Berrak zihinler için yalın, zengin, bağımsız bir Türkçe dijital medya üyeliği.
Ücretsiz Kaydol →
Osmanlı Türkçesi ile ilgili hikayeler
Osmanlı Türkçesinde haydud/haydut ( حیدود ) kelimesi, 15-16. yüzyıllardan beri kullanılmaktadır. Türkçe haydut sözcüğünün çağdaş anlamının arkasında Macarca hajdúk vardır. Zaicz Gábor, kendi Macarca etimolojik sözlüğünde hajdúk kelimesinin, “sürücü, sığır çobanı” anlamına gelen Macarca hajtó sözcüğünden türetildiğini iddia eder. (Not: Macarcada ⟨j⟩ harfi ile yazılan ses Türkçede ⟨y⟩ harfi ile yazılan sese denk gelir.) Ancak TDK dahil diğe...Devamını Oku
14 Mar 2023
Türkçe şey kelimesi Osmanlı Türkçesinde شی şeklinde yazılırdı ve Arapça şayˀ ( شَيْء ) kelimesinden geçmiştir . Arapça şayˀ ( شَيْء ) kelimesi de “bir nesne” anlamına gelse de kökeni, Arapça “istedi, diledi” anlamlarına gelen şāˀa ( شاء ) fiiline dayanır . “İstemek, dilemek” fiillerinden “istenilen nesne, arzulanan nesne” anlamına geçiş sıradışı değildir. Latince desiderare “istemek, dilemek, beklemek, ummak” fiilinden türeme ...Devamını Oku
24 Oca 2023
Önce cana yakın dost ile başlayalım. Osmanlı Türkçesinde دوست şeklinde yazılan dost kelimesi Farsçadan geçmiştir . Farsça dost / dūst ( دوست ) kelimesi Türkçeyle aynı şekilde “arkadaş” anlamına gelir, bir Çince ağzı dahil bir sürü dile de geçmiştir. Türkçe dışında örnek olarak Azerbaycanca dost , Hintçe dost ( दोस्त ) , Kazakça ve Kırgızca dos (дос) , Kürtçe dost , Ürdüce dost ( دوست) , Uygurca dost ( دوست) kelimelerini...Devamını Oku
10 Oca 2023
Dostumuz ve düşmanımız aynı yerden gelir diyebilir miyiz? Şayet dost ve düşman kelimeleri aynı dilden gelmiştir. Osmanlı Türkçesinde دشمن kelimesi hem düşman hem de düşmen olarak okunurmuş. Kökeni Farsça duşman ( دشمن ) da “hasım” anlamındadır, Eski Türkçe karşılığı yağı / yagı sözcüğüdür. Eski Farsça ( Avestaca ) biçimi duşmanah- şeklindedir . İngilizce kökenli distopi gibi bir kelimeden bilebilirsiniz, Eski Farsça duşmanah...Devamını Oku
10 Oca 2023
Görünen o ki kral(içe) unvanı 16. yüzyıldan beri Türkçede bulunmaktadır. Sadece yabancı hükümdarlar için kullanıldığının altını çizelim. Hiçbir zaman Osmanlı padişahlarının veya daha eski Türk hükümdarlarının unvanları arasında kral(içe) yer almamıştır. Sondaki +içe ekine bir aşinalığımız vardır, imparator içe , tanr ıça , çar içe , ve kraliçe gibi. Bu son ek, kraliçe kelimesinin kendisi gibi, bir Güney Slav dilinden geçmiştir Türkçeye . Bu Güney Slav dilinin ...Devamını Oku
15 Kas 2022
Bergamot , limona benzer ancak şişman, yeşil/sarı bir turunçgildir. Meyvenin en iyi sıcak bölgelerde, yani Akdeniz ve benzer iklimlerde yetişmektedir. İtalya’da Calabria bölgesinin en büyük şehri Reggio (çizmenin en parmakucu noktasında), Türkiye’de Antalya, Hatay, Mersin, Adana gibi sıcak iller, Arjantin, ve Batı Hindistan, bergamotun üretildiği yerlere örnektir. Kelimenin Türkçeye nasıl geçtiğine bakıldığında, birincil kaynak olarak Fransızca bergamote gösteri...Devamını Oku
01 Mar 2022
Esrar: Arapça “sır” kelimesinin çoğulu, gizler anlam ına geliyor. Ayrıca hint kenevirinden çıkarılan uyarıcı, sarhoş edici veya uyuşturucu etkileri olan bir madde anlamında da kullanılıyor. Bir ihtimal Osmanlı’da IV. Murat dönemi (1623 – 1640) afyonun yasaklanması sonucu, halk arasında “esrar” kelimesinin kullanımına başlandı. “Esrar”ın “keyif verici madde” anlamına, en erken Fransız dilbilimci François de Mesgnien Meninski’nin Osmanlı Türkçesi söz varlığı ile dilbilgisi...Devamını Oku
16 Kas 2021
Meşher yeniden açılıyor: Alexis Gritchenko – İstanbul Yılları Beyoğlu İstiklal Caddesi’ndeki sergi mekânı Meşher, gerekli sağlık tedbirleri alınarak, 1 Eylül itibariyle kapılarını yeniden ziyarete açtı. Meşher’in ikinci sergisi “ Alexis Gritchenko – İstanbul Yılları ” Ukraynalı sanatçının 1919-1921 yılları arasında yaşadığı İstanbul’u konu alan eserlerini izleyiciyle yeniden buluşturuyor. Meşher, ressamın İstanbul’u ziyaretinin 100. yılında hazırladığı sergiyle...Devamını Oku
10 Mar 2021