<a fr-original-style="" href="https://www.instagram.com/ilksenutlu/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">İlksen Utlu</a>Hepimiz içinden geçtiğimiz zamanı kendimizi iyi hissettiğimiz, ürettiğimiz, verimli olduğumuz ve keyif aldığımız şekilde değerlendirmek istiyoruz. Bu hisleri ancak kendimizle ve yaşadığımız çevre ile bir ahenk içinde olduğumuzda yakalayabiliyoruz aslında.İnsanın kendisi ve hayatla ahenk içinde olması öncelikle ayrılmaz bir parçası olduğu doğayla ilişkisi ile başlıyor. &nbsp;Ancak tek yuvamız olan doğa kendi içinde ahengini koruyabilir ve sağlıklı olursa biz de insanlar olarak bunu sağlayabiliriz.&nbsp;Geçtiğimiz 10 yılda ekosistemler, biyoçeşitliliğin kaybına neden olan bozulmalara maruz kaldı. Bu hal sayısız bitki ve hayvan türünü tehlikeye atmaya devam ediyor. İnsanlar olarak bizler de dünyada bulunan biyoçeşitliliğin bir parçasıyız. Diğer canlılardan farklı olarak dünyayla ilişkimizi hükmeden bir yerden kuruyor olmamız maalesef hem dünyanın hem de bizim dengelerimizi bozuyor. Hayatta her alanda olduğu gibi bu ilişkide de denge çok değerli. İşte bu dengeyi kaybettiğimiz noktada hem dünya hem de insan ahengini ve sağlığını yitiriyor.Dünya son yüzyılda kaydedilen en yüksek sıcaklık değerlerinin yaşandığı bir dönemden geçiyor. Ve maalesef bu sürecin en açık müsebbibi insanlar. Kar amacının ekolojik endişelerin önüne geçmesi çevresel olarak yıkıcı uygulamalara yol açmakta. Başta fosil yakıt kullanımı, kentleşme, sanayileşme, ormansızlaşma gibi insan faaliyetleri sebebiyle Dünya’nın ekosistemi bozuldu. Tek yuvamız; depremler, seller, yüksek sıcaklık değerleri, şiddetli hava olayları, orman yangınları ile adeta çığlıklar içinde kıvranıyor ve bizi her defasında uyarıyor. Dünya üzerinde insan eliyle yarattığımız bu krizden diğer canlılar gibi bizler de kaçınılmaz olarak hem madden hem de manen etkileniyoruz.Bilim dünyası dünya üzerinde yaşamın devam edebilmesi için yapılması gerekenleri açık bir şekilde ortaya seriyor. Bu konuda da yalnızca büyük şirketler değil her birimizin sorumluluk almamız gerekiyor. ‘Bir benle olur mu bu iş?’ demeden hepimizin acilen hatırlamamız gereken bir gerçek var. O da yaşadığımız dünyanın hükmedeni değil de ayrılmaz bir parçası olduğumuz gerçeği. Dünya üzerinde bulunan tüm canlılarla bir olduğumuz ve bu değerli bütünün aslında küçük bir parçası olduğumuz gerçeğini daha da geç kalmadan hatırlamanın zamanı artık.Geri dönüşü olmayan bu yolculukta bize düşen acilen doğduğumuz andan itibaren sahip olduğumuz ama büyüme yolculuğumuzda ufak ufak kaybettiğimiz farkındalığımızı yeniden ele geçirmek. Yapılan araştırmalar ve bu alanda yazılan bilimsel makaleler, teknolojik gelişmelerin ve hızlı kentleşmenin gölgesinde, doğa ile uyum içinde yaşamanın öneminin hiç olmadığı kadar kritik hale geldiğini gözler önüne seriyor.&nbsp;Hayat bize ‘insan ancak bir parçası olduğu doğaya saygı gösterir, onun döngüleri ve halleri ile bir ahenk içinde olursa kendi özgün hayatında da bu ahengin renklerini ve yansımalarını yaşayabilir’ diyor aslında. &nbsp;Şehirlerde yaşayanlar bu hissi kısa bir süreliğine de olsa kendilerini doğanın onları kucaklayan kollarına attıklarında yaşadıkları ferahlama, canlanma hissi ile deneyimliyorlar.Yaşadığımız hayatta ne zaman içimizdeki suyu, ateşi, toprağı, havayı hissediyoruz o zaman evrenin doğal akışıyla akmaya, yaşamaya, üretmeye başlıyoruz. Doğa ile kurduğumuz irili ufaklı ilişkilerde eğer tüm mevcudiyetimizle ve isteyerek o andaysak evren bize neler neler fısıldıyor özümüze dair aslında. Yeter ki dinleyecek kulaklarımız, görmeye istekli gözlerimiz ve hissetmeye gönüllü açık bir kalbimiz olsun.Güneş hem bedenimize hem ruhumuza iyi geliyor. Alttan alta bizim de içimizde var olan güneşi, ateşi hatırlatıyor bize. Ay döngüleriyle her şeyin bir zamanı ve sırası olduğunu, bir döngü tamamlanmadan bir diğerine geçemeyeceğimizi hatırlatıyor. Toprak, fırsat bulup da ona şöyle bir boylu boyunca uzandığımızda bize güveni hatırlatıyor. Verimli olmanın da dinlenmenin de zamanları olduğunu, her toprağın, her bitkinin canlanmak, açmak ve meyve vermek için kendi zamanı olduğunu hatırlatıyor. Bize kendi zamanlarımıza saygı göstermemiz gerektiğini söylüyor. Değişen mevsimler, her şeyin bir zamanı olduğunu ve bu hayatta her şeyin gelip geçici olduğunu resmediyor adeta her haliyle. Temel yapı taşımızın bir olduğu yıldızlara bakmak içimizdeki yıldızları, ışığı, enerjiyi; engin gökyüzüne bakmak ise bilinmezliğe teslimiyeti ve sınırsız olasılıklar diyarını hissettiriyor.Mesela bir ormanda yürüyüşe çıkmak yaşamın doğum ölüm döngüsünün doğallığını hissettiriyor bize içten içe. Çünkü ormanlarda ölüm ve doğum iç içe. Bir ağaç yaşlanıp ölürken, çürüyerek toprağa karışıyor ve yeni yaşamlara can veriyor. Yaşamın içindeki ölüm ve doğumun ayrılmaz birlikteliğini daha gerçek ve çarpıcı bir şekilde bir ormandan başka ne anlatabilir ki.Doğada vakit geçirmek ve buna özen göstermek ağacın, kuşun, çiçeğin, böceğin olduğu gibi insanın da yaşamın bu doğal döngüsünün bir parçası olduğunu hatırlatıyor. Bu deneyim bize öncelikle doğayla ve evrenle olan uyumumuzu ve ahengimizi hissettiriyor. Devamında ise bu ahenk duygusunun yansımalarını kendi özgün hayatlarımızın akışında yaşamaya başlıyoruz. İçinde olduğumuz bu hal bizi kendiliğinden hükmetme duygusundan uzaklaştırıyor.2024’te bizi nelerin beklediğini tahmin etmekle birlikte hayatın her anının sonsuz olasılıklara açık olduğunu da hep hatırlamak gerekiyor. İnsanlık tarihi boyunca her devrin kendine has zorlukları olduğu gibi bu devrin de var. Tüm zorluklara rağmen hayata tutunmak için elimizden gelenin en iyisini yaparak hayata katkı sunmaktan başka çaremiz yok. Zira dünyamız çığlıkları ile bize sesini duyurmaya çalışıyor. Dünyanın daha yaşanabilir, sağlıklı ve ahenkli bir yer olması için her birimizin en başta kendimiz sonrasında da yeni nesiller için yerine getirmemiz gereken sorumluluklarımız var.&nbsp;Çocukların, gençlerin bir parçası olduğumuz doğaya karşı daha bilinçli bir farkındalık geliştirmelerini ve daha yaşanabilir bir dünyada yaşamalarını diliyorsak bunun için emek vermeliyiz. Başta kendiyle bağlantıda, bir parçası olduğu doğayla, evrenle ahenk içinde yaşamak üzere emek veren bireyler olarak bizden sonra gelen nesillere rol model olmamız çok değerli. Yaşadığımız bu deneyimi bulduğumuz her fırsatta onlara da yaşatmaya çalışarak doğayla ve dünyada bulunan diğer tüm canlılarla bir olduğumuz bilincini yeni nesile aktarabilirsek dünya nasıl da sağlıklı, yaşanası, ahenk, sevgi, saygı ve anlayış dolu bir yer olur bir düşünsenize!

Dünyahali

İnsan ancak parçası olduğu doğaya saygı gösterir.

Dünyayla Ahenk İçinde Bir Yaşam

<a fr-original-style="" href="https://www.linkedin.com/in/mine-durusu-tanriover-53015336/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Prof. Dr. Mine Durusu Tanrıöver</a>Ayazı nefes kesen Ankara’da, 2023’ün Kasım ayında terasımda ilkbahar havası hakim. Yazın aşırı sıcak havalardan olsa gerek küçücük fideler olarak kalan biberler meyve yıkılıyor, patlıcanlar çiçekte. Arılar son hız polen peşinde. İlkbahar geldi sanan ballıbabalar neredeyse tomurcuklanacak. Kasım ayında doğanın hala canlı olması kulağa hoş gelse de, bu düzen değişikliğinin ekosistemde olumsuz etkiler yaratacağını ve bir dizi neden- sonuç silsilesini tetikleyeceğini tahmin etmek zor değil. Doğa bize bir şeylerin ters gittiğini söylemeye çalışıyor ama işaretleri görebilenler olduğu gibi, doğayı okumayanlar hiçbir şey olmamışçasına güzel havaların tadını çıkarmaya devam ediyor.&nbsp;İnsan ne zaman ki doğanın üstünde, ona hükmedebileceğini zanneden bir canlı haline dönüştü, yıkım o gün başladı. Canlı ve cansız her bir bileşeninin bir görevi olan ekosistemlerde ilişkiler çok hassas ve karmaşıktır. Etkileşim ağından mikroskobik bir canlının dahi çıkması ya da ortamın fiziksel koşullarında küçük bir değişiklik olması pek çok dengeyi bozar ve o ekosistemin bir parçası olan insan da bundan payını alır.Sağlıklı bir ekosistem insanı pek çok alanda besler ve destekler:<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Gıda, ilaç ve malzeme sağlar.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Havayı ve suyu temizler, karbon bağlar, toksinleri uzaklaştırır.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Estetik, ruhsal, fiziksel ve entellektüel ihtiyaçlarımızı karşılar.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Yaşamın devam etmesi için gerekli olan güneş enerjisinin fotosentezle bitkilerde biyokütleye dönüştürülmesi, tozlaşma, gıda döngüsünün sağlanması gibi temel döngülere ev sahipliği yapar.</li></ul>Ekosistemdeki biyoçeşitliliğin korunmasının insan sağlığı üzerindeki etkilerini daha net bir şekilde anlamaya başlıyoruz. Örneğin, iklim şartlarındaki belirgin değişiklikler gıda güvenliğini tehdit ediyor. Oysa ki biyoçeşitliliğe sahip bir tarım alanında bazı türler değişken iklim şartlarına ve hastalıklara daha dayanıklı çıkıp sağlıkla büyümeye ve bizlere gıda temin etmeye devam edebilir. Hayvanların yaşam alanlarını yok edip ekosistemi bozduğumuzda, belki de yıllardır o hayvanlarda sessizce dolaşan virüs ve mikrop gibi patojenler insana atlayarak salgın hastalıklara yol açıyor. Diğer taraftan özellikle hastalık taşıma potansiyeli olan hayvanlardaki biyoçeşitliliğin azalması, patojeni taşıyan hayvanın daha baskın hale gelmesine yol açabiliyor. Bir örnek vermek gerekirse, Amazonlardaki orman kırımı ile beraber sivrisineklerdeki biyoçeşitlilik azalmış, bu ortamda baskın hale gelen bir Anofel sivrisinek türü sıtma patojenini daha yüksek oranda bulaştırır hale gelmiş.&nbsp;Biyoçeşitlilik soluduğumuz havaya kadar uzanıyor. İyileştirici etkileri olduğu gösterilen orman banyosunda, çok çeşitli ağaç ve bitkilerden salınan uçucu organik bileşenleri de soluyoruz. Bu uçucu organik bileşenlerin antiinflamatuar, antioksidan, anksiyolitik etkileri olduğu gösterildi. Biyoçeşitlilik kavramını biraz daha mikro boyutta ele aldığımızda da toprağın içindeki, sudaki, vücudumuzdaki mikro canlıların çeşitliliği bile bize sağlık katıyor. Diğer taraftan deri ve barsağımızdaki biyoçeşitlilik kaybının astım, alerjik hastalıklar, inflamatuar barsak hastalıkları, tip 1 diyabet ve obezite gibi kronik durum ve hastalıklarla ilişkili olduğu gösterildi. Kısacası yediğimiz, temas ettiğimiz, içtiğimiz, soluduğumuz sağlıklı bir biyoçeşitlilik bizim sağlığımızı da koruyor ve güçlendiriyor.&nbsp;Dünyamız şu anda üçlü bir gezegensel kriz yaşamakta: iklim değişikliği, biyoçeşitlilik kaybı, kirlilik ve atık.&nbsp;Ekosistemin iyileşmesi için bu krizlerin ortak bir şekilde ele alınması gerekiyor. İçimizdeki ve dışımızdaki ekosistemin sağlığı ve bütünlüğü, bizim sağlığımızı doğrudan etkileyen ve bütüncül olarak korumamız gereken bir alan olarak karşımızda duruyor.

Sağlıklı bir ekosistem insanı pek çok alanda besler ve destekler

Sağlıklı ekosistem, sağlıklı insan

Yaza az kaldı. Bu yaz da Ege ve Akdeniz kıyıları şehirden kaçan tatilcilerle dolup taşacak; yerli-yabancı tatilciler denizin, kıyıların keyfini doya doya çıkaracaklar. Peki bu gidip keyfini çıkarttığımız kıyılar aslında kime ait? Buralar bizim dilediğimiz gibi kullanabileceğimiz, tesisler yapabileceğimiz eğlence mekânları mı? Rekreasyon alanları mı? Bir bakalım…Kıyı, suyla karanın buluştuğu daracık bir alanın adı. Böyle tanımlayınca alelade bir yerin adı gibi görünmekle beraber, aslında kıyılar çok özel, çok önemli doğa parçaları: Dünyada kara yüzeyinin %20’si kıyı bölgesi olarak tanımlanır. Okyanuslar, denizler, göller ve akarsular bu dar ama biyolojik çeşitlilik ve çevre sağlığı açısından çok önemli alanda birbirine temas eder. Kıyı, suyla karanın buluştuğu yer olmasına rağmen aslında ne sudur ne de kara. Birbirinden çok farklı iki ekosistemin bir araya gelmesi her ikisinden de bambaşka, ikisinden de zengin ve dinamik, farklı bir ekosistem, farklı bir dünya oluşmasına neden olur. Her iki ekosistemin etkilerine açık olan bu alanlar tamamen kendine has bitki ve hayvan türlerine ev sahipliği yaparak dünyanın en zengin biyolojik çeşitliliğine sahip ve genellikle de en güzel doğal alanlarını oluştururlar. Kıyıların bu benzersiz özellikleri ve zenginlikleri nedeniyle kıyı ekosistemleri dünyanın en hassas ve en kolay bozulabilen doğal alanları olarak kabul edilirler. Kısacası kıyıyı tahrip etmek çok kolay, kıza zamanda eski haline getirmek, geri kazanmak ise imkânsıza yakındır.İnsanlar bugün olduğu gibi tarih boyunca da kıyılarda yaşamaya çalışmış, besin, ulaşım ve ticaret olanakları nedeniyle büyük medeniyetlerin çoğu kıyılarda kurulup gelişmiştir. Dünya kara yüzeyinin %20’sini oluşturan kıyı bölgeleri, insan nüfusunun %40’ına ev sahipliği yapar. Nüfusun kıyılarda yoğunlaşması zaten hassas ekosistemleri barındıran bu bölgelerin baskı altında kalması, hatta çoğu zaman tahrip edilmesiyle sonuçlanmaktadır. Dünyanın en büyük 17 metropolünün 14’ü kıyılarda bulunmakta, milyonlarca insan bu alanlarda yaşamakta, bu alanların nimetlerinden yararlanmaktadır. Bu devasa nüfusun, yapılaşmanın, sanayi, ticaret ve turizm gibi insan etkinliklerinin kıyılar üzerinde oluşturduğu baskı ve tahribat son yıllarda katlanarak artmış ve dünyanın kıyılarının önemli bölümü ya tahrip edilmiş ya da doğal özelliklerini kaybetmişlerdir.Kıyılar, aynı zamanda karada oluşturduğumuz tüm atıkların eninde sonunda denizlere karıştığı, denize attığımız atıkların da iklim olayları nedeniyle yeniden karaya vurduğu alanlardır. Bu nedenle dünyanın çöp sorunu ile genellikle en çok kıyılarda karşılaşılır. Ya da çöp sorunumuz en açık şekilde kıyılarda yüzümüze çarpar. Okyanuslardan, kıyılardan binlerce km uzaktaki yerlerde çevreye atılan çöplerin kıyı ve okyanuslarda bulunması bir tesadüf değil, doğadaki milyarlarca yıllık birikimin sonucudur.Gelelim insanın kıyıya duyduğu yakınlığın diğer bir boyutuna: Yaz tatili…Dünyanın her yerinde, özellikle sıcak ve ılıman kıyı bölgelerinde her yıl milyonlarca insan birkaç günlüğüne de olsa kıyılara, kumsallara, buralarda bulunan tesislere koşup denizin, güneşin ve bu bölgelerdeki diğer aktivitelerin tadını çıkarıyor. Bunu yaparken de çoğunlukla kıyıların, denizin tadını kaçırıyor.Ne kadar hassas olduklarından özellikle bahsettiğimiz bu doğal alanlar artık dev bir endüstriye dönüşmüş olan yaz turizmi nedeniyle otellerle, eğlence merkezleriyle ve güya doğayla uyumlu günübirlik tesislerle dolduruluyor. Bu kıyılar, buralara gelen insanların “ihtiyaçları” göz önünde bulundurularak tüketim kültürünün her türlü nimeti ve bunun sonucunda da atıklarıyla donatılarak kirleniyor, doğallıklarını tamamen kaybediyorlar. Buralarda yaşayan, üreyen hayvan ve bitki türleri bir daha dönmemek üzere buraları terk ediyorlar.Oysa kıyı alanlarının tadını kaçırmak yerine tadını çıkarmak, bu alanlarda doğayla barışık olarak bulunmak mümkün. Bunun için bu alanlarda yalnızca ziyaretçi olduğumuzu unutmamak, buraların asıl sahiplerinin yaşam hakkına saygı duyacak şekilde davranmak yeterli. Elbette devasa turizm endüstrisinin, kitle turizminin bu alanlara verdiği zararı bireysel olarak bir çırpıda değiştirmemiz mümkün değil. Ancak en azından bu alanlara gittiğimizde beklenti ve taleplerimizi sınırlayarak buralardaki tüketimi ve buna bağlı atık oluşumunu azaltmamız, her güzel kıyı parçasını “tesislerle” donatmak yerine doğal haliyle keyfine varmamız, bu alanlardaki tüketimi ve dolayısıyla da atık üretimini azaltacak alışkanlıklar edinmemiz gayet kolay.Yapmamız gereken en temel şey doğanın, kıyıların bizim eğlence ve tatil mekânımız olmaktan ibaret olmadığını, milyonlarca canlının yaşam alanı olduğunu unutmamak. Buralara gittiğimizde amacımızın sadece ziyaretçi olmak, yapmamız gerekenin de geriye bir şey bırakmadan getirdiğimizi yanımızda geri götürmek olduğunu unutmamalı.Sadece kıyılar değil, tüm dünya her geçen gün daha çok çöple doluyor, zamanımız giderek daralıyor. Umutsuzluğa kapılmanın bir anlamı yok, çünkü sorunun kaynağı gibi çözümün kaynağı da biziz. Hepimiz…

Çöpüne Sahip Çık

Kıyıyı tahrip etmek çok kolay, kıza zamanda eski haline getirmek, geri kazanmak ise imkânsıza yakındır.

Yaz Geliyor, Yine Kıyılara Koşacağız! Peki Kıyılara Ne Olacak?

<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;"><img src="https://images.aposto.com/2023/3/3/1681910620881.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="2.94" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"></h2><hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom-style: none; clear: both; -webkit-user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Nedir? Uluslararası bir sivil toplum kuruluşu olan <a fr-original-style="" href="https://akdenizkoruma.org.tr" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Akdeniz Koruma Derneği (AKD)</a>, iklim değişikliğinin denizler üzerindeki etkilerinin ve Akdeniz keşiş foku, kum köpekbalığı gibi nesli tehlike altında olan türler ve bunların yaşadığı deniz ekosistemlerinin izlenmesi ve restorasyonu için çalışır. Aynı zamanda geçim kaynağı denize bağlı olan yerel halkı ve kültürel değerleri korumak amacıyla, küçük ölçekli balıkçılık, eko turizm gibi iş kollarını destekleyen çalışmalar yürütür.Nerede ve ne zaman kuruldu? İzmir, 2012Neyi amaçlar?&nbsp;Akdeniz havzasının en iyi şekilde korunmasını ve sürdürülebilir kullanımını sağlamak, zengin biyoçeşitliliği korurken yerel halk için sağlıklı bir yuva ve kültürleri için bir temel oluşturmak.Neler yapar? Nesli tehlike altındaki türler üzerinde izleme, koruma ve rehabilite çalışmaları yürütüyor.&nbsp;İklim krizinin denizler ve alan kullanıcıları üzerindeki etkilerini izliyor. Yaşanan tahribatın boyutları ve hızına ilişkin verileri toplayarak elde edilen bilgiyi, tahribatın olumsuz etkilerinin azaltılması ve durdurulması için çözüm üretecek karar alıcılara ve paydaşlara aktarıyor.Deniz koruma alanlarında uyguladığı Deniz Koruyuculuğu Sistemi’yle yasa dışı aktivitelerin önlenmesi için devriye çalışmalarını ilgili kurumlarla koordineli gerçekleştiriyor. Ekosistem temelli yaklaşımı benimseyen AKD, sosyoekonomik bileşenleri göz önünde bulundurarak ekosistem restorasyonu çalışmaları yürütüyor.Neler istiyor ve hedefliyor? AKD, tüm dünyada canlı türleri ve habitatların yok oluşuna karşı hızlı ve etkili çözümler üretmek gerektiğine inanıyor. Bu doğrultuda, konularını ve yöntemlerini en etkili şekilde belirleyebilmek için tüm çalışmalarını bilimsel bulguları temel alarak hayata geçiriyor. Kaynakları tüketilmemiş ve gelecek nesillere sağlıklı şekilde aktarılacak bir Akdeniz Havzası için çalışıyor.

apéro

<h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Türkiye FinTech Ekosistem Haritası 2.2 sürümü yayınlandı</h3>Türkiye FinTech sektörü büyüyor. Şirket sayısı çoğalırken hizmet çeşitliliği de artıyor. Bu kapsamda <a fr-original-style="" href="http://startups.watch/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">startups.watch</a> tarafından hazırlanan ve güncellenen Türkiye FinTech Ekosistem Haritası da gelişmeye devam ediyor.Türkiye'de faaliyet gösteren ve ekosistem haritasının altındaki e-posta adresi üzerinden startups.watch'a başvuru yapan <a fr-original-style="" href="https://fintechistanbul.org/2023/04/12/turkiye-fintech-ekosistem-haritasi-2-2-surumu-yayinlandi/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">FinTech</a> şirketlerini belli kriterlere göre sınıflandırılması ile oluşturulan Türkiye FinTech Ekosistem Haritası 2.2 sürümü ile sadece Türkiye değil, küresel anlamda da ülkemiz için önemli bir değer sunuyor.400’den fazla şirketin yer aldığı haritanın güncel halini b<a fr-original-style="" href="https://fintechistanbul.org/wp-content/uploads/2023/04/Fintech-Ecosystem-Timeline-v2.2.png" rel="noopener" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">uraya</a> tıklayarak tam sayfa olarak görüntüleyebilirsiniz.

FinTech İstanbul

Döngüsel ekonomi prensipleriyle tasarlanmış yaşam alanları, doğası gereği atık oluşturmayan, afetlere ve krizlere karşı dayanıklı, içinde yaşayan tüm canlıların refah seviyesinin yüksek olduğu, bütünsel olarak ele alınan sistemler olarak düşünülebilir. Afet sonrası yeniden inşa edilecek yaşam alanları yalnızca insanların içinde yaşayacağı apartmanları değil, kamusal alanları da kapsamalı. Afet sonrası iyileşme planları kapsamında yeniden tasarlanacak olan şehirlerimizin yaşam alanları hakkında gündemde çok farklı planlar dolaşıyor olsa da bu sürecin tamamen işin uzmanları tarafından yürütülmesi gerektiğini tekrar hatırlatmamız gerekiyor.Döngüsel Ekonomi 101 olarak, depremden etkilenen şehirlerin yeniden inşa süreçlerine doğrudan dahil olamayacak olsak da döngüsel, dayanıklı ve doğa ile uyumlu yaşam alanlarının tasarlanması için sahip olunması gereken vizyona katkı sağlayabileceğimizi düşünüyoruz. Döngüsel yaşam alanları vizyonunu ele alacağımız bu yazımızda bizlere <a fr-original-style="" href="https://ellenmacarthurfoundation.org/articles/first-steps-towards-a-circular-built-environment" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">“From Principles to Practices: First Steps Towards a Circular Built Environment”</a> raporu yol gösteriyor.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Döngüsel yaşam alanlarını tasarlamak</h2>Yaşam alanları insan eliyle tasarlanmış sistemler olarak değerlendirilmeli. Döngüsel ekonomi prensipleri ile tasarlanacak olan yaşam alanları, döngüsel ekonominin tüm prensiplerini kapsamalı ve yenileyici, erişilebilir&nbsp;ve&nbsp;verimli&nbsp;olmalı. Bunun için bu sistemde yer alan tüm fonksiyonların tasarım aşamasında tek tek ele alınarak, lineer ekonomi modeline sahip eski yaşam alanlarında yaşanan sorunların önüne geçilmesi ve döngüsel ekonomi prensipleriyle yeniden tasarlanması gerekiyor. Döngüsel yaşam alanlarının tasarım aşamasının temelini oluşturacak olan vizyon için aşağıdaki konu başlıkları bütüncül olarak ele alınmalı.<h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Doğal sistemlerin ve canlıların refahı</h3>Döngüsel ekonomi prensipleriyle tasarlanacak olan yaşam alanları sayesinde bu alanlarda yaşan tüm canlıların sağlık ve refah seviyesi yükselebilir. Doğa ile uyumlu olan ve kendi kendini yenileyebilen ekosistemler&nbsp;hem doğanın hem de insanlar ve diğer canlıların sağlığı ve refahı açısından kritik öneme sahip. Mevcut şehirlerimizin doğa ile uyum bir yana, doğaya karşı gelen bir şekilde tasarlandığını her gün, her an deneyimlemeye devam etmemiz bu durumun en önemli kanıtı olarak görülebilir.<h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Sistem içinde düşünme</h3>Döngüsel yaşam alanlarının tasarımı sırasında değer zincirinin her halkasını kapsayacak şekilde alınan kararların, inşa edilecek binaların, yeniden tasarlanacak altyapıların, yaşam alanlarını kullanacak olan kullanıcıların ve biyosferin birbirleri arasındaki etkileşimlerini dikkatlice değerlendirmek gerekiyor. Bunlara ek olarak zaman içindeki değişimi hesaba katacak, geri bildirim açısından zengin ve veriye dayalı modeller&nbsp;tarafından kurgulanacak döngüsel yaşam alanları sayesinde bu alanlar gelişime açık ve risklere karşı dayanıklı şekilde kurgulanabilir. Bu sayede yaşam alanlarının çevresel, sosyal ve ekonomik çıktıları her an gözlemlenebilir ve iyileştirmeler yapılmasına olanak tanıyabilir.<h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Dijitalizasyon</h3>Döngüsel ekonomi prensipleri ile tasarlanacak olan yaşam alanlarında kullanılması gereken dijital teknolojiler sayesinde, varlık paylaşımına ek olarak, bina ve malzemelerin yönetimini kolaylaştırmak için erişilebilir platformlar kurgulanabilir. Bu platformlar yalnızca kaynak kullanımı açısından verimlilik ve tasarruf değil, aynı zamanda mevcut yaşam alanlarının yaşam döngüsünün takip edilmesi sayesinde olası risklerin de önceden belirlenmesine olanak tanıyacaktır.Özellikle&nbsp;Endüstri 4.0 teknolojileri&nbsp;olarak geçen veri bilimi, makine öğrenmesi, blok zincir teknolojisi, nesnelerin interneti gibi farklı dijital teknolojiler sayesinde şu anda Avrupa Birliği’nin de gündeminde olan malzeme pasaportu gibi yenilikçi sistemlerin çok daha erişilebilir olması sağlanabilir. Bu sayede hem üreticiler hem de tüketiciler kaynakların verimli kullanımı sürecine aktif şekilde dahil edilebilir.<h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Bütüncül kent planlaması</h3>Yaşam alanlarının döngüsel ekonomi prensipleriyle tasarımı, ekonomik büyümeyi teşvik ederken, günümüzde şehirlerin en büyük problemleri arasında yer alan kirlilik ve alan yoksunluğu problemlerini de önleyecek yenilikçi iş modellerinin&nbsp;kurgulanmasını sağlar. Çevresel ve sosyal olarak dayanıklı hâle gelecek olan toplulukların ekonomik gelişimlerine de olanak sağlar. Yaşam alanlarının bir parçası hâline gelen doğal ekosistemler sayesinde hava kalitesi iyileşir, aşırı sıcaklıkların önüne geçilebilir ve tüm canlıların refahını desteklenir. Bu sayede yalnızca ihtiyaç duyulduğu için inşa edilen binaların, yolların veya köprülerin doğal ekosistemler ve canlılar üzerinde yarattığı baskının azalması mümkün olabilir.<h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Tekrar eden malzeme döngüleri</h3>Döngüsel ekonomi prensipleriyle inşa edilecek yaşam alanlarının en önemli getirileri arasında malzemeler başta olmak üzere kullanılan tüm kaynakların tekrar tekrar döngü içine girmesi, yeniden kullanılması veya son tercih olarak geri dönüştürülmesi mümkün olabilir. Malzemelerin izlenebilirliğini artıracak olan döngülerin tasarlanmasıyla özellikle canlılar için zararlı olan toksik malzemelerin kullanımının azaltılması, dolayısıyla kirliliğin azaltılması ve kaynakların değerinin en üst seviyede uzun süre korunması ile sıfır kaynak (raw material) kullanımının önüne geçilmesi mümkün olabilir.<h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Bakım, onarım ve yapı-söküm</h3>Döngüsel yaşam alanlarının en belirgin özellikleri arasında yer alan bakım, onarım ve yapı-söküm başlıkları, özellikle dayanıklı yaşam alanlarının tasarlanması açısından kritik önem taşır. İnşa edilen tüm alanların kullanımı sırasında ve kullanım sonrası zamanlarda ne gibi bakım, onarım ve tamir süreçlerine ihtiyaç duyacağının önceden belirlenmesi dayanıklı, uzun süre kullanılabilir yaşam alanları yaratmayı sağlar.İnşaat sektöründe döngüsel ekonomi uygulamaları denilince son yıllarda sıkça rastladığımız yapı-söküm amaçlı tasarlanan, modüler bina&nbsp;teknikleri hem inşaat anında hem de binaların yıkımı aşamasında atık oluşumunu en aza indirebilir. Özellikle afet sonrası yeniden tasarım sürecine girecek şehirlerimizde afet sonrası ihtiyaçlara yönelik inşa edilecek modüler yapılar, şehirlerin zaman içinde işin uzmanları tarafından tekrar inşa edilmesi ile birlikte görevini tamamlamış olacağı için, çok daha verimli bir şekilde yıkılmalı ve bu alanlarda kullanılan malzemelerin hepsinin yeniden kullanım süreçlerine dahil edilmesi gerekir.<h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Esnek kullanıma uygun, verimli binalar</h3>Yaşam alanlarının zaman içinde değişen ihtiyaçlara göre tasarlanması için döngüsel ekonomi prensiplerinin bütüncül olarak kullanmak gerekir. Kendi enerji ve su ihtiyaçlarını karşılayabilecek, doğadan ilham alan (biyomimikri) yenilikçi tasarımlarla inşa edilecek binalar sayesinde kaynak kullanımı en aza indirilebilir ve atık oluşumu önlenir.Döngüsel iş modellerinin de kapsadığı paylaşım ekonomisine uygun yaşam alanları, farklı amaçlar için kullanılabilecek modüler bina tasarımları sayesinde özellikle afet sonrası süreçte hızla değişen ihtiyaçların tamamına hızlıca yanıt verecek yaşam alanları tasarlanabilir.<h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Entegre ve dayanıklı altyapı sistemleri</h3>Altyapı sistemleri gündelik hayatımızda kullandığımız birçok kaynağa erişim açısından kritik önem taşır. En temel ihtiyaçlar olan elektrik, su ve doğal gaz gibi kaynakların yaşam alanlarının tamamını kapsayacak, entegre bir şekilde tasarlanması,&nbsp;özellikle afet sırasında ve sonrasında yaşanan birçok problemin önüne geçilmesi açısından kritik önem taşır. Doğa ile bütünleşen, dış etkenlere karşı dayanıklı olarak geliştirilecek olan akıllı altyapı sistemleri&nbsp;sayesinde temel ihtiyaçlara erişim kesintisiz olarak devam edebilir veya olası sorunlar önlenebilir. Tüm bunlara ek olarak dijital teknolojilerle optimize edilecek olan altyapı sistemleri sayesinde kaynakların en verimli şekilde kullanılmasına da imkân tanınabilir.<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">🔎 Döngüsel Ekonomi 101 yorumu: Bu yazımızda yer verdiğimiz konular, günümüzde içinde yaşadığımız şehirlerin sahip olduğu, lineer ekonomiden kalan olumsuz etkilerin tamamını ortadan kaldırmak için dikkatle ele alınması gereken çalışma alanları. Afet sonrası depremden etkilenen şehirlerimizin yeniden inşa süreçlerinin işin uzmanları tarafından, siyasi ve ekonomik çıkarlardan tamamen uzak bir şekilde tasarlanacağına inancımız tam.Yaşam alanlarımızın elbette öncelikle depremden etkilenen insanların ve diğer tüm canlıların temel ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde tasarlanması gerektiğinin farkına vararak, yazımızda ele aldığımız odaklarla desteklenen bir vizyonla tasarlanması gerektiğini düşünüyoruz. Bilimin bizlere sunduğu kanıtlarla, gerçekçi hedeflerle ve gelecek nesillerin refahını da dikkate alarak yeniden inşa edilecek şehirlerimizin tarihi ve kültürel dokusunun da kaybolmayacağını umut ediyor, sorgulamaya, öğrenmeye ve tüm süreçleri takip etmeye devam ettiğimiz umut dolu günler diliyoruz.

Döngüsel Ekonomi

Afet sonrası dayanıklı ve doğa ile uyumlu yaşam alanlarının tasarlanması 

Döngüsel yaşam alanları

Döngüsel ekonomi sadece materyallerin döngü içinde kalması, atık oluşumunu azaltması ya da sistemlerin baştan tasarlanması ile sınırlı değil, çeşitli kavramlar içeren bir çatı konsept. Bu çatı konsept, yeni bir ekonomik modeli tasarlamayı amaçlasa da bütünsel bir şekilde bakıldığında bir ekonomiyi oluşturan tüm alanlara dokunan yenilikçi bir model.Döngüsel ekonomi mevcut gündemde sadece atık yönetimi ile ilişkilendiriliyor. Ama atık oluşumunu azaltmadan yenilikçi iş modellerine, çevresel ve sosyal refahtan ekonomik büyümeye geniş bir konu yelpazesi içeriyor. Bugünkü yazımızın ana konusu olan biyoçeşitlilik kaybı da bunlara dahil.Döngüsel ekonominin biyoçeşitlilik üzerindeki etkisini “<a fr-original-style="" href="https://www.sitra.fi/en/publications/tackling-root-causes/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Tackling root causes – Halting biodiversity loss through the circular economy</a>” raporunu referans alarak inceleyeceğiz. Rapor daha önceki yazılarımızda da defalarca kaynak olarak yararlandığımız <a fr-original-style="" href="https://www.sitra.fi/en/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Fin İnovasyon Fonu Sitra (Finnish Innovation Fund Sitra)</a>&nbsp;tarafından yayımlandı.Önce biyoçeşitliliğin ne olduğunu açıklayarak başlayalım.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">🌱 Biyoçeşitlilik</h2>Biyoçeşitlilik temelde dünya üzerindeki yaşamın çeşitliliğini tanımlıyor. Birleşmiş Milletler Çevre Programı’nın bir parçası olarak çalışmalarını yürüten “<a fr-original-style="" href="https://www.cbd.int/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">The Convention on Biological Diversity</a>” tarafından 2006 yılında yapılan tanım şu şekilde:<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(54, 78, 74); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(54, 78, 74); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">“Karasal, deniz ve diğer su ekosistemleri ve bunların parçası oldukları ekolojik kompleksler ve diğer tüm kaynaklar da dahil olmak üzere tüm canlı organizmalar arasındaki değişkenlik ile türler arasındaki ve ekosistemler arasındaki çeşitliliği de kapsayan çeşitliliktir.”</blockquote>Tanım Türkçeye çevrildiğinde biraz karmaşık hâle geliyor. Bu nedenle biyoçeşitliliği daha net anlamak adına basit bir karşılaştırma yapalım. Biyoçeşitlilik kelimesi genellikle doğal yaşam veya doğa ile karıştırılıyor. Doğal yaşam veya doğa genellikle “yaşamın kendisi” anlamını içerirken, biyoçeşitlilik&nbsp;yaşamın bir karakteristiğini, onun çeşitliliğini anlatıyor. Özetle, biyoçeşitlilik tüm canlı yaşamını değil, bu canlı yaşamındaki çeşitliliktir diyebiliriz.Biyoçeşitlilik kaybı özünde bu çeşitliliğin azalması anlamına geliyor. Biyolojik çeşitliliğin azalmasını soyu tükenen hayvanlar, yok olan ormanlar veya artık doğada bulunmayan, tükenen herhangi bir kaynak olarak da düşünmek mümkün.<h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">🌱 İnsan x Biyoçeşitlilik</h3>Biyoçeşitlilik yukarıda da açıkladığımız gibi dünya üzerindeki yaşamın temel karakteristiği ve özelliği. Bu da biyoçeşitliliğe sadece insanlık için değil, dünya üzerindeki tüm yaşamı etkilediği için kritik bir önem atfediyor. Raporda biyoçeşitliliğin önemi üç kategoride ele alınıyor:<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">İnsanlık için fayda. Biyoçeşitlilik sayesinde insanlığın yaşamını devam ettirmesi için gerekli kaynaklara erişim sağlamak mümkün. Su kaynakları, temiz hava veya tozlaşma gibi biyoçeşitlilik sayesinde var olan bu kaynaklar biyoçeşitliliğin kritik öneme sahip olmasındaki ilk neden.</li></ul>🔎Döngüsel Ekonomi 101'in yorumu:&nbsp;İnsanlık için fayda kategorisine raporda geçtiği şekilde yer verdik. Fakat doğal kaynakların sadece “insanlık” için fayda yaratmadığını, dünya üzerindeki tüm canlıların biyoçeşitlilik sayesinde var olan tüm kaynaklarla yaşamını sürdürdüğünü belirtmemiz gerekiyor. Uluslararası öneme sahip bu tarz tanımlamaların sadece “insan” odaklı yapılması sizce de bugün yaşadığımız sorunların temel sebebi değil mi?<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Kültürel önem. Biyoçeşitlilik sayesinde dünya üzerinde var olan tüm çeşitlilik, tüm kaynaklar, tüm yaşam formları kültürel, dinî veya herhangi bir inanış için insanlığa kaynak sağlıyor. Biyoçeşitliliğin bu önemini tüm tarih boyunca çeşitli şekillerde doğaya atfedilen kültürel konseptlerle görmek mümkün.</li></ul>🔎Döngüsel Ekonomi 101'in yorumu: Yine insan odaklı bir tanımlama.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Gerçek fayda.&nbsp;Biyoçeşitlilik son maddede “gerçek, asıl, hakiki” değeri ile tanımlanıyor. Bir diğer deyişle, insanlık için yarattığı fayda olmadan da kendi kendine kritik bir öneme sahip. Bu asıl, gerçek önem, biyoçeşitliliğin korunması adına en önemli motivasyon olarak karşımıza çıkıyor.</li></ul><h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">📍 Biyoçeşitliliği neden kaybediyoruz?</h3><a fr-original-style="" href="https://ipbes.net/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">The Intergovernmental Science-Policy Platform on Biodiversity and Ecosystem Services (IPBES)</a>&nbsp;dünya üzerindeki biyoçeşitlilik kaybına direkt olarak neden olan beş konu başlığı tanımlıyor:<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Kara ve denizlerin kullanımındaki değişiklikler. Endüstriyel ve tarımsal faaliyetler için doğal habitatların bozulması&nbsp;ve değiştirilmesi.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Doğal kaynakların yok edilmesi.&nbsp;Hammadde tedariki amacıyla doğal kaynakların sürdürülebilir olmayan yöntemlerle kullanılması ve doğanın kendini yenilemesine izin verilmemesi.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">İklim değişikliği. Biyoçeşitlilik kaybı ile iklim değişikliği temelde birbirlerine bağlı. Bozulan doğal ekosistemler aşırı hava olaylarına, doğal afetlere ve normal olmayan sıcaklık değişimlerine neden olurken bu değişimler elbette doğanın da dengesini bozarak biyoçeşitlilik kaybına neden oluyor.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Kirlilik. Özellikle endüstriye faaliyetler ve atıklar nedeniyle oluşan kirlilik tüm doğal kaynakları etkiliyor. Su ve hava kirliliği gibi insan hayatına etki eden direkt zararın yanında biyoçeşitlilik kaybına neden olarak tüm canlılar için önemli bir tehdit oluşturuyor.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">İstilacı yabancı türlerin yayılması. Doğal yaşam alanı dışındaki ekosistemlerde yer alan istilacı türler, istila ettikleri ekosistemleri ele geçirerek biyoçeşitlilik kaybına neden oluyor. Bu istilacı türlerin yayılması bazen insan faaliyetleri bazen de kaynakların azalması nedeniyle göç etme gibi nedenlerle gerçekleşmekte.</li></ul><img src="https://images.aposto.com/2022/6/2/1658865293564.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.80" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><a fr-original-style="" href="//unsplash.com" rel="noopener noreferrer noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">unsplash.com</a><hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;"><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">✅ Döngüsel ekonomi ve biyoçeşitlilik</h2>Döngüsel ekonomi temel prensipleri ile atık oluşumunu önleyip kaynak kullanımını azaltarak biyoçeşitlilik kaybının önüne geçebilir. Bu zaten döngüsel ekonomi içindeki “doğal sistemlerin yenilenmesi” konseptinin bir sonucu. Raporda da belirtildiği gibi döngüsel ekonominin biyoçeşitlilik üzerindeki olumlu etkisi sanıldığından çok daha kapsamlı. Döngüsel ekonomi barındırdığı prensiplerle biyoçeşitlilik üzerinde olumlu etkiye sahip ve hayata geçirilecek yeni politikalarla bu olumlu etkiyi en üst seviyeye taşımak mümkün.Döngüsel ekonomi sistemsel bir değişim gerektiriyor. Bu sayede hammadde tedarikinden üretime, tüketim alışkanlıklarından atık yönetimine kadar tüm sistemlerimizi baştan aşağı değiştirerek kaynakların döngü içinde kalmasını sağlıyor. Bu da elbette doğal sistemlerin kendini yenilemesi için önemli bir kriter. Döngüsel ekonomiye geçiş sürecinin tam bir “döngüsellik”&nbsp;içinde tamamlanamaması durumunda lineer ekonominin bazı kalıntıları negatif çevresel etkilere neden olabilir. Fakat bu döngüsel ekonominin biyoçeşitlilik üzerindeki baskıyı azaltmasına ve yenileyici sistemler yaratılmasına engel değil.<h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Yenileyici uygulamalar</h3>Yazımızın sonuna gelirken döngüsel ekonominin biyoçeşitlilik üzerindeki iki temel etkisini de inceleyelim. İlk olarak, döngüsel ekonomi tüm sistemleri değiştirmeyi hedeflediği için biyoçeşitlilik kaybına neden olan tüm uygulamaların da değişmesini sağlayabilir. Ürünlerin yeniden kullanılması, yenilenmesi ve döngü içinde tutulması ile doğal kaynaklara olan talebi azaltarak doğanın kendisini yenilemesine olanak&nbsp;tanıyabilir. Bu sayede biyoçeşitlilik üzerindeki baskıyı azaltarak doğrudan olumlu bir etki yaratabilir.Diğer taraftan döngüsel ekonominin yenilikçi modelleri benimsemesi, yenileyici (rejeneratif) uygulamaları merkezine alması ile doğanın kendisini yenilemesi ve hatta biyoçeşitliliğin artmasına imkân tanıyabilir. Arz veya talepten bağımsız olarak özellikle gıda ve tarım uygulamalarında hayata geçirilecek olan yenileyici uygulamalar biyoçeşitliliğin artmasına doğrudan pozitif bir etki bırakabilir. Özellikle tarımsal faaliyetlerde son dönemde öne çıkan rejeneratif uygulamalar temelde toprağın kendini yenilemesini, organik yapısını artırarak verimliliğini artırmayı hedefler. Bu uygulamalar biyoçeşitliliği artırırken toprak sağlığını da geliştirir ve dayanıklılığı (resilience) artırır.➡️ Sonuç olarak, her yazımızda vurguladığımız gibi döngüsel ekonomi yalnızca birkaç verimli atık yönetim stratejisinden ibaret değil. Döngüsel ekonomi sistemsel bir değişim öneren, bütünsel olarak ele alınması gereken bir düşünce yapısı ve ekonomik sistem.Döngüsel ekonomi, tüm iş yapış ve düşünme şeklimizi temelden değiştirerek çevresel, sosyal ve ekonomik refaha erişilmesini sağlayabilir. Bu nedenle döngüsel ekonominin tüm bireyler tarafından öğrenilmesi, benimsenmesi ve yaygınlaştırılması gerekiyor.

Döngüsel ekonomi biyoçeşitlilik kaybını önleyebilir mi?

Biyoçeşitliliği döngüsel ekonomiyle korumak

<h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">ekosistem</h3>Belirli bir alanda bulunan canlılar ile bunları saran cansız çevrelerinin karşılıklı ilişkileri ile meydana gelen ve süreklilik arz eden ekolojik sistemlere ekosistem denir.

Biyoçeşitlilik, bitkiler, hayvanlar, bakteriler ve mantarlar dahil olmak üzere bir ekosistem içerisinde veya Dünya üzerindeki canlı türlerinin çeşitliliğini ifade eder. Bu türlerin ve organizmaların her biri, süregelen dengeyi korumak ve yaşamı desteklemek için karmaşık bir ağ gibi birlikte çalışır. Biyoçeşitlilik doğada hayatta kalmak için ihtiyaç duyduğumuz gıda, temiz su, ilaç ve barınak gibi tüm unsurları destekler.

ekosistem ile ilgili hikayeler