<a fr-original-style="" href="http://nek.istanbul.edu.tr:4444/ekos/GAZETE/milliyet//milliyet_1931/milliyet_1931_haziran_/milliyet_1931_haziran_13_.pdf" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Mehmet Selahattin, 13 Haziran 1931</a>Meyvelerin içinde çiçeğe en yakın olan bilin bakalım hangisi? Bilemedinizse ben söyleyeyim: Çilek!Evvela çiçek gibi baygın bir kokusu vardır. Sonra o kadar naziktir ki bir parça örselediğiniz gibi parmaklarınız arasında dağılıverir. Sanki yemek için değil de sadece koklamak için yaratılmıştır. Doğrusu çileği pek severim. Amma reçelini filan değil, kendisini.Çilek deyince hatıra ilk gene yer Arnavutköy’dür. Nedense Arnavutköy’ün çileği İstanbul’da bir anılır. Yedikule’nin marulu, Bayrampaşa’nın enginarı, Kemer’in patlıcanı, Silivri’nin yoğurdu ne ise Arnavutköy’ün çileği de odur. Kendi kendime “Haydi,” dedim. “Bu cuma da Arnavutköy’ün tarlalarında bir çilek safası yapalım. Ne kadar olsa çileği taze yemenin zevki başkadır. Sonra fiyatça da biraz düşkün olur belki.”Son evler bittikten sonra dere kenarını takip eden yılankavi bir yol başlıyor. Arnavutköy’den çilek tarlalarına giden bu yeşil yolda otomobilli, bisikletli, yaya yahut hayvan üstünde yolculara rastlıyorum. Tarlalara gidenler ve tarlalardan dönenler. Dönenlerin ellerinde mutlaka çilek dolu birer sepet var.Omuzlarında sırığa geçirilmiş bir sürü sepetle koşarak önümden geçen çıplak ayaklılara bakıyorum. Hepsi de sağlam, taşı sıksa suyunu çıkaracak gürbüz delikanlılar. Bu kadar acele etmelerinin sebebi var: Çilekleri Arnavutköy pazarına yetiştirecekler. Çilek bu, fazla durmaya gelmez ki! Üzerinden yirmi dört saat geçti mi hayrını gör!Şoför bir aralık dedi ki:“Ayazma’dan öteye yol yok. Mutlaka tarlalara gidecek misiniz?”“Değil mi ya?” dedim. “Buraya kadar gelmişken…”On dakikaya varmadan Ayazma’ya geldik. Burası Arnavutköy’ün çilek borsası. Tarlalarda işlerini bitiren çilekçiler bu Ayazma önünde toplanıyorlar.“Hristo toptan 37.5’a satmış.”“Yok canım! Bileydim kapatırdım. İyi tarladır onun tarlası.”“Pandeli’ninki fazla yağmur yedi, kulak asma!”“Hişş bana bak! Altı sepet ayır, götüreceğim.”“Dediğim gibi amma. Aşağı vermem.”Ayazma’nın mini mini bir kır kahvesi var. Karşıki ağaçlıkta Rum çocukları salıncak kurmuş sallanıyorlar. Burada olgun bir çilek kokusu ile âdeta şuruplanan bir hava içinde hep çileğe dair laflar işitiyorsunuz.“Böyle giderse fena işler. Balıkpazarı’nda 35 kuruşa çilek satıyorlar.”“Sava, oğlum! Daha bu çilekler kaç gün sürer dersin?”“Belli olmaz. 15-20 gün, belki bir ay.”Çıtır pıtır bir Rum kızı çilek pazarlığı ediyor:“Posa ine?”“Peninda kuruşaki.”“Tiley more!”Kız fiyatın yüksekliğinden ürkerek çekildi. Taşın yerinde ağır olduğunu bir kere daha öğrendim. Ucuz çilek almak için buralara kadar gelenlerin ya …..**&nbsp;yok ya parası çok! Tarlada toplatmak için çileğin okkası 45 kuruş arasındadır. Hâlbuki çileği mahalle bakkallarında bile bu fiyata bulabilirsiniz. Çilek yetiştirmek anlatılanlara göre pek kolay iş değil. Bir sene ekilen fide ancak iki(nci) seneden sonra mahsul verirmiş.Bir nevi çilek komisyonculuğu yaptığı anlaşılan kahveci, Ayazma’nın şır şır akan çeşmesinden doldurduğu bir bardak su ile bir fincan kahveyi önümüze getirdikten sonra daha iskemlemizi ısıtmak kısmet olmadan soruyor:“Osmanlı istersiniz yoksam karışık olsun?”Rengi açık, kokusu nefis fakat o nispette çabuk ezilen cins çileğin ismi hâlâ Osmanlı! Bunu eski Osmanlılara bir aralık soracaktım. Verecekleri cevap belki şu olurdu: “Biz Türkleşemedik ki çileklerimizin adını değiştirelim!”Ayazma’nın önü gittikçe kalabalıklaşıyor. Yalnız hoşa gitmeyen bir şey var: Konuşulan lisan Rumca, şarkılar Rumca, hatta çileği bile sokaklarda Rumca satıyorlar. Dönüşte ele ele vermiş ip atlayan Arnavutköy’ün yerli …..**&nbsp;ile karşılaşıyorum. Sepeti görünce birisi sordu:“Ne kadar aldınız?”“Okkası 50 kuruş.”Mavi gözlü, sarışın bir kız bu.“Po pop po po…” diye söylendi. “Çok pahalı aldınız!”Acaba kendi dudaklarından çileğin daha ucuza satın alınabileceğini mi söylemek istiyordu?<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">*Mehmet Selahattin Güngör’ün yazılarındaki bazı kelimelerin yerine, okumayı kolaylaştırmak için günümüzdeki karşılıkları yazıldı. Selahattin’in tüm ifadelerine katılmasak da anlamı ve anlatımı bozacak ya da değiştirecek herhangi bir değişiklik yapılmadı. Dönemin anlam dünyasına sadık kalındı. ‘İstanbul’da Nasıl Eğleniyorduk’un amaçlarından biri de, yazara hak ettiği değeri vererek İstanbul’un geçmişine dair zengin bilgiler içeren bu yazıları gün yüzüne çıkarmak.**Gazetedeki hasardan dolayı bu kelimeler okunamamıştır.

İstanbul'da Nasıl Eğleniyorduk?

İstanbul’un çilek borsası nerededir bilir misiniz? -  Yedikule’nin marulu, Kemer’in patlıcanı, Arnavutköy’ün çileği – Ayazma’da – Toptan 37.5’a çilek – Osmanlı mı olsun, karışık mı? – Her tarafta Rumca

Arnavutköy’de Taze Çilek!

Arnavutköy’ün çilekle tanışması 18. yüzyıl sonları-19. yüzyıl başlarına dayanır. Aslen <a fr-original-style="" href="https://tr.wikipedia.org/wiki/%C4%B0psilanti_ailesi" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Pontus</a> bölgesinden olup daha sonra İstanbul’a yerleşen meşhur bir Fenerli Rum aile olan <a fr-original-style="" href="https://twitter.com/bahceistanbul/status/932342970392764417" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">İpsilanti</a> ailesinin ilk çilek fidanlarını getirmesiyle semtin çilekle olan macerası da başlamış olur. Ve böylece bölgedeki üzüm bağlarının yerini çilek tarlaları alır. 1912 yılına gelindiğinde Arnavutköy’de <a fr-original-style="" href="https://ozhanozturk.com/2017/09/01/arnavutkoy/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">5973 Rum, 493 Türk, 32 Yahudi ve 342 Ermeni</a> yaşamaktaydı. Çilek tarlaları ise rakamlardan anlaşılabileceği üzere semtin kalabalık nüfusunu oluşturan Rumlara aitti. Hatta bu tarlalarda çalışması için Giresun ve Rize’den aileleriyle birlikte Müslümanlar buraya gelmişti. &nbsp;<img src="https://images.aposto.com/2022/5/2/1656411713122.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.40" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><a fr-original-style="" href="https://twitter.com/Bahceistanbul/status/932342970392764417" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Arnavutköy sırtlarında çilek tarlası</a>Arnavutköy çileği denildiğinde akla iki çeşit gelirdi. Bunlardan biri Osmanlı çileğiydi. Bu çilek, -Mehmet Selahattin’in yazısında gönderme de yaptığı gibi- açık pembe renkli, kokulu ve küçüktü. <a fr-original-style="" href="https://ozhanozturk.com/2017/09/01/arnavutkoy/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Frenk çileği</a> ise tam tersi koyu renkli, görece daha büyüktü. <a fr-original-style="" href="https://www.turkishliterature.net/refik-halitin-zevk-ile-ahlak-baslikli-yazisi/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Refik Halit Karay</a>’a göre ise çilek denilince insanların gözünün önünde “yaygın toz pembesi” renginde olan Osmanlı (İstanbul) çileği canlanırdı. Ancak 1940’lara gelindiğinde “ananas ve muz da dahil, bütün sıcak ve ılık iklim yemişlerinden güzel bulduğu kokuları alıp bağrında daha da güzelleştirerek bize sunan o gerçekten dünya güzeli” Arnavutköy çileklerine soluk renkli olduğu gerekçesiyle alıcı çıkmamaya başlamış, herkes kızıl renkli çilek ister olmuştu. Talep bu yönde olunca da esnaf Osmanlı çileklerini kırmızıya boyamaya başlamıştı.&nbsp;Mayıs aylarında ilk mahsulün alındığı Arnavutköy çileği mevsimi geldiğinde <a fr-original-style="" href="https://eksisozluk.com/arnavutkoy-cilegi--540251" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">rakının</a> en önemli eşlikçilerinden biriydi. 1930’ların başında Mecidiyeköy’de açılan <a fr-original-style="" href="https://www.evrenseldevinim.com/post/arnavutk%C3%B6y-%C3%A7ile%C4%9Fi-ve-t%C3%BCrkiye-de-%C3%A7ilek" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">likör fabrikasında</a> üretilen çilek likörü ise uzun yıllar bu çilekten elde edilmişti.&nbsp;Türkiye tarihine kara bir leke olarak geçen 6-7 Eylül 1955 olayları Arnavutköy çileğinin de kaderini değiştirdi. 6-7 Eylül’deki yağmalamalara ve saldırılara zamanında Giresun ve Rize’den gelerek bölgeye yerleşen Türkler de katılınca Arnavutköy’deki pek çok Rum göç etmek zorunda kaldı. Arnavutköy çileği de 1960’lara gelindiğinde tıpkı rengi gibi toz pembe bir hayale dönüştü.

Makyajlı bir meyve

<h3>Bu alanda ziyadesiyle teknoloji tabanlı şirketlere yer verdikten sonra tüketici odaklı perakende gıda ürünü satan bir girişime yer vermenin zamanı geldi. Zeytinyağı bazlı acı soslar, acılı reçeller ve kuruyemiş karışımları yapan <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmNzMxMjg5ZTAwMTZmMDAwODgxMzAzOCZ1c2VyPTVmMmVhMmM5ZTdlMDFiMDAwN2U3ZDk2OCZhdXRob3I9NWYyZWEyYzllN2UwMWIwMDA3ZTdkOTY3JnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRnd3dy5pbnN0YWdyYW0uY29tJTI1MkZndXplbGFuaWxhcmR1a2thbiUyNTJG"">Güzel Anılar Dükkânı</a>’nın kurucusu Selen Bayrak ile sohbet ettik.&nbsp;</h3><figure class="image"><img src="https://images.aposto.com/images-2020-09-29T13:38:39.848Z.jpeg" alt="Selen BayrakFotoğraf: Sıla Eser"><figcaption>Selen Bayrak Fotoğraf: <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmNzMxMjg5ZTAwMTZmMDAwODgxMzAzOCZ1c2VyPTVmMmVhMmM5ZTdlMDFiMDAwN2U3ZDk2OCZhdXRob3I9NWYyZWEyYzllN2UwMWIwMDA3ZTdkOTY3JnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRnd3dy5pbnN0YWdyYW0uY29tJTI1MkZzaWxhZXMlMjUyRiUyNTNGaGwlMjUzRGVu"">Sıla Eser</a></figcaption></figure>Güzel Anılar Dükkânı’nın kurucusu, reklamcılık kariyerinde dört nala giderken bu koşudan soğumuş ve çekilmiş Selen Bayrak. İşini bıraktığında kafe açma hayallerini erteleyip bir süre Meksika’da yaşamaya karar vermiş. Arkadaşının balayından sonra övmesi üzerine pılısını pırtısını toplayıp resif ve resort cenneti Cozumel’e taşınan Bayrak, adanın Maya asıllı yerli halkı ve turistlerin uğrak noktaları arasında bir hayat sürmüş. Yerli halkın evlerinde Cozumel’in analarının eli değmiş yemeklerini yerken sos kültürünün zenginliğini fark eden Bayrak, Türkiye’ye dönünce hemen acı sos markasını kurmamış. Hatta acıyı meslek edinmek aklında yokmuş bile denebilir.&nbsp;Bir arkadaşının dükkân açılışı vesilesiyle düzenlenen kermeste Meksika’dan damak hatırasında kalan soslardan yapıp götürdüğünde, hazırladığı dokuz adet kavanozla başlayan hafta sonu 54 kavanozla kapanınca "reklamcı" zihni burada bir fırsat görmüş. Türkiye’nin acı sos piyasasına dair içgörüsüyle izinlerini almış ve Acılaaarrrr! isminde acı sos serisiyle piyasaya atılmış. Bu serinin ilk sosları Zipolite, Oaxaca ve Salsa Maça’nın dışında mevsimsel ürünlerle Salsa Verde, Chipotle Domates, Acılı Çilek Chipotle ve Acılı Ayva Marmelatı da bazen raflarda yerini alıyor. Mevsimsellik vurgusu dışında, mutfağına giren ürünler coğrafya dersi gibi; Antakya’dan zeytinyağı, Bilecik ve Antep’ten biberler, Osmaniye’den fıstık ve daha niceleri.<figure class="image"><img src="https://images.aposto.com/images-2020-09-29T13:38:52.852Z.jpeg"><figcaption>Güzel Anılar Dükkânı Fotoğraf: Sıla Eser</figcaption></figure>Bu işe başladığında sadece "anti-butik" markaların olduğu acı sos sektörüne girdiğinden beri büyük markalarda Meksika acılarına ilginin arttığını belirten Bayrak’ın, "Büyüyeyim, büyük patron, milyarder, para babası, fabrikalar sahibi olayım." gibi emelleri yok. Fıstıkları gibi kendi yağında kavrulan birinin rahatlığında, çocukken komşudan gelen kısırı eleştiren birinin ağız tadı ve damak zevki doğrultusunda butik ürünleriyle Güzel Anılar Dükkânı, tanımasanız da bir arkadaş işletmesi gibi. Hoşsohbet birinden sos almak, bu lezzeti başkalarıyla paylaşmanın verdiği zevkle Güzel Anılar Dükkânı’nın acı sosları, güzel anılar gibi güzel, güzel acılar gibi acı.&nbsp;Satışlarının çoğunu çevrim içi gerçekleştiren Güzel Anılar Dükkânı, uğramak isteyenleri de Cihangir’de Süngü Sokak ve Türkgücü Caddesi kesişimindeki yeni dükkânında sosları, reçelleri, fıstıkları ve anılarıyla bekler.&nbsp;

apéro

Acıların güzel anılar yarattığı dükkân

Kendi yağında kavrulan girişim: Güzel Anılar Dükkânı

<h1>Basit, lezzetli, olduğu gibi granolalar: <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://www.momsnaturalfoods.com.tr/">Mom’s Natural Foods</a> &nbsp;</h1><figure class="image"><img src="https://images.aposto.com/images-2020-06-16T09:13:54.657Z.png"></figure> İlk sağlıklı kahvaltılık gevreklerin 1860'lı yıllarda doktor James Caleb Jackson tarafından New York'ta üretildiği biliniyor. ABD'de beslenme reformlarına ilham olan bu kahvaltılık gevrekler; bugün her öğünün hızlı ve sağlıklı bir alternatifi olarak öne çıkıyor. Türkiye’de de her gün büyüyen sağlıklı atıştırmalık pazarının önemli temsilcilerinden <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://www.momsnaturalfoods.com.tr/">Mom’s Natural Foods,</a> farklı granola çeşit ve formlarının yanı sıra Türkiye’nin ilk glutensiz cookie’si ile de sağlıklı gıdada ilkleri başarıyor.<ul><li><a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://www.momsnaturalfoods.com.tr/index.php?do=dynamic/view&amp;pid=6">Hikâye:</a> Şüphesiz, en güzel ürünler ihtiyaçlardan ortaya çıkıyor. Mom’s Natural Foods’un ilk adımları da çocuklarına, ailesine ve misafirlerine iyi yiyecekler sunmak isteyen bir annenin denediği tariflerle atılıyor. 2015 yılında markalaşarak izinli imalathanelerinde başta granola olmak üzere sağlıklı atıştırmalık üretimi yapmaya başlayan Mom’s Natural Foods; iyi gıdanın peşinde, koruyucu maddelerden, tatlandırıcılardan, renklendiricilerden ve aromalardan, yani yapay olan her şeyden uzak duruyor. Türkiye’de yetişen yulafın zenginliğini doğal meyveler, yemişler, çekirdekler ve tohumlarla artıran Mom’s Natural Foods, ürünlerinde şeker yerine elma suyu kullanıyor. Buğday ruşeymiyle daha da değerli hâle gelen karışımları Ege’nin sızma zeytinyağı ile fırınlayan marka; lif, protein ve vitamin ve mineral açısından zengin, "basit, lezzetli ve olduğu gibi" gıdalar üretiyor. Bunu yaparken farklı beslenme zorunluluklarına ve tercihlerine de saygı duyuyor. &nbsp;</li><li><a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://www.momsnaturalfoods.com.tr/index.php">Ürünler:</a> Mom's Natural Foods'un akademisyenler, gıda mühendisleri ve beslenme uzmanları tarafından da <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://www.momsnaturalfoods.com.tr/sayfa/yorumlar-dp-22-html">önerilen</a> ürünleri arasında lezzet ödüllü Yaban Mersinli Granola, Çilek-Chia Granola, Muz-Ceviz Granola, Kakao-Fındık Granola gibi lezzetler öne çıkarken Keçiboynuzlu Granola gibi yeni denemeler ve granola bar gibi farklı formlar da bulunuyor. Öte yandan Mom’s Natural Foods son dönemde ürettiği glutensiz granola ve kurabiyelerle glutensiz beslenmek zorunda olanlar için bir ilki gerçekleştiriyor. Mom's Natural Foods'un ürünlerine <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://www.momsnaturalfoods.com.tr/index.php">çevrim içi satış kanalı</a> ve dükkanı haricinde çeşitli <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://www.momsnaturalfoods.com.tr/Satis-Noktalari,DP-21.html">satış noktalarından</a> ulaşılabiliyor. İnternet sitesinden yapılan 75 lira ve üzeri alışverişlerde ücretsiz kargo avantajı sunan Mom’s Natural Foods hakkında ayrıntılı bilgi için <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://www.momsnaturalfoods.com.tr/index.php?do=dynamic/view&amp;pid=15">bu adresi</a> ziyaret edebilir; granolalı tarif önerilerine <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://www.instagram.com/momsnaturalfoods/">Instagram</a> hesaplarından ulaşabilirsiniz. &nbsp;</li></ul><hr>Aposto!'da markanızla yer almak için bizimle <a href="mailto:team@apostonews.com">buradan</a> iletişime geçebilirsiniz.

Çilek ile ilgili hikayeler