<span fr-original-class="customBullet" fr-original-style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block;" style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block; box-sizing: border-box;">•&nbsp;&nbsp; Hakkari'de&nbsp;1560'ta yapılan ve 1998'de yürütülen yüzey araştırmaları sırasında tespit edilerek 2005'teki kazı ve temizlik çalışmalarıyla gün yüzüne çıkarılan Zeynel Bey Medresesi'nin eski ihtişamına kavuşturularak turizme kazandırılması için hazırlanan proje, Cumhurbaşkanlığı 2024 Yatırım Programı'na dahil edildi.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Ayrıntılar:&nbsp;Çevresinde yürüyüş yolu ve oturma alanlarının yapılması planlanan 464 yıllık geçmişe sahip medresede, çalışmaların 2025'te tamamlanması planlanıyor.</li></ul>

Canlı Gündem

<span fr-original-class="customBullet" fr-original-style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block;" style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block; box-sizing: border-box;">•&nbsp;Afganistan’daki Taliban yönetiminin Eğitim Bakanlığı sözcüsü Mansor Ahmad, AP'ye yaptığı açıklamada, ülkedeki her yaştan kız çocuğunun devlet kontrolündeki veya özel medreselerde eğitim görebildiğini söyledi.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Bir adım geriden: Taliban, kız çocuklarının üniversite de dahil olmak üzere altıncı sınıfın üzerinde eğitim almasını yasaklamıştı.</li></ul>

Aposto Gündem

Ailesi Şanlıurfa'nın Ceylanpınar ilçesinde yaşayan 12 yaşındaki A.D., Eyyubiye ilçesinin Beşat köyünde, kaçak bir ‘medrese’de, akranı 19 çocukla beraber yatılı olarak kalıyordu. A.D., 13 Haziran günü medreseden çıkmasının ardından kayboldu. Bir gün sonra çocuğun cansız bedeni medresenin yanındaki ahırda asılı hâlde bulundu.&nbsp;Çocuğun cansız bedenini köydeki çocuklar buldu. A.D.'nin cansız bedenini amcası da ahırda gördü. Sekiz kardeşin en küçüğü olan A.D.'nin cansız bedeni geçtiğimiz gün ailesinin yaşadığı Ceylanpınar’da Asri Mezarlıkta toprağa verildi. A.D.'nin ölümüne ilişkin Şanlıurfa Cumhuriyet Başsavcılığı soruşturma başlattı.&nbsp;Geçtiğimiz yıl Elazığ’daki Fırat Üniversitesi Tıp Fakültesi 2. sınıf öğrencisi 20 yaşındaki Enes Kara,&nbsp;kaldığı Nur cemaatine bağlı bir evde intihar etmişti. Kara'nın intiharının ardından cemaat ve tarikat yurtlarının, kaçak kurslarının ve medreselerinin varlığı tartışma yaratmıştı.&nbsp;A.D.'nin ölümünün ardından da aynı tartışmalar gündeme geldi.&nbsp;Çocuğun ailesinin zoruyla kaçak medreseye gönderildiği iddiaları tartışmaları güçlendirdi. Çocuğun ölümü "şüpheli ölüm" olarak kayıtlara geçti.&nbsp;<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Neler söylendi, neler yaşandı?&nbsp;</h2>A.D.'nin ailesinin Menzil Tarikatı üyesi olduğu, çocuğu da bu tarikata bağlı Semerkand Vakfı'na ait kaçak medreseye zorla gönderildiği iddia edildi. A.D.'nin dinî eğitim veren kursa gitmek istememesine rağmen ailesinin zorlamasıyla 1 yıldır eğitim gördüğü, bu süreçte&nbsp;2 kez kaçtığı&nbsp;ve eve döndüğü; ancak ailesi tarafından yeniden kursa geri götürüldüğü ileri sürüldü.12 yaşındaki çocuğun ölümünün ardından başlatılan soruşturma kapsamında söz konusu medrese kapatıldı. 2018 yılından bu yana açık olan medresenin Diyanet İşleri Başkanlığı'na bağlı olmadığı da ortaya çıktı. Ayrıca kursta öğrencilerden sorumlu, Diyanet'e bağlı olmayan imam A.P. de gözaltına alındı.&nbsp;Gözaltındaki işlemlerinin ardından adliyeye sevk edilen A.P., savcılık ifadesinin ardından serbest bırakıldı. A.P. ifadesinde A.D.'nin olay günü de okula gitmediğini belirterek, "Olay günü kursun kamera kayıtlarının incelediklerinde A.D. sabah namazını kıldıktan sonra 05.18’de dışarı çıkıyor. O anlar kamera kayıtlarında mevcuttur. O gün okula da gitmemiş bunun üzerine aileye haber verdik. Başka bir sıkıntısı yoktu" dedi.Bununla birlikte, 12 yaşındaki A.D.'nin <a fr-original-style="" href="https://www-sozcu-com-tr.cdn.ampproject.org/c/s/www.sozcu.com.tr/2023/gundem/12-yasindaki-abdulbaki-dakakin-on-otopsi-raporu-ortaya-cikti-7717690/amp/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">ön otopsi raporu</a> da ortaya çıktı. Raporda, 14 Haziran günü yapılan otopsinin yaklaşık 2 saat sürdüğü görüldü. Otopsi raporunda, A.D.'nin sol kolunun dış kısmında 2 adet birbirine paralel sıyrıklar, sol kol üstte ise yara izi ve ensesinin sağında sıyrık olduğu belirtildi. Raporda çocuğun boyun bölgesinde de ası vasıtası ile oluşan bir izin bulunduğu belirtildi. Adli tıp uzmanları, raporda A.D.'nin kesin ölüm nedenine ilişkin başka incelemeler isteyerek şunları belirtti:<blockquote fr-original-style="" style="margin: 0px 0px 1em; border-left: 2px solid rgb(94, 53, 177); padding-left: 5px; color: rgb(94, 53, 177); box-sizing: border-box;">"Kişinin kesin ölüm sebebinin belirlenebilmesi için alınan örneklerde Adli Tıp Kurumu Diyarbakır Grup Başkanlığı’nda yapılacak histopatolojik (organ, doku ve hücrelerde oluşan değişikliklerin çeşitli yöntemler kullanılarak mikroskopta incelenmesi) ve toksikolojik (zehirli maddeler ve zehirlenmelerle ilgili uzmanlık) incelemeler sonucu düzenlenecek raporların adli tahkikat dosyası ile birlikte tarafımıza gönderilmesinin uygun olduğu kanaatindeyim."</blockquote><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Aile ne dedi?&nbsp;</h2>10Haber’den Hazar Dost’a&nbsp;<a fr-original-style="" href="https://10haber.net/2023/06/16/kacak-tarikat-yurdunda-olu-bulunan-cocugun-babasina-ulastik-sikayetci-olunacak-bir-sey-yok-203091/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">konuşan</a>&nbsp;A.D.'nin babası Abdullah D., acılı olduklarını belirtirken "Konuşulacak bir şey yok. Taziyemiz var. Bizi arayıp rahatsız etmeyin" dedi. Şikayetçi olmayacaklarını söyleyen Abdullah D.,&nbsp;"Yapılacak bir şey yok" ifadelerini kullandı.BBC Türkçe’nin <a fr-original-style="" href="https://www-bbc-com.cdn.ampproject.org/c/s/www.bbc.com/turkce/articles/cp0zjgg28m5o.amp" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">telefonla görüştüğü</a> çocuğun amcası Abdülhadi D., yeğeninin hayat dolu bir çocuk olduğunu ifade ederek intihar ettiğine güvenlik kameralarının kayıtlarını izledikten sonra ikna olduğunu belirtti. Abdülhadi D., "Kamera kayıtlarını görmeseydim, bu kadar hayat dolu bir çocuğun intihar etmiş olacağına ben de ihtimal vermezdim ama sabah namazını kılmış, dişini fırçalayıp çıkmış, doğrudan ahıra gitmiş ve bir daha çıkmamış"&nbsp;diye konuştu.&nbsp;Tüm iddiaları reddeden Abdülhadi D., 12 yaşındaki çocuğun kaçtığı iddialarına "Babası öyle bir insan değil, mütedeyyin ve diğer çocuklarını çok seviyor, onları medreseye dinî eğitime gönderdi. Yeğenim iki buçuk yıldır medresede, daha önce Ceylanpınar’daydı ama oradaki yıkılınca, bu köydeki imam akraba diye babası onu oraya gönderdi. Yeğenim eğer baskıyla gitseydi, zorla olsa bir gün olur, bir hafta olur, iki buçuk yıl zorla nasıl olur, nasıl hafız olur zorla?" ifadeleriyle cevap verdi.&nbsp;Abdülhadi D. ayrıca ailenin Menzil tarikatı müridi olduğu, köydeki bu medresenin de aynı tarikat tarafından kurulduğu iddialarının da doğru olmadığını&nbsp;savundu.<a fr-original-style="" href="http://mezopotamyaajansi35.com/GUNCEL/content/view/211585" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Mezopotamya Haber Ajansı,</a> kaçak medresenin 29 Eylül 2018 tarihinde açılışının yapıldığını, açılışına Eyyübiye Belediye Başkanı Mehmet Ekinci’nin ve eski AK Parti Şanlıurfa Milletvekilli Halil Özcan katıldığını yazdı. Açılışta, söz konusu medresenin "medrese, Kuran kursu, taziye evi ve çok amaçlı salon" olarak tanıtıldığı belirtildi. Yapının daha sonra Menzil tarikatına devredildiği belirtildi.&nbsp;<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">İlk değildi&nbsp;</h2>Henüz geçtiğimiz yıl Ocak ayında, Türkiye aynı konuyu 20 yaşındaki Enes Kara'nın ölümüyle tartışmıştı. Fırat Üniversitesi Tıp Fakültesi öğrencisi Enes, Elazığ'da ailesinin baskısıyla Nur cemaatine bağlı bir yurtta kalıyordu. Enes ölümünden kısa süre önce çektiği videoda, bu yurtta baskı gördüğünü anlatıyordu.&nbsp;<blockquote fr-original-style="" style="margin: 0px 0px 1em; border-left: 2px solid rgb(94, 53, 177); padding-left: 5px; color: rgb(94, 53, 177); box-sizing: border-box;">"Herkes doktorluktan kaçıyor, çünkü mobbing var, uzun süreli nöbetler var, hastadan şiddet görme ihtimali var, köle gibi çalışıyorsunuz, ben böyle bir gelecek istemiyorum... Bulunduğum cemaat yurdunda namaz kılma ve cemaatin dersine katılmak zorunlu, verdikleri kitapları okumak zorunlu, kendim müslüman değilim, ailem bilmiyor, buradan ayrılmak istediğimi söylediğimde hayır cevabını aldım. Şu an cemaat yurdunda kalıyorum. Hiç kalmak istemememe ve bunu aileme defalarca söylemiş olmama rağmen. Defalarca söyledim ama beni burada kalmaya zorladılar...&nbsp;Lise ve ortaokulda yine böyle medreselere sıkça geliyordum bazı tatillerde yatılı kalıyordum. O zamanlar da istemiyordum ama ailem zorluyordu ve haftada 1-2 gün geliyordum ya da yılda 1-2 hafta yatılı kalıyordum. Çok da zor değildi. Bir de en fazla üniversiteye kadar gelirim zaten diye düşünüyordum. Adam akıllı ders de çalışamıyorum. Çünkü psikolojik olarak yorgun oluyorum. Bu 2 sorunu ayrı ayrı düşününce aslında katlanılmayacak şeyler değil; ama bunları birleştirince tüm yaşama sevincimi alıyor, özgür hissetmiyorum kendimi 24 saatten kendime ayırabildiğim 3 saat falan."</blockquote>Enes bu videoyu çekmesinin ardından intihar etti. Babası&nbsp;ise oğlunun ölümünün ardından yaptığı açıklamada 25 yıldır Nur Cemaati'nin içinde olduğunu belirterek "Kaldığı yer güzel insanların kaldığı yer. Talebelerin kaldığı yer. Orada kalmasını tavsiye ettim. Devlet yurdunda başvuru yapmadık. Durumumuz iyi. Manevi olarak ahiretine faydası olsun istedim. Ben 25 yıldır Risale-i Nur okuyorum. Bir zararını görmedim. Ben bu cemaatin 25 yıldır içindeyim. Kaldığı yerde hiçbir sorun yoktu. Sürekli arkadaşlarıyla iletişim hâlindeydik. Birkaç ay kalır sonra alışır dedim. Biz kimseden şikayetçi değiliz. Olaydan sonra durumunu daha iyi anladık" diye konuştu.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Son olacak mı?&nbsp;</h2>Bu sorunun cevabı hükümetin konuya ilişkin alacağı tavıra göre şekilleniyor. Günümüzde tarikat ve cemaatlerin varlığı, ya da bunlara bağlı kurum ve kuruluşlar yasal zemin üzerinde yer almıyor. Tarikat ve cemaatler "dernek" ve "vakıf" adı altında varlığını sürdürürken bu gibi yapılar ise kaçak şekilde kuruluyor veya bu dernek ile vakıflara bağlı kurumlar olarak çalışmalarını sürdürüyor.&nbsp;Burada ise en büyük açığın, denetimsizlik olduğu ifade ediliyor. Bu gibi kuruluşların varlığı meşru olmadığı gibi denetimsizliği de asıl tehlikeyi yaratıyor. Peki hükümetin bu yapıları engellemeye yönelik bir planı var mı?&nbsp;Millî Eğitim Bakanlığı (MEB), Diyanet İşleri Başkanlığı ve Gençlik ve Spor Bakanlığı arasında imzalanan "Çevreme Duyarlıyım, Değerlerime Sahip Çıkıyorum (ÇEDES)" projesi üzerinden değerlendirirsek; hayır yok. Bu projede "manevi danışman" olarak görevlendirilen imam, vaiz, din hizmetleri uzmanı ve Kuran kursu hocaları, MEB okullarındaki öğrencilere "değerler eğitimi" veriyor.&nbsp;2021 yılında imzalanan ÇEDES protokolünde yalnızca ortaokullar ve imam hatip okulları proje kapsamındayken, 2023 yılında imzalanan ek protokolde proje, erken yaştaki ilkokul öğrencileri dahil tüm öğrencileri kapsayacak şekilde genişletildi. Projenin okullarda ne kadar yaygınlaştığı henüz bilinmiyor; ancak Eğitim-İş Genel Başkanı Kadem Özbay, din görevlilerinin okullarda ya da okul dışı etkinliklerde değerler eğitimi vermesinin son derece tehlikeli olduğunu söylüyor. Özbay, hâlâ atama bekleyen 1 milyona yakın öğretmen olduğunu da hatırlatıyor.<div dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Gazeteci Mustafa Mert Bildircin, "Protokolün 9’uncu maddesi, cemaat örgütlenmelerinde karşımıza çıkan, 'Abi ve abla modelini' anımsatıyor. Maddeye göre, gönüllü öğrenciler, 'Proje uygulama mekanlarında' öğrencilere rol modellik yapabilecek. Yine bu mekanların nereler olduğu da belirtilmiyor" diyor.Medreselerin 3 Mart 1924’te TBMM’den çıkan Tevhid-i Tedrisat (Öğretim Birliği) Kanunu ile kaldırıldığını hatırlatmak gerekiyor; tabii eski Diyanet İşleri Başkanı'nın zamanında büyük tepki toplayan sözlerini de:&nbsp;<h3 dir="ltr" fr-original-style="text-align: left;" style="text-align: left; margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">“Medreseler legal olmalı, bir kısmını Kuran kursu yaparak legalleştirdik.” – Diyanet İşleri Başkanı Mehmet Görmez</h3></div>

12 yaşındaki A.D., Şanlıurfa'daki kaçak bir medresenin yanı başındaki ahırda asılı hâlde ölü bulundu. Çocuğun intihar ettiği değerlendirildi, ailesi şikayetçi olmadı.

Kaçak ‘medrese’de ölüm

• Şanlıurfa’da iddiaya göre zorla gönderildiği kaçak medresenin yanındaki ahırda ölü bulunan 12 yaşındaki A.D.'nin ön otopsi raporu ortaya çıktı. Raporda, “Adli Tıp Kurumu Diyarbakır Grup Başkanlığı'nda yapılacak histopatolojik (organ, doku ve hücrelerde oluşan değişikliklerin çeşitli yöntemler kullanılarak mikroskopta incelenmesi) ve toksikolojik (zehirli maddeler ve zehirlenmelerle ilgili) incelemeler sonucu düzenlenecek raporların adli tahkikat dosyası ile birlikte tarafımıza gönderilmesinin uygun olduğu kanaatindeyim” ifadelerine dikkat çekildi.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Ne olmuştu? Ailesi Ceylanpınar ilçesinde yaşayan A.D., Eyyubiye ilçesinin Beşat köyünde, köyün mezarlığının içinde inşa edilen medresede yatılı olarak kalıyordu. 11 Haziran’da medreseden çıktıktan sonra kendisinden haber alınamayan çocuğun cesedi, bir gün sonra yakınlardaki bir ahırda asılı olarak köydeki çocuklar tarafından bulundu. Gündüzleri örgün eğitime giden çocuk hakkında, ailesinin baskısıyla medreseye devam ettiği, yatılı olarak kaldığı medreseden birçok defa kaçmaya çalıştığı ve bu yüzden ailesinden çok baskı gördüğü iddiaları öne sürülüyor. Ailesi ise iddiaları reddediyor.</li></ul>

1874 yılında <a fr-original-style="" href="https://islamansiklopedisi.org.tr/hafiz-sami" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Filibe</a>’de doğan Hafız Sami, daha 4 yaşındayken Osmanlı-Rus Savaşı nedeniyle ailesiyle İstanbul’a göç etmişti. Lakabının ailesinin İstanbul’da yerleştiği yer olan Fatih’teki Hafızpaşa semtiyle benzer olması tesadüf müdür bilinmez ama 10 yaşlarındayken sesinin güzelliği keşfedilince devrin önemli isimlerinden kıraat, Kuran, medrese dersleri almaya başladı. İlk musiki eğitimini de yine aynı şekilde devrin meşhurlarından aldı.Hafız Sami, mevlit, gazel, kaside, ezan okuyuşunda dönemin akla gelen en önemli ismiydi. İlk defa 14 yaşındayken bir Ramazan günü <a fr-original-style="" href="https://islamansiklopedisi.org.tr/hafiz-sami" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Fatih Camii</a>’nde mukabele okumaya başladı. Daha sonra Beyazıt ve Yerebatan camilerinde büyük kalabalıklar karşısında bu okumalara devam etti. Özellikle 1900-1910 yılları arasında Fatih Camii’nde öğle ve ikindi saatlerinde okuduğu mukabeleleri dinleyenler kendinden geçer, feryatları caminin kubbesinde yankılanırdı. Rivayetlere göre, gazel okumaya başladığında güvenciler bile uçmayı bırakırdı.<img src="https://images.aposto.com/2022/8/2/1664273970265.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.69" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><a fr-original-style="" href="https://islamansiklopedisi.org.tr/hafiz-sami" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Hafız Sami</a><hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Mehmet Selahattin’in de dediği gibi ricayla minnetle okumaz, canı ne zaman isterse o zaman okurdu. O canı istediği günlerden birinde okumaya başladığında omzuna bir bülbülün konduğunu gören arkadaşları dahi olmuştu. Hatta&nbsp;<a fr-original-style="" href="https://twitter.com/zeynebdemirel/status/1251249927033929731" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">"Dışarıdaki ölüler dinleyeceğine buradaki ölüler dinlesin."</a> diyerek mezarlığa gidip gazel okurdu. Bu Allah vergisi yeteneğiyle ilgili kendisi&nbsp;<a fr-original-style="" href="https://www.gzt.com/nihayet/kalpleri-durduracak-bir-ses-hafiz-sami-3547005" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">“Yedi yaşında idim. Duygumda bir şeylerin, fevkaladeliklerin dalgalandığını ve beni sarsmakta olduklarını sezerdim. Lakin bunların ne olduklarını anlayamazdım. Yaş on beş deyince anladım ki sinirlerimi yakan o ateşler ‘aşk’ imiş.”</a> derken, tiz ve peslerdeki başarısı kadar hiç dinlenmeden 3 saat boyunca okuyabilmesi görenleri hayretler içinde bırakırdı. Bir <a fr-original-style="" href="https://www.gastearsivi.com/gazete/buyuk_dogu/1945-12-21/15" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">of çekmesi</a> 3 dakika sürüyordu. &nbsp; &nbsp;Gençlik yıllarında hem dinî hem de dinî olmayan bir çok eseri plağa kaydetmişti. Bu plaklar çok ilgi görse de dönemin gelişmemiş teknolojisi nedeniyle sesinin güzelliğini tam yansıtamamıştı. Bu yüzden onu canlı dinlemenin yerini hiçbir şey tutmazdı. Yine bir gün katıldığı meclislerden birinde devrin meşhur tamburisi <a fr-original-style="" href="https://gencdergisi.com/5052-bulbulleri-susturan-adam-hafiz-sami-efendi.html" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Cemil Bey</a> Hafız Sami’nin sesini duyunca bundan sonra onun olmadığı yerde tambur çalmayacağını söylemişti. <a fr-original-style="" href="https://yenisehir.fandom.com/tr/wiki/Haf%C4%B1z_Sami" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Mütareke Dönemi</a>’nde bir Fransız subayı, öldükten sonra gırtlağını Paris’teki bir musiki müzesinde sergilemek için Hafız Sami’ye 10 bin lira teklif etmişti.<img src="https://images.aposto.com/2022/8/2/1664274027188.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.62" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><a fr-original-style="" href="https://www.gzt.com/nihayet/kalpleri-durduracak-bir-ses-hafiz-sami-3547005" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Hafız Sami’nin gençlik günlerinden</a><hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Onunla ilgili hikâyeler, rivayetler uzayıp gidiyor, ama onu bir kez dinleyen o sesi hayatı boyunca bir daha unutamıyordu. 1912’de bazı ruhi rahatsızlıkları baş gösterdi. 1936’da Gülhane Hastanesi’nde tedavi edildi ancak sonuç alınamadı. Kimilerine göre annesinin vefatından sonra böyle olmuştu. Zaman zaman <a fr-original-style="" href="https://eksisozluk.com/hafiz-sami--443046" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">“Beni yine annemin perileri zapt etti!”</a>&nbsp;diyerek annesinin mezarına gider ve o hüzünlü sesiyle Kuran okurdu.&nbsp;Zamanla kulakları da duymamaya başladı. Artık bırakın söylemeyi dinleyemiyordu. Ve nihayet 1943 yılının 26 Nisan’ında doktora giderken yolda öldü, Edirnekapı’da <a fr-original-style="" href="https://islamansiklopedisi.org.tr/hafiz-sami" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Şair Baki</a>’nin yanına gömüldü. Ondan geriye sadece eski birkaç plak ve hikâyeleri kaldı.Edirnekapı’dan geçerken biraz kulak kabartın, belki Hafız Sami’nin o elem dolu sesini duyarsınız.<img src="https://images.aposto.com/2022/8/2/1664274070599.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.73" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><a fr-original-style="" href="https://kamilbuyuker.wordpress.com/2015/03/24/yeniden-meshur-hafiz-sami-merhum/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Ölümünden dört yıl sonra hakkında yazılan bir kitap</a>

İstanbul'da Nasıl Eğleniyorduk?

Ölüyü dirilten, bülbülü susturan bir ses 

Hepimiz özledik değil mi? Belki kahveden uzak kalmadık; acı ve siyah tadını almak için illa dışarı adım atmaya gerek yok. Herkesin evinde kahve makinesi, moka potu, cezvesi var. Ama hiç işimizin olmadığı bir günde; “haydi gel bir kahve içelim”i, acı ve hatta bazen yanık kokan tadına eşlik eden o muhabbeti özledik. Bu özlemle; artık café, 3. dalga kahveci ve kahvehane gibi isimlerle dallanıp budaklanan bu kamusal alanın İstanbul’daki serüvenini merak ettim.&nbsp;İlk kahvehane: Kahve 12. yüzyıldan beri bilinse de Habeşistan, Yemen ve oradan İstanbul’a yolculuğu 16. yüzyıla kadar uzanıyor. İlk kahvehanenin şehirde ortaya çıkışına dair çeşitli rivayetler olsa da tarihlerin birbirini tutması bakımından en yaygın hikâye şu: Yüzyılı yarılamış Hakem adında bir tüccar ile Şamlı Şems adında bir efendi, dükkânlarını 1554 yılına denk gelen 962’de Tahtakale’de açmışlar. İlk başta kahve tüketimi için açılan mekânlar önce eşin dostun toplandığı, ziyafetlerin verildiği bir alandan; yaygınlaştıkça işsiz güçsüz takımının, görevden atılan din adamlarının, seferden dönen yeniçerilerin ve büyük rütbe sahiplerinin kaynaştığı bir mekân olmuş. Heterojen yapısıyla aslında ilk ortaya çıktığı dönemden bugüne toplumun sosyal ilişkilerini şekillendiren, gündelik deneyimlerin yaşandığı, toplumun kültürel dönüşümünün aynası bir kamusal alandan söz ediyoruz. Heterojen derken de o dönemin gözlüğüyle bakmak gerek tabii; kahvehaneler dönemin yapısı bakımından sadece erkeklerin temsil edildiği bir alan. Sınıfsal bakımdan bir heterojenlik söz konusu olsa da tarihçi Ralph H. Hattox’a göre farklı dinlerden insanların arasındaki engellerin “…bir fincan kahve, bir çubukluk tütün ve gevşetici bir satranç oyunuyla yıkılmaları bir hayli zordu.”<div fr-original-class="fr-img-space-wrap" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;"><div fr-original-class="fr-img-space-wrap" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Kötü şöhret:&nbsp;Kahve ve ona eşlik eden sohbetin tatlılığından olacak ki farklı sosyal zümrelerden insanların yarattığı kültürel birikim aynı zamanda siyasi iktidara karşı farklı fikirlerin yükseldiği bir kamusallığı beraberinde getiriyor. Böyle bir sosyalliğin ancak cami ve medreselerde yakalandığı bir dönemde kahvehaneler tabii “miskinlerin” buluşma mekânı ve fitne yuvası olarak çokça yaftalanmış. Fakat bu kötü şöhret yaygınlaşmasının önüne geçememiş; bu alanda çokça araştırması bulunan Ahmet Yaşar’a göre Kanuni Sultan Süleyman döneminde 50 olan kahvehane sayısı yüzyılın sonunda 600, 19. yüzyıl başlarında 2.500’e ulaşmış. Gençlerin sık ziyaretleriyle ve kültürün tüketildiği hatta üretildiği bir kamusal alan olmasıyla dönemin otoritelerinde şüphe uyandırması sanırım şaşırtıcı değil. 1700'lü yıllarda kahve satışı yetkisi belli bir zümrede toplanınca sokaklarda içine nohut ve fındık kabuğu karıştırılan kahveler satılmaya, yeniçeriler de bu hileye göz yumup para kazanmaya başlamış. Yani bir mafyalaşma söz konusu. Düzenli ordudan ziyade sabahtan akşama sefa sürenler olarak anılan yeniçerilerin sahibi olduğu kahveler çoğaldıkça bu kötü şöhret otoriteler tarafından ahlaki yozlaşmanın bir metaforu olarak resmedilmiş ve mekân kapatmalara uzanan bir baskı yaratmış.</div></div>Dönemin yeni medyası: Kahveye karşı oluşan bu karşıt görüşler kahvenin içilmesinden ziyade yarattığı kamusallığa yöneltiliyor. Çünkü kahveler o dönemde ticaret yapanların anlaştığı, seyyahların ve meddahların türlü hikâyeler anlattığı, seferlerden savaş anılarının biriktiği, saz şairlerinin atıştığı ve Ramazan’da Karagöz Hacivat oyunlarına sahne olan mekânlar. Hatta müşterilerin kendi aralarında örgütlenip çeşitli sosyal yardımlaşma girişimlerinde bulunduğu biliniyor. Ucu elbet iktidara dokunuyor; Prof. Dr. Cengiz Kırlı’ya göre kahvehaneler aslında devletle toplumun bir karşılaşma alanı. Hicvin ve siyasi eleştirinin alternatif pratiklere alan açtığı ve resmî söylemde çatlaklar oluşturan bir yeni medya da denebilir buna. Cumhuriyet döneminin siyasi kırılmalarıyla birlikte getirdiği propagandanın, yakın geçmişte vücut bulduğu kahvehaneler; 40’lı ve 50’li yıllarda üniversite öğrencilerinin kültürel yeniden üretim alanlarına, 70’lere gelindiğindeyse şiddetin vücut bulduğu, çatışmaların ortasında sıkışan mekânlara dönüşmüş. 12 Eylül sonrasını düşününce de ülkenin ekonomi politikalarındaki değişimleri yine kahvehanelerde gözlemlemek mümkün. Dolayısıyla kontrol mekanizmalarının gözleri ve elleri hep bu alanlarda dolaşmış, hatta bu pratik bana göre günümüze kadar ulaşmış. Dönemin erkekleri için şehirdeki örgütlenmeyi sürekli şekillendirmeye devam eden bu mekânlar o günden bugüne hâlâ sosyal etkileşim kalıplarını dönüştürmeye devam ediyor.&nbsp;KaynakçaYaşar, A . (2005). Osmanlı Şehir Mekânları: Kahvehane Literatürü . Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi , (6) , 237-256.Koçu, R. E. (1947). İstanbul Kahvehaneleri. Taha Toros ArşiviErkan, P. &nbsp;(2016, Nisan 5). Kahve ve İstanbul'da Kahvehaneler. Ahşaptan Betona, Mecidiyeden Jetona. Açık Radyo.

Aposto İstanbul

“Keyfe müptela bazı yaranı safa, hususen okur yazar makulesinden nice zürefa cem olur oldu; kimi kitap okur, kimi tavla ve satranca meşgul olur, kimi nev güfte gazeller getirüp masarifden bahsolunur.” - Peçevi

İstanbul kahvehaneleri

•&nbsp;Sri Lanka'da Müslüman azınlığa mensup kadınların bir kısmının giydiği burkanın halka açık yerlerde giyilmesi yasaklandı. Ayrıca "kayıtlı olmayan ve İslami eğitim veren binden fazla medresenin kapatılacağı" <a fr-original-style="" href="https://www.birgun.net/haber/sri-lanka-da-burka-giyilmesi-yasaklandi-medreselerin-de-kapatilmasi-gundemde-337492" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">açıklandı.</a>

medrese ile ilgili hikayeler