<span fr-original-class="customBullet" fr-original-style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block;" style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block; box-sizing: border-box;">•&nbsp;&nbsp; Yeşil Üniversite Endeksi Platformu (UI GreenMetric) verilerine göre, dünyanın en yeşil üniversiteleri sıralamasında Türkiye’den 6 üniversite ilk 100’de yer aldı.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Ayrıntılar:&nbsp;Listeye İstanbul Teknik Üniversitesi 46, Yıldız Teknik Üniversitesi 63, Erciyes Üniversitesi 85, Özyeğin Üniversitesi 89, Ege Üniversitesi 96 ve Yeditepe Üniversitesi 98'inci sıradan girdi.</li></ul>

Canlı Gündem

apéro

Kültürle aramızdaki ilişki bir kahvaltı sofrasında anlamlanıyor. Kökleri hissetmek üzere bir araya gelinen sofralarda inşa edilen evler, kurulan bağlar, paylaşılan hikâyeler Nesrin Eren'den. Fotoğraflar: Juri Krasilnikoff

Memleketten bir adım ötesi: Kahvaltı sofrası

<ul fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Nedir? Koro festivali. Bu yıl ilk defa gerçekleşecek İstanbul Koro Festivali, şehrin yedi noktasında 27 koro ile 900 koristi kapsayacak.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Nerede? Bebek Parkı, Sarıyer Haydar Aliyev Parkı, Müze Gazhane, Üsküdar Sahili, Kadıköy Meydanı, Anadolu Hisarı ve Metrohan</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Ne zaman? 12-20 Ağustos</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Neden gitmeli? Festivalde Boğaziçi Gençlik Korosu, Ladies &amp; Gentlemen, Ruhi Su Dostlar Korosu, Rezonans, İTÜ 250. Yıl Çoksesli Korosu, BOÜ ve ODTÜ Halk Müziği Topluluğu, BAU Polifonik Koro, Marmara Üniversitesi GSE Bölümü Müzik Öğretmenliği Korosu, Boğaziçi Mezunlar Korosu, Barbershop İstanbul, We Play Choral, Acapella Khalkedon, Koroİstanbul, Lozan Mübadilleri Vakfı Korosu, Avrupa Müzik Topluluğu, Orphe Çoksesli Koro, BÜMK Klasik Müzik Korosu, Güneşin Sofrasından Sesler, Gürcü Sanat Evi Çok Sesli Korosu, Vokal Akademi Pop &amp; Caz Korosu, Yeditepe Üniversitesi Çoksesli Korosu, İstanbul Armoni Korosu, Sirene, Yubal Dünya Müziği Topluluğu, GOP Akademi Korosu, European Voices İstanbul ve Sansev Korosu sahne alacak.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Not almalı: Tüm İstanbulluların davetli olduğu konserlerin programına ve ayrıntılı bilgiye <a fr-original-style="" href="https://kultursanat.istanbul/istanbul-koro-festivali-basliyor/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">buradan</a> ulaşmak mümkün.</li></ul>

Aposto İstanbul

12-20 Ağustos tarihleri arasında yedi ayrı noktada 27 koro ve 900 koristi dinleyeceğiz.

İlk edisyonuyla: İstanbul Koro Festivali

Bence evlenme, çocuk sahibi olma, sünnet olmak tebrik edilmemeli. En fazla hayırlısı olsun gibi bir iyi dilekte bulunulabilir. Bu konuyu karıştırıyoruz, tebrik edilebilmesi için bir başarı olması gerekir. Örneğin bir okuldan mezun olmak. Bunca sınavlar, konuyu anlamak için patlatılan kafalar ve istenilen yeteneklerin kazanılması başlı başına büyük başarılardır ve bunların neticesindeki mezuniyet tebrikler eşliğinde kutlanmaya değer.Aklımıza ilk üniversite mezuniyeti geliyor ama bunun anaokulu mezuniyeti de var. Mesela benim makasla düz bir çizgiyi kesemeyen mühendis tanıdığım var. Keşke herkes anaokulundan laylaylom mezun olmasa. Sormadım ama umarım boş alanları dışarı taşırmadan boyayabiliyordur. Yetkinliklerin tescili olan diplomalara güveniyoruz. Güvenmek istiyoruz. Güvenemememiz farklı bir konu tabii, ileri bölümlerde oraya da geliriz. Süpersonik bir okuldan mezun olurken, muazzamiko bir mezuniyet balosuyla kutlamak hakkımız. Balo salonuna şık elbiselerinizle girip etraftaki diğer şık giyimli dönemdaşlarınızı süzdüğünüzde bazılarının eksik olduğunu fark ediyorsunuz. Özellikle laboratuvar ödevlerinde birlikte deneylerle boğuştuğumuz arkadaşınız eksik. Peki bir öğrenci neden mezuniyet balosuna gitmez?Ben mezuniyetimi YouTube’dan izledim. Pandemiden dolayı yapılamayan mezuniyet törenim iki yıl sonra çarşamba günü saat sabah 11’de düzenlendi. Ben şehir değiştirip mesleğimin birinci yılını tamamlamak üzere olduğum için maalesef katılamadım. Sağ olsun Yeditepe Üniversitesi YouTube’a törenin videosunu yükledi. Ben de adımın okunup, sınıf arkadaşlarımın alkışladığı kısmı ailemin mesajlaşma grubuna gönderdim. Annem sağ olsun “👌🏻🥰” , babam “👨🏻‍🎓💥” ve kardeşim “💪🏻🕺🏻” emojileriyle kutladı. Hintli mühendisleri YouTube’dan izleyerek birçok konuyu öğrendiğim düşünülürse, pek de garipsemiyorum. Dolayısıyla hem mezuniyet törenime hem de mezuniyet baloma katılamadım.Geçtiğimiz hafta, podcastimizin özel sağlık sigortası Dr. Seçil’in, Kuşadası’nda bir oteldeki mezuniyet balosuna birlikte katıldık. O günün detaylarını bu yazının altındaki podcast bölümünden dinleyebilirsiniz. Keşke benim de böyle bir balom olsaydı diye iç çektim. Dönemdeki herkes bir aradaydı, resmiyet dışı bir ortamda olmanın rahatlığı vardı, herkes güzel güzel giyinmişti, haklı gururları yüzlerinden okunuyordu. Beklenmedik şekilde herkes dans etti, nerdeyse herkes çekinmeden eğlendi. Alkol ve atıştırmalıklar ortamı iyice gevşetti. Herkesin başının üstündeki baloncuklarda “Altı&nbsp;sene bitti ha, önlük giyme töreni ile bu balo arasındaki zaman hem çok uzun hem kısacık. Hep iyi hatırlayacağım şekilde bu dönemi tamamlıyorum.” yazılarını okuyabiliyordum. “Bu sefer konuştun konuştun yoksa onunla bir daha konuşamam,” diye hâlâ kararsızlıkla bekleyenleri de okudum. Birlikte fotoğraf çekiliyorlardı fakat birbirlerini zor buluyorlardı. Telefonla yerlerini tarif etmelerine rağmen dönüp duranların baloncuklarında “Aslında geçen not istemiştim olduğunu bildiğim hâlde, yok demişti bana. Fotoğraf çekilmeme gerek yok” yazdığını net gördüm. Bazı dedikoduları ve ayağı kayıp düşenleri ertesi sabah magazinden takip ettik.&nbsp;Ee, her şey güzeldi de neden gelmeyenler vardı hâlâ? Tabii ki maddiyat bunun ilk sebebi. Ona ne diyebiliriz ki? Törende görüşmek üzere deriz. Bazıları için, beğendiği yanları imzalı ayakkabıyı birkaç ay sonra alsa belki maddi olarak rahatlayacağını hatırlatabilirim. Son sınavlara çalışayım diyenlerin bahanelerini yemiyoruz maalesef, öyle bir günle sınav geçilmez. Çekingen olabilir, dans etmeyi sevmeyebilir, zaten düğündekiler gibi kolundan tutup sahneye çekenler olmadığı için buyursunlar gelsinler. Birlikte izleyelim, yiyelim, içelim sohbet edelim. Tüm yıl sweatshirt giyen çocuğu bir de papyonlu gömlekli görüp ‘aslında gideri varmış’ diyelim. Güzel olma hedefi ile çıkılan makyaj yolculuğu, Afyon dinlenme tesislerinde durup yüzü katman katman yağ içinde kalmış gibiliğine gülelim. Sevgilim yok o zaman gelmeme de gerek yok derseniz, alınırız biz geçici arkadaşlar ne güne duruyoruz. Okul bitince arayıp sormayız ama birlikte olduğumuz zamanlar can ciğerizdir. Gönlünü hoş tutacağımızdan emin olabilirsin. Alkollü ortamlarda bulunmak istemiyorum dersen ‘İçilenlerin çoğu su zaten alkol sayılmaz sen istediğini buyur iç’ derim. Kızılcık Şerbeti ile ilgili bölümü <a fr-original-style="" href="https://aposto.com/s/642e8dc224fcc10006983cf1" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">buradan</a> okuyabilirsiniz.Tüm mezun olan arkadaşlarımızı tebrik ediyorum. Bir kere mezun oluyorsunuz buyurunuz efenim hakkınız olan balonuzda gönlünüzce eğleniniz. Bahanelerinizi mümkünse bertaraf edip bir dönemin sonunu arkadaşlarınızla kutlayınız. Hem bakın sosyal medyada paylaşılacak fotoğraflar da çıkar. Törende veya baloda çekildiğiniz fotoğrafları bize de gönderebilirsiniz. Bu bültenin başından beri birkaç nesli mezun ettik. Daha nicelerini edeceğiz. Resimleri dışarı taşırmadan boyayınız efenim.&nbsp;20'li yaşlar bölümünü <a fr-original-style="" href="https://open.spotify.com/episode/0RaaPi6mzq2iJDo3Q8jZ7P?si=cdd7bbd5900b4e67" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">buradan</a> dinleyebilirsiniz.&nbsp;<a data-type="embed" fr-original-style="" href="https://open.spotify.com/episode/0RaaPi6mzq2iJDo3Q8jZ7P?si=cdd7bbd5900b4e67" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank"><img src="https://embed.apos.to/assets/2023/5/2023-06-08T13:54:57.122Z.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="3.40" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"></a>

20'lik

Bir insan mezuniyet balosuna neden gelmez?

Mezuniyet Balosu

ŞEHİR MİRAS KÜLTÜR serisinin üçüncü sayısında Yeditepe Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Dekanı olarak akademik çalışma hayatına devam eden Ece Ceylan Baba,&nbsp; Ortak Akıl-Antakya Platormu’nun çalışmalarını, afet bölgesinde yeniden inşa edilen şehirlerde aidiyet ve kent hafızasının önemini anlattı.&nbsp;Ece Ceylan Baba Kimdir?&nbsp;Mimar Sinan Güzel Sanatlar Akademisindeki lisans, Yeditepe Üniversitesi Mimarlık Bölümünde Yüksek Lisans ve Mimar Sinan Güzel Sanatlar Akademisi Mimarlık Bölümü’nde Doktora eğitimini tamamlayan şu anda Yeditepe Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Dekanı olarak akademik çalışma hayatına devam ediyor. Ece, aynı zamanda Ortak Akıl-Antakya’nın kurucu üyelerinden.Ortak Akıl-Antakya nedir? 6 Şubat 2023 tarihli depremlerin neden olduğu yıkımın ardından şehirlerin yeniden “ayağa kaldırılması”nın sadece bir imar sorunu olmadığını, birlikte üretimin bir sonuç olduğunu düşünen gönüllüler grubu. Sivil ve bağımsız bir platform olarak kurulan Ortak Akıl-Antakya’nın odağı; depremlerde büyük hasar alarak neredeyse yok olmanın eşiğine gelen, depremin ardından şehirlerin yeniden canlandırılma çalışmaları için simgesel bir önemi olan Antakya. Platform; uzmanlar, yerel halk, sivil toplum örgütleri ve diğer aktörlerin katılımına ve katkısına açık.&nbsp;<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;"><h3 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Kent hafızası nedir?&nbsp;</h3>Kent, çoğunlukla, kendi gerçekleriyle oluşan, tıpkı canlı organizma gibi yaşamsal döngülere sahip bir “şey”. Planlanması bu oluşumdan sonra başlar. Tarihsel süreç içinde, kent mekânlarında süregelen yaşam(lar)ın bıraktığı tortular, katmanlar, mekânsal değişimler ve dönüşümler, kentlilerin yaşam döngüsünde izler bırakır, bizim kent hafızası olarak adlandırdığımız bunların bütünüdür. &nbsp;<h3 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Kentin hafızası ve yapısı, toplumun yapısını belirler mi? Nasıl?&nbsp;</h3>Mekân dönüştürücüdür. Birey, mekânı, mekân bireyi ve ardından bireyler bireyleri etkiler. Bu etkileşimler toplumsal kültürün temelini oluşturur. Kent toplumun, toplum da kentin yapısında etkileşimli olarak yer alan iki önemli aktördür. Kentin hafızası, insan beyninin hafızası gibi, yaşam boyu öğrenilen her şeyi depolar ve ihtiyaç duyulduğunda kullanılmak üzere mekânların içine yerleştirir. Bu bağlamda kent hafızası, toplumsal ve kentsel süreçler boyunca üretilen değer ve bilgilerin sonraki nesillere aktarımındaki belirleyici olarak bir kentin yaşayış, düşünce, kültür ve sanat varlıklarının tümünü temsil eder.&nbsp;<h3 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Kültürel hafızayı muhafaza etmenin yolları neler?</h3>Bu soruya cevap aramadan önce “muhafaza” kelimesinin anlamını tartışmak iyi olur. Mevcut olanı koruma, yeni bilgiyi üzerine eklemleyerek sürdürmek anlamında tabir edilebileceği gibi zamanı ve mekânı dondurmak anlamında da yorumlanabilir. İkinci durumun oldukça sakıncalı olduğunu düşünüyorum. Kültürel hafıza canlıdır; hafızanın zaman içinde var olmaya devam edebilmesi ve muhafaza edilebilmesi için yeni durumlara açık olabilmesini ve çağına ait bilgilerin eklenebilmesini, mekânsal olarak da gerektiğinde dönüşebilmesini anlamlı buluyorum.&nbsp;<h3 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Kent tamamlanır mı? Ne zaman tamamlanır? Tamamlanması için neye ihtiyaç duyar?&nbsp;</h3>Kent olur, oluşur, yaşar, değişir ve dönüşür. Bu durum lineer olmayan karmaşık bir sistem döngüsüdür. Belli bir doygunluğa ulaştığında kentler bölünebilir, küçülebilir ya da cazibesini kaybedebilir. Tamamlanmaz. Ancak içindeki kültürel, toplumsal ve mekânsal öğeler, doğal akışında değişim ve dönüşüm geçirmez, travmatik ve köktenci bir başkalaşım geçirirse kimliğini kaybedebilir ve o kent artık başka bir kente dönüşebilir.&nbsp;<h3 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Yaşayanı değiştiğinde mekân sosyal problem üretir mi? Kısa dönem göçün kentlerin kültürü üzerindeki etkisi nedir?&nbsp;</h3>Günümüzde, farklı sebeplerle kitlesel göçlerin gerçekleştiğini biliyoruz, özellikle ilkim krizi ve çeşitli sosyal durumlardan ötürü önümüzdeki yıllarda kitlesel göçlerin etkisinin artacağına ilişkin çok sayıda bilimsel çalışma bulunuyor. Bu duruma ek olarak, teknolojik gelişmeler, dijital çağın getirdiği yeni yaşama ve çalışma modelleri sebebiyle her birey, yaşamının belli bir bölümünde kısa ya da uzun süreli göçmen olabiliyor. Bireylerin hareketliliği, mekânları da etkiliyor. Uzun süreli kitlesel ve toplumsal hareketlilikler, doğal ya da zorunlu olarak mekânlarda soylulaştırmalara neden oluyor, kent kültürünün sarsıcı etkilerini beraberinde getirebiliyor. Günümüzde de, radikal kentsel dönüşüm projeleriyle ele alınan, yaşayan kişilere ve kentsel mekânlara ilişkin köktenci değişimlere sebep olan projelerin çeşitli sosyal problemler ürettiği söylenebilir.&nbsp;<img src="https://images.aposto.com/2023/3/3/1682500067367.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.75" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Gürbüz Doğan Ekşioğlu'nun tasarımı<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;"><h3 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Katılımcı tasarım yöntemleri nasıl oluşur? İşleyiş süreci nasıl gerçekleşir?</h3>Katılımcı tasarım yöntemleri; demokrasiyle eşgüdümlü bir tasarım sistemi önerileri bütünüdür. Özellikle Kuzey Avrupa ve bazı gelişmiş dünya ülkeleri kentlerindeki yerel ve merkezî yönetimlerin karar mekanizmasında önemli rol alır. 20.yüzyılın ikinci yarısında Habraken J.N. tarafından ortaya atılan ve ardından Hollanda, İsveç, Danimarka ve ardından İngiltere'de yerel yönetim mekanizmalarının önemli bir parçası hâline gelen katılımcı tasarım politikaları, bulunduğu yere göre değişik yöntemlere sahip. Londra'da 1968'de başlayan ve aktif olarak devam eden kapsayıcı tasarım yaklaşımları çerçevesinde hazırlanmış olan kentin tasarım rehberi "Urban White Paper" çalışması, 1980 yılında San Fransisco'da kullanıcı katılımını temel alan ve kent merkezine ilişkin kentsel tasarım kararlarının yöntemini sunan "BAC Planlaması" bu konudaki başlıca örneklerden.Kentte yaşayan, belirli bir süre ve üzerinde kentte yaşam deneyimi sahibi kişilerin gündelik yaşam tecrübeleriyle mimar ve şehir plancılarının mesleki katkılarını birleştiren sistematik bir süreç. Metodolojik olarak farklı yaklaşımlara sahip yöntemler kullanılıyor ve kullanıcı katılımında görev alabilecek aktörlerine ilişkin çeşitli parametreler bulunuyor. Kentlileşmiş bireylerin varlığı ve farkındalık düzeyi; katılımcı tasarım yöntemlerinin başarılı olabilmesi için kritik öneme sahip. &nbsp;<h3 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Yıkım sonrası kent, mekân değiştirir mi? Değiştirirse kültür peşinden gelir mi?</h3>Bu durum, söz edilen yıkımın gerekçesine bağlı olarak değişiklik gösterir. Bazen yapılar teknik sebepler ya da bulunduğu çağın gereksinimleri nedeniyle ömrünü tamamlayabilir. Yeniden inşa etmek söz konusu olabilir. Kent hafızası ve kültür korunarak kent mekânlarında ihtiyaca yönelik bazı değişiklikler olabilir. Ancak, yıkım travmatik ya da afet kaynaklı beklenmedik bir yıkımsa ve ardından izlenen politikalar yeterince araştırma ve kent kültürünü devam ettirme odaklı ilerlemezse kent kültürü erozyona uğrar ve kentsel mekân, geçmişinden kopar, uzaklaşır. Hızlı ve aynılaşma/tektipleşme ile inşa edilen kentler, kültürlerini kaybedebilir.&nbsp;<h3 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Eski Antakya tekrar yaratılmalı mı? Bu süreçte kültürün aktarılması için ne yapılmalı?</h3>Antakya çok kültürlü kadim bir kent. Binlerce yıldan bu yana, birlikte üretilen, kıymetli &nbsp;kentsel kültüre sahip. Bu kültürün sonraki nesillere aktarımının önemli ve öncelikli olduğunu düşünüyorum. Kültürün aktarılması için en doğru yöntem; kültürü oluşturan temel aktörlerin, yani Antakyalıların dahil olduğu sürecin planlanması. Konunun sadece inşa etme sorunu olmadığı bilincinden hareketle Antakya’yı yeniden ele alırken planlama çalışmaları; sosyal, toplumsal, ekonomik ve farklı katmanlı araştırmaları içerecek bir yöntemle, disiplinle yapılmalı.<h3 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Doğal afet sonrası süreci 3 faza ayırıyorsunuz. Birincisi; yıkım sonrası acil barınma ihtiyacının karşılanması gereken. İkincisi; kalıcı yerleşim kararı verilene kadar olan geçici dönem ve sonuncusu; kalıcı kararların alındığı dönem. Yeniden inşa sürecinde bütüncül ele alış nasıl olmalı?&nbsp;</h3>Afet sonrası dönemi aslında 4 ayrı fazda ele almak gerekiyor. İlk aşama; 1-2 hafta süren, arama- kurtarma ve yaşamsal yardım faaliyetlerini kapsayan kısa bir dönemdir. İkinci dönem; afetten etkilenen kişilerin acil barınma ve temel ihtiyaçlarına yönelik mekânsal çözümlerin üretildiği, çadır ve konteyner yerleşkelerinin kurulduğu dönem, ortalama 4-6 hafta sürer. Üçüncü olarak nitelendirilebilecek fazsa; kentlerin yeniden ayağa kaldırılması için ihtiyaç duyulan süreyi (yaklaşık 2-3 sene) kapsar; içinde barınma, ticari faaliyetler ve farklı kentsel işlevlerin sürdürülebilmesine olanak veren orta vadeli geçici mekânsal çözümlerin sunulduğu dönemdir. Üçüncü faz; kentlerin yeniden inşa süreci için en önemli aşamadır ve dördüncü fazda gerçekleşecek olan kalıcı yerleşim alanlarının planlanması ve inşa döneminin bütüncül bir yöntemle ele alınabilmesi için gereken araştırma ve planlama sürecine zemin hazırlar. &nbsp;<h3 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Depremde yok olan şehirlerin yeniden ayağa kaldırılması üzerine çalışan gönüllüler grubu Ortak Akıl-Antakya'nın kurucularındansınız. Nasıl oluştu Ortak Akıl-Antakya? Katılımcılar kimler? Gönüllü olmak için ön koşullar neler?</h3>Ortak Akıl-Antakya; 6 Şubat 2023 tarihli depremlerin ardından, afetten etkilenen kentlerin nasıl yeniden ayağa kaldırılacağı konusu pek çok meslek insanını sorumluluk alanına girmesinden oluşan bir platform. Bu konunun sadece imar ve inşa etmek eylemlerinden ibaret olmadığı, ortak akıl ile farklı disiplinlerin ve yerel aktörlerin bilgisiyle kentlerin yeniden ele alınmasının gerekliliği üzerinden gelişen bir düşünce sayesinde Antakya kentini merkez alan bir sivil inisiyatif platformu olarak kuruldu. İlk olarak Emre Arolat, Murat Tabanlıoğlu, Levent Erden ve benim dahil olduğumuz, ardından çemberin genişlediği ve bugün 150'nin üzerinde gönüllünün dahil olduğu bir çalışma grubu oluşturuldu. Çalışma grubu; şehir plancıları, kentsel tasarımcılar, mimarlar, mühendisler, tarihçiler, sosyologlar, arkeologlar, ekonomistler ve çeşitli alanlardan bilim ve meslek insanlarıyla yakınlarını, sevdiklerini ve şehirlerini kaybetmiş, &nbsp;geleceğe endişeyle bakan bölge insanlarından oluşuyor.&nbsp;Sivil ve bağımsız bir platform olarak kurulan Ortak Akıl-Antakya’nın ana odağı; depremlerde büyük hasar alarak neredeyse yok olmanın eşiğine gelen Antakya kentinin bütüncül bir yöntemle, açık planlama ilkeleriyle yeniden canlandırılması ve deprem kültürünün inşası olacak. Ortak Akıl-Antakya’nın temel hedefi; kent için çok katmanlı ve şeffaf bir katılım süreciyle nitelikli bir kentsel planlama çalışmasını ve bir tasarım rehberini ortaya koymaktır. Antakya’nın fiziksel ve kültürel değerlerini veri olarak kabul eden, modern şehir planlama tarihinin tecrübelerini dikkate alan ve paydaşların katılımına açık bir süreç öneriliyor. Ortak Akıl-Antakya platformu; katkı sunmak isteyen uzmanlar, yerel halk, sivil toplum örgütleri ve diğer aktörlerin katılımına açık. Süreç boyunca da açık olmaya devam edecek.&nbsp;<h3 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Ortak Akıl-Antakya Platformu’nun şu an üzerinde öncelikli olarak durduğu, emsal çalışma nedir?</h3>Ortak Akıl-Antakya’ya emsal olabilecek benzer bir çalışma bulunmuyor. Süreç deneysel ve sonraki benzer işlere açık kaynak üretebilme amacı taşıyan bir planlama deneyimi olacak. Daha önceden hayata geçmiş, yerel yönetimler tarafından desteklenmiş bölgesel ölçekli selektif katılımcı örnekler yurtdışında var ancak neredeyse tamamen tahrip olmuş bir kentin bütününün yeniden ihyası ve deprem kültürü inşa edilmesi sürecinin Türkiye için yeni bir yaklaşım olacağını düşünüyorum.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Katılım için: Ortak Akıl-Antakya şu anda ve sonrasında katılıma açık ve izlenebilir şeffaf bir süreci benimsiyor. Özellikle Antakyalı olan, Antakya için çeşitli mesleki, akademik çalışma ve araştırma yapmış olan kişilerin katılımını önemsiyor. Katılmak isteyen kişiler, katkı vermek istedikleri alanı tanımlayan bir metin eşliğinde iletişim bilgilerini bilgi@ortakakilantakya.com e-posta adresi üzerinden platforma gönderebilir.&nbsp;</li></ul>

Soli

Ece Ceylan Baba ile Ortak Akıl-Antakya Platormu’nun çalışmalarını, afet bölgesinde yeniden inşa edilen şehirlerde aidiyet ve kent hafızasının önemi üzerine.

#3: Kentlerin tasarlanma sürecinde kültürel hafızanın önemi

İstanbul Ekonomi Araştırma'nın Fredrich Naumann Foundation'ın desteğiyle gerçekleştirdiği <a fr-original-style="" href="https://turkiyeraporu.com/turkiyenin-gelecegine-genc-bakis-22/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">gençlik araştırması</a>, Türkiye'deki 18-30 yaş arası gençlerin siyasete, Türkiye'ye, çevrelerine, kültüre ve geleceğe bakışlarına dair önemli bulgular barındırıyor.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Araştırma hakkında: 18-30 yaş arası altı farklı gruptan oluşan katılımcılarla görüşmeler ve odak grup çalışmaları gerçekleştirilmiş. Yapılan nitel araştırmada görüşmeler İstanbul Ekonomi Araştırma ekibi tarafından modere edilmiş. Araştırmada Çiğdem Erol, Tuğba Türkkan ve Elif Dilara Kara yer almış.&nbsp;</li></ul><img src="https://images.aposto.com/2022/10/2/1667340282972.png" style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.88" width="550" alt="IEA" fr-original-style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Türkiye Raporu Direktörü Can Selçuki'nin araştırmanın sonuçlarını paylaştığı, Yeditepe Üniversitesi&nbsp;Sosyoloji Bölümü Başkanı Prof. Dr. Demet Lüküslü, İstanbul Politik Araştırmalar&nbsp;Enstitüsü (IstanPol) Kalkınma Programı Direktörü Alphan Telek, Arayüz Kampanyası Kampanya&nbsp;Direktörü&nbsp;Nevzat Taşcı ve İstanbul Kent Konseyi Yürütme Kurulu Üyesi Orhun Akdağ'ın konuşmacı olarak katıldığı panelde hem sonuçların nedenleri ve doğurabileceği etkiler tartışıldı hem de gençlerin problemlerinin çözümü için fikirler paylaşıldı.&nbsp;<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Peki nedir bu bulgular?&nbsp;</h2>Araştırmayla birlikte elde edilen bulgulara gelecek olursak; bulguların ilki&nbsp;gençlerin "Z kuşağı" genellemesini benimsemediği. Gençler için bir bağlayıcılığı olmayan bu kavramın, reklamcılar, markalar ve siyasiler tarafından kullanıldığına dikkat çekiliyor. Can Selçuki&nbsp;"Konuştuğumuz gençlerde kimlik siyasetinin ana motivasyon olmadığını gördük. Kimlik bariyerinin rasyonel tercih setleri üzerinden yıkıldığını görüyoruz." ifadeleriyle durumu özetlerken gençlerin uzaylı olmadığını, toplumdan izole bir genç grubunun bulunmadığını ifade ediyor.&nbsp;<img src="https://images.aposto.com/2022/10/2/1667324489556.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" alt="Katılımcılardan birinin &quot;Z kuşağı&quot; tanımına karşı değerlendirmesi" ratio="3.16" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Ayrıca bulgularda "Z kuşağı" tanımlamasının yanlış olduğunu gösteren bir diğer unsurun da 18-30 yaş arası kişilerin toplumun geriye kalanıyla aynı sorunları yaşıyor olması. Araştırmaya katılan kişilerin başlıca sorunları da şu şekilde sıralanıyor:&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Ekonomi</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Siyaset&nbsp;</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Sosyal krizler</li></ul>Ekonomi:&nbsp;Ekonomiye ilişkin sorunlar "işsizlik", "pahalılık" ve "sığınmacılar" olarak özetleniyor. Ekonomide "yerli ve millî" söyleminin kalkınma ile ilişkilendirildiğinin altı çizilirken ayrıca ekonomik sorunlarla sosyal krizler arasında neden-sonuç ilişkisinin kurulmaya çalışıldığı ifade ediliyor.&nbsp;Liyakat:&nbsp;Yukarıda sayılan üç sorunun kesişim noktasında liyakat kavramının bulunduğuna dikkat çekiliyor. Liyakat kavramının açıklanması istendiğinde katılımcıların büyük kısmının yanlış cevap verdiği belirtiliyor. Bu da bir kavramın zihinde oluştuğu yapısı üzerinden eleştirildiği sonucuna ulaştırıyor. Liyakat toplumun geneline uygulanan değil, kişilerin "yalnızca kendinden olanlara uyguladığı" bir kavram olarak tanımlanıyor. Bu yanlış tanıma göre bile liyakatin esas alınmadığı söyleniyor.&nbsp;Kurumlara güven:&nbsp;Kasım 2021'de yapılan ankette TSK, polis ve STK'lar en çok güvenilen, tarikatlar ve siyasi partilerse en az güvenilen kurumlar olarak ortaya çıkmış; bu yıl yapılan araştırmadaysa herhangi bir şık verilmeksizin bu soru sorulduğunda hiçbir kurumun ismini vermeyenlerin çoğunlukta olduğu görülüyor. Selçuki &nbsp;bu sonucu "Bu daha derinden bir kopuşu gösteriyor. Sistemin hiçbir kurumuna güven duymuyorlar." ifadeleriyle değerlendiriyor.Hayal kuramama sorunu:&nbsp;Ekonomik ve sosyal krizler nedeniyle gençlerin hayal kuramadığı görülüyor. Gençlerin "belirsizlik" ve "gelecek kaygısı" yaşadığını ifade etmesi de bunu destekliyor; ancak araştırmada hayal kuramamanın yeni bir sorun olmadığı aktarılıyor. 10 yıl öncesinde sosyo-ekonomik ve kültürel nedenlerle özellikle Anadolu şehirlerinde olan bu sorunun günümüzde tüm ülkeye yayıldığının altı çiziliyor.Vatandaşlık: Tüm yaşananların bir etkisi olarak (kurumlara güvensizlik, hayal kuramama vb.) Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığının değersizleştiği yorumu yapılıyor. Ekonomik sorunlarda etkenlerden biri olarak görülen sığınmacıların kolay şekilde oturma izni alması ve yabancılara vatandaşlık verilmesinin kolaylaştırılması bu değersizleşmeyi etkileyen faktörler arasında yer alıyor.&nbsp;<img src="https://images.aposto.com/2022/10/2/1667336485467.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" alt="TC Vatandaşlığının değersizleşmesine ilişkin bir katılımcının düşünceleri" ratio="4.17" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Demokrasi: Araştırmaya göre gençler demokrasiyi savunsa da bunu kendi normları ve kendi grupları için istiyor. Öte yandan kurumların işleyişinin doğru olmadığını düşündükleri için çoğunluk, demokrasiden ziyade otoriterlik istiyor.&nbsp;İnsan hakları: "Soyut ve belirsiz" bir kavram olarak algılanan insan haklarına ilişkin araştırmada çoğunlukla "adalet" vurgusu yapılan cevapların alındığı ifade ediliyor. Çoğu katılımcının demokrasi ve insan haklarını ayırt etmekte zorlandığı vurgulanıyor.&nbsp;Göç: Katılımcıların göç etmeyi düşünenleri çoğunlukla mesleğini icra etmek için, para ve tecrübe kazanmak için veya sosyal krizler nedeniyle göç etmek istediğini ifade ediyor. Katılımcıların büyük çoğunluğunun batı ülkelerine göç etmek istediği belirtilliyor.&nbsp;<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Değerlendirmeler&nbsp;</h2>Sunumun ardından gerçekleşen panelde Demet Lüküslü'nün yönlendirmeleriyle Alphan Telek, Nevzat Taşcı, Orhun Akdağ ve Can Selçuki sonuçları değerlendirdi.IstanPol Kalkınma Programı Direktörü Alphan Telek, hayal kuramama sorununa dikkat çekerek "Bu sadece 20'li yaştaki gençlere değil, 12 yaşındaki çocukları da vurmuş. 'Benim hayalim büyüyünce mühendis olmak ve Almanya'ya yerleşmek' diyor bir çocuk mesela. Neden peki? Birincisi kötü ekonomi yönetimi ve ekonomik buhranları Türkiye'nin. İstediğimiz refahı bulamıyoruz. Güvencesizleşme var Türkiye'de, hepimizi ortaklaştırıyor. Yurt dışına gitme isteği gibi sonuçları oluyor bu durumun da. İkincisi ise otoriterleşme. O kadar ağır ki yükselmek için alan tanımıyor. Bir değişim yaşanmazsa bu yollar tamamen kapalı olacak. İnsanlar sınıf atlama imkanı olmadığını hissediyor. Bir dönem 'Oku oğlum, bizim gibi olma' derlerdi. Artık bu kuşak bu dönemde okusa bile yükselemeyeceğini düşünüyor." değerlendirmesinde bulundu.Arayüz Kampanyası Kampanya&nbsp;Direktörü&nbsp;Nevzat Taşcı&nbsp;ise "Kararsız genç seçmen unutulmaya başlandı. Gençlerin yaşadığı sorunlara odaklanmak siyasilerin de ilerlemesini sağlayacaktır. Kendi gençlik dönemlerindeki sorunları değil, bugünün gençliğine odaklanmalılar." uyarısında bulundu. Daha sonra kavramlara ilişkin sonuçlara odaklanan Taşcı, " Kavramların altını kendimiz dolduruyoruz. Bu nedenle bir araya geldiğimizde ortak zemin yaratmakta sorun yaşıyoruz. STK'lar bu noktada çok önemli. STK'ya güven artmasını doğru şekilde kullanmak gerekiyor. Siyasete girerse emek ve fikir gücünün kullanılacağını düşünüyor gençler; STK'da ise başarı kazanamazsa kurum umutsuzluğa düşüyor. Halbuki böyle değil, bu düşünceden çıkmak gerekiyor. Bir araya gelmek gerekiyor." diye konuştu.&nbsp;Türkiye Raporu Direktörü&nbsp;Can Selçuki&nbsp;sonuçların, Türkiye'de gençler üzerinden popülist bir dalga yükselmesinin mümkün olduğunu gösterdiğini belirtiyor. Bugün oluşabilecek popülist dalganın zaman içinde daha da büyüyebileceğini düşündüğünü ifade eden Selçuki, o noktada farklı endişelerin oluşacağının altını çiziyor.&nbsp;<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Editörün notu:&nbsp;</h2>İzlediğimiz panel sonuçlarının aslında 18-30 yaş arası gençlerde "tahammülün" kalmadığının bir aynası olduğunu değerlendiriyorum. Gençlik dönemini türlü özgürlük kısıtlamaları, ekonomik ve sosyal krizlerle geçiren bu yaş aralığındaki bireylerin önce refahını ardından da huzurunu yakalamak istediğini anlatıyor bu araştırma. Tahammülsüzlüğün bir sonucu olarak da demokrasi ve insan hakları gibi kavramların "gördükleri gibi"&nbsp;kendileri lehine kullanılmasını talep ediyorlar. Bir diğer ilgi çekici sonuç ise bu yaş grubunun eşitlikten ziyade adalet istiyor oluşu.&nbsp;Tüm bu değerlendirmeler ışığında katılımcı yaş grubunun siyasetten uzaklaşmaya başlaması ve toplumdan da aynı şekilde uzaklaşması son derece muhtemel. Hâlbuki Türkiye'nin genç nüfusu bu ülke için son derece değerli bir grup. Bu nedenle siyasilerin önce değer verdiklerini kanıtlaması, ardından itibarını toparlaması gerekiyor. Gençlerin hem topluma yeniden kazandırılması hem de bu ülkede bir gelecekleri olabileceğine inandırılması gerekiyor.&nbsp;

Spektrum

Türkiye'nin geleceğine genç bakış

<img src="https://images.aposto.com/2022/6/1/1656958215662.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.79" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><a href="https://biliktufoundry.com" target="_blank" rel="noopener noreferrer" fr-original-style="" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;"></a><a fr-original-style="" href="https://biliktufoundry.com" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Murathan Biliktü</a>Bize biraz kendinden bahseder misin? Yeditepe Üniversitesi Görsel İletişim Tasarımı Bölümü’nde tamamladığın lisans eğitiminin ardından, şu sıralar Toronto’daki Ontario College of Art and Design University’de yüksek lisans eğitimine devam ettiğini biliyoruz. Bu süreçte yazı tasarımına ilgin ne zaman ve nasıl başladı?Evet, şu an Toronto’dayım. OCAD’de Kapsayıcı Tasarım (Inclusive Design) yüksek lisans programında eğitim görüyorum ama tasarım eğitimim Bursa Necatibey Meslek Lisesi’nde başladı. Yazıyüzlerine ilgimin, küçüklüğümden beri logolara ve markalara karşı olan ilgimle ilişkili olduğunu düşünüyorum. Bir logodaki yazıyüzüne bakıp bir markanın diğer markadan olan farkını ve kurumsal olarak vermeye çalıştığı mesajı ayırt edebilmek nedense bende hep hayranlık uyandırıyordu.Çok uzun bir süre boyunca yazıtiplerini sadece hazır olarak alıp kullanabileceğim bir şey olarak görüyordum. Harmonik ve bir arada anlam yaratan harf kümelerini tasarlayabileceğim bir şey olarak görmemiştim. 2020 yılında, pandeminin ilk aylarında evde otururken bir gün birkaç afiş tasarımı yaparken istediğim hissi vermekte zorlandığımı fark ettim ve belki de uzun süredir korkarak yaklaştığım yazı tasarımını denemem gerektiğini düşündüm, ne de olsa pandemiden dolayı elimde ihtiyacımdan çok zaman vardı.İlk yazı tasarımına 29 Haziran gibi başladım ve 4 Temmuz’da beşinci denemem ve favori yazı tasarımım Erkin’i, Prince’in 1999 şarkısını arka planda tekrar tekrar çalarken tamamlamıştım. Erkin Koray’a ayıp olmamıştır umarım. :)<a fr-original-style="" href="https://bit.ly/3R6Ynj1" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">söyleşinin tamamı burada ➚</a>

Biliktü Yazıevi’nin kurucusu Murathan Biliktü ile Bursa’dan Toronto’ya uzanan kariyerini konuştuk.

Söyleşi: Murathan Biliktü

• Yeditepe Üniversitesi Sinema Kulübü ve Ay Yapım ortaklığıyla gerçekleştirilen Luma Kısa Film Festivali’nin ilki 24-25-26 Mayıs 2022 tarihlerinde Yeditepe Üniversitesi’nde gerçekleştirilecektir. Programa <a fr-original-style="" href="https://www.instagram.com/lumakisafilmfestivali/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">buradan </a>bakabilirsiniz.

Üretim Kaydı 

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) aralık ayında da "faiz indirimine" gideceğine dair beklentiler, hafta boyunca dolar/TL kurunda ciddi yükselişlere neden oldu. Nitekim TCMB, perşembe günü gerçekleştirilen Para Politikası Kurulu'nda politika faizini 100 baz puan indirerek %14 olarak belirledi. Kararın ardından; haftaya 13,85 TL seviyesinden başlayan dolar kuru, hızlı bir şekilde yükselişe geçerek 16 TL'yi gördü. Cuma günü de yeni bir rekorla 17 TL’yi test etti.<img src="https://images.aposto.com/2021/11/0/1639929721296.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="2.01" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Hazırlayan:&nbsp;Taylan Kurt<h3 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Neler olmuştu?&nbsp;</h3>TCMB, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın "Faiz sebep, enflasyon neticedir," söylemine paralel olarak politika faizini, eylül ayından bugüne toplam 500 baz puan indirdi. Buna karşılık enflasyon, kasım ayında %21,31 ile son üç yılın zirvesine çıktı. Son faiz indiriminin ardından politika faizi ve enflasyon arasındaki makas, 7,31 puana çıktı. Eylül başında 8,2 TL olan dolar ise iki katından fazla artışla 17 TL'ye kadar çıktı.<img src="https://images.aposto.com/2021/11/0/1639929737952.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="2.01" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Hazırlayan:&nbsp;Taylan KurtTCMB; 1, 3, 10, 13 ve 17 Aralık tarihlerinde, 17 gün içinde beş kez&nbsp;döviz piyasasına doğrudan satım yoluyla müdahalelerde bulundu; ancak etkileri sınırlı kaldı. Son müdahalenin ardından dolar/TL 16,50’nin altına geriledi. Yazının yazıldığı saatler 16,60'tan işlem görüyor.<h3 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Neden yükseliyor?</h3>Hâlihazırda tüm dünyada, yüksek enflasyon merkez bankalarının en büyük problemleri arasında yer alıyor. ABD’de Fed’in faiz artırım söylemlerine paralel olarak dolar güçlenirken özellikle gelişmekte olan ülkelerde merkez bankaları faiz artırımına gidiyor. Türkiye ise şu anda faiz indirimi yapan tek ülke konumunda bulunuyor.Yeditepe Üniversitesi Öğretim Üyesi ve Enflasyon Araştırma Grubu (ENAG) Yöneticisi Prof. Dr. Veysel Ulusoy,&nbsp;faiz indiriminin Türkiye'nin içinden geçtiği döviz piyasası oynaklığını daha da yukarı seviyelere çıkardığını belirtiyor ve ekliyor:<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(0, 255, 133); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(0, 255, 133); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">"Türkiye ekonomisi yine bir kalp krizi geçirdi, yine bir dönülmez yola girdik. Bugün itibarıyla yine doların seyri, avronun seyri yukarıya olacaktır. Özetle, ortada bir ekonomi politikası yok. Sadece bir deneme sınama, sadece faiz düğmesine basmakla yönlendirilen bir ekonomi var."</blockquote>Financial Times'a konuşan Bilkent Üniversitesi Ekonomi Bölümü öğretim görevlisi Prof. Dr. Refet Gürkaynak&nbsp;ise Türkiye'nin ekonomi politikasını şu şekilde tanımlıyor:<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(0, 255, 133); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(0, 255, 133); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">"84 milyon insanın yaşadığı acılar ve ıstıraplar olmasaydı, bu büyüleyici bir ekonomi deneyi olurdu."</blockquote>

Pareto

Türkiye'de faiz indirimi ve yansımaları

<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(37, 44, 60); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(37, 44, 60); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">“Karabük Üniversitesi Rektörü Refik Polat'ın iki sekreterini öğretim görevlisi yaptığı, evinde çalışan kişinin maaşını 2015'ten beri üniversite kasasından ödediği, rektörlük konutunu yıktırıp villa kiraladığı bu kirayı da üniversite kasasında ödediği ve yemekhaneden yediği yemekler için para ödemediği iddia edildi. Polat hakkındaki iddialara cevap vermek yerine Twitter fotoğrafını değiştirip Cumhurbaşkanı Erdoğan'la olan fotoğrafını koydu.”</blockquote><blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(37, 44, 60); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(37, 44, 60); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">Melih Bulu'nun ardından atanan Prof. Dr. Naci İnci'nin genel sekreterlik görevine getirdiği eski personel daire başkanı Doktor Nedim Malkoç'un Yeditepe Üniversitesi’nde yaptığı yüksek lisans tezi ve Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü’nde tamamladığı doktora tezi hakkında intihal iddiasında bulunuldu ve inceleme başlatıldı.”</blockquote>Öğrenim krizi serisinden herkese merhaba, daha öncesinde Nesibe Kırış’ın kaleme aldığı yazılarda üniversite öğrencilerinin barınma, temel ihtiyaçlar ve sosyal hayatta yaşadıkları sorunları ele almış, birinci ağızdan onları dinleyip dertlerine kulak vermiştik. Yazı dizimizin 5’inci konusuysa&nbsp;“öğrenim kalitesi.” ancak yukarıdaki haberlere bir kez daha göz gezdirince aslında biz “öğretim kalitesizliği” diyelim.&nbsp;Öğrenim kalitesini etkileyen iki ana unsur; okul ve öğretmenler. Türkiye’de bu iki unsurda da büyük problemler bulunuyor. Bu yazıda da bu problemlere eğilip, sorunları dile getirmeye çalışacağız.&nbsp;<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Üniversite enflasyonu&nbsp;</h2>Türkiye’de bu yıl itibarıyla 129’u devlet 76’sı özel olmak üzere 205 üniversite bulunuyor. Ayrıca 4 meslek yüksek okulu da var; bununla birlikte sayı 209’a çıkıyor. Dünya sıralamasında üniversite sayısıyla 15’inci sırada yer alan Türkiye’de şu an 8 milyon 240 bin 997 üniversite öğrencisi&nbsp;bulunuyor. Veriler her ne kadar olumlu görünüyor olsa da üniversitelerin sayısının fazlalığıyla eğitim kalitesinin ters oranlı gittiğini söylemek mümkün. Üniversite sayısının artışı her ne kadar daha çok öğrenciye eğitim götürmek gibi görünüyor olsa da her yıl ortalama 797 bin kişi mezun oluyor. TÜİK’in Temmuz 2021 raporuna baktığımızdaysa yükseköğretim mezunu gençlerde işsizlik oranı&nbsp;%35,1 olarak karşımıza çıkıyor yani üniversite mezunu her 10 gençten 4’ü <a fr-original-style="" href="https://www.cloudsdomain.com/uploads/dosya/46648.pdf" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">işsiz.</a>&nbsp;<h3 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">“Üniversiteler mevcut işsizliği öteleyen süngerler” &nbsp; &nbsp;</h3>Dr. Esra Kaya Erdoğan üniversite sayısındaki artış için&nbsp;“Üniversiteler mevcut işsizliği üç- dört sene öteleyen sünger işlevi görüyor. Şu anda üniversiteye kayıtlı sekiz milyon kişi var. Bu kişiler işsiz kabul edilmedikleri için lise mezunu işsizlerin oranı düşüyor ve bir açıdan bu aşamada yaşanacak olan işsizlik erteleniyor. Gençler üniversite mezuniyeti sonrasında işsizlikle mücadele ediyor.” diyor. Üniversiteler “iyi eğitim”den ziyade “işsizlik artışını ötelemek için kullanılan eğitim organları” olarak görülüyor.&nbsp;<h3 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">“Müthiş bir geriye gidiş”</h3>Boğaziçi Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü’nden Prof. Dr. Lale Akarun&nbsp;da Türkiye’deki üniversitelerin dünyadaki ilk 100’e sokulmak istediğini hatırlatarak hâlihazırda okullar için ayrılan bütçeler karşılaştırıldığında ortaya büyük bir fark çıktığını belirtti.&nbsp;“2021 yılı için 127 üniversiteye ayrılan toplam bütçe ödeneği yaklaşık 45,3 milyar liraydı. Doları 9 liradan hesaplasak kabaca 5 milyar dolar. İlk 100’de yer alan Harvard’ın ise yıllık bütçesi 3-4 milyar dolar.” diyen Akarun şöyle devam ediyor:&nbsp;<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(37, 44, 60); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(37, 44, 60); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">“Tabii ki bunun sebeplerinden birisi, artan öğrenci ve üniversite sayısı. Son 19 yılda üniversite öğrencisi sayısı 2 milyondan 8 milyona çıktı. Yani 4 katına katlandı. Devlet Üniversitesi sayısı ise 19 yıl önce 53’müş. O da 2,5 katına katlanmış. Enflasyondan dolayı hesap yapmak zor ama, toplam üniversite bütçesinin millî gelire oranına bakalım: Oran sabit kalmış: 0.7. Yani 2021’de bir üniversite öğrencisine millî gelirden ayrılan pay, 19 yıl öncesinin dörtte biri. Müthiş bir geriye gidiş var.”</blockquote><h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">En büyük eksikliklerden biri: İfade özgürlüğü&nbsp;</h2>Her eğitim konulu konuşmada siyasilerden sürekli olarak duyulan bir çağrı: “Türkiye’deki üniversiteleri dünyanın en iyi 100’üne sokacağız.” Ancak sıralamalarda bu durumdan oldukça uzak görünüyor. Yükseköğretim derecelendirme kuruluşu Quacquarelli Symonds'ın yayımladığı en iyi üniversiteler sıralamasında ilk 500'e bu yıl Türkiye'den yalnızca Koç Üniversitesi girdi. Vadedilenden çok daha geride kalındığını söylemek hiç de yanlış olmaz.&nbsp;Dünyadaki en iyi üniversitelere oranla Türkiye’dekilerin yetersiz olmasının birçok nedeni bulunuyor. Boğaziçi Üniversitesi Sosyoloji Bölümü’nden Prof. Dr. Zafer Yenal,&nbsp;bu durumu şöyle açıklıyor:<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(37, 44, 60); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(37, 44, 60); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">“Sadece bir kampüs yaparak ve içine binalar koyarak üniversite olmuyor. Üniversite için en önemlisi herkesin fikirlerini özgürce ifade edebileceği bir akademik özgürlük ve özerklik ortamı gerekiyor. Türkiye’deki üniversitelerin büyük çoğunluğunda maalesef bu eksik böyle olmadığı için de yaratıcı, eleştirel, sorgulayıcı düşünce değil, bilimsel ilerlemeye temel teşkil edecek alt yapıyı malesef göremiyoruz, pek çok üniversitede. Tablo şöyle; öğrenci sayısı artıyor bir yandan hoca sayısında herhangi bir gelişme yok ve üstelik üniversitelere ayrılan ödenekte bir gelişme yok bu da ne anlama geliyor? Niceliksel olarak bir artış varken niteliksel olarak benzer düzeyde bir artıştan bahsetmek kesinlikle mümkün değil.”</blockquote>Bu konuda 3 temel neden olduğunu ve ilkinin bütçelerin yetersizliği olduğunu vurgulayan ve Türkiye’deki bütçelerin en iyi üniversitelerin %1’ine tekabül ettiğini belirten&nbsp;Akarun,&nbsp;“İkinci en büyük eksiklik, belki de daha önemlisi, ifade özgürlüğü eksikliğidir. İfade özgürlüğü olmadan bilimsel özgürlük olmaz. Bu şartlar altında serbest tartışma, bilimsel doğruyu arama ortamı olmaz, olmuyor. Örneğin Covid hakkında araştırma yapmak isteyen bir öğretim üyesinin, Sağlık Bakanlığından izin alması isteniyor. Bu bilimsel özgürlüğe aykırıdır. Üçüncü en büyük eksiklik de liyakate dayanmayan personel politikalarıdır. Bu üçü eksik olduktan sonra, başka eksikliğe de gerek yok aslında.”<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Bir diğeri: Akademik likayatsizlik&nbsp;</h2>Yazımızın başında yer alan iki haber de henüz geçtiğimiz günlerde ortaya çıkan olaylar. Bunların yanı sıra Cumhuriyet yazarı Orhan Bursalı geçtiğimiz günlerde kaleme aldığı "Ülkenin çok ciddi rektör sorunu var, yıkmak mı yapmak mı?", “Şimdiki rektör atama sistemi kötü, üniversite birbirine giriyor”&nbsp;başlıklı yazılarında da atanmış rektörlerin aldığı kararlar, verilen zararlar hakkında yazmış. Okumanızı tavsiye ediyoruz.&nbsp;Günbegün farklı üniversitelerde doktora tezleri çalıntı olan, farklı bölümlerden mezun olup farklı fakültelere atanan ya da sahte diplomayla mezun olup üniversite kadrolarına katılan birçok öğretim üyesinin haberlerini okuyoruz. Bir nevi kanıksadığımız bu durum aslında birçok öğrencinin büyük hayal kırıklığı yaşadığı hatta hayatını değiştirecek kararlar aldığı bir neden olarak karşımıza çıkıyor. İstanbul’da devlet üniversitesinde siyaset bilimi okuyan bir öğrenci bu durumu için şöyle konuşuyor:&nbsp;<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(37, 44, 60); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(37, 44, 60); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">“Yıllardan beri hayalim, daima gençlerle bir arada olacağım bir kampüste yaşamak, sevilen, sayılan, literatüre büyük katkılar yapan ve ülkenin geleceğine kalifiye insan yetiştiren bir akademisyen olmaktı. Bugün görüyorum ki torpilin, kayırmacılığın ayyuka çıktığı bu ülkede yaşadığım sürece bu hayalimin gerçekleşmesi çok zor. Emeğiyle, hakkıyla değil, tanıdıklarıyla bir yere gelmiş, kendi düşüncesini açıklamaktan korkan, daima kalabalığa uyan sözde hocaları gördükçe kendi hayalimden soğuyorum.”</blockquote>Prof. Dr. Lale Akarun yaklaşık 30 yıldır hocalık yaptığı Boğaziçi Üniversitesi’nde şimdiye dek bu durumla karşılaşmadığını ancak 2021’de dışarıdan yapılan atamalarla liyakat sahibi olmayan kişilerin çok iyi noktalara geldiğini gördüklerini belirterek, "Üniversitemize rektör olarak atanan kişi, intihalle doktora almış; akademik geçmişi olmamasına rağmen siyasi kimliği ve bağlantıları nedeniyle hızla yükselmiş bir kişiydi. Görevden alınmış olmasını olumlu karşılıyorum ancak maalesef benzerleri göreve devam ediyor." dedi.&nbsp;Akarun ayrıca daha önce kaleme aldığı "Akademik sahteciliğin vahim sonuçları" başlıklı yazısında bu durumun asıl zararının hak etmedikleri yerlere gelen bu kişilerin karar almalarının olduğunu vurgulayarak&nbsp;"Üretken, çalışkan kişileri bezdiriyor; işten atamazlarsa bile çalışamaz hâle getiriyorlar. Bunun ekonomik etkisi daha büyük. O kurumun yetiştireceği öğrencilere verilen zarar düşünülünce, zararın zamana yayılarak, ölçülmesi zor büyüklüklere ulaşacağını söyleyebiliriz."&nbsp;diyor.<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Peki çözüm ne?&nbsp;</h2>Türkiye’deki üniversitelerin öğrenim kalitesinin iyileştirilmesi için yapılabilecekleri Zafer Yenal ve Lale Akarun’a sorduk. Prof. Dr. Akarun,&nbsp;Türkiye’deki üniversite sisteminin baştan aşağı yenilenmesi gerektiğini belirterek,&nbsp;"YÖK işlevsiz ve zararlı bir yapı; kaldırılmasının zamanı geldi. Bağımsız akreditasyon ve kalite kurumu olmalı; üniversiteler idari ve mali özerkliğe kavuşturulmalı ancak şeffaf ve denetlenebilir olmalı; hesap vermeli. Bu denetlemeler sonucu, bazı üniversiteleri meslek okullarına dönüştürmek ya da kapatmak düşünülebilir. Üniversitelerde bölümler ve fakülteler ciddi ihtiyaç planlamasından sonra açılmalı, mevcutların da kendilerine ayrılan bütçeleri haklı çıkarmaları istenmeli." diye konuştu.Prof. Dr. Yenal&nbsp;ise eğitim kalitesini artırmanın en başta fikir, ifade ve akademik özgürlüğü tanımaktan geçtiğini savunuyor. Bunlar olmadan iyi bir üniversite olmayacağını söyleyen Yenal, bu özgürlükleri tanımak için de yukarıdan aşağıya darbe dönemlerinde kalan yöntemlerle üniversite yönetilmemesi gerektiğini bu nedenle üniversite yönetişiminin bir an önce değişmesi ve dönüşmesi gerektiğini söylüyor. Prof. Dr. Zafer Yenal güzel bir benzetmeyle durumu şöyle açıklıyor:&nbsp;<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(37, 44, 60); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(37, 44, 60); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">“Birbirinden farklı yönelimlere, deneyimlere sahip üniversitelere tek bir tip elbise giydirmeye çalışmak onlara deli gömleği giydirmeye çalışmak oluyor bu nedenle rahat hareket edemiyorlar ve düşünemiyorlar dolayısıyla bilim yapamıyorlar bunun en kısa zamanda çok radikal şekilde değişmesi gerekiyor” &nbsp;</blockquote>Üniversitelerdeki öğrenim kalitesi problemlerinin ana başlıkları ifade özgürlüğünün tanınmaması, hocaların liyakatsizliği ve tabii ki bütçelerin yetersizliğinden oluşuyor; ancak bunun yanında henüz üniversiteye gelmeden de birçok problem söz konusu. Bunlardan en önemlisiyse fırsat eşitsizliği. Bu da gelecek haftamızın konusu.&nbsp;

Yeditepe Üniversitesi ile ilgili hikayeler