Aposto Kitap

Edebiyat sayesinde nefes alanlar ve başkalarının hayal gücüne tahammül edemeyenler. Son zamanlarda edebiyata dair bu iki yaklaşım birbiriyle yarışırken, sorun edebiyatın sıradanlaşmasında mı, siparişle yazılan kitaplarda mı, yoksa yapay zekanın yükselişinde mi?

Başkalarının hayal gücü: Edebiyat giderek sıradanlaşıyor mu?

Mutluluk, felsefi düzlemde Sokrates’e kadar uzanan bir konsept. Herkesin ulaşmaya çabaladığı bir hedef olduğu hususunda kuşkuya hiç yer yok. Kimileri için insanlığın başlıca arayışı, kimileri için de kesintisiz biçimde deneyimlenmesi imkânsız bir duygu durumu. Bütünüyle politik bir kavram olarak değerlendirenler de var, kişisel bir deneyimden ibaret görenler de. Ancak moderniteden sonra kolektif mutluluk imkânının soruşturulduğu büyük çaplı denemeleri çoktan terk ettik gibi görünüyor.&nbsp;Mark Fisher’ın deyişiyle büyük bir “zihinsel sağlık vebasının” yaşandığı bir çağda, mutluluk giderek takıntılı bir kişisel kurtuluş serüveninin bir parçası hâline gelmiş durumda. Kişisel gelişim endüstrisinin devasa büyüme oranları bu takıntının boyutlarını açıkça gösteriyor.Yalıtılmış bir mutluluk anlayışı Kolektif mutluluk anlayışı yerini atomize edilmiş bireylerin beyhude mücadelesine bıraktığından beri mutluluğun yaygın algılanma biçimi de bazı dönüşümler geçirdi. Yazar William Davies’in de Mutluluk Endüstrisi kitabında <a fr-original-style="" href="https://www.selyayincilik.com/kitap/mutluluk-endustrisi-1478" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">belirttiği gibi</a> artık bir “mutluluk endüstrisinin” ortaya çıktığını söyleyebiliriz. Bu endüstrinin insanlığa sunduğu mutluluk anlayışında maddi koşullardan bağımsız “içsel bir yolculuk” öne çıkıyor, hatta kutsanıyor. Bu devasa endüstri, kişilere yapması ve hissetmesi gerekenleri paketlenmiş hâlde sunup hızlı bir sonuca ulaşabilecekleri seçenekler sunuyor.Kişisel gelişim endüstrisi 2022’de 13 milyar dolarlık bir büyüme gerçekleştirdi. Bu tutarın 2030’a kadar yaklaşık 10 kat daha büyümesi <a fr-original-style="" href="https://brandminds.com/the-self-improvement-industry-is-estimated-to-grow-to-13-2-billion-by-2022/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">bekleniyor</a>. Yaşam koçluğu, <a fr-original-style="" href="https://vesaire.org/neoliberalizm-son-tuzagi-mindfulness/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">wellness</a> ve <a fr-original-style="" href="https://vesaire.org/neoliberalizm-son-tuzagi-mindfulness/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">mindfulness</a> gibi seçenekler mutluluk fikrini bütünüyle kişisel kurtuluş hikâyesine dönüştürmüş durumda. Mutsuzluk ya da kaygı gibi fazlasıyla olağan duygular artık neredeyse bir günah gibi görülmeye başladı. Nitekim yurtdışındaki şirketlerde üretkenliği artırması açısından <a fr-original-style="" href="https://www.nytimes.com/2022/05/16/business/worker-happiness-management.html" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">mutluluk yöneticisi</a> gibi pozisyonların varlığı da bu sürecin çıktılarından sayılabilir.Suçluluk hissi Mutluluğun bireysel sorumluluklar üzerinden değerlendirilmesi onu ahlaki bir seçime indirgiyor, bu algılama biçimi de olumsuz hislerin suçlulukla ilişkilenmesine neden olabiliyor. Depresyon ve anksiyetenin giderek yaygınlaştığı bir kültürel ortamda bu çerçevenin beraberinde getirdiği bazı riskler söz konusu. Bireyin içinde bulunduğu daimi suçluluk hâli mutluluğu takıntı hâline getiren ve herkesi diken üstünde yaşamaya sevk eden umutsuz bir çabayı beraberinde getiriyor. Bu noktada, neden depresyon ya da anksiyetenin <a fr-original-style="" href="https://vesaire.org/umutsuz-bir-saglikli-yasam-takintisi-wellness/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">bu kadar insanı ele geçirdiği</a> sorusunu sormak yerine, maddi koşuları göz ardı eden ve kişinin kendini suçlamasıyla devam eden yeni bir perspektif ortaya çıkıyor.Mutluluk takıntısı Kişisel mutluluğa dair “fetiş” sayılabilecek takıntı, bir noktadan sonra kötü hissetmenin günah sayılabileceği bir duygu durumuna evrilebiliyor. Hâl böyle olunca belki de politik, maddi ve toplumsal pratiklerin sonucu olan duygusal reaksiyonlar kişinin kendini yetersiz hissetmesiyle, çarpık bir algılama biçiminin hakimiyetiyle sonuçlanabiliyor. Kötü hissetmeyi, bazen surat asmayı, hatta en geniş hâliyle mutsuz olmayı “başarısızlık” gibi tanımsız kriterlerle değerlendirmemek gerekiyor. Ayrıca sürekli iyi hissetmemiz gerektiği yönündeki ahir zaman buyruklarının gerçekdışılığını da fark etmek gerekiyor.&nbsp;Ruth Whippman, <a fr-original-style="" href="https://www.vox.com/first-person/2016/10/4/13093380/happiness-america-ruth-whippman" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Vox’ta yazdığı makalede</a> Amerikan tarzı mutluluk takıntısının giderek artan mental rahatsızlıkla ilgili olabileceğini söylüyor. Whippman, Berkeley Üniversitesi’nde yapılan bir araştırmada, mutluluğa daha fazla değer atfeden katılımcıların ironik biçimde daha az mutlu olduklarını, hatta depresyon belirtilerini gösterme olasılıklarının arttığından bahsediyor.Yine aynı araştırmacılar tarafından yapılan bir başka çalışmada da bir gruba önce mutluluğun önemi hakkında bir makale okutuluyor, daha sonra “mutlu” bir film izletiliyor. Bir başka gruba herhangi bir makale okutmadan sadece filmi izlemeleri söyleniyor. Sonraki süreçte katılımcılar duygularını aktarırken makaleyi okumayan grubun, okuyanlardan daha mutlu bakışa sahip oldukları görülüyor.&nbsp;Mutluluğu bir zorunluluk olarak değerlendirmenin getirdiği baskıcı ruh hâli, tam tersi duygusal reaksiyonlar göstermeye neden olabiliyor. İnsanın fazla değer atfettiği şeyler karşısında daha kırılgan hâle gelebilecek bir varlık olduğunu unutmamak gerekiyor. Mutluluğu hayatın içindeki deneyimlerden ayrı, her koşuldan yalıtılmış bir nihai hedef olarak değerlendirmenin sakıncalarını unutmamalıyız.Haz arayışının ötesinde William Davies’in Mutluluk Endüstrisi kitabında bahsettiği gibi, mutluluk endüstrisinin unuttuğu şey mutluluğun toplumsal süreçlerden ve ilişkilerden ayrıştırılamaz bir konsept olması. Maddi ve sosyal pratiklerden azade, kendini gerçekleştirme ve nihai zevki bulma gibi bir deneyimin illüzyondan ibaret olduğunu kendimize hatırlatmamız gerekiyor. Bu düzlemde, Aristoteles’in mutluluğu haz arayışından ayrı bir şey olarak düşündüğünü <a fr-original-style="" href="https://www.ayrintiyayinlari.com.tr/kitap/hayatin-anlami/484" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">belirtmek gerek</a>. Haz arayışı çeşitli zamanlarda kişisel bir tatmin hissiyle gerçekleşse de, mutluluk yalnız ve izole bir biçimde gerçekleştirilemez.&nbsp;Mutluluğun bir dayatma hâline geldiği bir dünyanın sıkıcılığı bir tarafa, kendi biricikliğimize sıkışıp kalmaktan fazlasına ihtiyacımız var. Kendimize ve çevremize dair sahici fikirler edinmek için öncelikle kolektif kaygıların kaynaklarını daha iyi anlama seçeneğine de başvurabiliriz. Bunun için de öncelikle kendimizi suçlamaktan vazgeçmemiz gerekiyor.&nbsp;Mutluluğu hayatımızın merkezine yerleştirmeyi bir zorunluluğa dönüştüren anlayış, aynı zamanda bizi başkalarına karşı köreltebilir ve yakınlarımız için kaygılanamaz hâle getirebilir. Dahası, kendi kaygılarımızın kaynaklarına bakışımızı çarpıtıp, çözümlenmesi çok daha zahmetli mental sorunlara yol açabilir.

Angst

Mutluluğun bireysel sorumluluklar üzerinden değerlendirilmesi onu ahlaki bir seçime indirgiyor, bu algılama biçimi de olumsuz hislerin suçlulukla ilişkilenmesine neden olabiliyor.

Mutlu olmak zorunda mıyız?

Eudaimonia ile nitelendirilen geleneksel mutluluk felsefesini kendi düşündüklerimle harmanlayarak bir kaç parçada aktaracağım. Bunlardan biri diğerine üstün veya tercih edilebilir değil. Mutluluk derken iki nokta üst üste formül şeklinde bir tanım geliştirilebileceğine inanmıyorum. Bir dizi eylemin birlikte sürdürülmesi halinde sağlanan zihinsel bir durum olduğunu düşünüyorum.Adım adım ilerleyelim.Kişinin neyin elinde olup neyin elinde olmadığının ayırdına varmasıyla edinilen farkındalık.&nbsp;Doğada durumların nasıl işlediği, bizim "yaşam" olarak adlandırdığımız şeyin kaç farklı etmen aracılığıyla daimi olarak sürekli belirleniyor olduğunu hatırlamak gerek. Fiziksel, kimyasal, biyolojik belirlenimlerden; tarihsel, toplumsal, kültürel koşullara türlü belirlenim altındayız. (Maddi koşulları yadsımıyormuşum yani.) Bir şeyler benim elimde değil. Elimde olmayan şeyler üzerine üzüntü, öfke ve kaygılanmayı seçiyor ve sürdürüyor olmamın hiçbir olumlu, yaratıcı sonucu yok. "Keşke başka bir ailede doğsaydım..."&nbsp;"Covid olmasaydı ekonomik kriz yaşamasaydık...", "İngiltere'de doğup büyüyen bir genç ile benim sahip olduğum koşullar aynı değil!" değil, doğru. Hiçbirini sen seçmedin. Hayatlarımızı yaratan koşulların büyük ölçekte etkili, kökensel olanları üzerindeki etkimiz çok az.&nbsp;Bu ifadeleri pasifleşerek, mevcut neyse onunla yetinelim diye kurmuyorum. Gerçekçi bir kavrayışla insanın doğası nedir, nasıl belirlenir, yaşam nasıl bir şeydir hatırlayalım diye yazıyorum. Hatırlayalım ki sarfettiğimiz efor keşke şikayetleri yerine kontrolümüzde olan şeyleri değiştirme çabasına gitsin. Enerji sınırlı bir kaynak, dikkat nereye gidiyorsa malum enerji de oraya gidiyor.O halde adım iki...Koşulları&nbsp;yadsı ya da yadsıma bütün fikirlerinin gerçekliğin kendisinden ne olduğundan bağımsız olarak (belki de kendisinde zaten hiçbir şey değildir) senin yorumun olduğunu kavramak.&nbsp;Dünya kendisinde iyi veya kötü de değil. Şeyler hakkındaki fikirlerimiz yukarıda bahsettiğim milyonlarca etmenin bir araya gelerek oluşturduğu benim "fikirlerim". (Hatta benim fikirlerim, salt benim fikirlerim bile değil; öznellik de özne dışında kuruluyor. Ama odak nokta bunların bizim "kanılarımız" olduğu.) Friedrich Nietzsche&nbsp;de"Olgular yoktur, yalnızca yorumlar vardır." derken böylesi bir kavrayış ile hareket eder.&nbsp;Öznelliğimiz indirgeyebileceğimiz, göz ardı edebileceğimiz bir şey değil. Hadi bugün ben olmaktan çıkarak zihinimi bir kavanoza kapatayım, bir de dünyayı öyle anlamaya çalışayım cümlesi ne kadar saçma ve çelişik değil mi? Buna epistemolojik bir yaklaşımda ilkece imkansız denir. Özetle fazla lafa gerek olmadan, mümkün değil. Haliyle yaşama dair matematiksel hesap yapar gibi edindiğimiz nesnel bir yaklaşımımız yok. Öznelerin yaşamından özneleri soyutladığımızda elde ne kalır? O halde gördüğüm dünya benim tasarımımdan (Schopenhauer'a selam olsun); anlamlandırdığım dünya ise benim yorumumdan başka bir şey değil.Çok mu felsefi laf salatası, bilimsel kanıta mı ihtiyaç var? Henüz 1864-1944 yıllarında, Alman biyolog Jakob Johann Freiherr von Uexküll&nbsp;hayvanlar üzerine çalışmalar yaparken bir tavşanın dünyası ile bir insanın dünyasının birbirinden farklı olduğunu kaydetti. Nasıl yani?&nbsp;Dünya bir ve tek bir şey değil mi? Muhtemelen öyle. Burada kastedilen "fenomenal dünya". Canlılar kendi ilgi ve kaygıları bağlamında kendi ilişkisel ağlarını yani kendi dünyalarını yaratırlar. (Bu ilgi ve kaygıların evrimsel gelişimi elbette yadsınmıyor, evrimin gerçeklik algımızdaki şekillendirici rolü üzerine iyi bir çalışma Donald Hoffman'a ait, özeti izlemek için <a fr-original-style="" href="https://www.ted.com/talks/donald_hoffman_do_we_see_reality_as_it_is?language=tr" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">buraya tıkla</a>) Bir karıncanın dünya ile ilişkilenme biçimi ile seninki bir mi? Her canlı kendi varolma tarzında kendi fenomenal dünyasını yaratıyor.Daha da önemlisi, canlılar kendi algısal yetileri bağlamında dünyaya dair enformasyon alırlar. Bir köpeğin, yarasanın ve insanın baktığında gördüğü şey aynı mı? Diyelim ki bir yarasanın dünyayı nasıl gördüğünü görebileceğimiz bir filtre gözlüğümüz olsun, o gözlüğü takarak dünyaya baktığımda gördüğüm şey bir bir yarasanın gözlerinden bir insanın dünyayı nasıl gördüğü olacak hala. Kendim olmaktan çıkarak yarasanın dünyayı nasıl gördüğünü yarasa olarak bilemeyeceğime göre ne olacak?&nbsp;Özetle algılar göreli, algılara bağlı olarak ideler göreli, fenomenal dünyamı kuran tüm kültürel yargılar göreli. Gerçek acı veya kötü değil; yargılarımız olmaksızın gerçekte ne olduğuna dair bir fikrimiz (haliyle) yok. Gerçeğin acı veya kötü olması sadece senin gerçeği alımlayış (biyolojik) ve yorumlayış (kültürel, psikolojik) biçimine bağlı olarak yaptığın bir yorum."Bunun farkında varmak önemli ama hala öyleyse bile bunun ne anlamı var sonuçta kendi algı ve yorum dünyamda yaşıyor ve çile çekiyorum!" denilebilir. Karıncanın korona adlı virüse dair bir yargısı olmaması ya da Afrika'da yaşayan çok eşli anaerkil bir kabile için bizim sorunsallaştırdığımız şekilde otoriter baba travmasının olmaması benim mevcut gerçekliğimdeki sorunların etkisini azaltıyor mu? Bu perspektiften bakarsak azaltmaz ama anlam denilen şeyin alımlanana dair bir yorum olduğu gerçeği, yorumların yeri geldiğinde az ya da çok değiştirilebilme imkanı olduğunu gösteriyor.Bu da eylem meselesine geri getiriyor.&nbsp;Peki neyi seçebiliyorum? Ebevenylerimle yaşayıp yaşamayacağımı, onların benim hakkımdaki fikirlerinin benim fikirlerime olan etkisini, nerede yaşayacağımı ve en önemlisi içine doğduğum mevcut koşulları kendi etkim bağlamında kısmen dönüştürmeyi seçebiliyorum. Dönüştürmekte olduğum canlı yaşamın kendisinin geri dönüp beni ne şekilde dönüştüreceğini ise yine seçimlerim bağlamında kestiremiyorum, milyonlarca değişken yaşamın hesaplanmasına direniyor. Bütün parçayı belirlediği gibi, parça da bütünün akışını etkiliyor. Hatta parça ve bütün arasında sınırlar hiç olmadı diyorum. Ve geri dönüyorum, gücüm dahilinde olana odaklanmayı seçiyorum. Aksi takdirde sürdürülen şikayetçi kötümser tavrın zaten kimse için hiçbir değer yaratmadığına inanıyorum. Nitekim ister bireysel ister toplumsal politik sorunlara dair değişimi amaçlayan bir tavrın esasen bu değişimin yaşanabileceğine dair umuta ve bu değişimin yaşanması vesilesiyle olanaklı mutluluğa inanması gerekir. Bu fikri Immanuel Kant&nbsp;da paylaşıyordu, bu yüzden "umut" kavramından çokça söz ederek kendi değerlerine uygun olarak mümkün iyi bir toplumsal ideal kurguladı. Eğer şikayetçi-kötümser-mutluluğu olumsuzlayan bir yapısı olsaydı ortaya "bir ideal" koymak için ömrü boyunca çabalamazdı. Böylesi bir çaba içerisinde olmayan filozofların sayısı bir elin parmaklarını geçmez. Elbette nicelik - nitelik ayrımına gidilebilir ama ben Arthur Schopenhauer gibi filozofların yanıldıklarını düşünüyorum. Varlığın bizi mutsuz etmek için varolmuş olması düşüncesi benim için sadece Schopenhauer'ın psikolojik durumuna dair bir şeyler söylüyor.Peki neyi nasıl seçiyorum? Bu da diğer bir adım.Kendi doğana uygun bir biçimde kendi tayin ettiğin amaçlarını gerçekleştirmeye doğru gösterdiğin daimi çabanın yarattığı bir yan etki mutluluk.&nbsp;Mutluluğa ulaşmak diye bir şey olmadığı gibi, şu an mutluyum, dün değildim, belki yarın olurum ama öbür gün yine olmayabilirim türünden bir görünüp bir yok olan duygu durumlarından söz etmiyorum. Hatta benim Antik Yunan felsefesinden esinlenerek kavramsallaştırdığım mutluluk tanımı bir duygu bile olmayabilir, daha ziyade farkındalıkla eylemek, bu eylemlerin sürekliliğinde kendini iyiden iyiye yer eden bir kavrayış biçimi.&nbsp;"Dilara mutluluk derken ne kastediyorsun, benim için açık değil!" diyorsan aslında çok basit; yaşamı gerçekte olduğu haliyle kavrayarak belirlenimlere rağmen tayin ettiğin amaçlar odağında eylemde bulunmanın sürekliliği diyorum.1)&nbsp;Canlı ve maddi bir varoluşta işler nasıl yürüyor?&nbsp;2) Belirlenimler neler?&nbsp;3) Bunlara rağmen ve bunlarla birlikte, yaşama katılma tarzları arasından benim doğama en uygun olanı ne?&nbsp;4)&nbsp;Tekil bireysel varoluş, varlık tarzımız açısından mümkün olmadığından doğama uygun olanın kolektif varlığımıza katkısı ne?&nbsp;5)&nbsp;Bu bilince erişmenin anlamı ne?&nbsp;Anlamı pratikte kendini göstermesi gerektiği; bilmek değil, eylemek. Aristoteles'in dediği gibi, bilginin amacı bilginin kendisi bile değil; bilerek eylemek. Ya da Stoacıların dediği gibi "Felsefe bize nasıl davranacağımızı öğretmeli, nasıl konuşacağımızı değil!"6)&nbsp;Varoluşun zamansal tarzı düşünüldüğünde bu tek "bir" eylem değil; süreklilik olmalı. Alışkanlık haline getirerek huy edindiğimiz bilinçli bir tavır gerekli.&nbsp;O halde mutluluk arada hissettiğin bir keyif, bir şeyi yapmaktan aldığın haz, hedeflediğin, arayıp bulduğun, durup dururken artık mutlu olmayı seçiyorum türünden bir ifade ile sahip olduğun bir "şey" değil; &nbsp;varoluşunun her bir anına sinen, yukarıdaki 6 maddenin farkındalığıyla bilgece yaşama çabanla yaklaştığın zihinsel durum oluyor.&nbsp;-diye düşünüyorum.2022 Nisan ayındaki Dilara böyle düşünüyor. Değişirse güncellerim. Bunları üzerine birlikte düşünelim, tartışalım diye paylaşıyorum. Amaç ne demiştik, mutluluk. &nbsp;O halde her tür katkıya kapım pencerem sonuna dek açık.&nbsp;Başka bir yazıda görüşürüz, merakla kal!

Dilozof

Mutluluk Üzerine düşünümler

O halde şu lanet olası mutluluk da neyin nesi?

Son <a fr-original-style="" href="https://greatergood.berkeley.edu/podcasts/item/are_your_expectations_too_high?utm_source=Greater+Good+Science+Center&utm_campaign=ec059978f5-EMAIL_CAMPAIGN_GG_Newsletter_March_17_2022&utm_medium=email&utm_term=0_5ae73e326e-ec059978f5-75117424" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">çalışmamız</a> mutluluk üzerine. Mutluluğun bilimine bakacağız beraber. Referans aldığımız çalışmaya göre hayata dair günlük beklentilerimizi düşürmek dopamin düzeyimizi arttırıyor ve böylece de iyilik halimiz gelişiyor.Yapılan araştırmalar mutluluk düzeyimizin hayatta ne kadar iyi durumda olduğumuza bağlı olmadığını gösteriyor: tahmin ettiğimizden daha iyi durumda olmak bizi mutlu eden şey. Dolayısıyla beklentilerimiz düşük olduğunda daha mutlu oluyoruz.<img src="https://images.aposto.com/2022/2/0/1647783776699.png" style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.43" width="550" fr-original-style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Görse: Deposit PhotosAncak beklentilerimizin çok düşük olmasının da motivasyon açısından olumsuz etkileri var: kendimizi zorlayacak hedefler belirlemek beklentiyle beraber motivasyonu da arttırıyor.&nbsp;Uzmanlarımızın önerisi denge: günlük yaşamda beklentileri düşük tutmak ama hayat motivasyonumuzu kıracak kadar değil. Bir diğer öneri ise mutluluğun bir hedef olmadığını hatırlamak. Mutluluk bizim beklentilerimiz ve değerlerimizle şekilleniyor. Anlayacağınız mutluluk düzeyimizden memnun değilsek bakacağımız yer belli.

Jurnal

<h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;" type="newsletter">Frank Zappa’dan ilhamla <a fr-original-style="" href="https://apos.to/n/zappa-zamanlar" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Zappa Zamanlar</a>, doğadan yemeğe, edebiyattan ekonomiye okuma ve dinleme notlarını e-posta kutunuza getiriyor.</h3><hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Mutlu olmak zorunda mıyız?Bugünkü yazımızın konusu:&nbsp;mutluluk.&nbsp;Tesadüf, biz bu bülten üzerine çalışırken geçtiğimiz hafta perşembe günü Türkiye İstatistik Kurumu (TUİK) 2003'ten beri düzenli olarak gerçekleştirdiği Yaşam Memnuniyeti Araştırması’nın 2021&nbsp;<a fr-original-style="" href="https://link.aposto.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0by5jb20vY2xpY2s/c291cmNlPXdlYiZwdWJsaXNoZXI9NWZmMWI0MDY4ZjEzY2UwMDA2N2Y1Y2RlJm5ld3NsZXR0ZXI9NWZmMWI0ZDg4ZjEzY2UwMDA2N2Y1ZTAyJmlzc3VlPTYyMTFjZTNkZDgwNjk2MDAwODQ3MzBiOCZzdWJzY3JpYmVyPXVuZGVmaW5lZCZzdG9yeT02MjExY2VkZTVlZTQ1MDAwMDdkYzcwMmUmYXV0aG9yPW51bGwmdXJsPWh0dHBzJTI1M0ElMjUyRiUyNTJGZGF0YS50dWlrLmdvdi50ciUyNTJGQnVsdGVuJTI1MkZJbmRleCUyNTNGcCUyNTNEWWFzYW0tTWVtbnVuaXlldGktQXJhc3Rpcm1hc2ktMjAyMS00NTgzMg==" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">sonuçlarını</a> yayımladı.&nbsp;Hürriyet, haberi&nbsp;"Mutluluk oranı arttı"&nbsp;başlığıyla verdi,&nbsp;Cumhuriyet ise&nbsp;"Mutlu olanların oranı %50'nin altında kaldı" başlığını tercih etti.Biz bu yazıda Türkiye'de yaşam memnuniyeti ve mutluluk ölçümlerinin yorumlanmasına dair tartışmaya girmeyeceğiz. Derdimiz, esas itibarıyla meselenin özüyle.&nbsp;Yani mutluluğu ölçme fikri ve genel olarak mutluluğun popüler bir araştırma alanı hâline gelmesiyle...Son yıllarda mutluluk üzerine popüler yayınlar epeyce arttı. Daha çok okuma araçlarının, hediyeliklerin, oyunların ve daha bir sürü ıvır zıvırın satıldığı zincir kitapçıların bireysel gelişmeye ayrılmış raflarında size nasıl mutlu olacağınız konusunda ipuçları veren kitaplara bolca rastlayabilirsiniz.&nbsp;Giderek zorlaşıp sıkışan hayatlarımızda bu kitapların artması anlaşılır. Kıt olanı pazara çıkarmaya dayalı, orijinalini değil de sahtesini, içi boş olanı, plastikleştirerek satmaya çalışan bir dünyadayız ne de olsa. Daha önce Zappa Zamanlar’da bu konuda bir&nbsp;<a fr-original-style="" href="https://link.aposto.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0by5jb20vY2xpY2s/c291cmNlPXdlYiZwdWJsaXNoZXI9NWZmMWI0MDY4ZjEzY2UwMDA2N2Y1Y2RlJm5ld3NsZXR0ZXI9NWZmMWI0ZDg4ZjEzY2UwMDA2N2Y1ZTAyJmlzc3VlPTYyMTFjZTNkZDgwNjk2MDAwODQ3MzBiOCZzdWJzY3JpYmVyPXVuZGVmaW5lZCZzdG9yeT02MjExY2VkZTVlZTQ1MDAwMDdkYzcwMmUmYXV0aG9yPW51bGwmdXJsPWh0dHBzJTI1M0ElMjUyRiUyNTJGYXBvcy50byUyNTJGaSUyNTJGb3J0YS1zaW5pZi1vbG1hbmluLWRheWFuaWxtYXotaGFmaWZsaWdp" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">yazı</a>yayınlanmıştı, hemen hatırlatalım:<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(220, 142, 129); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="margin: 0px 0px 1em; border-left: 2px solid rgb(94, 53, 177); box-sizing: border-box;">"Mutluluk artık sadece kişisel bir mesele olmaktan çıktı, özel alanın dışına taşındı ve araştırılması, çalışılması ve müdahalelerle düzenlenmesi gereken bir alan hâline geldi... İktisatçılar, psikologlar, doktorlar, nöro-bilimciler, pazar araştırmacıları, yayıncılar harıl harıl mutluluğun bilgisine erişmek ve yaygınlaştırmak üzere çalışmaya başladılar."</blockquote>Gelir ile mutluluk ilişkisini sorgulayan çalışmalarıyla ekonomistler, mutluluk araştırmacıları arasında ilk başı çekenlerden. Başta sosyal psikologlar olmak üzere psikoloji uzmanlarının ve sayısal değerlendirmelere meraklı sosyal bilimcilerin de katılımıyla mutluluğun araştırılmasına dair akademik ilgi zamanla çoğalmış durumda. 2020’lerde mutluluk çalışmaları, kendine has akademik dergileriyle, uluslararası konferanslarıyla, üniversitelerde sertifika programlarıyla kurumsallaşma yönünde oldukça büyük mesafe almış başlı başına bir <a fr-original-style="" href="https://link.aposto.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0by5jb20vY2xpY2s/c291cmNlPXdlYiZwdWJsaXNoZXI9NWZmMWI0MDY4ZjEzY2UwMDA2N2Y1Y2RlJm5ld3NsZXR0ZXI9NWZmMWI0ZDg4ZjEzY2UwMDA2N2Y1ZTAyJmlzc3VlPTYyMTFjZTNkZDgwNjk2MDAwODQ3MzBiOCZzdWJzY3JpYmVyPXVuZGVmaW5lZCZzdG9yeT02MjExY2VkZTVlZTQ1MDAwMDdkYzcwMmUmYXV0aG9yPW51bGwmdXJsPWh0dHBzJTI1M0ElMjUyRiUyNTJGd29ybGRkYXRhYmFzZW9maGFwcGluZXNzLmV1ci5ubCUyNTJGdGhpcy1kYXRhYmFzZSUyNTJGd2hhdC1pcy10aGlzLXdvcmxkLWRhdGFiYXNlLW9mLWhhcHBpbmVzcy0yJTI1MkY=" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">araştırma alanı</a>.Geçenlerde bu alanın önde gelen isimlerinden Arthur C. Brooks’un "<a fr-original-style="" href="https://link.aposto.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0by5jb20vY2xpY2s/c291cmNlPXdlYiZwdWJsaXNoZXI9NWZmMWI0MDY4ZjEzY2UwMDA2N2Y1Y2RlJm5ld3NsZXR0ZXI9NWZmMWI0ZDg4ZjEzY2UwMDA2N2Y1ZTAyJmlzc3VlPTYyMTFjZTNkZDgwNjk2MDAwODQ3MzBiOCZzdWJzY3JpYmVyPXVuZGVmaW5lZCZzdG9yeT02MjExY2VkZTVlZTQ1MDAwMDdkYzcwMmUmYXV0aG9yPW51bGwmdXJsPWh0dHBzJTI1M0ElMjUyRiUyNTJGd3d3LnRoZWF0bGFudGljLmNvbSUyNTJGbWFnYXppbmUlMjUyRmFyY2hpdmUlMjUyRjIwMjIlMjUyRjAzJTI1MkZ3aHktd2UtYXJlLW5ldmVyLXNhdGlzZmllZC1oYXBwaW5lc3MlMjUyRjYyMTMwNCUyNTJG" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Nasıl Daha Azı İstenir?</a>" başlıklı yazısı yayımlandı The Atlantic dergisinde. Bu yazı, geçtiğimiz hafta içinde 15 Şubat'ta raflara çıkan yazarın "From Strength to Strength: Finding Success, Happiness, and Deep Purpose in the Second half of Life [Bir Güçten Diğerine: Hayatın İkinci Yarısında Başarı, Mutluluk ve Hakiki Anlamı Bulmak]" başlıklı yeni kitabının özeti mahiyetinde. Harvard Üniversitesi profesörlerinden (Kennedy School ve Business School) ve muhafazakârlığıyla da bilinen Brooks'un 2008 tarihli Gross National Happiness: Why Happiness Matters for America—and How We Can Get More of It [Gayrisafi Ulusal Mutluluk: Mutluluk Amerika için Neden Önemli —ve Nasıl Fazlasına Sahip Olabiliriz?] kitabı da oldukça çok tartışılmıştı.Brooks yazısında Mick Jagger’ın&nbsp;(I Can’t Get No) Satisfaction şarkısıyla başlayarak tatmin ve mutluluk ilişkisini değerlendiriyor. Jagger’dan Thomas Aquinas’a, Buda’ya tatmini dünyevi şeylere sahip olmakta aramanın nasıl tatminsizlik ve mutsuzluk yarattığı vurgusunun ortaklığının altını çiziyor. Bir kıyafet olabilir, bir eşya olabilir ya da bir başarı olabilir, çok istediğimiz herhangi bir şey... Brooks’a göre, bu şeye sahip olduğumuz anda mutlu oluruz, isteğin ve şeyin büyüklüğüne bağlı olarak bu mutluluğumuz bir süre devam eder; ama illa ki bir müddet sonra başka bir şeyi istemeye başlarız. Brooks bu gayet isabetli gözlemi yaptıktan sonra dünyevi şeyleri ve başarıları da tamamen kenara atmıyor tabii ki. Yani soylu ve zengin ailesini arkada bırakıp Dominiken rahibe dönüşen Thomas Aquinas ya da ağacın altında oturarak mutluluğu bulan Buda gibi bir hayatı yaşamaya davet etmiyor bizi. Tüketim toplumuna ve zamanımızın ruhuna uyumlu bir çözüm sunuyor. Bizi bir kısır döngüye sokup nihayetinde tatminsizlik ve mutsuzluk getiren&nbsp;"Tatmin = istediğini elde etmek" denkleminden vazgeçerek yeni bir denklemi benimsemeye davet ediyor:<h3 fr-original-style="text-align: center;" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Tatmin = Sahip Oldukların ÷ İstediklerin</h3><a bgcolor="#effe75" color="#090909" contenteditable="false" fr-original-class="custom-button-link" fr-original-style="background-color:#effe75 !important;color:#090909 !important" href="https://apos.to/s/6211cede5ee4500007dc702e" rel="noreferrer" style="background-color: rgb(239, 254, 117) !important; color: rgb(9, 9, 9) !important; text-decoration: none; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Devamını oku</a><a bgcolor="#effe75" color="#090909" contenteditable="false" fr-original-class="custom-button-link" fr-original-style="background-color:#effe75 !important;color:#090909 !important" href="https://apos.to/n/zappa-zamanlar" rel="noreferrer" style="background-color: transparent; color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Abone ol</a>

Editörün Seçkisi

Zappa Zamanlar

Mutluluk çalışmalarının paradoksu

Mutlu olmak zorunda mıyız?  

Agnès Varda'nın sinemasıyla, ölümünden kısa süre önce tanıştım. O günden beri de, ne zaman izlemek istediğim hiçbir filmi izleyecek enerji ya da motivasyonu kendimde bulamasam, mutsuz hissetsem, yorgun hissetsem onun sinemasına sığındım. En karanlık konuları, en ağır duyguları, en büyük çaresizlikleri dahi yalın, iyimser ve gülümseten bir şekilde aktarma becerisine sahip Varda. Size hayatın zorluklarıyla başa çıkmayı öğreten, hayatın acı gerçeklerini masallarla anlatan, tatlı dille öğütler veren, şefkatli bir büyükanne gibi...Varda'nın ilk filmlerinden Le Bonheur,&nbsp;uzun zamandır izleme listemdeydi, "Mutluluk nedir?" ve "Mutluluk neleri göze almaya değer?" sorularıysa bir süredir kafamı kurcalayan, beni zorlayan sorular listemde... Herkesin benzer ilişkiler yaşadığı, her aşkın aynı döngüde ilerlediği, kalıpların ve normların, kuralların ve kural dışına çıkmanın ilişkilerin kaderini belirlediği bir düzende, farklı hissetmenin, mutluluğu farklı bir ilişki modelinde aramanın (ve bulmanın) mutluluğu nasıl etkilediğini anlatıyor Le Bonheur.&nbsp;Her biri aynı yöne bakan bir ayçiçek tarlasında, ayrıksı bir ayçiçeğine çeviriyor kamerasını henüz ilk saniyelerinde.&nbsp;<img src="https://images.aposto.com/2021/10/0/1638093820502.png" style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="0.82" width="550" fr-original-style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Mutluluk denilen şeyin kusursuz bir tasvirini, her birinin yüzü gülen, kırlarda koşan ve gülümseyen bir aile, ağaç gölgelerinde uyuyan mutlu çocuklar, sevişen mutlu bir çift üzerinden yapıyor sonra. Ve François ile Thérèse'in mutluluk tablosuna, Emilie'yi sokuyor. François, iki kadını birden sevmenin, "aksine, daha çok kendi olmanın", aşkın ve mutluluğun farklı yüzdelerini farklı kadınlardan almanın bir lanet değil bir lütuf olduğunu düşünüyor. François mutluluğu, doğa üzerinden yaptığı metaforlarla tanımlıyor. Varda sineması, kamerasıyla, kurgusuyla onun metaforlarına göz deviriyor. Peki ya onun mutluluğu bu kadar gerçek, elma bahçesi o kadar genişken Thérèse ve hatta Emilie'nin mutluluk tasviri ve tarifi çok farklıysa? Varda, her şeyin çok kolay olduğu, mutluluğun herkes için aynı olduğu illüzyonunu yaşatan toz pembe bir filmi, sarının bin bir tonuyla bir anda hüzne boyuyor. Mutluluğun tasviri diyor, herkes için aynı değil. O kadar da kolay değil.&nbsp;★★★★½

Mutluluğun formülü çok açık - değil.

Le Bonheur

Bazen sürekli çabalıyor ve mutluluğa bir türlü ulaşamıyor gibi hissediyor musunuz? Birçok kez kendinize neden mutlu olmak zorunda olduğunuzu sorup cevap alamadığınız oluyor mu? Yalnız değilsiniz. Birçoğumuz mutluluğu mükemmeliyete ulaştığımızda elde edeceğimizi sanıyor ve neden mutlu olmamız gerektiğini bile bilmiyoruz. Bazılarımız da basitçe mutlu olamamaktan yakınıp bu yüzden kendimizi veya çevremizdekileri suçluyoruz. O yüzden gelin, beraber mutluluğun önemine ve mutluluğumuza nasıl katkı sağlayabileceğimize bakalım.Mutlu Olmak Neden Önemli?Günümüzde statü, başarı, güç ve varlık mutluluğu çağrıştıran güçlü semboller olarak düşünülüyor. Çok başarılı olunca, beklediğimiz terfiyi alınca, hayalimizdeki tatili yapınca ya da aklımızdaki o şeyi satın alınca mutluluğa ulaştığımızı sanıyoruz. Acaba mutluluğu yanlış yerlerde mi arıyoruz?&nbsp;O zaman öncelikle üzerine yıllardır konuşulup yazılan bu kavramı tanımlamaya çalışarak başlayalım. Bu sorular farklı alanlardaki uzmanlar tarafından uzun yıllardır yanıtlanmaya çalışılıyor. Aristoteles’in da iki bin üç yüz yıl önce keşfettiği şey, insanların her şeyden öte mutluluğu arıyor olmalarıydı.<a fr-original-style="" href="https://yakiniliskiler.com/1101-Mutlu-olma-%C3%A7abas%C4%B1-bizi-daha-da-mutsuz-ediyor" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Öte yandan</a>, sürekli mutlu olma çabası içerisine girip bunu bir dayatma olarak içselleştiren kişilerin tersine daha da mutsuzlaştıkları görülüyor. Yani mutlu olmayı bir takıntı haline getirmek bizi mutluluk ulaşmak konusunda olumlu etkilemiyor.Peki Ne Demek Mutluluk?<a fr-original-style="" href="https://scholar.google.com/citations?view_op=view_citation&hl=en&user=ycPRZqAAAAAJ&citation_for_view=ycPRZqAAAAAJ:u-coK7KVo8oC" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Mihaly Csikszentmihalyi</a>, mutluluğun direkt olarak deneyimlediğimiz durumlara ya da şansımıza bağlı olmadığını, günümüzde mutluluğun birer sembol haline gelmiş olan varlık, statü veya başarı gibi bir şey olmadığını, bunların yerine mutluluğun başımıza gelen olayları nasıl yorumladığımızla ilgili olduğunu söylüyor.&nbsp;<a fr-original-style="" href="https://www.psychologytoday.com/us/blog/naked-truth/202107/happiness-requires-practice" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Araştırmacılar</a>, mutluluğun büyük oranda hayattaki temel değerlerimizle alakalı olduğunu savunuyorlar. Yaşamına anlam ve amaç veren hedefler, değerler bulup bu doğrultuda hayatını sürdürebilen insanların daha mutlu oldukları görülüyor. Yani yaşamda kendi değerlerini bulup buna göre seçimler yapabilmek mutlulukta kilit bir önem taşıyor.Mutlu olmak sağlığımızı olumlu yönde etkiliyor. <a fr-original-style="" href="https://www.happinessresearchinstitute.com/publications" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Araştırmalar</a> gösteriyor ki iyi oluşla beraber insanların yaşam süresi artıyor ve hastaneye gitme oranlarında azalma meydana geliyor.&nbsp;<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom-style: none; clear: both; -webkit-user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Mutluluğa Ulaşmak Mümkün mü?&nbsp;Birçok insan etrafındaki bazı insanları yeterince mutlu olamadıkları için suçlamaya yatkın olsa da tüm bireylerin endişeden uzak, ekonomik refah içinde, ırkçılık ve cinsiyetçiliğe maruz kalmadıkları bir çevrede yaşamadıklarını hatırlamakta fayda görülüyor. Araştırmalar mutluluğun sadece bireyin kendisiyle olan ilişkisinin değil, aynı zamanda dünyayla ve içinde yaşadığı toplumla kurduğu bağlantının da ürünü olabildiğini savunuyor. Aile desteği görmeyen, ekonomik olarak kötü koşullarda yaşayan veya cinsiyetçilik, ırkçılık gibi sebeplerle toplumdan dışlanan insanların mutlu olmaya olan yatkınlıkları da azalıyor.<a fr-original-style="" href="https://scholar.google.com/citations?view_op=view_citation&hl=en&user=ycPRZqAAAAAJ&citation_for_view=ycPRZqAAAAAJ:u-coK7KVo8oC" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Araştırmalara göre</a> mutluluğu neyin sağlayacağı konusu hala çok karışık ve tek bir bağlamda toplanabilmesi mümkün değil. O yüzden araştırmalar, öncelikle insanların yaşam koşullarına bakılması ve orada stres yaratan etkenlerin çözülmesi gerektiğini gösteriyor. Fakat gündelik hayatımızda büyük ve değiştirilmesi zor meseler dışında da mutluluğumuza katkı sağlayacak birçok durum bulabiliyoruz. Çoğumuzun mutluluğunu beslemesine yardımcı olacak 4 durum ise şöyle:1. Deneyimlerimizin bilinçli bir şekilde farkında olmak<a fr-original-style="" href="https://scholar.google.com/citations?view_op=view_citation&hl=en&user=ycPRZqAAAAAJ&citation_for_view=ycPRZqAAAAAJ:u-coK7KVo8oC" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Yirmi beş yıl süren bir çalışmaya</a> göre insanlar mutlu oldukları anları tarif &nbsp;ederken benzer bir mutluluk ifadesini kullanıyorlar – akışta hissetme hali. Bir diğer deyişle o an yaptığımız her ne ise o deneyimle bütünleşmek. En yakın arkadaşlarımızla konuştuğumuz, hobilerimizle uğraştığımız, bitkilerle ilgilendiğimiz, doğa yürüyüşüne çıktığımız anlarda deneyimimizle bütünleşmemiz daha kolay oluyor. Kişilerin ne yaptığının en çok farkında oldukları anların ise cinsel birliktelik, egzersiz veya karşılıklı konuşma gerçekleştirirken olduğu <a fr-original-style="" href="https://yakiniliskiler.com/1105-Mutlulu%C4%9Fumuz-o-anda-ne-d%C3%BC%C5%9F%C3%BCnd%C3%BC%C4%9F%C3%BCm%C3%BCzle-ili%C5%9Fkili" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">bulunuyor.</a> Yani bu aktiviteler mutluluk getirirken dalgın bir şekilde yaptığımız aktivitelerde mutluluğumuzda azalma meydana geliyor.&nbsp;2. Zinde hissettiren aktiviteler yapmakYaptığımız aktiviteyi farkında olarak yapmamız dışında yaptığımız aktivitenin ne olduğu da mutluluğumuz üzerinde önemli bir etkiye sahip. Fiziksel olarak zinde hissetmemizi sağlayan aktiviteler bizi daha çok <a fr-original-style="" href="https://scholar.google.com/citations?view_op=view_citation&hl=en&user=ycPRZqAAAAAJ&citation_for_view=ycPRZqAAAAAJ:u-coK7KVo8oC" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">mutlu ediyor.</a> Örneğin; dans ettiğimizde, koştuğumuzda, bisiklete bindiğimizde veya başka bir bedensel egzersiz yaptığımızda fiziksel olarak zinde hissediyor, mutlu oluyoruz. Yani, yalnızca açık havada yapacağımız kısa bir yürüyüş bile bizi mutlu etmeye yetiyor.3. Çevremizi mutlu insanlarla kuşatmakÇevresinde mutlu insanlar olan bireyler mutlu olmaya daha yatkın <a fr-original-style="" href="https://yakiniliskiler.com/1104-Mutlulu%C4%9Fumuzun-%C3%A7evremizdeki-insanlarla-ne-ili%C5%9Fkisi-var" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">oluyorlar</a>. Yani, üçüncü dereceden tanıdıklarımıza kadar (arkadaşımızın arkadaşının arkadaşı) etrafımızdaki insanların mutlulukları bizi etkiliyor. Sosyal ağımızı oluşturan çevremizdeki insanların coğrafi açıdan bize yakın oluşu da bu konuda büyük bir önem taşıyor. Onlara ne kadar yakınsak mutluluğumuzu birbirimize o kadar bulaştırıyoruz.&nbsp;4. Başkalarına iyilik dilemek<a fr-original-style="" href="https://yakiniliskiler.com/blog_post.php?entry_number=1072" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Yapılan bir çalışmada</a>, katılımcılardan 12 dakikalık yürüyüş süresince karşılaştıkları insanlar için iyilik dilemeleri isteniyor. Araştırma sonucunda bu insanlar, kendilerini karşılaştıkları kişiyle kıyaslayan insanlara göre daha iyi ve mutlu hissediyorlar. Yani başka insanlar için iyi düşüncelere sahip olup mutluluk dilemek bizi de mutlu kılıyor!

Yakın İlişkiler

Mutluluğu anlatmak, tanımlamak çok kolay olmuyor. Onu deneyimliyoruz, hissediyoruz ve sonrasında sevdiklerimizle paylaşmaya bayılıyoruz!

Mutluluğun Bilimi

Pek çok insanın başucu kitabı olarak tuttuğu bir kitabı vardır. Benimki de bu dönemde ''İçsel Huzur İyi Yaşamın Kapısını Açar''.Askerlerin savaşta bile üzerinde taşıdığı, pek çok dünya liderinin zorluklarla karşı karşıya kaldığında yön bulmak için danıştığı bu kitap Epiktetos'un öğretilerinin özünün kısa bir özetini oluşturan Discourses kitabından seçilmiş bir dizi Stoacı konuşmadan oluşuyor.&nbsp;21. yüzyıl dünyamızın temposu ve stresi, birçok insanda hayatlarının kontrolünü yeniden eline geçirme isteği uyandırıyor; dolayısıyla insanlar kontrolü yeniden ele geçirmek için Stoacı düşünceye yöneliyor. Bu kavrama henüz hakim değilsen bile son dönemin popüler algıları minimalizm ve motivasyon konuşmacılığını duyduğuna eminim. Karmaşıklaşan hayatlarımızda herkes basite inmenin, mutlu olmanın formülünü arıyor. Bu kitap da sana &nbsp;bir koç edasıyla Stoacı soruları yönelterek senin asıl mutluluğun kaynağına inmeni sağlıyor.Kitabın her cümlesinin bir öğreti niteliğinde olduğu söylesem yanlış olmaz. Ancak altını en belirgin çizdiklerimi seninle de paylaşıyorum.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">''Mutluluk ve özgürlük, bir tek ilkenin açık seçik anlaşılmasıyla başlar: Bazı şeyleri kontrol edebiliriz, bazı şeyleri edemeyiz.''&nbsp;</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">''Ortaya çıkan ve sizi rahatsız eden durum kontrolünüz dışındaysa kendinizi endişelenmemek üzere eğitin.''</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">''Kontrol alanımız içinde olmayan şeylere karşı duyduğumuz geçici arzularımıza yenilirsek, özgürlüğümüzü kaybederiz.''</li></ul>Kitabın günümüze uyarlanmış bir filmi olsa trailerı kesinlikle &nbsp;Ryan Holiday'in NFL takımı Cleveland Browns'a antrenman kampı sırasında yaptığı motivasyon konuşması olurdu:<a fr-original-style="" href="https://www.youtube.com/watch?v=3STjOKmuJhc" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank"><img src="https://embed.apos.to/assets/2021/3/2021-04-22T15:00:49.681Z.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.77" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"></a> Bir sporcu ne kadar başarılı olursa olsun oyun günü hava durumunu ya da saha koşullarını kontrol edemez. Başarılı bir çalışan promosyon alıp alamayacağını kontrol edemez. Sıradan bir vatandaş ülke ekonomisi üzerinde bir güç sahibi olamaz. Ya da en temelden doğduğun aile, sosyo-kültürel çevre, ekonomik durum gibi koşulları kontrol edemezsin. Kontrol edebildiğin ise durumlar karşısında aldığın aksiyonlardır. Hayatı da bu noktada bir spor müsabakası olarak görürsek havayı, sahayı ya da takım arkadaşlarımızı kontrol edemeyiz. Ancak hayat oyununu nasıl oynadığımızı kontrol etmek bizim elimizdedir.&nbsp;Hayatta sadece kendi kontrol edebildiklerimize odaklanmalıyız. Kimin neyi hangi yolla yaptığı ya da nasıl düşündüğü değil; tek önemli olan senin neyi, nasıl yaptığın.

Mutluluk ile ilgili hikayeler