<span fr-original-class="customBullet" fr-original-style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block;" style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block; box-sizing: border-box;">•&nbsp;Bilim insanları, iklim değişikliğinin felç, migren, menenjit, epilepsi, MS, şizofreni, Alzheimer ve Parkinson gibi nörolojik&nbsp;hastalıkların semptomlarını ağırlaştırdığını <a fr-original-style="" href="https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S1474442224000875?dgcid=author" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">tespit etti.</a> Yapılan araştırma, hâlihazırda limit sıcaklıkta çalışan beynimizin küresel ısınmadan oldukça olumsuz biçimde etkilendiğini ortaya koydu.&nbsp;

Quando

Yazan:&nbsp;Melike Akkaya, Şehir Plancısı, FütüristGeleceğin kentlerinin nasıl olacağı ve bizleri nelerin beklediği başta şehir plancıları olmak üzere herkesin aklını zaman zaman kurcalamaktadır. Genel olarak geleceğin nasıl olacağı hakkında çok fazla bilgimiz olmamakla birlikte, uzgörmek o kadar da zor değildir. Bu yazıda, gelecekteki kentleri konuşacağız ancak ütopik bir pencereden bakmak yerine elimizdeki gerçekler üzerinden bir çerçeve çizerek uzgörülerde bulunacağız. Gelin bunu hep birlikte adım adım yapalım.Öncelikle hangi kentler ve hangi gelecek hakkında konuşacağımıza karar vermeliyiz. Şu anda olduğu gibi gelecekte de her kent, her ülke, her topluluk eşit gelişmeyecek ve eşit olmayacak. Öte yandan, yakın gelecek ya da uzak gelecekten hangisine odaklanacağımız da bu konuda önemli. Yakın gelecek, uzak gelecek gerçekleşene kadar çok farklı bir senaryo çizerken olmazsa olmaz teknolojik gelişmeler, eşitsizlikleri ve kentlerin farklılıklarını genişletecektir.2 yıldan fazla bir süredir aktif olarak yer aldığım Fütüristler Derneği’nin bana öğrettiği yaklaşımdır; geleceği tahmin etmek ya da öngörmek için müneccim olmaya gerek yok, elimizdeki veriler, küresel eğilimler ve küresel tehditler aslında geleceği bize özetlemektedir. Bu yazı boyunca SWOT (Güçlü, zayıf, fırsat ve tehdit) analizinden yola çıkarak fırsat ve tehditler üzerinden geleceğin kentleri okumasını yapabiliriz. Bununla birlikte her kent ve her ülke için güçlü ve zayıf yönler farklılaşacaktır. Dolayısıyla, konuya küresel ölçekte bakabilmek adına fırsat ve tehditlere odaklanarak ilerlemek doğru olacaktır.İlk olarak, küresel tehditler ile konuya giriş yapabiliriz. İlk tehdit elbette küresel ısınma. Küresel ısınmanın artık geri dönülemeyecek bir seviyede olduğu çoktan kabul edildi ancak kentler üzerine çalışan uzmanlar, küresel ısınmanın sonuçları ile nasıl baş edeceğimiz üzerine çalışmakta. Kentler hem küresel ısınmanın sebebi hem de çözüm ve adaptasyonun uygulanabileceği alanlar. Enerji verimli binalar, aşırı hava olaylarına karşı dayanıklı kentsel açık alanlar, artan sıcaklık sonucu değişen tarımsal ürün desenine karşı topraksız tarım ve canlı yaşamına uygun olmaktan çıkan alanlarda yaşayan toplulukların zorunlu göçü karşısında küresel hareketlilik çözümleri gibi birçok konu halihazırda gündemde yerini aldı. Tüm bu tehditlerin muhatabı olmak zorunda bırakılanlar da yine az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde yer alan kentler ve topluluklar. World Economic Forum’un her yıl yayınladığı Küresel Riskler Raporu’nun 2022 edisyonuna göre 5-10 yıl içerisinde kritik tehdit olacak küresel riskler; iklim eylemi başarısızlığı, aşırı hava olayları, biyoçeşitlilik kaybı, doğal kaynak krizleri, insanların çevreye verdikleri hasarlar, sosyal uyum erozyonu, istemsiz göç, olumsuz teknolojik gelişmeler, jeoekonomik çatışmalar ve jeopolitik kaynak çekişmesi. Özetle küresel ısınma ile kıt kaynakların aşırı tüketilmesi sonucu ortaya çıkacak sorunlar geleceğin kentlerini epey zorlayacak.<img src="https://images.aposto.com/2023/4/3/1685564509698.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" alt="Distopik Şehir" ratio="2.35" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">İkinci olarak fırsatları okumaya çalışmak bize farklı bir bakış açısı kazandıracaktır. Burada belki biraz daha ütopik yaklaşım ile konuya bakabiliriz ancak her kesimin aynı ütopyayı yaşamayacağını da yine unutmamak gerekli. Uzaya seyahatlerin ve yerleşimlerin başladığı uzak gelecekte, bu gezegende kalarak küresel ısınma ile mücadele etmek zorunda kalacak kesimler her zaman olacaktır. Öte yandan, küresel bir tehdit olarak geçen olumsuz teknolojik gelişmeler ile bahsedilen her ne kadar teknolojinin kötüye kullanımı olsa da ortak menfaat için kullanılan teknolojiler de diğer toplumsal gruplar için tehdit olmaya devam edebilir. Yine de sağlık, eğitim, ulaşım, konut ve gıda alanlarında yaşanacak teknolojik gelişmelerin çoğunluğun yararına olacağını göz ardı edemeyiz. Kentler de bu gelişmelerden payını alarak akıllı şehirciliğin kenti ve kentliyi daha iyi anlayarak ortaya çıkabilecek sorun ve riskleri en aza indirme, potansiyelleri öngörme ve beklentileri karşılama yönündeki asıl hedefleri ile uyumlu hale gelebilecektir. Kentli tarafından üretilen veriler, gözetim ve veri güvenliğini tehdit etmeden kentlinin kentsel yaşam standartlarını yükselterek daha yaşanabilir bir kente olanak tanıyabilir. Buradan yola çıkarak her kentin ve her toplumun farklı ihtiyaç, beklenti ve sorunlarının olduğunu tahmin edebiliriz. Dolayısıyla, kullanılacak verinin seçimi, analizi ve yorumlanması, bize söz konusu kent hakkında biricik bilgiyi sağlayacaktır. Kısacası, geleceğin kentlerinde teknoloji bir tehdit olmakla birlikte bir fırsattır da. Ancak, bu hızla gelişmekte olan aracı doğru veriler ile kullanarak faydalı hale getirebiliriz.Son olarak, 2022 yılının bitimine doğru teknolojik gelişmeler arasında büyük bir kilometre taşı olarak görülen Chat GPT (<a fr-original-style="" href="http://chat.openai.com/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">chat.openai.com</a>) yapay zekâ sohbet robotuna geleceğin kentlerinin nasıl olacağı sorusuna verdiği cevaplar ile yazıyı sonlandırmak isterim. Yukarıda yaptığımız beyin fırtınasından çok da farklı cevaplar vermeyen yapay zekâ, birkaç farklı şekilde ve dilde sorduğum sorulara genel olarak şu şekilde cevap verdi;“Nispeten kısa bir süre içinde pek çok şey değişebileceğinden, gelecekteki şehirlerin nasıl olacağını kesin olarak söylemek zor. Bununla birlikte, büyümeye devam etmeleri, daha yoğun nüfuslu hale gelmeleri ve sürücüsüz arabalar ve dronlar gibi ileri teknolojiye sahip olacakları muhtemeldir. Bu muhtemelen sürdürülebilirlik ve yenilenebilir enerjiye daha fazla odaklanmanın yanı sıra artan nüfusu desteklemeye yardımcı olacak yeni teknolojilerin geliştirilmesine yol açacaktır. Daha bağlantılı ve verimli "akıllı" şehirler yaratmaya daha fazla vurgu yapılması da mümkündür. Bu, trafik akışını iyileştirmek, kirliliği azaltmak ve bölge sakinlerinin genel yaşam kalitesini iyileştirmek için gelişmiş sensörlerin ve teknolojinin kullanımını içerebilir.”Geleceğin şehirlerinin en büyük sorunlarını sorduğumda ise yine küresel riskler raporu ile benzer cevaplar sıralandı;“Nispeten kısa bir süre içinde pek çok şey değişebileceğinden, geleceğin şehirlerinin en büyük sorunlarının ne olacağını kesin olarak söylemek zor. Ancak, gelecekteki şehirlerin karşılaşabileceği bazı olası sorunlar şunlardır:<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Aşırı kalabalık ve kullanılabilir alan eksikliği</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Trafik sıkışıklığı ve verimsiz ulaşım sistemleri</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Hava ve su kirliliği</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Doğal kaynaklar üzerindeki baskılar</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Gelir eşitsizliği ve uygun fiyatlı konut sıkıntısı</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Siber güvenlik tehditleri ve toplu gözetleme potansiyeli</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Daha sık ve şiddetli doğal afetler gibi iklim değişikliğinin etkisi</li></ul>Bunlar, gelecekteki şehirlerin karşılaşabileceği olası sorunlara yalnızca birkaç örnektir. Herkes için daha sürdürülebilir ve yaşanabilir bir gelecek yaratmak için şehir plancıları ve politika yapıcıların bu sorunları dikkate alması ve bunlara yönelik stratejiler geliştirmesi önemlidir.”Kısacası, geleceğin kentlerini birçok sorunun yanı sıra bu sorunları aşabilmemizi ve uyum sağlayabilmemizi kolaylaştıracak teknolojik araçları sunan bir gelecek bekliyor. Abraham Lincoln’ün dediği gibi; "Geleceği tahmin etmenin en iyi yolu, onu yaratmaktır." Gelecek nesiller için çok daha iyi bir gelecek yaratabilmek umuduyla…

Fütürist Bülten

Hangi Gelecek? Hangi Kentler?

Geleceğin Kentleri

Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli 6. Değerlendirme Raporu’nun&nbsp;<a fr-original-style="" href="https://www.ipcc.ch/report/sixth-assessment-report-working-group-ii/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Etkiler, Uyum ve Etkilenebilirlik</a> ile ilgili kısmı Şubat ayında; <a fr-original-style="" href="https://www.ipcc.ch/report/sixth-assessment-report-working-group-3/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">İklim Değişikliğinin Azaltımı</a>&nbsp;ile ilgili bölümü ise&nbsp;Nisan ayında yayımlandı.Bu raporlara göre:<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">İklim değişikliği, geniş çaplı kayıplara, doğa ve insanlar üzerinde zararlara neden oluyor.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Sektörler ve bölgeler genelinde, en savunmasız kişi ve sistemler iklim değişikliğinden orantısız bir şekilde etkileniyor.&nbsp;</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Dünyada her beş insandan en az iki tanesi iklim değişikliğinin etkilerine karşı savunmasız durumda bulunuyor.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">2010’dan bu yana on ana sektörde de insan kaynaklı sera gazı salımları artmış durumda.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Bunun yanında düşük salımlı teknolojilerin maliyetleri de düşmekte.</li></ul>Bu yıl Mısır’da gerçekleşen, Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Konferansı COP27 öncesinde Birleşmiş Milletler Çevre Programı tarafından <a fr-original-style="" href="https://www.unep.org/resources/emissions-gap-report-2022" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">2022 Emisyon Açığı</a> ve <a fr-original-style="" href="https://www.unep.org/resources/adaptation-gap-report-2022" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">2022 Uyum Açığı</a> Raporları yayımlandı.Yapılması gerekenle yapılan arasındaki farkları ortaya koyan raporlara göre:<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Ulusal katkı beyanlarının güçlendirilmesi çağrısına rağmen, geçtiğimiz yıl Glasgow'da gerçekleştirilen COP26'dan bu yana kaydedilen ilerleme ne yazık ki yetersiz durumda.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Şu anda yürürlükte olan politikalar, bizi yüzyılın sonunda 2,8 derecelik bir sıcaklık artışına doğru sürüklüyor. Ulusal katkı beyanlarının yerine getirilmesi durumunda ise yüzyılın sonundaki ısınma ancak 2,4-2,6 derece ısınma aralığına çekilebilir.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Küresel ısınmayı 2 derece ile sınırlamak için azaltımlar ciddi oranda artırılmalı.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Bu denli büyük seviyede azaltımlar, dünya çapında geniş çaplı, hızlı ve sistemik bir dönüşüm gerektiriyor.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Gerçekleşecek dönüşüm, 2030 emisyon açığını tamamen kapatamasa bile, küresel ısınmada sebep olacağı her ufak bir azalma bile iklim felaketinin boyutlarını küçültme açısından çok önemli.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Küresel ısınma hızlandıkça iklim riskleri artıyor. Güçlü bir azaltım ve uyum stratejisi, hassas ülkelerin ve toplulukların iklim değişikliğinin etkileriyle başa çıkmasına yardımcı olmada kilit role sahip bulunuyor.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Her on ülkeden sekizinden fazlasının şu anda en az bir ulusal uyum planlama aracı var. Ayrıca zamanla daha iyi ve daha kapsamlı hale geliyorlar.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Öte yandan, bu plan ve stratejileri eyleme dönüştürmek için gereken finansman hala yetersiz. Gelişmekte olan ülkelere uluslararası uyum finansmanı akışları, olması gerekenin 5-10 katı altında ve aradaki fark küçülmek yerine genişlemeye devam ediyor.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Uyum eylemlerinin uygulanması artıyor ancak iklim etkilerine ayak uydurmada yetersiz kalıyor.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Uyum yatırımlarını ve sonuçlarını iyileştirmek için güçlü bir siyasi irade gerekiyor.</li></ul>Dünya Meteroloji Organizasyonu <a fr-original-style="" href="https://public.wmo.int/en/our-mandate/climate/wmo-statement-state-of-global-climate" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">2022’de İklimin Durumu</a> raporunu yayımladı.&nbsp;Raporda öne çıkan başlıklar şu şekilde;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">2022'deki küresel ortalama sıcaklığın sanayi öncesi ortalamanın yaklaşık 1,15 derece üzerinde olduğu tahmin ediliyor. Son sekiz yıl, kayıtlardaki en sıcak sekiz yıl olacak.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Aşırı sıcak hava dalgaları, kuraklık ve yıkıcı sel bu yıl milyonlarca kişiyi etkiledi ve milyarlarca dolara mal oldu.</li></ul>Biyolojik Çeşitlilik Sözleşmesi 15. Taraflar Toplantısı COP15 ise Kanada’da gerçekleştirildi.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Montreal’de gerçekleşen COP15’te biyolojik çeşitlilik kaybını durdurmak ve tersine çevirmek için bir anlaşmaya imza atıldı.</li></ul>Önümüzdeki yıl 2023’ün sistemsel değişikliklerin başladığı yıl olması umuduyla!Doğaya ve tüm insanlığa, sevgi ve saygıyla…

Dünyahali

Bu yıl neler oldu?

2022'nin Önemli Gelişmeleri

<h3 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;"><a fr-original-style="" href="https://www.unep.org/resources/emissions-gap-report-2022" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">İklim eyleminde yetersiz ilerleme, acil dönüşümü tek seçenek haline getiriyor</a></h3>Birleşmiş Milletler Çevre Programı tarafından her yıl hazırlanan <a fr-original-style="" href="https://www.unep.org/resources/emissions-gap-report-2022" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Emisyon Açığı Raporları'nın 2022 versiyonu</a> yayımlandı. Raporun bu yılki ana başlığı:&nbsp;“Kapanan Pencere – İklim krizi, toplumların hızlı dönüşümünü gerektiriyor.” şeklinde. Paris Anlaşması hedeflerinden oldukça uzakta olduğumuza dikkat çeken raporun önemli mesajları ise şöyle:<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Ulusal katkı beyanlarının güçlendirilmesi çağrısına rağmen, geçtiğimiz yıl Glasgow'da gerçekleştirilen COP26'dan bu yana kaydedilen ilerleme ne yazık ki yetersiz.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Geçtiğimiz bir yılda yeni sunulan beyanlar, 2030'da gerçekleşeceği öngörülen küresel salımlarda yüzde birden bile az bir ekstra azaltımı ancak sağlıyor.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Bu durum bizleri, Paris Anlaşması ana hedefi olan 2 derecelik ısınmayla sınırlı kalma 1,5 derece altında kalmak için çabalama olan hedefinin çok üzerinde bir sıcaklık artışına doğru götürüyor.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Şu anda yürürlükte olan politikalar, bizi yüzyılın sonunda 2,8 derecelik bir sıcaklık artışına doğru sürüklüyor. Ulusal katkı beyanlarının yerine getirilmesi durumunda ise yüzyılın sonundaki ısınma ancak 2,4-2,6 derece ısınma aralığına çekilebilir.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Paris Anlaşması hedefine ulaşma yolunda ilerlemek için dünyanın önümüzdeki sekiz yıl içinde sera gazlarını çok ciddi anlamda indirmesi gerekiyor.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Koşulsuz ulusal katkı beyanları, şu anda yürürlükte olan politikalarla kıyaslandığında, 2030'daki küresel salımları yüzde 5 oranında azaltabilir. Koşullu ulusal katkı beyanlarında bu oran yüzde 10.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Küresel ısınmayı 2 derece ile sınırlamak için ise bu azaltım oranının yüzde 30’a çıkarılması gerekli.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Bu denli büyük seviyede azaltımlar,&nbsp;dünya çapında geniş çaplı, hızlı ve sistemik bir dönüşüm gerektiriyor.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Gerçekleşecek dönüşüm, 2030 emisyon açığını tamamen kapatamasa bile, küresel ısınmada sebep olacağı her ufak bir azalma bile iklim felaketinin boyutlarını küçültme açısından çok önemli.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Elektrik arzında, sanayide, ulaşımda ve binalarda sıfır sera gazı salımına yönelik dönüşüm devam ediyor ancak ilerlemenin çok daha hızlı olması gerekli.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Dönüşümü ilerletmek için gereken temel eylemler şu üç başlıkta toplanıyor:&nbsp;yeni yapılarda fosil yakıt odaklı altyapılardan kaçınmak, sıfır karbon teknolojilerini, bu teknolojilerin pazardaki yapılarını ve daha adil bir dönüşüm planlamasını geliştirmek, sıfır salım teknolojilerini ve davranış değişikliklerini uygulamak.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Kapsadığı bütün sektörler değerlendirildiğinde tüm küresel salımların üçte birini oluşturan gıda sistemleri, hızlı ve kalıcı azaltımlar sağlayacak şekilde yeniden düzenlenebilir.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Diyet değişiklikleri, gıda atıklarının azaltılması, doğal ekosistemlerin korunması, çiftçilerin gıda üretiminin iyileştirilmesi ve gıda tedarik zincirlerinin karbondan arındırılmasını gıda sistemlerinin dönüştürülmesinde faydalı olacak odak noktaları. Örneğin hükümetler, sübvansiyonlarda ve vergi planlarında reform yaparak dönüşümü kolaylaştırabilir, özel sektör gıda kaybını ve israfını azaltabilir, yenilenebilir enerji kullanabilir ve karbon salımlarını azaltan yeni gıdalar geliştirebilir. Bireyler ise gıda tercihlerini karbon ayak izlerini azaltacak yönde değiştirebilirler.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Finansal sistemlerin, tüm sektörlerde dönüşümü destekleyebilmeleri için önündeki engelleri aşması gerekli.</li></ul>

Neler oluyor?

Haberler

Karbondioksit Eşdeğeri<img src="https://images.aposto.com/2022/3/4/1649351054267.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.51" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Çeşitli sera gazlarından kaynaklanan emisyonları, diğer gazların miktarlarını aynı küresel ısınma potansiyeline sahip eşdeğer miktarda karbondioksite dönüştürerek küresel ısınma potansiyeli (GWP) temelinde karşılaştırmak için kullanılan ölçüdür.

<a fr-original-style="" href="https://www.instagram.com/mervodabas/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Merve Odabaş</a>Büyümek, daha çok kazanç, küreselleşme, daha fazla müşteriye erişim, daha fazla pazar payı hayali, daha fazla ülkeye ihracat yapma ihtiyacı, daha da çok…Hayallerimiz, daha çoğuna duyduğumuz istek, “aşırı” kavramının bitmek tükenmek bilmediği bir dünya. Bize bugüne kadar, mevcut kullanılan ekonomik sistemde (lineer ekonomi) sürekli büyüme trendinin, hızla büyüyen nüfuslara sahip olduğu ülkelerde istihdam için vazgeçilmez bir yol olduğu öğretildi. Bu bilginin doğruluğunu sorgulamadan önce aklıma takılan asıl soru şu; sürekli büyüme eğiliminde olan ve döngüsel sistemi reddeden ekonomilerde, aşırı tüketim sonucu ortaya çıkan kaynak kıtlığıyla birlikte küresel ekonominin sürdürülebilir olma ihtimali var mı?<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">YEREL ÜRETİM NEDİR? NEDEN ÖNEMLİDİR?</h2>Yerel üretim, üretilen ürünün tüm aşamalarının fiziki olarak üretildiği yerde sürdürülmesi anlamına gelir. Çoğunlukla yerel üretim yapan yerel markalar, büyüme ve küreselleşme gibi hırslardan arınmış, yavaş üretimi destekleyen ve aşırı kavramından uzaklaşmaya çalışan bir düşünce yapısına sahiptir.&nbsp;Yerel üretimi desteklemek için birçok sebep var. Öncelikli sebeplerimizden biri; moda endüstrisini hâkimiyeti altına almış, aşırı tüketim kavramını misyon edinmiş hızlı moda markalarının oluşturdukları sisteme hizmet etmemektir. Büyümek her zaman kelimenin anlamındaki gibi yüce bir şey değildir. Büyürken, beraberinde dünya kaynaklarını küçültüyorsanız, insan gücünü sömürüyorsanız, hayvanların canına kast ediyorsanız, her şeyi ezip geçiyorsanız; bu bir yücelik değildir, bu sizin hâlâ uyanmak bilmediğiniz ve başarı olarak addettiğiniz bir kabustur.&nbsp;Moda endüstrisi, tüm giysilerin üretimi dâhil olmak üzere, tedarik zincirleri ve yoğun enerji üretimi sebebiyle küresel sera gazı emisyonlarının %10’una sebep olmaktadır. Yani moda endüstrisi, havacılık ve denizcilik endüstrisinin toplamından daha fazla enerji tüketmektedir. Endüstrinin, sera gazı ayak izini azaltmada karşılaştığı zorluklardan biri, değişen nüfus ve tüketim modellerinin sektördeki büyümeyi sürdürme olasılığıdır. Herhangi bir azaltma önlemi alınmazsa, hacimlerde öngörülen artış, karbon emisyonlarını 2030 yılına kadar yılda yaklaşık 2,7 milyar metrik tona çıkabileceği yönündedir.&nbsp;Büyümek, küreselleşmek, yerel olandan uzaklaşmak sonucunda doğan bu ve bunun gibi birçok korkunç ihtimal sebebiyle, yerel üretimi desteklemek, giysilerimizin kat etmesi gereken mesafeyi azaltmak, gereksiz sera gazı ve karbon emisyonlarından kaçınmanın bir yoludur.Yerel marka demek sürdürülebilir moda markası demek değildir. Türkiye’de üretim yapan ve hızlı moda trendini benimseyen, uygun fiyatlara düşük kalitede üretim yapan birçok Türkiye merkezli marka var. Tabii ki bu markaların benimsedikleri misyon sebebiyle yerli üretim yapmaları tek başına yeterli bir fayda sağlamıyor. Bu sebeple bu ince çizgiye dikkat etmek, bilinçli tüketici olma yolunda oldukça önemli. Bunun sebebi, günümüzde artan sürdürülebilirlik çalışmalarıyla birlikte, “sürdürülebilirliği” sadece pazarlama stratejisi olarak kullanan birçok markanın varlığıdır. Bu durumun önüne geçmek için kişisel tüketim alışkanlıklarımızda sorgulayıcı olmak zorundayız ve bununla birlikte tabii ki markalar da bizlere karşı şeffaf olmak zorunda.&nbsp;Desteklediğimiz yerli üretim yapan markalar, kaliteli ham madde kullanarak az adette üretim yapmalı ve bununla birlikte tüketiciye uzun ömürlü tasarımlar sunmalı. Hızlı moda trendinde olduğu gibi “al-kullan-at” sistemine destek vermemeli.&nbsp;<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">YEREL MARKALARDAN NE BEKLİYORUZ?</h2><ul fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Yavaş modayı desteklemelerini ve müşterilerini bu konuda teşvik etmelerini,</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Sürdürülebilirliği amaç ve stratejilerinin merkezine yerleştirmelerini,</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Üretim aşamasında ham madde karışımlarını iyileştirmelerini,</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Gelişmiş teknolojiler kullanarak, talebi öngörmelerini ve buna uygun şekilde fazla stok sorununu azaltmalarını,</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Sürdürülebilir kargo-ulaşım kullanımlarını artırmalarını ve bununla birlikte ambalajlarını iyileştirmelerini,</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Üretici ve tüketici arasındaki iletişimi geliştirerek, şeffaf bir sistem sunmalarını.</li></ul>Markaların yalnızca yerli üretim yapmaları sistemsel ve çevresel anlamda yeterli değil. Desteklediğimiz yerel markaların etik çalışma şartlarına uygun üretim yapması, uzun ömürlü tasarımlar ve doğal ham maddeler tercih etmesi gerek. Bilinçli tüketici olma yolunda markalardan bunları talep etmek zorundayız. Düzen değişmek zorunda. Düzeni değiştirmek için taleplerimizin farkına varmak zorundayız. Tüketici var olmadığı sürece üreticinin kazanç sağlamasına imkân yok demektir. Gücümüzün farkına varmalıyız.&nbsp;

kür ile ilgili hikayeler