Ermenistan, şarapçılık tarihinde binlerce yıllık köklere sahip bir ülke. Ülke, eski asma ve üzüm çeşitlerini yeniden canlandırma çabalarıyla dikkat çekiyor. 150 yıllık asmaların bile hâlâ üzüm verebildiği bu topraklar, özellikle Vayots Dzor bölgesindeki zengin mirasıyla önemli bir araştırma ve üretim alanı. Kristina Margaryan liderliğinde yapılan çalışmalar, bölgedeki eski bağlarda 3.000 genotip ve 300 farklı üzüm çeşidini belgeledi.Bu tarihî mirası canlandıran girişimcilerden biri, Trinity Canyon Vineyards’ın şarap üreticileri Artem Parseghyan ve Gomidas Merjanian. İkilinin keşfettiği 120 yıllık bir bağ, yaklaşık 1.500 metre yükseklikte bulunuyor. Parseghyan’ın Hazarvaz ve Merjanian’ın Dzon şarapları, bu tek bağ konseptini öne çıkararak Ermenistan’ın şarap mirasını dünyaya tanıtmayı hedefliyor.<img src="https://images.aposto.com/2024/11/2/1733865771571.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.50" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Krya Wines’ı kuran Jean Paul Berger ile Tatevik Gabrielyan.Bir başka örnek ise, İsviçre’de şarapçılık eğitimi aldıktan sonra memleketleri Vernashen’de Krya Wines’ı kuran Tatevik Gabrielyan ve Jean Paul Berger. Çift, 55 ve 75 yıllık asmaların yer aldığı bir bağı yeniden canlandırarak Areni Noir ve beş farklı beyaz üzüm çeşidinden şarap üretiyor.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Ayrıca yerel üreticilere destek olmak amacıyla Poqr Krya projesini başlattılar.</li></ul>Yerevan’da, 1877’de kurulan Norqi Keghar Şaraphanesi, 150 yıllık Khachabash asmalarını yeniden şarap üretimine kazandırdı. Sovyet döneminde bağların çoğunu kaybeden aile, bugün geleneksel kil amforalarda sınırlı üretim yaparak atalarının mirasını yaşatıyor.Bu girişimler, Ermenistan’ın kadim şarapçılık mirasını canlandırmak ve yerel üzüm çeşitlerini geleceğe taşımak adına önemli adımlar atılmasını sağlıyor. Dünya çapında bilinirlikleri sınırlı olsa da, bu hikayeler şarap severlere Ermenistan şaraplarını keşfetmek için güçlü bir neden sunuyor.

apéro

Ermenistan’ın yerel eski asma üzümleri, üreticilere dünyanın başka hiçbir yerinde bulunmayan şaraplar yaratma imkanı sunuyor. Tarih boyunca yaşanan zorluklara rağmen, üreticiler bu yolculuklarına henüz yeni başladılar.

Ermenistan’ın kadim asmaları ve şarap mirası

<span fr-original-class="customBullet" fr-original-style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block;" style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block; box-sizing: border-box;">•&nbsp;&nbsp; Harry Potter serisindeki Hermoine rolüyle tanınan Emma Watson ve erkek kardeşi, adını Rönesans'tan alan ve karbon nötr üretim operasyonuna sahip birinci sınıf cin markaları Renais ile ABD pazarına gidiyor.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Nedir?&nbsp;İleri dönüştürülmüş üzümlerden yapılan bir botanik cin markası olan Renais, Fransız şarapçılık geleneklerinden ilham alıyor. Cin, ardıç meyveleri, akasya balı ve melekotu kökü de dahil olmak üzere çeşitli bitkilerle zenginleştiriliyor.</li></ul>

Aposto Gündem

Nerede?&nbsp;Chamlija Şarapçılık, Büyükkarıştıran/Lüleburgaz/KırklareliNe zamandan beri?&nbsp;2006Kurucusu:<a fr-original-style="" href="https://www.instagram.com/strandjamassif/?hl=en" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; background-color: transparent; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Mustafa Çamlıca</a>Neden buranın Kara Sevda’sı?&nbsp;Yok olmaktan kurtarılan Istranca üzümü Papaskarası'nın yeniden canlanıp altın madalyaya uzanan öyküsü.Önce uyanış: Bir sohbette Mustafa Çamlıca’ya bahsedilen Marcel Biron ve kitaplarıyla 1930lu yılların Türkiye şarapçılığına yönelik bir ilgi uyanıyor. Atatürk’ün talimatıyla Fransa’dan Türkiye’ye gelen bağcılık ve şarapçılık uzmanı Biron, yaklaşık 20 yıl Türkiye’de çalışıyor: Filoksera ve savaşlar yüzünden yok olma tehlikesi yaşayan bağlar iyileştiriliyor, Türkiye’nin şaraplık üzümlerine dair derin analizler yapılıp kitap hâline getiriliyor.&nbsp;Sonra yeniden canlanış:&nbsp;Biron çalıştığı üzüm çeşitleri arasında Papaskarası’nı Burgonya şaraplarına benzeterek uluslararası kalitede görüyor; 1947’de Uluslararası Bağcılık ve Şarapçılık örgütünün asil şaraplık üzümler listesine ilk Türkiye üzümü olarak tescil ettiriliyor. 2000ler’e gelindiğinde yok olmakta olan bu üzüm Biron’un hikâyesiyle beraber Mustafa Bey’in iyiden iyiye ilgisini çekiyor. Papaskarası şarabından Blanc de Noirs yapmaya karar veriliyor. Bu kararın ardından ilk başarılı deneme 2014’te yapılıyor. Papaskarası 2017’deyse katıldığı Uluslararası Balkan Şarap Yarışması’ndan altın madalyayla dönüyor.Nasıl kokar, nasıl tadar?&nbsp;Mustafa &amp; <a fr-original-style="" href="https://www.instagram.com/iremcamlica/?hl=en" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; background-color: transparent; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">İrem Çamlıca</a>'nın tanımıyla: Kara Sevda zarif bir baharat şarabı. Tadanların genelde lohusa şerbetine şerbetine benzettiği şarap Pinot Noir'la benzerlik gösterebiliyor. Karabiber, karanfil aromaları baskın; siyah kiraz, vişne, ahududu meyve tatları yoğun ve Uzun bitişte, kırılmış kuvars taşlarının mineralsiliği Istranca teruarını yansıtıyor.&nbsp;

Benzeri Burgonya şarapları

Papaskarası

<img src="https://images.aposto.com/2023/9/1/1698670299335.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.67" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">🍇 Yedi bin yıldır Güneydoğu'da</h2><summary fr-original-style="" style="display: list-item; touch-action: manipulation; box-sizing: border-box;">Msabık, Raşe Gurnık ve Bılbızeki. Geçen hafta apéro'da: Kadim toprakların engebeli arazileri ve verimli ovaları arasında bağcılık ve şarapçılık: Bugüne kadar nasıldı, bundan sonra nasıl olacak?</summary> <p contenteditable="false" fr-original-class="custom-button-wrapper fr-deletable" fr-original-style="text-align:center" style="text-align: center; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><a bgcolor="#a2c3b9" color="#FFFFFFFF" contenteditable="false" fr-original-class="custom-button-link" fr-original-style="background-color:#a2c3b9 !important;color:#090909 !important" href="https://aposto.com/i/yedi-bin-yildir-guneydoguda" rel="noreferrer" style="background-color: rgb(162, 195, 185) !important; color: rgb(9, 9, 9) !important; text-decoration: none; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">OKUMAK İÇİN</a>

Beaujolis Nouveau geleneğini Türkiye’de Kavaklıdere pek renkli bir şekilde yaşatıyor. Her sene kasım ayının üçüncü perşembesi "Primeur" şarabı ile kutlama başlıyor. Anlayacağın mekân farklı, zaman aynı, renkler tıpkı.&nbsp;Bu geleneğin hikâyesini <a fr-original-style="" href="https://www.instagram.com/cevzabasman/?hl=en" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Cevza Başman</a> ile konuştuk. Karşılıklı oturduk, ben sordum, o anlattı. Sohbet belli ki tatlı olacak; malum, hafta meyveli.Ne zaman, nerede, nasıl geldi Primeur kadehlerimize?&nbsp;<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(183, 165, 208); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(183, 165, 208); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">Hikâye dedem Mehmet Başman ile başlıyor. Sene 1988, ilk Primeur kasımın üçüncü perşembesinde çıkıyor. O seneden beri de bu geleneği burada devam ettiriyoruz.</blockquote>◀ Bir adım geri: Kavaklıdere’de 1929’dan beri bir üretim var.&nbsp;▶ Bir adım ileri: Mehmet Başman 1987’de Kavaklıdere’de görev almaya başlıyor.&nbsp;⏩ Bir adım daha ileri: Primeur 1988’de ilk defa üretiliyor.&nbsp;<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(183, 165, 208); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(183, 165, 208); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">Kavaklıdere için dönüm noktası dedemin işe girmesi. Ankara’da şehir merkezinde olan bağlarda yaptığımız üretimi bu dönem hâlen üretim yaptığımız tesise taşıyoruz. Ve Fransız önolog Jacques Laffort ile çalışmaya başlıyoruz. Bu durum bize Fransa’da şarapçılık adına neler yapıldığına dair çok fikir ve deneyim sunuyor. Aslında bu dönem ile birlikte global bir vizyona adım atmış oluyoruz.&nbsp;1988’de dedem Mehmet Başman ve Jacques Laffort Beaujolais Nouveau geleneğini Türkiye’ye getiriyorlar.</blockquote>Neden bu geleneği Türkiye’de devam ettirmek istediniz?&nbsp;<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(183, 165, 208); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(183, 165, 208); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">Bu gelenek bir kutlama. İlk şarap ile kutlama yapmak demek aslında koca bir hasadı, oradaki emeği ve emekçiyi kutlamak demek. Evet, bu Fransa’da Beaujolais bölgesinde çıkmış ve gelenek hâline gelmiş; fakat bizim de burada yaptığımız bir kutlama. Bu şarap geleneğini biz de burada yerel üzümlerimiz ile kutlamak istedik.&nbsp;Beaujolais Nouveau sadece kırmızı olur ve Gamay üzümünden yapılır. Biz hem beyaz hem de kırmızı şarap üretiyoruz; Primeur beyaz Sultaniye üzümünden, Primeur kırmızı Öküzgözü üzümünden yapılıyor.</blockquote>Niçin “Primeur” adı verilmiş?&nbsp;<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(183, 165, 208); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(183, 165, 208); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">Primeur Fransızca “ilk” anlamına geliyor. Bu şarap da hasadın ilk şarabı olduğu için bu ismi veriyorlar.</blockquote>Burada Jacques Laffort’un Primeur yorumunu paylaşmak istiyorum; zira şarabın adını da sanını da pek iyi anlatmış:&nbsp;“Primeur şaraplar, hafif, taze, genç ve aromatiktir. Tazeliği ve meyve karakteri onun temel özelliğini yansıtır. Gençliği, canlılığı ve neşeyi temsil eder. Onda olgun çağın derinliği yerine gençliğin uçarılığı, canlılığı, çekiciliği ve hatta şımarıklığı sezinlenir..”<img src="https://images.aposto.com/2022/10/4/1669295591348.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.39" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Bu şarapların etiketleri de renkli ve canlı, şarabın kendisi gibi. Bir sebebi var mı bu seçimin?&nbsp;<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(183, 165, 208); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(183, 165, 208); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">Şarabın kendisi gibi renkli bir tasarım tercih ettik. Bu genç şarabın oluşum sürecine kendisi gibi gençleri dahil etmek istedik ve 2006 yılında bir akım başlattık. Her sene etiket tasarımını tasarımcı öğrencilere yaptırma kararı aldık ve bir yarışma düzenledik. Türkiye'nin en önemli üniversitelerinin değerli akademisyenlerinden oluşan jüri heyeti ile genç tasarımcıların eserlerini değerlendirerek o senenin Primeur etiketlerini seçtik.Katılım da yüksekti, süreç de çok eğlenceliydi, bu şarabın kendisi gibi. İlk yarışmada 2006 yılında 182 yarışmacının 1400 eseri değerlendirilmişti. Bu 2013’e kadar devam etti. Yasal değişiklikler nedeni ile 2013’den sonra bu yarışmayı düzenleyemedik. Şuanda etikette “Mehmet Başman ve Sevgi Başman anısına üretilen hasattır.” ifadesini yazıyoruz. Türkiye’ye bu geleneği ilk getiren dedem olduğu için her şişede ona selam göndermiş oluyoruz aslında. İlk hasadın, bağ bozumunun ve ilk şarabın heyecanını onların anısı ile yaşıyoruz.</blockquote>Primeur dediğimde “ilk” kelimesi dışında aklına hangi kelimeler düşüyor?&nbsp;<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(183, 165, 208); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(183, 165, 208); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">Tutku, heyecan ve kültür.&nbsp;</blockquote><blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(183, 165, 208); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(183, 165, 208); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">Şarap-severin heyecanı bence Primeur.</blockquote>diyor Cevza, ve bana görüşmemizden bir gün önce bütün ekip ile yaptıkları kutlamayı, ilk şarapları tattıkları andan bir fotoğraf gösteriyor. O karede heyecanı da tutkuyu da görmemek imkânsız.<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(183, 165, 208); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(183, 165, 208); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">Bu şarap ile hasadı özetliyoruz, nasıl geçti, nasıl bir yıldı? Onu anıyoruz, anlatıyoruz aslında. Bu şarabı şarap-severlere de bu hikâyeyi ve kutlama kültürünü verebilmek için çıkartıyoruz. Hasadın ilk şarabı, her şeyin tam da başı.</blockquote>diye bitiriyor Cevza.&nbsp;Bu şarap da bu süreç de bir kutlama. Beaujolais’de de böyle, Türkiye’de de, dünyanın bir diğer ucunda da. Hasadı anmak, emeğe selam etmek, tutkuyu paylaşmak ve bir başlangıç.&nbsp;Hasadın ilk şarabı, tam da başı.<img src="https://images.aposto.com/2022/10/4/1669295781625.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="2.25" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Editörden bir uyarı: Üretici ile bir bağlantım yok, yazıda kâr, reklam ya da ticari amaç gütmüyorum. Ve her sayıda sayının en başında belirttiğim gibi 18+ bireylerin okumasının uygun olacağını hatırlatıyorum.

şarapçılık ile ilgili hikayeler