Unilever'den tarla saldırıları için çay toplayıcılarına ödeme

Unilever, 2007'de seçim sonrası şiddet olayları sırasında hedef alınan Kenya'daki tarlalarından birinde çalışan 77 çay toplayıcısına ödeme yapacak. İşçileri temsil eden İngiltere merkezli hukuk firması Leigh Day, Londra merkezli uluslararası tüketim malları şirketinin yan kuruluşu Unilever Tea Kenya'daki tarlasında silahlı saldırıya uğrayan eski çalışanlarına gönüllü veya karşılıksız ödeme yapmayı kabul ettiğini söyledi. Unilever, bağımsız bir inceleme sonrasında şirketin o dönemde işçilere sunduğu mali desteği kaçıran kişilerin tespit edildiğini söyledi.

• Neler oldu? Aralık 2007'de Kenya'da seçim sahtekârlığı iddiaları nedeniyle çıkan şiddet olaylarında çay tarlasında yedi kişi öldürüldü, 50'den fazla kadına tecavüz edildi. Etnik gruplara yönelik gerçekleştirilen saldırıların ardından tarla geçici olarak kapatıldı. Unilever, yeniden açıldığında işçilere yağmalanan eşyaların yerine para, mobilya, yatak takımı ve kıyafet verdiğini, tıbbi destek ve danışmanlık sunduğunu belirtti. Şirket, geri dönmeyen işçilere işten çıkarma paketleri teklif edildiğini söyledi.
• Neden? İşçiler hak ettikleri tazminatların ödenmediğini ileri sürüyor. Geri dönenler, kişi başı ödemelerin bir aylık maaşlarına eşdeğer olduğunu ve bu miktarın çektikleri acıyla orantılı olmadığını belirtti. Çay tarlası çalışanlarından bazıları travma sonrası stres bozukluğu belirtileri yaşarken eski bir kadın çalışanın tecavüze uğradıktan sonra HIV'e yakalandığı bilgisi paylaşıldı. 2015’te Leigh Day, Unilever'in onları zarar riskinden korumak için yeterli önlemleri almadığını iddia ederek dava açtı fakat dava reddedildi.
• Neden önemli? Unilever ilk günden itibaren şiddet olaylarının sorumluluğunu reddetti; çalışanlar veya ailelerine karşı yükümlülüklerini yerine getirmediği yönündeki iddiaları yalanladı. 2020’de çay toplayıcılarından 218'i Unilever'in kendilerine yeterince yardım etmediği gerekçesiyle uluslararası insan hakları standartlarını ihlal ettiğini iddia ederek BM'ye şikayette bulundu. Şikayet devam ediyor.
• Ne dediler? Mayıs 2023’te BM'nin İnsan Hakları ve İş Dünyası Çalışma Grubu, Unilever'in Genel Müdürü Hein Schumacher'e bir mektup yazarak mağdurların adalete ve etkili bir çözüme erişimlerinin olmamasından derin endişe duyduğunu ifade etti. Eski bir Unilever çalışanı işçilerin 2008'de geri döndüklerinde kendi hâllerine bırakıldıklarını iddia etti. Leigh Day'in avukatı David Roberts, "İşçilerin karşılaştıkları tavrın yanlış olduğunu düşünüyoruz. Unilever'in şikayetlere yanıt verme şekli ele alınması gereken bir adaletsizliktir," dedi. Unilever son ödemeler hakkında yorum yapmayacağını söyledi ve geçen sene 2007'de saldırının yaşandığı tarlayı sattı.