ABD merkezli bir girişim olan <a fr-original-style="" href="https://victimsvoice.app/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">VictimsVoice</a>, aile içi şiddet mağdurlarının yaşadığı istismar olaylarını güvenli, eksiksiz ve mahkemede geçerli şekilde belgelemeleri için oluşturuluyor. <a fr-original-style="" href="https://victimsvoice.app/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">VictimsVoice</a>, istismara ilişkin tüm delillerin ABD hukuk sistemince kabul edilebilecek şekilde toplanması amacıyla mağdurlara bir dizi soru yöneltiyor. Mağdurlar, bu platforma resim ve video yükleyerek tüm gerekli belgeleri tek bir yerde toplayabiliyor. Böylece bu hukuk teknolojisi girişimi, aile içi şiddet mağdurlarının adalete erişimini kolaylaştırıyor.Evet, <a fr-original-style="" href="https://victimsvoice.app/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">VictimsVoice</a>’in hayvanlara yönelik şiddetle hiçbir ilgisi yok. Bu sayıda hayvanlara yönelik şiddete çözüm üretmeye çalışan bir hukuk teknolojisi girişimi ele almayı çok isterdim. Araştırırken kayda değer bir örneğine rastlamadığım bu konuda, belki yakın zamanda ülkemizde ve dünyada güzel gelişmeler ile karşılaşırız! <a fr-original-style="" href="https://victimsvoice.app/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">VictimsVoice</a> ise belki bu konuda bize ilham olur.Bu sayımızda Türkiye’de hayvanların kanundaki yerine değinerek son zamanlarda gündeme gelen hayvan hakları ihlâllerinin üzerinde durduk. Bir sonraki sayımızın konusunu öğrenmek için <a fr-original-style="" href="https://www.instagram.com/legalingofficial/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Instagram</a> sayfamızı takip etmeyi ve yeni sayımızdan anında haberdar olmak için bültenimize abone olmayı unutmayın!26. sayımızda görüşmek üzere!

Güçsüzü güçlüden korumak

Mağdurların Sesi

Yazı:&nbsp;<a fr-original-style="" href="https://twitter.com/s_hablemitoglu?s=11&t=mHy6diEan9BqolSrLJt8fQ" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Prof. Dr. Şengül Hablemitoğlu</a>Dünyadaki demokratik gerilemeyle ilişkili dikkati çeken raporlardan biri, International IDEA'nın (Uluslararası Demokrasi ve Seçim Desteği Enstitüsü) yayımladığı demokratik gerilemeyle bazı ülkelerdeki kadın haklarına karşı hareketlerin palazlanması arasında güçlü bir bağ olduğu vurgulanan <a fr-original-style="" href="https://www.idea.int/gsod/sites/default/files/2021-11/the-global-state-of-democracy-2021_1.pdf" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">The Global State of Democracy 2021</a> raporu.&nbsp;Evet, dünya daha otoriter hâle gelmiştir. Otoriterliğe yönelen ülkeler demokrasiye yönelenlerden daha fazladır. Ayrıca, demokratik olmayan ülkeler daha da otoriterleşmiş, Covid-19 demokratik gerilemeyi daha da derinleştirmiştir. Freedom House, <a fr-original-style="" href="https://freedomhouse.org/article/new-report-global-decline-democracy-has-accelerated" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Dünyada Özgürlük 2021</a> raporunda özgürlük kazanımları ve kayıpları arasındaki farkın açıldığını, dünyada insanların 1/5'inden daha azının şu anda tamamen özgür ülkelerde yaşadıkları belirtiliyor.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Otoriter dalgayla birlikte</h2>Otoriter dalgayla kadınların ve farklı cinsiyet kimliklerinin haklarını, toplumsal cinsiyet eşitliğini parçalamayı amaçlayan küresel toplumsal cinsiyet karşıtı hareket önemli bir zemin kazanmıştır. Toplumsal cinsiyet karşıtı hareketler, tahmin edileceği gibi, tek başına bir faaliyet değildir.&nbsp;Finansmanı sağlayan —bazı kesimler fonlama kavramını kullanmaya bayılıyorlar, fonlanan diyelim— uluslararası ağlara dayanır. Bu küresel hareketlerin tutunduğu ülkelere yakından bakıldığında, otoriter rejimlerle bağlarının olduğu anlaşılır.&nbsp;Ayrıca diktatörler, yaygın ve eski bir strateji olarak korkuyu kullanırlar. Bölmek ve dikkati dağıtmak için yurttaşları arasında ayrımcılık yaratmayı ve ötekileştirmeyi, özellikle mülteciler, azınlıklar, cinsiyet kimlikleri ya da millî-kültürel unsurların kaybı üzerinden ustaca kullanırlar. Bunu geleneksel ataerkil hiyerarşiye dayandırırlar. Aile içindeki erkek baskısı, otoriter devletin güç yapısını taklit ederken muhalifler susturulur ve failler salınır. Toplum bölünür; erkekler kadınlardan, devlet erkeklerden daha güçlüdür.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Dünyada toplumsal cinsiyet eşitliği karşıtı hareketler</h2>Macaristan ve Polonya, geçtiğimiz yıl Mayıs ayında bir AB belgesinden “cinsiyet eşitliği” kavramını çıkardı. Çin'de feminist hareketler susturuldu. Putin'in Rusya'sı ve Nikaragua’da aile içi şiddetle ilgili çok sayıda yasa yumuşatıldı. Türkiye’de Cumhurbaşkanı, kadına yönelik şiddetle mücadele için yasal olarak bağlayıcı bir Avrupa Konseyi anlaşması ve politika belgesi olan İstanbul Sözleşmesi'nden çekildi. Taliban, Afganistan’da kadınların eğitime erişiminde ve kamu görevlerine, çalışma yaşamına katılmalarında 20 yıllık ilerlemeyi yok etti. ABD’de bir eyalette kürtaj yasaklandı.&nbsp;Otokratlar feminizmi ve toplumsal cinsiyet eşitliğini önce demokratik bir cephe yaratmak için kullandılar. Daha sonra otoriterliği yaymaya ve demokrasiyi tırpanlamaya kadınların yaşamından başladılar. Son yıllarda toplumsal cinsiyet eşitliği yasalarının uygulanması yavaşladı ya da uygulanmadı. Ve kadına yönelik şiddet arttı.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Otoriter rejimlerde kadınların siyasi katılımı&nbsp;</h2>Öte yandan, otoriter rejimler, kadınların siyasi katılımını teşvik etmede de istekli gibiler. Şimdilerde dünyada parlamenterlerin yarısından fazlasının kadın olduğu üç ülke var: Küba, Ruanda ve Nikaragua. Ancak "Bu ülkelerde demokrasi var," diyemeyiz. Görüyoruz ki parlamentodaki kadın sayısı demokrasiyi garantilemiyor.&nbsp;Siyasete kadın katılımını artırmak doğru bir yönelim. Ancak siyasi karar almada demokrasi ve cinsiyet eşitliği söz konusu olduğunda yeterli bir hedef değil. Tıpkı Türkiye’de olduğu gibi, otoriter rejimler kendi güçlerini meşrulaştırmak ve korumak için bir strateji olarak başlangıçta bir tür devlet feminizmi olarak toplumsal cinsiyet eşitliğini teşvik ediyorlar.&nbsp;Araştırmalar, otoriter rejimlerin dünyaya demokratikleşmenin ciddi bir şekilde başlatıldığını göstermek için siyaseten kadın haklarını kullandıklarını ortaya koyuyor. Ayrıca güvenilirliklerinin azaldığı dönemlerde kadın haklarını teşvik ederek uluslararası tanınırlığı sağlamaya çalışıyorlar. Yine biliyoruz ki kadınlar toplumsal hareketlere katıldıklarında bu hareketlerin Myanmar, Sudan ve Arjantin örneklerinde olduğu gibi başarılı olma ihtimali daha yüksek.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Bir liderin ağzından: "sürtük"</h2>Dünyada otoriterleşmenin arttığı bir dönemde toplumsal cinsiyet eşitliğinin, kadın ve azınlık haklarının kısıtlanması da yine tesadüf değil. &nbsp;Bu noktada &nbsp;toplumsal cinsiyet eşitliği azaldığında ya da ülkesindeki kadınlara bir lider "sürtük" dediği sırada demokrasi ne durumdadır? Bu sorunun yanıtı, demokratik gerilemedir ve bu tartışma, cinsiyet körü olmamalıdır. Demokratik gerileme eğilimi tersine çevrilmek isteniyorsa demokratik gerilemeyle kadın haklarına karşı çıkan hareketler arasındaki bağlantı kabul edilmelidir.Bunun için son günlerde siyasi partilerin oluşturdukları demokrasi hedefini deklare eden çoklu parti masasına cinsiyet perspektifini dâhil etmek ve kadın hareketini desteklemek öncelikli olmalıdır. Kadın örgütlerini ve kadınların siyasete katılımını partilerin desteklemesi etkili bir yoldur. Kadın politikacılar arasında çok partili bir iş birliği sağlamaya ve sivil toplumla iş birliği yapmaya ihtiyaç vardır. Otoriter rejimler üzerindeki diplomatik baskı kadar, siyasi partilere bu açıdan finansman desteği sağlamanın önemi anlaşılmalıdır.

Aposto Gündem

Daha otoriter bir dünyaya özgürlük ve demokrasi pencerelerinden bir bakış.

"Sürtük" demokrasi

Spektrum

"İnsan hakları kadın haklarıdır; kadın hakları da insan haklarıdır"

Dünden bugüne Türkiye'de kadın hareketleri 

<h2>Zor günlerde artan şiddet</h2>Ege Dikencik<figure class="image"><img src="https://images.aposto.com/images-2020-04-23T20:21:29.718Z.jpeg" alt="bettmann-washingtonpost"><figcaption>Washington Post üzerinden, Bettmann Arşivi, 1968</figcaption></figure> İçinde bulunduğumuz dönem sadece sosyal varlıklar olmamız sebebiyle zor olmasının yanı sıra, dilediğimiz her şeyin haberini alabildiğimiz platformların yansıttığı “öğrenilen şiddet” ile de dikkat çekiyor. Bu konu hakkında yazılanlar bize, kadınlar başta olmak üzere <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://williamsinstitute.law.ucla.edu/publications/ipv-sex-abuse-lgbt-people/">LGBT</a> bireylerin; doğal afet, savaş veya salgın hastalıkların sebep olduğu kriz dönemlerinde cinsiyete bağlı şiddetin mağdurları olduğunu gösteriyor. Dünya Sağlık Örgütü, her üç kadından birinin hayatında şiddete maruz kaldığını ve bunun “en az bildirilen fakat en yaygın insan hakkı ihlali” olduğunun altını <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://www.who.int/news-room/feature-stories/detail/violence-against-women">çiziyor</a>.<ul><li>Dünyada neler oluyor? Birleşmiş Milletler&nbsp;Kadın Birimi Genel Müdür Vekili&nbsp;Anita Bhatia, ABD merkezli TIME dergisine yaptığı <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://time.com/5803887/coronavirus-domestic-violence-victims/">açıklamada</a> “İnsanları virüse karşı korumak için alınan önlemlerin aile içi şiddet mağdurlarını etkileyebileceğini kabul ettiklerini” söyledi. Çin’de şubat ayında polise bildirilen aile içi şiddet vakalarının önceki yıla göre üç kat artması&nbsp;da bunu <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://www.forbes.com/sites/rachelsandler/2020/04/06/domestic-violence-hotline-reports-surge-in-coronavirus-related-calls-as-shelter-in-place-leads-to-isolation-abuse/#76449e7f793a">destekliyor</a>. ABD’de ise aile içi şiddetle ilgili 16 Mart’tan beri 2 bin 345 çağrı alındığı açıklandı. Bu noktada ilgi çekici bir detay da şiddet uygulayan kişilerin mağdurları, virüsten korunmaları için gereken sabun, el dezenfektanı veya sudan mahrum etmekle tehdit etmeleri. Türkiye’ye baktığımızda ise son dönemde yayımlanan iki rapordaki rakamlar, koronavirüsün tespitinden sonraki ilk 15 günde öldürülen 18 kadının 12’sinin evinde şiddet gördüğünü not <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="http://kadincinayetlerinidurduracagiz.net/uploads/file/siddetten_korunma_kilavuzu.pdf">ediyor</a>. Bu noktada şiddetin ortaya çıktığı evden kaçmak da <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://morcati.org.tr/wp-content/uploads/2020/04/Koronaviru%CC%88s-salg%C4%B1n%C4%B1-su%CC%88resince-KYS%CC%A7-rapor.pdf">zorlaşıyor</a>. &nbsp;</li><li>Nasıl önlemler alınmalı? Sığınma evleri için gerekli kaynak temini Covid-19 sebebiyle sağlanamıyor ve bağış kesintilerine sebep oluyor. Yüz yüze danışmanlıkların devam edememesi de mağdurları kimi durumlarda ortada bırakıyor. Fakat ülkelerin aile içi şiddet için kurulan telefon hatları üzerinden sürdürdüğü desteğine ilaveten kadınların ücretli izne çıkartılması tekrar gündeme getiriliyor. Bir yandan sığınma evlerinde koronavirüs için gereken önlemlerin alınması teşvik edilirken diğer yandan işten çıkarmaların sonlanması gerektiği <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://morcati.org.tr/wp-content/uploads/2020/04/Koronaviru%CC%88s-salg%C4%B1n%C4%B1-su%CC%88resince-KYS%CC%A7-rapor.pdf">söyleniyor</a>. Bu esnada süreçle ilgili tam olarak bilemediğimiz ayrıntılar da bulunabilir. Örneğin, sadece mağdurun beyanı değil, üçüncü bir kişinin yetkililere bildirmesi de süreç başlatabiliyor. Bu noktada konuyla ilgili hak ve kanunların bilinmesi de ayrıca önemli. Dolayısıyla <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.6284.pdf">6284 Sayılı Kanun</a> ve <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://rm.coe.int/168046fc89">İstanbul Sözleşmesi</a>’ni okumak gerektiğinin altını çizelim.</li></ul>

• Kadın cinayetleri ve aile içi şiddet Türkiye’nin toplumsal düzeydeki en büyük sorunlarından birisi olarak gündemden düşmüyor. Bu konu hakkında İstanbul Ekonomi Araştırma şirketinin eylül ayı Türkiye Raporu araştırmasında katılımcılara “Sizce Türkiye Cumhuriyeti’nin adalet sistemi kadınları yeterince koruyor mu?” sorusu soruldu. Sonuçlar %74 gibi büyük bir çoğunluğun Türkiye'deki adalet sisteminin kadınları yeterince korumadığını düşündüğünü gösteriyor. Erkek katılımcıların %69’u bu yönde düşünürken aynı oran kadın katılımcılar için %79 olarak karşımıza çıkıyor. Kadın hakları algısı araştırmasının diğer sorularına verilen yanıtlar değerlendirildiğinde ise geçtiğimiz aylarda kadın cinayetlerine karşı verilen tepkinin toplumda bir yankı uyandırdığını söylemek mümkün.<figure class="image"><img src="https://images.aposto.com/images-2020-09-16T13:12:53.698Z.jpeg" alt="Türkiye Raporu"><figcaption>Kaynak: Türkiye Raporu</figcaption></figure>&nbsp;&nbsp; SPONSORLU &nbsp;<ul><li>Bireysel üyelik paketini satın alarak İstanbul Ekonomi Araştırma şirketinin ayda iki kere hazırladığı Türkiye Raporu'nun ayrıntılarına erişmek için <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmNjIxMDg4YzE2Y2JhMDAwOWUzNDM3MiZ1c2VyPTVlNWJlYWEwMDhlZGE3NzU0MjFhZmY4ZiZhdXRob3I9bnVsbCZpc3N1ZT01ZjU3MzJiODc3OGM3ZTAwMDg0YjJlZmYmcHVibGlzaGVyPTVlZDNlY2Q2YzVhODZjY2QxZTI0Y2E0YSZuZXdzbGV0dGVyPTVlZmEwNzZhYTBiMzRmMDAwNzIxNzY0MiZjYW1wYWlnbj01ZjQzYzgzOWFjMmU5OTAwMDc1N2IwNzEmc3Vic2NyaWJlcj01ZTM3Zjg4OWQzN2M4MjIzNjkxNjljMjAmc291cmNlPWVtYWlsJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRmVuZy50dXJraXllcmFwb3J1LmNvbSUyNTJGcHJvZHVjdHMlMjUyRnNwZWt0cnVtdXllbGlr"">bu bağlantıyı</a> kullanabilirsiniz.&nbsp;&nbsp;</li></ul>

aile içi şiddet ile ilgili hikayeler