ünsüz ile ilgili hikayeler

“Bu akşam anladım ki, bir insan diğer bir insana bazen hayata bağlandığından çok daha kuvvetli bağlarla sarılabilirmiş. Gene bu akşam anladım ki, onu kaybettikten sonra, ben dünyada ancak kof bir ceviz tanesi gibi yuvarlanıp sürüklenebilirim” -Sabahattin Ali Akşam kelimesi ne kadar da Türkçe bir sözcük gibi duyuluyor, değil mi? Ancak başındaki “ak” kısmı sizi yanıltmasın, gerçek kökeni daha zıt olamazdı. Genellikle akşam kelimesinin Türkçeye...Devamını Oku

17 Oca 2023

Türkçe mahluk , Arapça maχlūḳ مخلوق kelimesinden alınmıştır (buradaki /χ/ harfi ile temsil edilen ses, ötümsüz küçükdilsil sürtünmeli ünsüzdür, küçükdil bölgesinden çıkarılan bir /h/ olarak düşünebilirsiniz). Arapça maχlūḳ مخلوق kelimesinin kökenine bakarsak ... artık bu yazının gidişatından anlamışsınızdır. Kökü Arapça χalaḳa خَلَقَ “yarattı” fiilidir . Edilgen çekimi olarak mahluk da “yaratılmış” anlamına bürünür. Arapça χalaḳa خَ...Devamını Oku

25 Eki 2022

Benzer bir ek, fiillerde özne, eylem veya durum isimleri türetmeye yarayan +gın/+gin ekidir. Yanma olayı yangın, durma halinde durgun, olmuş kişi olgun gibi. Burada gez- kökünün değişimine de göz atmakta fayda var. Eski Türkçede ilk sessiz harfi sert ünsüz olarak karşımıza kez- biçiminde çıkar. Tuncer, Nişanyan, kez- kökünün Eski Türkçe ve Orta Türkçede “dönmek, dolaşmak” anlamlarına işaret ederler . Gezmek fiilinin sert ünsüzlü kez- hali, ba...Devamını Oku

03 Haz 2022

Toki Pona , Kanadalı dilbilimci Sonja Lang tarafından 2001’den beri geliştirilen bir kurgudildir . 2014’te kitabının yayınlanmasıyla bütünlüklü bir kurgudildir. Toki Ponanın felsefesi, minimalizmden çıkmıştır. Karışık dil kuralları ve çekimler yerine basit kelimeler ve pozitif anlamlar barındırmayı amaçlar. Dilin adı olan Toki Pona da bu dilde “İyi Konuş / İyi Dil / Olumlu Dil” demektir. Sadece j, k, l, m, n, p, s, t, w ünsüzlerinden ve a, e, i, o, u ünl...Devamını Oku

05 Nis 2022

Kelime Köşesi ; kelimelerin köklerini, tarihlerini ve anlamlarını keşfetmek için bir yolculuğa çıkıyor. İstanbul Bu köşemizde İstanbul ’un modern adının kaynağını inceleyeceğiz. Konstantinopolis / Konstantiniyye isimlerinin, şehri “kuran” ve başkent yapan Roma İmparatoru Konstantin ’den geldiği açıktır, “poli(s)” Yunancada “şehir(i)” anlamındaki ektir. Öncelikle en az muhtemel olan açıklamadan bahsedelim. Evliya Çelebi’nin seyahatnâmesinde geçen, ve bazı Os...Devamını Oku

02 Nis 2022

Öncelikle en az muhtemel olan açıklamadan bahsedelim. Evliya Çelebi’nin seyahatnâmesinde geçen, ve bazı Osmanlı sikkelerinde de kullanılan “ İslambol ” ifadesi gerçekçiliğe en uzak açıklamadır. Hatta Çelebi’ninki bir edebi espri de olabilir . Birçok görebileceğiniz kaynak bu kadarıyla yetinirdi, ancak burada bu açıklamanın neden mümkün olmadığını belirtmek istedik. Önemli olan, harflerin ve seslerinin nasıl İstanbul ’a dönüştüğünü açıklamaktır. İslambol ’daki /l/ sesin...Devamını Oku

29 Mar 2022