Osmanlıca ile ilgili hikayeler

Aposto GündemAposto Gündem

HİKAYE

'Sittinsenedir' yanlış kullandığımız Arapça ve Farsça kökenli kelimeler

Medyada, Arapça ve Farsça kökenli sözcüklerin anlamlarını ve kullanım yerlerini bilmeden, öğrenmeden, bu dillerden gelen sözcükleri kullanmaya çok meraklı olan yazar, sunucu ve editörler vardır. Kendileri bu söz veya kalıpları sürekli hatalı kullandıkları gibi, seslendikleri hedef kitleyi de yanlışa sürüklerler. Anlaşılan o ki biz daha sittinsene “teşrikimesai” yerine “teşvikimesai” demekten kurtulamayacağız.

Suha Çalkıvik

·

09 Şub 2025

sittinsenedir-yanlis-kullandigimiz-arapca-ve-farsca-kokenli
Toplumsal TarihToplumsal Tarih

HİKAYE

Working in Greece and Turkey: A Comparative Labour History from Empires to Nation-States, 1840-1940

1840-1940 arasında Ege Denizi'nin her iki yakası için emek tarihinin daha geniş bir şekilde anlaşılmasına ve uygulanmasına katkıda bulunan eser, karşılaştırmalı bir şekilde çalışma yaşamını tahlil ediyor.

05 May 2023

working-in-greece-and-turkey-1
Türk basının ilk yüz yılı: Tiraj ve özgürlük

Türkçe basının ilk yüz yılı, yani 1830-1930 arasında tirajlar ile özgürlük arasında doğrusal oran ortaya çıkıyor. İktidarın baskısı arttıkça gazetelerin baskı sayısı düştü. Özgürlük talepleri artıkça gazeteler karaborsaya düşecek kadar "yok" sattı.

turk-basinin-ilk-yuz-yili-tiraj-ve-ozgurluk
Sirkeci'de Bir Bina

Binaların üzerindeki izler neler ifade edebilir? İstanbul bahsedildiği kadar kozmopolit miydi?

02 Ara 2022

sirkecide-bir-bina
Osmanlıca ve Türkçeye selam kelimesi tabii ki ilk olarak Arapçadan geçmiştir . Arapça köklerin genellikle sessiz harfli olmasından dolayı Arapça salām سلام ifadesinin kökünün slm olduğunu görebiliriz . Aklımıza da ilk selamun aleyküm , Arapçasıyla ٱلسَّلَامُ عَلَيْكُمْ as-salāmu ʿalaykum gelir muhtemelen. Selamun aleyküm kalıbının birebir çevirisi “barış üzerin(iz)e (olsun)” ifadesine benzer . Bunun ötesinde selam kelimesinin “barış” dışınd...Devamını Oku

26 Tem 2022

Günümüzde robot kelimesi birinci anlamı olarak “otomatik araç”, kendi başına işleyebilen bir makine olarak kullanılmaktadır. Biraz daha geniş bir anlamıyla, örneğin mutfak robotu , herhangi bir elektrikli aracı da ifade edebilmektedir. Bir sürü dilde robot kelimesini aynı şekilde bulabiliriz: İngilizce, Fransızca, İspanyolca, İtalyanca gibi dillerde robot , Almanca roboter , hatta Japonca bile robotto ロボット. Belki de bu ortaklık sayesinde, kelimenin tekil bir n...Devamını Oku

17 May 2022

Venediklilerden alınan tek para birimi lira değilmiş gibi gözüküyor. Venedikliler 1193’de Enrico Dandolo’nun emri ile gümüş bir sikke olan Venedik grosso ’sunu (çoğulu grossi ) kullanmaya başlamışlardır. Yaklaşık 170-200 yıl kadar bir süre temel para birimi olarak kullanılan grosso , 1350 yılına gelindiğinde yaklaşık 48 denari ’ye eşdeğer olmuştur. (Buradan da bazı ülkelerin para birimi dinarın da nereden geldiğini görmekteyiz.) Grosso ise birçok Avrupa dilinde akra...Devamını Oku

12 Oca 2022

Beyoğlu Caddesi Beyoğlu Caddesi’nin ismi yıllar içinde defalarca değişti. Osmanlıca Cadde-i Kebir (Büyük Cadde), Fransızca ise Grande Rue de Péra deniyordu. 1927 yılında ise “bağımsızlık” anlamına gelen İstiklal Caddesi adını alıyor. Sokak tabelası, Taksim Meydanı’nın köşesinde bulunan su maksemine asılıyor. O dönem Beyoğlu Belediyesi’nin imkanları çok kısıtlı olduğu için uzun bir merdiveni bulunmuyor. Bu sebeple iki merdiveni birbirine bağlayarak uzun bir merdiv...Devamını Oku

23 Kas 2021