.&nbsp;Dolayısıyla, Özgür Özel’in açıklaması, muhtemelen eksik bilgilendirme nedeniyle yanıltıcı bir tespit içeriyor. Hazırlıksız, ayaküstü verilen bir röportajda geçtiği için “retorik abartı” parantezinde değerlendirilebilir. Bunu, Özgür Özel ile dalga geçme yarışına giren bir kısım medyanın bile sorgulamadan kabul etmesi bir özensiz habercilik ölçütü. Fakat bu yazının asıl meselesi bu yanlışı düzeltmek değil. <p contenteditable="false" fr-original-class="custom-button-wrapper fr-deletable" fr-original-style="text-align:center" style="text-align: center; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><a bgcolor="#ffe144" color="#090909" contenteditable="false" fr-original-class="custom-button-link" fr-original-style="background-color:#ffe144 !important;color:#090909 !important" href="https://aposto.com/s/bir-siyasetci-kendi-reytingini-masterchef-ile-kiyaslarsa-ortaya?a=customButton" rel="noreferrer" style="background-color: rgb(255, 225, 68) !important; color: rgb(9, 9, 9) !important; text-decoration: none; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">YAZININ DEVAMI</a>

Aposto Gündem

Ayaküstü sorulan bir soruya yanıt verilmiş gibi duran <a fr-original-style="" href="https://www.instagram.com/reel/DOZefTPjoFI/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">bir videoda</a>, CHP Genel Başkanı Özgür Özel son derece kendinden emin konuşmuş. Anlıyoruz ki, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın kendisiyle ilgili bir yorumuna değiniyor: &nbsp;<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(255, 225, 68); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(255, 225, 68); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">“(…) bir de açıklamasında, ‘Özgür Özel’i gören kanal değiştiriyor’ diyor. Somera diye bir araştırma var bütün reklamcıların, bütün televizyonların kabul ettiği bir raporlama. Çıktığımız Halk TV yayını, o gece en çok izlenen ATV’nin dizi filminden üç kat fazla izlendi. Yine bir önceki çıktığımız Sözcü TV yayını, MasterChef Türkiye’nin iki buçuk katı fazla izlendi. Türkiye, kimi izleyeceğine, kimi zaplayacağına çoktan karar verdi. Tayyip Erdoğan’ın da bizi izlediğini biliyoruz. Zaten o dahi bizi izlemese bu kadar reyting rekorları gelmez.”&nbsp;</blockquote>Bu açıklama&nbsp;iktidar partisi yanlısı medyada dalga konusu olmuş. İlgili haberlerde, “Özgür Özel, kendini MasterChef ile kıyasladı, ATV dizileriyle aynı kulvara koydu” gibi başlıklar ve alaycı ifadeler yer almış. Muhalefet blokuna yakın medyada, nedense pek ilgi çekmemiş. Çok altını çizmemişler bu açıklamanın.&nbsp;Bir defa, Özgür Özel’in verisine kaynak gösterdiği Somera, televizyon izlenme reytinglerini ölçen bir kuruluş değil. Somera, “Sosyal Medya Monitoring” yapan bir sosyal medya analiz şirketi. Yani Özgür Özel’in çıktığı televizyon yayınının reytingini değil, onun sosyal medyada aldığı etkileşimi ölçer. Oradaki etkileşim üzerinden de bir “popülerlik” ya da “ilgi” puanı belirler.&nbsp;Dolayısıyla, Özgür Özel’in açıklaması, muhtemelen eksik bilgilendirme nedeniyle yanıltıcı bir tespit içeriyor. Hazırlıksız, ayaküstü verilen bir röportajda geçtiği için “retorik abartı” parantezinde değerlendirilebilir. Bunu, Özgür Özel ile dalga geçme yarışına giren bir kısım medyanın bile sorgulamadan kabul etmesi bir özensiz habercilik ölçütü. Fakat bu yazının asıl meselesi bu yanlışı düzeltmek değil. &nbsp;<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">'Enfokrasi Çağı'na uygun bir lider refleksi</h2>CHP Genel Başkanı Özgür Özel’in bu açıklamasında, kendisini Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın katıldığı bir televizyon programının reytingiyle değil de, MasterChef ve ATV dizisiyle kıyaslamasının önemli ve değerli olduğunu düşünüyorum.&nbsp;Burada, asıl rakibini daha fazla dikkat çeken herhangi bir şey olarak belirleme farkı var. Dikkat ekonomisi çağında bu çok kritik bir nüans. Özgür Özel bu açıklamayı hazırlıksız yapmış olabilir ama bu gerçeği içselleştirdiğini gösteren bir nüans bu. Ancak enfokrasi çağında yani ayrı ayrı ilgi ve dikkat merkezlerine dayalı pek çok kamusal alanın olduğu çağda yaşadığımızı anlamış biri yapar bunu.&nbsp;Öyle biri, 7-8 kanalı ortak yayına geçirip dikkati kendi üzerinde toplayamayacağını da bilir aynı nedenle. Sırf bu kıyaslama biçimi nedeniyle bile, Özgür Özel ve Recep Tayyip Erdoğan’ın iki ayrı çağın insanları olduğunu rahatlıkla söyleyebiliriz.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">'Geleneksel siyasi sermaye' yerine 'dikkat sermayesi'</h2>CHP lideri Özgür Özel’in belki üzerine bile düşünmeden yaptığı çıkış yeni bir iletişim paradigmasını&nbsp;da ortaya koyuyor. Geleneksel siyasi sermayenin yerini, stratejik olarak “dikkat sermayesi” alıyor.&nbsp;Cumhurbaşkanı Erdoğan, kendi çağının ezberiyle rakibini önemsizleştirme yolunu seçerken, Özgür Özel burada “Özgür Özel meşru bir siyasi rakip mi?” sorusunu, “Özgür Özel ana akım eğlence programlarından daha fazla dikkat çekiyor mu?” sorusuna çeviriyor.&nbsp;Bu manevrayı “Politainment” kavramı üzerinden ele almak daha doğru olabilir.&nbsp;<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Politainment nedir?&nbsp;</h2>Alman Siyaset Bilimci Andreas Dörner’in kavramsallaştırmasıyla <a fr-original-style="" href="https://www.amazon.com.tr/Politainment-Andreas-D%C3%B6rner/dp/3518122037" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Politainment</a>, politics (politika) ve entertainment (eğlence) olgularının iç içe geçtiği yeni bir politik anlayıştır.&nbsp;Eğlencelik siyaset ya da siyasi eğlence diye çevrilebilir. Burada aslında, politikanın giderek parti programlarından, halkın gerçek meselelerinden uzaklaşarak bir “eğlence” hâline döndüğü eleştirel olarak ifade edilse de sosyal medya ve onun algoritmalarıyla başlayan enfokrasi çağında referans çerçevesini genişletmek gerekiyor.&nbsp;Halihazırda Donald Trump bunun en acı verici örneği olarak karşımızda duruyor. Trump’ın siyaseti baştan sona “politainment” üzerinden yükseliyor. Trump, geleneksel medyayı baypas etmek için sosyal medyayı sürekli sansasyon ve çatışma aracı olarak kullandı ve bunda kendi ölçütleriyle başarılı oldu. Mitinglerini birer rock konseri atmosferinde düzenlemesi, kendisini kâh Elvis Presley ile kâh Al Capone ile Rahibe Terasa’dan Mona Lisa’ya <a fr-original-style="" href="https://www.independent.co.uk/news/world/americas/us-politics/trump-mother-teresa-elvis-al-capone-jesus-churchill-b2553982.html" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">çok tuhaf isimlerle kıyaslaması</a>, mimikleri, jestleri… Hepsi politainment kavramının sağlaması ya da doğru tabirle uygulaması gibi.&nbsp;<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Trump’tan önce Obama vardı</h2>Trump örneği biraz ağır kaçmış olabilir. Öyleyse, biraz daha geriye gidelim. Donald Trump ile ne siyasi bakış ne de üslup bakımından benzerlik taşıyan önceki ABD Başkanlarından Barack Obama da aslında bir politainment figürü.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Obama da Oprah Winfrey gibi döneminin yani televizyon çağının devasa etkiye sahip ünlülerinin desteğini ardına alarak ve gece yarısı talk show’larına bile katılmaktan <a fr-original-style="" href="https://ijoc.org/index.php/ijoc/article/view/559" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">kaçınmayarak yükselmişti</a>. Trump’tan farklı olarak hem havalı hem entelektüel hem de ilginç bir şekilde halktan biri imajını çizebilmişti.&nbsp;</li></ul>Bu, özellikle genç ve siyasete mesafeli seçmen kitlelerini&nbsp;harekete geçirebilmek açısından kritikti. Özgür Özel’in de bu potansiyeli var. Belediye başkanlarının ve özellikle Cumhurbaşkanı adayı Ekrem İmamoğlu’nun tutuklu olduğu olağanüstü koşullarda elbette bu potansiyelin tamamen açığa çıkması beklenemez. İmamoğlu’nun önüne geçmemek için kendini bilinçli olarak biraz geride tutması da yadsınamaz.&nbsp;Ancak Özgür Özel’in 19 Mart sonrası özellikle gençleri ve kitleleri tüketimden gelen güce ikna edebilmesi gibi bazı öznel durumlar, kriz zamanlarını iyi yönettiğini&nbsp;gösteren örnekler olarak öne çıktı. Özgür Özel’in asıl başarısı, durumu normalleştirmeden, normal zamanların eğlencesini hatırlatmakta olacak zannımca. MasterChef’e verilen referansta bunun nüvesi var.&nbsp;<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Mitinglerdeki hava önemli ama eksik&nbsp;</h2>CHP’nin bu dönemde ara vermeksizin yaptığı mitingler önemli. Bu mitingler nedeniyle kendisine yapılan “Ankara siyasetine dönme çağrısı” da zaten başarısını gösterir gibi. Miting konuşmaları da fazla uzatmadığı sürece bir noktaya kadar dikkat çekici olabiliyor ama özellikle mitinglere giden gençlerle yaptığım görüşmeler veya paylaşımlarını incelediğimde bu konuda eleştiriler de dikkatimi çekiyor.&nbsp;Miting ortamının eski CHP’yi hatırlatan mitolojisi, o 80’lerden, 70’lerden kalan ve tekrar tekrar çalınarak—ne kadar sevsek de bıktıran—sol popüler kültür şarkıları&nbsp;ve bunların yarattığı kapsayıcılık sorunları önemli. Özellikle genç kuşak daha kapsayıcı, daha hedefe odaklı ve daha az dikkat dağıtıcı bir etkinlik beklentisinde. Şu koşullarda rock ya da rap konseri gibi bir ambiyanstan söz etmiyorum elbette ama ortamın kemik CHP kitlesini aşan ve belli bir yaşın altına inme potansiyeli taşıyan bir kapsayıcılıkla yeniden düzenlenmesi gerektiğini düşünüyorum.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Tekrarlıyorum, bu zorlayıcı koşullarda bu kadarı bile çok çok önemli ama kapsayıcılık çerçevesinin biraz daha özenli çizilmesi gerekiyor.&nbsp;</li></ul>Özgür Özel oldukça&nbsp;dinamik ve enerjik bir figür. Neredeyse hiperaktiviteye yakın bir durumu var. Ancak bu durum, alıcı kitlede bir yorgunluk yaratmaya da aday. Bu dikkat dağınıklığı çağında aynı anda tek top atmak önemli. Bir anda tüm topları üzerine boca ettiğinizde insanlar hiçbirini yakalayamayabilir. Bu anlamda, politainment çağına uyum için biraz daha sadeleşmesi gerekiyor.&nbsp;Ezcümle, Özgür Özel’in Erdoğan’a cevap verme telaşıyla da olsa kendi reytingini MasterChef ile karşılaştırmasını anlık ve sıradan bir yorum olarak görmüyorum. Biz genellikle sadece Türkiye gündemine odaklı olsak da bu olay, daha büyük ve küresel bir eğilimin de belirtisi.&nbsp;Geleneksel kurumlara (medya ve siyasi partiler dahil) güvenin giderek azaldığı ve aşındığı bir ortamda, dikkat ekonomisi ve kültür arenası&nbsp;siyasi mücadele için eskisinden daha önemli. Dikkatler giderek dağılırken ve <a fr-original-style="" href="https://aposto.com/s/haberden-kacinmak-normal-mi-duyarsizlasmamak-icin-ne-yapmali" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">haberden kaçınma artarken</a>, dikkat ekonomisi içinde rekabet edemeyen siyasetçilerin bir geleceği de yok gibi. Evet,&nbsp;oldukça riskli bir alan ve Özgür Özel de aceleciliği nedeniyle hataya açık bir izlenim veriyor. Fakat kriz döneminde gösterdiği performans oldukça dikkat çekici. Krizden krize koştuğumuz günlerde yükselme konusunda bir sorun yaşamıyor ama daha normal zamanlar için de bir oyun planı olmalı.&nbsp;Kendi dikkat çekme oranını, rakibiyle değil de MasterChef’le kıyaslamasını bu konuda bir adım olarak görüyorum. Mesele, MasterChef izleyenlerin de popüler dizileri izleyenlerin de baktığı tarafta olabilmekte. Oradan iyi ve lezzetli bir yemek çıkabilir işte.

Geleneksel kurumlara güvenin giderek azaldığı ve aşındığı bir ortamda, dikkat ekonomisi ve kültür arenası siyasi mücadele için eskisinden daha önemli. CHP lideri Özgür Özel'in kendi dikkat çekme oranını, rakibiyle değil de MasterChef’le kıyaslamasını bu konuda bir adım olabilir. Mesele, MasterChef izleyenlerin de popüler dizileri izleyenlerin de baktığı tarafta olabilmekte. 

Bir siyasetçi kendi reytingini MasterChef ile kıyaslarsa ortaya nasıl bir yemek çıkar?

<span fr-original-class="customBullet" fr-original-style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block;" style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block; box-sizing: border-box;">•&nbsp; Yemeğin reytingi: Marketing Türkiye ve MTM Medya Takip Merkezi&nbsp;işbirliğiyle hazırlanan YouTube Rating Report serisinde yemek tarifi kanallarına yer verildi.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Veriler ne diyor? En çok izlenen yemek tarifi kanalları incelendiğinde ilk 10’da yer alan 9 kanal 1 milyar izlenme barajını aşarken ilk sırada 8 milyarı aşan izlenmeyle Burak Özdemir (Czn Burak) yer aldı. Listenin ikinci sırasında Karadenizli Maceracı, üçüncüde Nefis Yemek Tarifleri ve Tuba Geçkil var.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Dahası: Tarif verenlerin %24’ünü erkekler, %76’sını ise kadınlar oluşturuyor. En çok izlenen kadın şefler arasında Tuba Geçkil ile Refika Birgül bulunurken erkek şefler ise Burak Özdemir, Gani Çağlar Sandıkkaya, Ferhat Bora ve MasterChef’ten tanınan Emir Eldemir ile Uğur Kardaş olarak sıralanıyor.</li></ul>

apéro

• MasterChef kazananı Doğramacı: Türkiye’nin yüksek reytingli yemek programlarından MasterChef yarışmasının galibi Serhat Doğramacı oldu. 3 Ocak 2021 canlı yayın final bölümünde Doğramacı, rakibi Barbaros Yoloğlu’yu altı tur sonunda jüri tarafından verilen puanlarla 144-142 mağlup etti. TV8 kanalında yayımlanan yarışma, dördüncü sezonunu bitirmiş oldu.

MasterChef ile ilgili hikayeler