Duende

Bir kuşağın festivalsizlikle imtihanı.

Gençlerini sevmeyen bir ülkede müziğin yeri ve önemi

Yeni bir yolculuğun başındayız. Ahmet Uluğ'la dünyanın dört bir yanından ve ötesinden hipnotik sesleri keşfetmeye bir adım kala.

Ahmet Uluğ’dan Omni'ye uzanan yol

Bir film, bir yönetmen, bir sanat eseri, bir sanatçı, bir sokak, ya da bir mekân — Beslenme Çantası’nı konuğumuza ilham veren "şey"lerle dolduruyoruz.Selman’ın beslenme çantasından iki kıtadan iki film, bir Hermann Hesse romanı, hukuka eleştirel yaklaşan bir makale, ilham verici bir şair ve biraz yürüyüş çıkıyor.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Banshun (1949, Yasujirô Ozu)&nbsp;</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Les quatre cents coups (1959, François Truffaut)</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Hermann Hesse’nin “Bozkırkurdu” romanı</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Julius Hermann von Kirchmann’ın “İlim Olmak Bakımından Hukukun Değersizliği”&nbsp;makalesi</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Gülten Akın</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Yürümek</li></ul>

Karşınızda Selman Nacar'ın beslenme çantası

Sinema, hukuk ve edebiyat.

<img src="https://images.aposto.com/2021/9/5/1633099179838.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" alt="lastik" ratio="Infinity" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">"Her şey üst üste geliyor" Dolapdere, 2021 Fotoğraf: Deniz Sabuncu<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Dinle: <a fr-original-style="" href="https://open.spotify.com/playlist/7aFEkMOCMRoUITrOMJjJvq?si=BwOj2DIuSdm-kp54KlcK4A" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Janus Rasmussen'in İstanbul ziyaretini kutluyoruz</a>. Oku:&nbsp;Hermann Hesse, <a fr-original-style="" href="https://www.suhrkamp.de/rights/book/hermann-hesse-trees-fr-9783458193937" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Ağaçlar</a>. Tam doğa yenilenirken. &nbsp; &nbsp; &nbsp;&nbsp;Ekime sevgilerle,Elif

Aposto İstanbul

Yazıya başlamadan önce biraz oyalanmak için yerindem kalkıp bitkilerimi suladım. Tam karşımdaki kitaplığa bakıp acaba hangi kitabı karıştırsam diye düşündüm. Elime henüz okumadığım bir Hermann Hesse&nbsp;kitabı aldım. Rastgele bir bölümünü okumaya başladım. Okuduğum ilk uzun paragrafın ardından karşıma çıkan cümle şu oldu: “Her zaman bugünkü gibi mi? Her zaman yalnızca politikacılar, vurguncular, garsonlar ve zevk düşkünlerine göre bir dünya, bizim gibilerin soluyacağı havadan yoksun bir dünya mı?” Elbette hayır. Bir kez değil, bin kez, milyarlarca kez hayır. Bir hayır da ipleri en başından beri elinde tutan, herhangi bir destekleyici delil olmaksızın kendi muhteşemliğine karşı sarsılmaz inancı olan insanlar için… Buradan ilkokul öğretmeni ona büyüdüğünde ne olmak istediğini sorduğunda cevabı “tarikat lideri” şeklinde veren Nick Cave’e de selamlar. İyi ki var. İyi ki varlar. 17 yaşında liseyi bitirdiği gün, kendi tanımıyla tek komşunun inekler olduğu bir köyden gönderdiği yüzlerce e-postanın ardından dönüş aldığı True Panther Records ile tanışmak için New York’a giden Lauren Auder&nbsp;de iyi ki var.&nbsp;Yaşamının büyük bölümünü zorunlu olarak geçirdiği küçük odalarda, içindeki hiper duygu alemi ve dünyevi gerçeklikler arasındaki boşluğu doldurmak için üreten Lauren Auder’in motivasyon kaynağına "Amacım benden daha büyük bir şeyi iletmek.” cümlesiyle ulaşmak mümkün. Onunla bariton vokalinin eşlik ettiği sinematik dokuların arasında dolaşmak için heyecanlıyım. Çoktandır evcilleştirilmiş pop müziğinin bağlarını çözüp özgür bırakan sıra dışı bir ruhun yanındayım. Tanışmak isteyen herkesi davetli listesine yazdım. İçerde, pardon aşağıda görüşürüz.<img src="https://images.aposto.com/2021/2/2021-03-17T19:48:48.407Z_sm.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" alt="Lauran Audey, Fotoğraf: Ian Kenneth Bird" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Fotoğraf: Ian Kenneth BirdSolucan deliği:&nbsp;Birleşik Krallık'ın iki kült dergisi NME ve Kerrang!’da müzik muhabirliği yapan anne ve babanın olduğu bir evde dünyaya gelen Lauren Auder, çocukluk yıllarını Londra yakınlarındaki Watford’da geçirdi. Yedi yaşında ailesiyle birlikte "kelimenin tam anlamıyla hiçliğin ortası” olarak tanımladığı, Fransa'da ücra bir kasabaya, Albi’ye taşındı. İnternetle birlikte büyüyen Auder, yapılacak şeylerin sınırlılığında kendi kendine çarparak yolunu bulmaya çalıştı. Anne ve babasının müzik üzerine olan analitik düşünme tarzını miras alan Auder, Tumblr’da açtığı solucan deliğinden içeri girdi ve günlerini kendi estetik değerlerini keşfetmeye harcadı. Ters yöne doğru gitmekten keyif alan ve zıtların ona sunduğu ayak basılmamış topraklardan keyif alan Auder için müziğin vadettikleri, penceresinin önündeki eşsiz doğa manzarasından daha değerliydi. Yatılı olarak okuduğu Katolik lisesinden arta kalan zamanlarını Marc Bolan, David Sylvian ve David Bowie'nin başkalaşım geçirmiş seslerini ve tarzlarını dinleyerek doldurdu. 60’ların&nbsp;teen pop ikonu olan Scott Walker ile tanıştığında ise yarım asır sonra onun ruhunu yeniden yeryüzüne çağırabileceğini fark etti. Başucuna oyuncaklar yerine insanlık tarihinin üst üste koyarak arşivlediği kültür birikimini alan birisi için her ne kadar referans noktaları önemli olsa da Auder’in, bugüne ait bir başlangıca ihtiyacı vardı. O dönem doğduğu ve büyüdüğü ülkelerin, yani Birleşik Krallık ve Fransa’nın yeraltı sahnesini buluşturan rap dalgasını yatak odasında üretmeye başladığı prodüksiyonlarıyla yakalamaya karar verdi.&nbsp;Gürültülü ve kasvetli dokular:&nbsp;“Sanırım benim gibi normalin dışında büyüyen insanlar için müzik bir teselli yeriydi. Büyürken ihtiyaç duyduğum müziği yapmak önemliydi.” diyen Lauren Auder, 17 yaşına geldiğinde o zamanlar bir avuç dinleyicisi olan Kojey Radical&nbsp;ve slowthai ile iş birliği yapmaya başladı. Başkalarının projelerinde vakit geçiren Auder, zamanla müzikte kişisel mücadelelerini şarkılarla ifade edebileceğini, kendi söyleyecek sözlerinin olduğunu farketti. Lisedeki son yılında kaçış planı hazırdı. Türlerin ve duyguların sınırlarını zorlamak için müzik yapıyordu ve yeryüzünde buna kulak verecek bir plak şirketinin var olduğundan emindi. Evrene yağdırdığı e-postalardan biri True Panther Records’a denk geldi ve beklediği dönüşü aldı. Nitekim Auder, 17 yaşında liseden mezun olduğu gün plak şirketinin olduğu New York’un yolunu tuttu. Artık önünde iplerini elinde tuttuğu bir kariyer vardı. Tek yapması gereken gürültülü ve kasvetli dokularını ortak hislerde buluşturmaktı. Bunun için yeniden bir odaya kapanması gerekiyordu. Bu sefer penceresinden sokağın ritmini duyabileceği Londra’yı tercih etti.&nbsp;Melankolinin izinden:&nbsp;Plak şirketini müziğine değil, gürültülü ve kasvetli dokulardan oluşturduğu uyumsuz güzelliği yaratma şekline ikna eden Lauren Auder'in artık tek yapması gereken üretmekti. Dünyaya yaymaya tam olarak hazır hissetmediği konuları, şimdinin kırılganlığında paylaşmak istedi. Kuşkusuz en büyük gücü hep yanında olduğunu hissettiği Scott Walker’ın ruhunu okşayan bariton vokallerinden aldı. Nitekim Londra’da geçirdiği bir yılın ardından Who Carry’s You adını verdiği beş şarkılık ilk kısaçalarını yayımladı. Derin bir iç çekip melankolisiyle yaşını ikiye katlayan Auder'in müziği, kalpten kalbe dolaşarak çoğaldı. Christine and the Queens ile birlikte turnelemeye başlayıp büyük kalabalıklar önünde yatak odasında ürettiği şarkıları söylediğinde artık solucan deliğinden çıktığını anladı. Sahne üstündeki Auder’in kendi olgunluğunu taşıyacak müziğe ihtiyacı vardı. Bunun için de üretimdeki tekilliği bırakıp stüdyoda yapımcılarla ve farklı müzisyenlerle bir araya gelmesi gerekiyordu. Nitekim çok geçmeden bu sefer “Gerçekten zamansız bir kaliteye sahip bir kayıt yapabileceğimi kendime kanıtlamak istedim. Bu albüm, hayran olduğum 60'lar ve 70'lerden barok pop sanatçılarıyla aynı çizgide.” sözleriyle birlikte two caves in isimli ikinci kısaçalarını paylaştı. Daha açılış şarkısından kime çalacağını itiraf eden albümleri severim. two caves in&nbsp;de onlardan biri.<img src="https://images.aposto.com/2021/2/2021-03-17T19:51:52.598Z_sm.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Albüm: 5 Songs For The Dayshoric&nbsp;Bugünden: Fransa’dan ayrıldıktan sonra dört yılda birbirinden değerli 10 şarkı üreten Lauren Auder, henüz bunların tamamını bir konserde bile çalamadı. Buna rağmen yeni sesler keşfederek farklı duyguların peşinden gitmesini sağlayan bir motivasyona sahip. Onu zamansızlığın içine çeken evrensel merakını, sorunlara bakış açısından anlamak mümkün. Auder için içsel bir krizden daha çok, bu krizin insanlarla ilişkisine olan etkilerine odaklanmak daha değerli. Bu yüzden geçtiğimiz şubat ayında yayımlandığı son kısaçaları 5 Songs For The Dayshoric&nbsp;ile Auder, müzikal ve düşünsel anlatımda bugün olduğu yeri işaretledi. "Geleceğe dair heyecan verici bir bakış açım var. Bunun umut verici olduğunu düşünüyorum.“ sözünden 20’li yaşların başındaki Auder’in kalıplardan taşarak yaşadığı dünyada vermek istediği mesaj gayet net. Bize düşen sadece onun yaratıcı hayatına eşlik etmek.

Çoktandır evcilleştirilmiş pop müziğinin bağlarını çözüp özgür bırakan sıra dışı bir ruhun yanındayım. Tanışmak isteyen herkesi davetli listesine yazdım.


Bariton Vokaller ve Sinematik Dokular: Lauren Auder 

Orta Çağ tarım tarihçisi Montanari’ye göre her şey, saban tarafından vurulan bir darbeyle başladı. İnsanlığın tarihinde tarıma geçiş ekonomiden güç ilişkilerine, mitolojiden gündelik pratiklere ve ritüellere birçok açıdan dönüm noktası kabul ediliyor. Tarımla birlikte insanın doğayla kurduğu ilişki, parçası olmaktan, üretim biçimlerine hâkim olduğu bir ilişkiye dönüşüyor.&nbsp;İlk avcı-toplayıcı topluluklar için doğal kaynakların kullanımı yeterli olsa da nüfusun artması daha büyük ölçekte ürün ihtiyacını getirdi ve kademeli olarak tarım ve hayvancılıkla uğraşan, kendi besinini üreten, mevcut kaynakları seçen ve çevresinin dengesine müdahale eden toplumları oluşturdu. Av ekonomisinden üretim ekonomisine ve daha yerleşik üretim modellerine geçiş, hem insanın toprakla ilişkisinde hem de kültüründe belirleyici bir değişiklik yarattı. Hatta kimi tarihçiler; bitki ve hayvanların evcilleştirilmesinin, insanı o zamana dek içinde yaşadığı karşılıklılık ilişkisinden muaf ilan etme gücü verdiği için tarımı, insanı doğasından ayıran bir tahakküm çabası olarak görüyor.İnsanın medeniyet yolculuğunu başlatan toprağın işlenmesi; yani kültivasyon; Latince "cultus" ve “cultura”ya temellenir, yani kült ve kültürle ilişkilidir. Hermann Hesse, Demian isimli eserinde insanın; kendine verilen armağanın reddiyle bağlarından sıyrılmaya dair seçimini çok güzel anlatır. İnsan; toprağı, kültürü, üretimi seçer; Panteon'daki avlayan, yakalayan, öldüren tanrıları değil, tanrıça kültünü; Demeter’i, Persephone’u, Dionysos’u seçer. Toprak ve tanrıça yansımaları bereketli ama karanlıktır, önceden kestirilemez, oyuncu ve hedonisttir, besler, büyütür ama örter de.Topluluklar toprağa dayalı üretime yoğunlaştığında ise doğayla konuşmak için yeni yollar ararlar. Dünyanın herhangi bir yerinde, toprakla ilişki kuran Pagan (peasant, yani “köylü” kökünden gelir) topluluklar, güneşin ve dünyanın hareketlerini, geçişleri, rüzgârları, kuşların göçlerini, yıldızları izleyerek yeni diller yaratmaya çalışır. Ekim, hasat zamanları, gün dönümleri, ekinokslarda bereket ve teşekkür kutlamaları yapar, yeni döngüye hazırlanarak, doğayla bu geçişi paylaşarak girerler. Benzer iklim şartlarını yaşayan coğrafyaların ortak kutlamaları oldukları için farklı isimlerle anılmalarına rağmen Kuzey Yarım Küre'de (ve güneyde; fakat farklı zamanlarda) aynı döngüleri kutlarlar.&nbsp;Hafıza üzerine çalışan sosyal antropolog Connerton; kültür için hafızaya, hafıza oluşturmak için de tekrara; yani ritüellere ihtiyaç olduğunu; bu yüzden bazı ritüellerin ve anmaların, hafıza oluşturmak adına tasarlandığından söz eder. Mevsim ritüellerinin farkı ise; insanın döngüleriyle, gözlemiyle ortaya çıkmış olmalarıdır. Yalnız doğayla ilişkili olduklarından, çabasızca geliştiklerinden dolayı tek tanrılı inanç sistemlerinin içine, bu zamanın dahi günlük pratiklerine karışmışlardır. Bu kutlamaların kökleri görünür olsun ya da olmasın, Güneş ve Dünya alışılagelmiş hareketlerini tekrarladıkları sürece farklı isimlerle, aynı nedenlerle sürmeye devam edecek. Trakya’da kutlanan Bocuk Gecesi ile Keltler’in hasat festivali Samhain’in ve Meksika’daki Ölüler Günü (el Día de los Muertos)’nün kardeşliği, bahar kutlaması Beltane ile Hıdrellez benzerliği kardeş kutlamalara örnektir.Mevsim döngüleri kutlamalarının her birinde o mevsimin ürünleriyle yapılan belli bir renk paletindeki klasik tarifler; çorbalar, sebze yemekleri, tuzlu ve mevsim meyveleriyle yapılmış tatlı turtalar, içecekler yer alır ve her birinin kutlaması bereketi artırmak için o coğrafyanın sosyokültürel bağlamı içinde şekillenen ritüellerle yapılır. Aslında belki yalnız döngüler değil, basitçe ve kendi hâlinde, o sofrayı kurmayı sağlayan sıcaklıkta günler, rüzgârlar, arılar, kuşlar, solucanların da kutlanmasıdır bu. Her şeyin, kendiliğinden öyle olduğu ve bir araya geldiği için kutlanması.Son dönemde tarım politikaları, gıda üretim ve tüketimi üzerine artan bilincimizle faydasından emin olduğumuz, mevsiminde yetişen, taze, yolculuk yapmamış ürünlere ya da belli kurutma ve saklama yöntemleriyle sonraki mevsimlere hazırlanmış ürünleri tercih etmeye gayret ediyoruz; mevsimsel beslenme, bir süredir hem kendimize hem çevreye dair tercihlerimizin ve sorumluluğumuzun bir basamağı. Aslında bunu yaparken, çok basit ve bildiğimiz bir şeye yöneliyoruz; dışımızdaki ve içimizdeki döngülere, doğayla uyumlu, Güneş'in etrafında attığımız bir yıllık tura. Bizim dışımızdaki tüm canlılar gibi, uygun sıcaklığı bekleyen tohum gibi, gezegenimizin yolculuğuna, döngülerine ve o birbirine bağlı ağların oluşturduğu kombinasyona güvenerek ve o rastlantısallığını kutlayarak.&nbsp;Mevsimsel, yavaş, adil tüketim; çevresel etkisi, sürdürülebilirliği ve besinsel faydasının ötesinde aslında yüzyıllar öncesinden beri bildiğimiz, kutladığımız, onurlandırdığımız arkaik bir pratik.Belki bir süre izleyebildiğimiz kadar döngüleri, fırtınaları, hayvanları, günün aydınlandığı ve karardığı zamanları izleyerek bizden çok önce kurulmuş bağlantıların izini sürer, değişimleri daha yakından anlamlandırır, dünyayla ele döneriz Güneş'in etrafında.<hr>Kapak: The Embarkation for Cythera, 1717, Jean-Antoine Watteau

apéro

İnsanın toprakla ilişkisinde mevsimsel tüketimin antik temellerine bir bakış.

Mevsimselliğin izinde

Erland Cooper’in bir röportajında “Tam bir döngü oluşturmuş gibi hissediyorum.” cümlesini okuduğumda aklıma Hermann Hesse geldi. Onun hikâye anlatıcılığındaki temel öğelerden biridir döngüsellik. Hermann Hesse için hayat, tam bir tur atıp geri dönerek doldurduğun zaman dilimidir. Eğreti otlarından yaptığın kolyeleri; sonsuz ırmakların, güneşe açılan yaprakların ve ufuk çizgisinde kanat çırpanların boynuna asmaktır bir bakıma. Hermann Hesse’nin “Mükemmel müzik dengeden doğar. Denge doğru olandan, doğru da dünyanın anlamından doğar. Bu yüzdendir ki ancak dünyanın anlamını bilip kavramış biriyle müzik üzerinde konuşulabilir… Müzik gökle yer arasındaki ahenge, karanlıkla aydınlık arasındaki uyuma dayanır.” sözünü şimdilik buraya bıraktım. Yoluma doğup büyüdüğü Orkney Adaları’ndan tüm dünyaya sesli kartpostallar gönderen Erland Cooper ile devam etme niyetindeyim. Şarkıcı, söz-yazarı ve multi-enstrümantalist etiketlerinin sahibi olan Erland Cooper, çağdaş klasik, ambient ve elektronika seslerin birleşiminden oluşan müziğiyle karşımda. Daha doğrusu kulaklarımda. Amacı, yer kapmaca oynadığı büyük şehir hayatında, Londra’da, kendisini geçmişe ve bir bakıma da geleceğe taşımanın bir yöntemini ararken bulan Erland Cooper, şimdiye kadar solo projesiyle hep zihnindeki manzaraları dinleyiciye sundu. Onun hayatına giriş yapmadan önce Google’a “Orkney Adaları” yazarak çıkan fotoğraflara bir süre bakmanızı tavsiye ederim.<figure class="image"><img src="https://images.aposto.com/images-2021-01-27T17:02:24.825Z.jpeg"><figcaption>Erland Cooper</figcaption></figure><hr>Gizlice girilen müzik odası: 20’li yaşlarında Orkney Adaları’na taşınma kararı alan, bir yandan öğretmenlik yaparak diğer yandan altı çocuğunu büyüten ve şimdilerde aynı yerde emekliliğinin tadını çıkaran bir ebeveyne sahip olan Erland Cooper’ın o günlere dair hatırladıklarının içinde hep adalara dair bir şeyler var. Müzikle olan ilk anılarını okuduğu okulda müdür yardımcısı olan babasının cebinden aldığı anahtarla gizlice girdiği müziği odasında piyona çalarak oluşturan Cooper’ın o zamanlar dinlediği isimler arasında büyüdüğü sokaklarda şarkılarına yüksek sesle eşlik edilen Bert Jansch’ten, okyanusun karşı kıyısında fırtına etkisi yaratan Bright Eyes'a kadar uzanan geniş bir yelpaze var. 18 yaşına geldiğinde Cooper, tıpkı pilot, akademisyen ve beyin cerrahı olan kardeşleri gibi meslek edinmek için yanına sadece babasıyla birlikte yaptığı yürüyüşlerde çevredeki kuş türlerine ve adanın ev sahipliği yaptığı mitolojik hikâyelere dair anıları alarak Orkney’den ayrıldı. Bir gün elbet dönecekti. Fakat ne zaman ve nasıl olacağı belirsizdi.Daha az notayla daha fazlası: Sabahları yazarak doldurduğum boş sayfalarda parçalardan bütüne doğru yol aldığım bir döngü var. Erland Cooper’ın müzik etrafında oluşturdukları için de aynı şeyi söyleyebiliriz. Bulunduğu zamanda ve mekânda oluşan hislerin özünü zahmetsizce yakalamayı başaran sanatçılardan ilham aldığını dile getiren Cooper’ın üretim motivasyonunu "Her zaman en basit şeyi yazmaya, daha az notayla daha fazlasını anlatmaya çalışıyorum.” cümlesinde görmek mümkün. Yaşadığı şehirdeki çatışmalardan uzaklaşmak için Orkney Adaları’nın ev sahipliği yaptığı çocukluk anılarına sığınan Cooper, bir süre sonra doğa seslerinin müziğindeki karmaşık anlatımı yalınlaştırdığını fark etti. Zamanla Orkney Adaları’nı daha sık ziyaret etmeye başlayan Cooper, burada yaptığı yürüyüşler sırasında gerçekleştirdiği alan kayıtlarını Londra’daki penceresiz stüdyosunda, kendini dünyada olan bitenlerden uzaklaştırarak müziğiyle birleştirdi.<figure class="image"><img src="https://images.aposto.com/images-2021-01-27T17:07:49.347Z.jpeg" alt="Orkney Adaları"><figcaption>Orkney Adaları</figcaption></figure><hr>Orkney Adaları’na dönüş: Bu yazıda José Saramago’nun&nbsp;“Yolculuğun sonu yalnızca bir başkasının başlangıcıdır. Görülmeyeni görmek, görülmüş olanı tekrar görmek, yazın görülmüş olanı baharda görmek, gece görülmüş olanı gündüz görmek, daha önce yağmur yağan yeri güneş altında, yeşil buğdayı, olgun meyveyi, yer değiştirmiş taşı, orada olmayan gölgeyi görmek gerek. Atılmış adımları tekrarlamak için onlara basa basa ve yanında yeni yollar açmak için geri dönmek gerek.” sözüne yer vermezsem olmazdı. Orkney’in büyüsünün denizin ve toprağın, karanlığın ve ışığın derin ve muhteşem ritminde olduğuna inanan Erland Cooper, adaların doğasında yer alan aşırılığı karşıt melodilerle destekledi. Adalarla kurduğu bağ sayesinde özgün bir müzikal ifade yaratan Cooper, bir dönem kaçmak için sabırsızlandığı Orkney’in kendisi için ne ifade ettiğini "Şimdi tek yapmak istediğim insanlara Orkney'den bahsetmek ve oraya dönüp insanları yanıma almak. Doğa ve özellikle Orkney benim için tek gerçek sıfırlama. Dokuz yıldır farklı türlerde müzik yapıyorum, sürekli geri döndüğüm tek gerçek bu.” sözlerinden anlamak mümkün.<figure class="image"><img src="https://images.aposto.com/images-2021-01-27T17:10:34.904Z.jpeg" alt="Erland Cooper - Hether Blether"><figcaption>Erland Cooper - Hether Blether</figcaption></figure><hr>Çocukluk anılarına yolculuk: Müzik kariyerine folk-pop grubu Erland &amp; The Carnival ile başlayan Erland Cooper, üç albümlük serüvenin ardından yoluna Game of Thrones için yaptığı bestelerle Emmy Ödülü kazanan Hannah Peel ve The Verve'den Simon Tong’un da yer aldığı The Magnetic North projesiyle devam etti. Erland Cooper, her ne kadar The Magnetic North için heyecanlı olsa da grup arkadaşlarının başka projelerdeki yoğunluğu yüzünden zamanla solo çalışmalara yöneldi. Londra’daki meşgul zihnini rahatlatmak, belirsizlik karşısında sakinleşmek ve çocukluk anılarına yolculuk etmek için yarattığı şarkılar, yolu Orkney Adaları’ndan geçen kuşların seslerini ve adlarını alarak Cooper’ın ilk solo albümüne, Solan Goose’ye dönüştü. Oluşturduğu bu temayı, <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTYwMTE5ZmE1MzcxNTc2MDAwNjcyNDBmMyZ1c2VyPTVlNzRlYzJjZTMwMTllNjBlOWMxYzQxYiZhdXRob3I9NWVkOGYwNmZhMGJmNDQxYzI1M2Q0MTA2JnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRm9wZW4uc3BvdGlmeS5jb20lMjUyRmFydGlzdCUyNTJGNjM2azNjQlRDZ2RaZlh6Q2o3Q3VhYSUyNTNGc2klMjUzRG5ja3J4Rll6VHBLYVREaENaRVlfV2c="">An Orkney Triptych</a> adını verdiği bir üçleme albümle tamamlaya karar veren Cooper, havanın ardından sırasıyla denizi konuk ettiği Sule Skerry’i ve adalarda geçen mitolojik bir hikâyeden ismini alan toprak konulu Hether Blether’i yayımladı. Böylelikle Erland Cooper, doğaya olan saygısını, bir başka deyişle döngüsünü tamamladı. Geriye sadece onun sesli kartpostallarında sunduğu eşsiz manzalarda dolaşmak kaldı.<hr>Bu zamana kadar Keşif Sahnesi’ne konuk olan sanatçıların yer aldığı Spotify çalma listemize&nbsp;<a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTYwMTE5ZmE1MzcxNTc2MDAwNjcyNDBmMyZ1c2VyPTVlNzRlYzJjZTMwMTllNjBlOWMxYzQxYiZhdXRob3I9NWVkOGYwNmZhMGJmNDQxYzI1M2Q0MTA2Jmlzc3VlPTYwMDgwMjVjZWQzYzM4MDAwNjQ2NTJlOSZwdWJsaXNoZXI9NWVkM2VjZDZjNWE4NmNjZDFlMjRjYTRhJm5ld3NsZXR0ZXI9NWVjMTgzZmZkNDkzOGIyMTFhMmRkNDJiJnN1YnNjcmliZXI9NWU3M2ViNzVlMzAxOWU2MGU5YzEyMTM4JnNvdXJjZT1lbWFpbCZ1cmw9aHR0cHMlMjUzQSUyNTJGJTI1MkZvcGVuLnNwb3RpZnkuY29tJTI1MkZwbGF5bGlzdCUyNTJGMGl3S2JuRnpNcW8ySTljR1h0MGhkVCUyNTNGc2klMjUzREsxaV9zX3ZhVGN5TDhVMFBrZWlOekE="">buradan</a>&nbsp;ulaşabilirsiniz.

Şimdiye kadar solo projesiyle zihnindeki manzaraları dinleyiciye sunan Erland Cooper ile döngüsel bir yolculuk.

Orkney Adaları’ndan evrene sesli kartpostallar: Erland Cooper

Burada bir sanatçıyı size tanıtmadan önce farklı zaman dilimlerinde verdiği röportajların neredeyse tamamını okumaya, onu daha yakından tanımaya özen gösteriyorum. Bazen çocukluk döneminden bir anı, bazen arkadaş ortamında kurulmuş bir cümle, bazen sonrasını aklının ucundan dahi geçiremediği bir kırılım… Hepsi onunla bağ kurmama ve içeriden konuşmama yardımcı oluyor. Bu kez durum farklı. Elimde prodüktör, müzisyen, DJ ve tasarımcı etiketlerinin sahibi olan Hector Plimmer’e dair çok az bilgi var. Zamanında Four Tet’in ona verdiği “Eğer müziğin iyiyse ve onu doğru ellere emanet ettiysen, pek fazla kendini ifade etmek için endişelenme.” şeklindeki nasihatı harfiyen uygulamış. Bir süre Plimmer’in altı yılda gün yüzüne çıkan çalışmaları arasında dolandım. Elde avuçta olanı paylaşma vakti geldi.<figure class="image"><img src="https://images.aposto.com/images-2020-11-11T12:54:31.804Z.jpeg" alt="Korg MS2000BR "><figcaption>Korg MS2000BR&nbsp;</figcaption></figure>İlk fiziksel synthsizer: Kimi zaman salonun köşesindeki bitki kimi zaman tam karşımda duran kitaplığın içindeki bir fotoğraf, bazen de vakitsiz yakılan bir mum… Hepsi üretim sürecindeyken bana eşlik edenler arasında. Nadir verdiği röportajların birinde Hector Plimmer’e prodüktör olarak kullandığı ekipmanlar sorulduğunda cevabı, “Üniversitedeyken öğrenci kredimle bir Korg MS2000BR satın aldım. Bu, kullandığım ilk fiziksel synthsizer’dı. Yıllar sonra bile onunla ilgili yeni şeyler öğrenmeye devam ediyorum ve hâlâ birçok müziğimde oldukça yoğun bir şekilde kullanıyorum.” Belli ki Plimmer’in türler arasındaki geçişleri sırasındaki eşlikçisi Korg MS2000BR olmuş. &nbsp;Yaratıcılık süreci: İz bırakan yaratıcılara dair bir ortak çıkarımım var. Çoğunun hayatının merkezine aldığı ve aktif zihinsel dinlenmelerine olanak sağlayan farklı uğraşları mevcut. Bunu Hermann Hesse’nin 40’lı yaşlarında yaşamına katarak ömrünün sonuna kadar devam ettirdiği resim çizme tutkusundan başlatıp farklı çağlardaki üreticiler arasında dolaştırıp Hector Plimmer’e kadar getirebiliriz. Keza onun da stüdyoda bir şeyler üzerine çalışmaya odaklanamadığında, grafik tasarımları yapmaya yöneldiğine dair bir itirafı var. “Her defasında müzik üretme isteğimin bir daha geri gelmeyecekmiş gibi gittiğini hissetsem de döneceğine hep emindim. Bence tüm bu tıkanmaların sebebi yaratıcılık sürecinin bir parçası.” sözleri, olan bitenle barıştığının bir göstergesi niteliğinde. Garip yapılar: Four Tet sadece kendisini ifade etme konusunda Hector Plimmer’e tavsiye vermedi. Aynı zamanda ürettiği müzikte nasıl farklı olabileceğini de gösterdi. Aslında kural basitti. Yapması gereken sadece “tuhaflığı kucaklamak”tı. Garip yapılar denemekten ve benzersiz seslerin peşine düşmekten keyif alan Plimmer için kendi izini takip etmek yeterliydi. Nitekim o da yanına ilham perisi olarak gördüğü Madlib, alking Heads, Electric Wire Hustle, Spacek, Conan Mockasin ve Fela Kuti’yi aldı ve sadece yürümeye devam etti. Kırılma noktası: “Başkalarının müziğimi duymasına izin verecek düzeye gelmem yıllarımı aldı." diyen Hector Plimmer’in bir kırılma noktasına (ya da Artemis Günebakan’ın dediği gibi <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmYWJkZjYwY2U0YjIyMDAwOWIxN2IzYyZ1c2VyPTVlNzRlYzJjZTMwMTllNjBlOWMxYzQxYiZhdXRob3I9NWVkOGYwNmZhMGJmNDQxYzI1M2Q0MTA2JnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRmFwb3MudG8lMjUyRmMlMjUyRmZpcnRpbmEtb25jZXNp""">Fırtına Öncesi</a>’ne) ihtiyacı vardı. Uzun süre program yaptığı NTS Radio aracılığıyla tanıştığı Kutmah’a gönderdiği şarkılar, elden ele geçerek Londra’nın en nadide kulaklarına sahip Gilles Peterson’a ulaştığında beklenen kırılma gerçekleşti. Çok geçmeden Tomorrow şarkısıyla Gilles Peterson’ın kürasyonundaki 2014 çıkışlı Brownswood Bubblers Eleven isimli derleme albümde yer bulan Plimmer, böylelikle müzik sahnesine resmî girişini de yaptı.<figure class="image"><img src="https://images.aposto.com/images-2020-11-11T12:52:58.016Z.jpeg" alt="Hector Plimmer - Next to Nothing"><figcaption>Hector Plimmer - Next to Nothing</figcaption></figure> İlk adanmış girişim: 2017 yılında yayımlanan ilk albümü <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmYWJkZjYwY2U0YjIyMDAwOWIxN2IzYyZ1c2VyPTVlNzRlYzJjZTMwMTllNjBlOWMxYzQxYiZhdXRob3I9NWVkOGYwNmZhMGJmNDQxYzI1M2Q0MTA2JnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRm9wZW4uc3BvdGlmeS5jb20lMjUyRmFsYnVtJTI1MkY3bzlvQ2RVTmo2bERBSTJWMEFFSWZKJTI1M0ZzaSUyNTNEYXRpSnRXcmZTU0dLbU9xMUVqX0hmUQ==""">Sunshine</a> ile gediklisi olduğu Güney Londra sokaklarında daha da görünür hâle gelen Hector Plimmer, Nightmares on Wax, Amp Fiddler, Yussef Dayes ile birlikte pek çok mekânın konser tahtasına ismini yazdırdı. Yeterince destek toplayan ve kendi dinleyici kitlesini oluşturan Plimmer, geçtiğimiz yıl “Bu, şu anda kim olduğumu ve beni buraya neyin getirdiğini gösteren, uyumlu bir proje yaratmaya yönelik ilk adanmış girişimim.” olarak tanımladığı ikinci albümü <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmYWJkZjYwY2U0YjIyMDAwOWIxN2IzYyZ1c2VyPTVlNzRlYzJjZTMwMTllNjBlOWMxYzQxYiZhdXRob3I9NWVkOGYwNmZhMGJmNDQxYzI1M2Q0MTA2JnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRm9wZW4uc3BvdGlmeS5jb20lMjUyRmFsYnVtJTI1MkY1S2w0d3RnUkVUWDFhUVU1cHJqS1FPJTI1M0ZzaSUyNTNEZFBnWnZkT19UWXFwWjJWcmY4dW5uZw==""">Next to Nothing</a> ile çıkageldi. 13 şarkı, 44 dakika, altı farklı sanatçı, sekiz bambaşka iş birliği. Elde avuçta ne varsa vitrine çıkarmış bir yaratıcının dükkânına hoş geldiniz. Dokunduğunuzu satın alacağınıza eminim!

Öğrencilik yıllarında satın aldığı Korg MS2000BR synthsizer'ı ile Güney Londra müzik mirasını bugüne taşıyan Hector Plimmer'in hikayesi

Tuhaflığı kucaklamak: Hector Plimmer

“Öyle bölümler ve cümleler yazmak isterdim ki melodi ve karşı melodi aynı zamanda sesini duyursun, her çok renkliliğin yanı başında bir birlik, her şakanın yanı başında bir ciddilik yer alsın. Çünkü benim için bir yaşam varsa yalnızca buradadır, iki kutup arasında dalgalanmada, dünyanın iki temel direği arasında gidip gelmededir. İsterdim ki büyük bir hayranlıkla dünyadaki mutlu renkliliğe dikkati çekeyim; öte yandan, yine sürekli olarak bu renkliliğin temelinde bir birlik ve beraberliğin yattığını anımsatayım." Bu cümleler çok sevdiğim bir yazar olan Hermann Hesse’ye ait. Bu yazıdaki konukluğu ise tüm düşünsel dönüşümünü ve sanatsal ilerleyişini renkler üzerinden gerçekleştiren Duval Timothy’e borçluyuz. “Renkler benim için ruhsallığa en yakın şey. Dönüştürücü özelliklerinin yanı sıra aynı anda hem herkese hem de hiç kimseye aitler.” sözlerinin sahibi olan Timothy, bu bağlam sayesinde bugüne kadar isminin önüne müzisyen, fotoğrafçı, heykeltıraş, ressam, tasarımcı, dokumacı ve aşçı gibi etiketler koydu. Renkler ve seslerin buluşmasını merak edenler beni takip edebilir.Yaratıcı yaşam: Mimar anne-baba, grime müzik prodüktörü ve görsel tasarımcı iki kardeşle birlikte büyüyen Duval Timothy, küçük yaşlardan itibaren hep piyanoya ilgi duydu. Okul yılları sırasında birkaç yıl piyano dersi alan Timothy, nota öğrenme konusunda başarısızlığı ve basit bir şarkıyı çalmak için harcadığı uzun zaman nedeniyle bu ilgisini sürdüremedi. Ta ki arkadaşının bir Amy Winehouse şarkısı üzerinden ona öğrettiği akorlarla kendi bestelerini yapmaya başlana kadar. Bu sırada Central Saint Martins’te sanat eğitimi alan Timothy, bir anda kendini güzel sanatlar yörüngesinde buldu. Güney Londra ve çevresinde sergiler düzenledi. Timothy’nin soyut sanata ve minimalist tekniklere duyduğu ilgi, yavaş yavaş yaratıcı yaşamının diğer alanlarına da girdi.<figure class="image"><img src="https://images.aposto.com/images-2020-10-07T13:56:19.670Z.jpeg" alt="carrying color"><figcaption>Carrying Color</figcaption></figure>Carrying Colour: Kökleri Sierra Leone’ye uzanan Duval Timothy, bir gün anne ve babasının doğduğu yerleri ziyaret etmeye karar verdi. Bir süre sonra ülkenin başkenti Freetown’da yaşamaya başlayan Timothy, şehrin geçim kaynağı olan geleneksel kumaş dokumacılığını öğrendi. Bu köklü zanaatı kendi estetiğiyle yeniden yorumlamaya karar verdiğinde ise <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmN2RjOTk0OTJiNTJlMDAwY2E0N2NjMSZ1c2VyPTVlNzRlYzJjZTMwMTllNjBlOWMxYzQxYiZhdXRob3I9NWVkOGYwNmZhMGJmNDQxYzI1M2Q0MTA2JnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRmNhcnJ5aW5nY29sb3VyLmNvbSUyNTJG"">Carrying Colour (CC)</a> markasını kurdu. Timothy’in çok disiplinli yaratıcılığı, böylelikle özgün ve özgür bir üretim evine dönüştü. Renklerle yaratım sürecini ve kendini ifade etme yöntemini bulan Timothy, aynı zamanda Birleşik Krallık ve Batı Afrika mirası arasındaki geçişlerden de çokça beslendi.Whatsapp sesli notları: Biraz da Duval Timothy’in renk tonlarına ve kültürel çeşitliliğe odaklanan minimal yaklaşımına müzik üzerinden bakalım. Herbie Hancock’tan Outkast’a, King Krule’dan Bill Evans’a, Kendrick Lamar’dan Erik Satie’ye, Johnny Greenwood’dan Ryuichi Sakamoto’ya kadar uzanan geniş bir müzikal ilham listesi olan Timothy, ilk solo piyano kayıtlarını 2012 yılında Bandcamp üzerinden Dukobanti adı altında yayımladı. 2015’te bağımsız olarak çıkan Brown Loop albümüyle kendi ismini kullanmaya başlayan Timothy, iki yıl sonra üçüncü albümü Sen Am’ı kendi markası Carrying Colour’ın etiketiyle paylaştı. Sen Am’ı en kişisel çalışması olarak adlandıran Timothy, albümü Freetown'daki arkadaşları ve ailesinden gelen Whatsapp sesli notlarının üzerine kurduğu piyano kompozisyonlarıyla kaydetti. Timothy, oluşturduğu dokusal ve duygusal yaklaşımı yalın seslerle buluşturarak müzik sahnesinde öznel alanını yarattı.“Her şeyden önce kendim için müzik yapmaya çalışıyorum. Albümün baştan sona tam bir dinleme deneyimi sunması benim için çok önemli. Müzik dinleyerek bir yolculuğa çıkmaktan hoşlanıyorum ve hiçbir parçayı atlamak istemiyorum.” diyen Duval Timothy, geçtiğimiz ağustos ayında gün yüzüne çıkan son albümü <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmN2RjOTk0OTJiNTJlMDAwY2E0N2NjMSZ1c2VyPTVlNzRlYzJjZTMwMTllNjBlOWMxYzQxYiZhdXRob3I9NWVkOGYwNmZhMGJmNDQxYzI1M2Q0MTA2JnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRm9wZW4uc3BvdGlmeS5jb20lMjUyRmFsYnVtJTI1MkY2WGdDMnpMNmoyaHJxckFiWXNhR21OJTI1M0ZzaSUyNTNEOTBGaUEyUURRSzJIYzRBOVVBRmhGZw=="">Help</a> ile bu sözlerinin karşılığını verdi. Albümde müzik ve renk arasındaki etkileşimi ve seslerin iyileştirme yönüne tanık olmakla birlikte Timothy’in ana akım müzik endüstrisinin sömürücü yanına yönelttiği eleştirileri içeren <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmN2RjOTk0OTJiNTJlMDAwY2E0N2NjMSZ1c2VyPTVlNzRlYzJjZTMwMTllNjBlOWMxYzQxYiZhdXRob3I9NWVkOGYwNmZhMGJmNDQxYzI1M2Q0MTA2JnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRnlvdXR1LmJlJTI1MkZJTElrbUxpVDZkMA=="">Slave</a> gibi şarkılara da denk gelmek mümkün. 55 dakika boyunca Timothy’in piyano merkezli sürükleyici minimal müziğine kapılmak isteyenler öne geçebilir. Ben kapanışı yine bir Hermann Hesse sözüyle yapma niyetindeyim: “Mükemmel müzik, dengeden doğar. Müzik, gökle yer arasındaki ahenge, karanlıkla aydınlık arasındaki uyuma dayanır.”

Hermann Hesse ile ilgili hikayeler