Spotify’da Rick Rubin’in prodüktörlüğünü üstlendiği 60 sanatçının şarkılarından oluşan bir müzik listesini dinliyordum. Johnny Cash, Santana, Jaz-Z, Metallica, Kanye West, Adele, Slipknot, Shakira, Eminem, Jay Z, Neil Young, System of A Down, Red Hot Chili Peppers, Weezer, Lana Del Rey... Son 40 yılın popüler kültür sahnesinin en önemli sanatçıları... Rick Rubin’in imzası bu sanatçılar gibi daha pek çok sanatçının başarı hikayesinin altında duruyor.Rick Rubin; LL Cool J, Run DMC, Public Enemy ve The Beastie Boys gibi rap ustalarının kariyerlerini başlatarak hiphopun bugünkü hâline gelmesine yardımcı olan isimlerden. Rubin bu müzisyenlerin potansiyellerini açığa çıkarıp, kariyerlerinde başka bir seviyeyeye ulaşmalarını sağladı.Sanatçı, 1981’de New York Üniversitesi’nde felsefe okuduğu yıllarda punk'a ilgi duyuyordu. Ta ki rap'le tanışana dek... Bu müziğin üzerindeki etkisini şöyle anlatıyordu:&nbsp;“Harika bir rap’çi olmak için virtüöz olmanıza gerek yoktu. Söyleyecek bir şeyin olması yeterliydi.”&nbsp;Rubin, o dönem New York’un gelişmekte olan hiphop mekanlarında bir çevre edindi. Ardından yurt odasında Def Jam Recordings’i kurdu. Başarısız rap şirketleriyle dolu bir dünyada Rubin'in başarısı iyice parlıyordu. O dönemi şöyle anlatıyordu:<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(224, 101, 53); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(224, 101, 53); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">“Hip hop’ı müzik olarak görmüyorlardı; başka bir şey olduğunu düşünüyorlardı. Müzik sektöründeki deneyimli, akıllı insanlar bile bunun müzik olduğunu bilmiyordu. Ben de ‘Bu açığı kapatmanın bir yolu var mı?’ diye düşündüm. Run-DMC, Steven Tyler ve Joe Perry ile Aerosmith’in&nbsp;<a fr-original-style="" href="https://www.youtube.com/watch?v=4B_UYYPb-Gk" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Walk This Way</a>’inin cover’ını yaptık. O zamanlar rap’te cover şarkılar yapılmadığı için kendi sözlerini yazmak istediler. Ben de dedim ki, ‘Bu egzersizin tüm amacı Aerosmith şarkısını yenilemek çünkü bu zaten bir rap şarkısı. Eğer bunu yaparsanız rap müziği anlarlar.’ Bu bir deneydi ve insanların hip hop’ın ne olduğunu anlamasını sağladık.”&nbsp;</blockquote>Rubin’in meşhur olmasını sağlayan işlerden biri de Johnny Cash’in kariyerini yeniden ayağa kaldırmaktı. Prodüktör, Cash’i Nine Inch Nails’in ikonik parçası <a fr-original-style="" href="https://open.spotify.com/intl-tr/track/28cnXtME493VX9NOw9cIUh?si=cf7dd94c36214185" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Hurt</a> başta olmak üzere kendi kuşağı dışındaki sanatçıların şarkılarını yeniden yorumlamaya ikna etti. Cash, böylece ölümünden hemen önce başka bir neslin de kulaklarına yerleşti.Peki, Rubin’in birbirinden bambaşka türlerde, bu kadar farklı sanatçıyla çalıştığı baş döndürücü kariyerinin sırrı neydi?<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Meditasyon ve konsantrasyon</h2>Rick Rubin’in keşfettiği Angus and Julia Stone’dan Julia, onunla yaptığım bir röportajda Rubin ile çalışmayı şöyle tarif etmişti:&nbsp;<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(224, 101, 53); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(224, 101, 53); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">"Bize çok güven verdi. Sanatçı olma ve müzik yapma kararım konusunda daha güvenli hissetmemi sağladı. Rick, şarkı yazmak ve şarkı söylemenin gerçekten değerli bir şey olduğunu bana zamanla anlattı. Galiba bazen bir müzisyen veya sanatçının gerçekten bir şeylere katkı sağlayıp sağlamadığını ya da tamamen narsisist bir duruş mu sergilediğini sorguluyordum. Büyük ihtimalle ikisinin bir karışımıdır tabii.Ama Rick, bir şekilde bunu yapmam gerektiğini bana hissettirdi. Onunla her şey hakkında rahatlıkla konuşabilirsiniz. Müziği çok seviyor; bu yüzden de etrafındaki herkesin müziğin ne kadar önemli olduğunu fark etmesini sağlıyor. Bence onu bu kadar harika yapan şey de bu: Müzik yaparken özen göstermenin ve farkındalığın önemini devamlı hatırlatması."</blockquote>Rubin, 14 yaşından beri transandantal meditasyon yaparak konsantrasyona dayanan sessiz bir mantra uyguluyor. Bu uygulama sırasında düşünceler de ortaya çıkıyor. Rubin’in mesleki ve kişisel yaşamına yaklaşımını besleyen de bu meditasyonlar. Zaten kendisi de mesleki başarılarını müzikteki yetkinliğine bağlamıyor. Bunun yerine, müzisyenleri bireyselliklerini benimsemeye ve onları kalabalıktan ayıran şeylere yönelmeye teşvik ediyor. Başka bir deyişle farklı olmaya.&nbsp;<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Başaşağı yaratıcılık rehberi</h2>Dünyanın yaşayan en önemli müzik insanlarından biri olan Rubin'in <a fr-original-style="" href="https://domingo.com.tr/products/yaratici-eylem-bir-var-olma-bicimi" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Yaratıcı Eylem: Bir Var Olma Biçimi</a> adlı kitabı bir yılın ardından Domingo Yayınları’ndan Türkçe olarak yayımlandı. Kitap, Goodreads’te “Yılın En İyi Kurgu Dışı Kitabı Ödülü Finalisti”, Waterstones ve Barnes&amp;Noble’da “Yılın En İyi Kitabı Finalisti” oldu. Kitapta Rick Rubin’in prodüktör olmanın dışında sanatçılara nasıl akıl hocalığı yaptığına da şahit oluyorsunuz. Rubin, bir sanat ürününün ortaya çıkış sürecini motive edici metinlerle ortaya koyuyor. Adeta “Rick Rubin sanat üretim tarikatı”nın el kitabını elinizde tuttuğunuz hissini veriyor. Prodüktör, dünyaya deneyimlerinden yola çıkarak bir yaratıcılık felsefesi sunuyor.&nbsp;Kitap, sanat üretim sürecini başlangıcından itibaren ele alarak, onu ortaya çıkarma, onunla yaşama, deneme-yanılma ve ardından vedalaşma aşamalarına eğiliyor; sanatın arkasındaki motivasyonlara dair sorulara cevap arıyor.Rubin, sanatçıları "kırılgan mizaçlı kişiler" olarak tanımlıyor. Pek çok sanatçının erken ölmesinin nedeninin de bu derin varoluşsal ızdıraplar olduğuna işaret ediyor. Yani sanat, ona göre hem bir lütfu hem de lanet...Kitabın ilk bölümleri, kişisel gelişime o kadar odaklanmış ki açıkçası ortalarına gelene dek "Nasıl olmuş da bu kitap bu kadar sevilmiş?" düşüncesini kafamdan atamıyorum. Fakat bu kısımdan sonra, kitap okuruna bir rehber olmaya başlıyor. Özellikle bir sanat dalıyla uğraşıyor ve tıkanma yaşıyorsanız ya da sanatınızı dünyayla paylaşma cesaretini bulamıyorsanız Rick Rubin, sırtınızı sıvazlayarak sizi ilerlemeye teşvik edebilir.Rubin, “Eser sizin kim olduğunuzu ve ne yaşadığınızı temsil etmiyorsa nasıl güçlü bir etki yaratabilir?” diye sorarak başlıyor. Ardından üretimin temeline kendinizi koymanız konusuna odaklanıyor. Sanatçıya, izleyicinin son sırada olduğunu, eserin öznesinin kendisi olduğunu söylüyor. Ve eğer sanatınızı bir arkadaşınızla paylaşabiliyorsanız, bunu dünyayla da paylaşabileceğinize vurgu yapıyor.&nbsp;Tekdüzeliği kırmak için ise “Küçük adımlar atın, ortamınızı değiştirin, önem derecisiyle oynayın, perspektif değiştirin, bilgiyi kısıtlayın” gibi önermelerde bulunuyor. Mesela bir sanatçının başaşağı şarkı söylediğinde rahatladığından bahsediyor.&nbsp;<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Fal kurabiyelerinden&nbsp;çıkan sözler gibi</h2>Okuduğum çoğu makalede kitabın ne kadar çığır açıcı olduğuna dair övgüler yer alıyordu. Fakat bu kitap daha çok yolun başındaki amatör sanatçılara odaklanıyor gibi. Ayrıca Doğu felsefesine Batılı bir bakış getirmeye çalıştığını hissettiriyor. Cesaretlendirici, motive edici ve manevi bir bakış... Rubin, kitap boyunca çalıştığı çoğu sanatçının ismini vermekten kaçınıyor. İsimsiz müzisyenlerin stüdyodaki davranışlarından bahsediyor. Müzisyenlerin yaratıcılıklarına dair ihtiyaçlarının özel yaşamları ve kişisel ilişkileri pahasına da olsa her şeyden önce geldiğinden de.Hayal gücünün gündelik kararları azaltarak çoğaltacağından, dingin bir zihnin öneminden—meditasyon yapmayı burada vurguluyor—ve müzisyenlerin demo kayıtlarına sıkı sıkıya sarılmaması gerektiğinden bahsediyor. Müzisyenlerin şarkıları kulaklıkla dinlemesinin yanıltıcı olduğu gibi tüyolar da veriyor.&nbsp;Ayrıca şu satırları da dikkat çekici: “‘Ben beğenmiyorum ama başkası beğenecektir’ diye düşünüyorsanız, kendiniz için sanat yapmıyorsunuz demektir. Bu düşünce ticarete atıldığınızı gösterir. Bunda yanlış bir şey yoktur sadece yaptığınız şey sanat olmayabilir.”Günün sonunda kitabın neden sehpa üstü kitabı olarak anıldığını, havalimanı kitapçılarında öne çıkarıldığını anlamış oldum. Okurunu asla yormayan kitabı iki günde bitirebiliyorsunuz. Sosyal medyada özlü sözler paylaşan hesaplara uygun “Keşfetmeye hazır yaşamak varsayımlara bağlı yaşamaktan her zaman daha iyidir"&nbsp;gibi cümleler bulabiliyorsunuz. Okuduğum bir yorumdaki gibi bunlar&nbsp;"fal kurabiyelerinden çıkan sözlere benziyor."&nbsp;Yani yaratıcı eylem üzerine bir kitap yazsanız ve dünyanın en iyi prodüktörlerinden bile olsanız bazen klişelerden kaçamayabiliyorsunuz.

Duende

Dünyanın yaşayan en önemli prodüktörlerinden Rick Rubin’in “dâhiyane” olarak anılan kitabı Yaratıcı Eylem: Bir Var Olma Biçimi, Türkçe olarak raflardaki yerini aldı. Ancak çok övülen kitap, bazılarının beklentilerini karşılamıyor.

'Rick Rubin sanat üretim tarikatı'nın el kitabı

<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Nedir? Konser. Türkiye punk rock sahnesinin devlerinden Second ve değerli konukları, etkinliğin yaratıcısı Tolga Akyıldız’ın ani vefatı sonrasında kıymetli müzik yazarının anısına düzenlenecek etkinlikte buluşuyor.</li></ul><ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Nerede? Zorlu PSM %100 Studio</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Ne zaman? 5 Mayıs Cuma, 21.00</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Neden gitmeli? Sevgili Tolga Akyıldız’ın anısını hep bir ağızdan söylediğimiz şarkılarla yaşatmak için.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Not almalı: 10 yılda 300'ü aşkın ismi sahnesinde ağırlayan %100 Açık Sahne’nin bu özel etkinliğinde izleyeceğimiz Second, geçen yıllarda yitirmeyip büyüttüğü enerjisiyle hayran kitlesini de genişletmeyi başardı. Punk rock janrının devleri NOFX, Yellowcard, Mxpx gibi gruplar ile İstanbul'da aynı sahneyi paylaşan grup, 2020 yılının başında çıkardıkları Aklımda Bi Kördüğüm ile yeni bir pop-punk hikâyesi yazmak için kolları sıvadı. Second’ın taze EP'si "biz bi şarkı olamadık'tan şarkılar dinleyeceğimiz gecede Özgün Semerci, Kerem Brumend, Alican Şalt ve Parham A.G'den oluşan Second’a eşlik edecek isimler arasında Batu Akdeniz, Can Temiz, In Hoodies, Melis Karaduman, Nilipek., Övünç Dan, Padme ve Samet Çiçek yer alıyor. Tolga Akyıldız'ın belirlediği vizyonu ve aynı bakış açısını sürdürmeyi hedefleyen %100 Açık Sahne’nin 32. etkinliğinin biletlerine <a fr-original-style="" href="https://www.passo.com.tr/tr/etkinlik/tolga-akyildizla-acik-sahne-second-ve-konuklari-zorlupsm-passo/4531329" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">buradan</a> ulaşabilirsin.</li></ul>

Aposto İstanbul

Second ve değerli konukları, Tolga Akyıldız’ın anısına düzenlenen konserde bir araya geliyor.

Tolga Akyıldız’ın Anısına %100 Açık Sahne: Second ve Konukları

<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">🎧 Haftanın Albümleri:</h2><ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Black Ox Orkestar - Everything Returns</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Half Alive - Conditions of a Punk</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Kadhja Bonet - California Holiday</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">NOFX - Double Album</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">White Lung - Premonition</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Waajeed - Memoirs of Hi-Tech Jazz</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Can Kazaz - ve Toprak</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Hedonutopia - 7</li></ul><p contenteditable="false" fr-original-class="custom-button-wrapper fr-deletable" fr-original-style="text-align:center" style="text-align: center; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><a bgcolor="#ffce14" color="#090909" contenteditable="false" fr-original-class="custom-button-link" fr-original-style="background-color:#ffce14 !important;color:#090909 !important" href="https://open.spotify.com/playlist/5MV7Ucp2hqrJsB7Y4iB4db?si=9172715e511a4b4a" rel="noreferrer" style="background-color: rgb(255, 206, 20) !important; color: rgb(9, 9, 9) !important; text-decoration: none; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Dinle</a><a data-type="embed" fr-original-style="" href="https://open.spotify.com/playlist/5MV7Ucp2hqrJsB7Y4iB4db?si=9172715e511a4b4a" rel="noopener noreferrer" style="text-decoration: none; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank"><img src="https://embed.apos.to/assets/2022/11/2022-12-02T12:24:56.245Z.png" style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" fr-original-style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"></a>

Aposto Gündem

Geçtiğimiz günlerde, Los Angeles’ta yaşları 10 ile 16 arasında değişen dört okul arkadaşından oluşan&nbsp;The Linda Lindas grubunun Los Angeles Halk Kütüphanesi’nde verdiği konserden bir bölüm viral oldu.&nbsp;<a fr-original-style="" href="https://youtu.be/J5AhU5Q7vH0" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">“Racist, Sexist Boy”</a>&nbsp;adlı parçalarında, okulda yaşadıkları ırkçı deneyimi çığlık çığlığa müziğe aktaran The Linda Lindas’ın bu genç yaşta hissettiği öfke, 90’larda yanan Riot Grrrl&nbsp;ateşini canlı tutuyor. Riot Grrrl, o öfkenin hikâyesi.Bandı 30 yıl geri sarıyoruz. 90’ların başında grunge grupları, punk rock ve heavy metal’den ilham alan patlayıcı bir sound’u Seattle’dan dünyaya yayarken, şehrin 100 kilometre güneybatısındaki Olympia’da, etkisi ilerleyen yıllarda ana akıma sızacak bir hareket uyanıyordu: Riot Grrrl.Punk’ın enstrüman çalmayı bilsin bilmesin, herkesi sahneye çıkıp fikirlerini tavizsiz biçimde ifade etmeye çağıran duruşu teoride çok kapsayıcı görünse de yerel punk sahneleri pratikte erkek egemendi. 70’lerden itibaren kendini müzikle var edebilmiş kadın figürlere rağmen, rock’ın erkek müzisyeni ilahlaştırıp kadınları onun ışığında pervane olarak gören tavrı sürüyordu. Olympia başta olmak üzere, Washington eyaletinin müzik çevrelerinin güçlü iletişimi, 1991’de punk sahnesindeki kadınların bir araya gelip sahnedeki cinsiyetçiliği konuştuğu bir buluşmaya vesile oldu. Cinsel saldırıların arttığı, kadınların üreme hakları üzerindeki tartışmaların güncel politik gündemin parçası olduğu bir dönemde, punk’ın kendin-yap ruhuyla birbiri ardına ortaya çıkan feminist fanzinler; tecavüz, ensest, kürtaj, yeme bozuklukları gibi tabu sayılan konuları gündeme getiriyor, etraflarında halka halka genişleyen bir topluluk oluşturuyor ve kadınları seslerini yükseltmeye çağırıyordu.<img src="https://images.aposto.com/2021/4/2021-05-27T07:17:34.573Z_sm.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" alt="Riot Grrrl mini-zine" ratio="Infinity" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Riot Grrrl<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">1991’de ilk defa düzenlenen ve Kuzey Amerika’da 20 şehre uğrayan Lollapalooza festivalinin kadrosunda sadece bir kadın müzisyen varken Olympia’daki International Pop Underground Convention kapsamında gerçekleşen “Girl Night”ta tamamı kadınlardan oluşan gruplar sahne alıyordu. Bikini Kill, Bratmobile, L7, Heavens to Betsy, 7 Year Bitch gibi gruplar Riot Grrrl’ün öncüleri olurken, şarkılarında dile getirdikleri, politik duruşları, konserlerinde bedenlerine "SÜRTÜK" ve "TECAVÜZ" gibi sözcükler yazmaları medyada eleştiri sağanağına tutulmalarına yol açıyordu. Riot Grrrl, ana akımda erkek nefretiyle dolu bir grup şiddet yanlısı radikal feminist olarak lanse ediliyor, bu kadınların gençlere kötü örnek olarak toplumun ahlakını tehlikeye attığından bahsediliyor, hareketin önemli figürlerinden; Bikini Kill’in kurucusu Kathleen Hanna ile ilgili babasının tecavüzüne uğradığı gibi yalan haberler yapılıyordu. Diğer yandan Bikini Kill konserlerinde mikrofonu alan seyirciler taciz hikâyelerini paylaşıyor, Seattle’lı punk grubu The Gits’in solisti Mia Zapata konser çıkışı evine dönerken cinsel saldırıya uğrayıp öldürülüyor, kadınlara yönelik şiddet tırmanıyordu.Riot Grrrl gruplarının çoğu, geleneksel medyaya sırt çevirerek özel hayatlarının didiklenmesinden kaçınmaya çalıştı. Medyada toplum ahlakını bozma söyleminin ekseni başka topluluklara kaydı. Hareketin ortaya çıkardığı ticari potansiyel fark edildi ve “Riot Grrrl” fanzininde yer alan ifadelerden biri olan “girl power”, Spice Girls ile dünyaya pazarlandı.Olympia’da feminizm ve punk estetiğinden beslenerek vücut bulan Riot Grrrl, değişip dönüşerek kültürel bir itici güç olmaya devam ediyor. Onun izlerini, kendi deneyimini tabulardan ve toplumsal kabullerden bağımsız bir şekilde müziğe aktaran her kadında görmek mümkün. İster 10 yaşında olsun ister 50.

Punk ile ilgili hikayeler