<span fr-original-class="customBullet" fr-original-style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block;" style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block; box-sizing: border-box;">•&nbsp;Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü, FAO Gıda Fiyat Endeksi’nin 2023 yılını 2022'deki seviyesinin yaklaşık %10 altında kapattığını duyurdu. Aylık bazdaki %1,5’lik gerilemenin sebebinin şeker fiyatlarında yaşanan düşüş olduğu belirtildi. Böylece endeks, 2023 Aralık'ta ortalama 118,5 puan oldu.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="auto" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Öte yandan: TÜİK gıda fiyat endeksine göre, Türkiye’de gıda fiyatları 2023 yılı genelinde %72 artış gösterdi.</li></ul>

Aposto Gündem

<div data-message-author-role="assistant" data-message-id="703814af-dbbe-4b02-a8be-3464469ca8e4" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Zorlu müzakerelerin ardından Azerbaycan'ın gelecek yılki iklim zirvesine ev sahipliği yapmasına <a fr-original-style="" href="https://www.theguardian.com/environment/2023/dec/09/azerbaijan-host-cop29-fraught-negotiations" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">karar verildi</a>. Rusya’nın AB ülkelerini, Azerbaycan ile Ermenistan’ın ise birbirlerini engellemesi sonucu ortaya çıkan belirsizlik, Ermenistan’ın adaylıktan çekilmesiyle sona erdi.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Tepkiler:&nbsp;Fosil yakıt çıkarlarının iklim zirvelerini kısmen ele geçirdiği algısı da göz önünde bulundurulduğunda haber, iklim aktivistleri tarafından endişeyle karşılandı.&nbsp;<ul fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 0px; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Sivil toplum örgütleri, Azerbaycan’ın insan hakları konusunda kötü bir sicile sahip olduğunu belirtiyor.</li></ul></li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Güncel durum: Azerbaycan’ın GSYİH’sının neredeyse yarısını ve geçen yılki ihracat gelirinin %92,5’ini petrol ve gaz üretimi oluşturuyor.</li></ul></div>

Angst

Özgürlük Endeksi’ne göre "özgür olmayan" ülkeler arasında listelenen ülke, siyasi haklar ve sivil özgürlüklerde 100 üzerinden 9 puan aldı.

Azerbaycan, COP29’a ev sahipliği yapacak

Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü’nün (FAO) 2022 verilerine göre, Dünya nüfusunun neredeyse %30’u, su sıkıntısı çeken ülkelerde yaşıyor. Bu insanlar, aynı zamanda yeterli sağlıklı gıdaya da erişemiyorlar. Her yıl 16 Ekim'de kutlanan "Dünya Gıda Günü"nün bu yılkı temasını FAO, "Su hayattır, su gıdadır. Kimseyi geride bırakmayın,"&nbsp;olarak belirledi.Suyun ve gıdanın on yıllardır süren kötü kullanımı, iklim değişikliğinin etkileriyle birleştikçe yaşam için en değerli iki kaynağı tamamen tüketme riskiyle karşı karşıya olduğumuzun uyarısı yapılıyor. Besin yoksunluğu çeken insanların iklim değişikliği nedeniyle artan doğal afetlere maruz kalmalarıyla beraber, son zamanlarda iklim kaynaklı göçün de artış gösterdiği dikkat çekiyor. İklim değişikliğinin "iki yüzü" olarak adlandırdığımız gıda ve göç krizlerini yakından inceleyelim:&nbsp;<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Su</h2>Vücudumuzun %50’sinden fazlasını oluşturan ve dünya yüzeyinin çoğunu kaplayan su, her şeydir ve her yerdedir, ancak sonsuz değildir. Dünya üzerindeki tatlı suyun neredeyse üçte ikisi tarım için kullanılıyor. Bununla birlikte, tarım için gerekli olan su miktarının 2050’ye kadar&nbsp;%35 artması bekleniyor. Ayrıca, bir kişinin günlük gıda üretimi genellikle 2000 ila 5000 litre su <a fr-original-style="" href="https://www.fao.org/fao-stories/article/en/c/1652375/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">gerektiriyor.</a>Öte yandan, neredeyse 2,4 milyar insan su sıkıntısı çeken ülkelerde yaşamakta. Hızlı nüfus artışı, kentleşme, ekonomik kalkınma ve iklim değişikliği gibi faktörler, gezegenin su kaynaklarını giderek artan bir baskı altına sokuyor.Ne yapmalı?: Su krizine çare olabilecek çözümlerin başında, gıda üretim şeklimizi değiştirmek&nbsp;geliyor. UNEP’e göre, tarım alanlarında sulama yöntemlerini geliştirmek, suyu daha verimli bir şekilde kullanmamıza yardımcı olabilir. Damlama sulama, yağmurlama sulama&nbsp;gibi su tasarrufu sağlayan yöntemlere geçiş yapılabilir.&nbsp;Aynı zamanda, tekstil endüstrisi&nbsp;de aşırı su tüketimine ihtiyaç duyan sektörlerin başında gelir. Ucuz ve seri üretilen giyim ürünleri anlamında gelen fast fashion&nbsp;markalarından alışveriş yapmamak ve daha sürdürülebilir giyim seçeneklerini tercih etmek, su yoğunluğu yüksek pamuk ve sentetik lif üretiminin talebini azaltabilir.<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Gıda</h2>Dünya, 2022 yılında pandeminin ardından toparlanmaya başlarken Rusya’nın Ukrayna’yı işgaliyle yeni bir savaşın daha patlak vermesi, emtia ve enerji piyasalarının sarsılmasına yol açtı. Pandemiyle gelen ekonomik düşüş, Ukrayna’daki savaşın etkisiyle de gıda, tarım ve enerji fiyatlarının yükseltti. Bu durum, farklı bölgeler ve nüfus grupları üzerinde açlık ve gıda güvencesizliğini yaygın hâle getirdi.&nbsp;FAO’nun verilerine göre, 2030’da, neredeyse 600 milyon kişinin kronik olarak yeterli sağlıklı gıdaya ulaşamayacağı öngörülüyor. Pandeminin ve Rusya-Ukrayna savaşının yaşanmadığı senaryoda bu sayının 119 milyon olacağı söyleniyor.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Çocuklar: 2022 yılında, dünyadaki 5 yaşından küçük tahmini 148 milyon çocuğun sağlıklı büyüyemediği ve 37 milyon çocuğun aşırı kilolu olduğu bildirildi. Sağlıksız büyüme sorunu genelde kırsal alanlarda yaşayan çocuklarda görülürken aşırı kilolu olma sorunu daha çok kentsel alanlarda yaşayan çocuklarda görülmekte.&nbsp;</li></ul>Ne yapmalı?: FAO'nun <a fr-original-style="" href="https://www.fao.org/3/cc3017en/online/state-food-security-and-nutrition-2023/policies-and-investments.html" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Dünyada Gıda Güvenliği ve Beslenmenin Durumu 2023</a> raporuna göre, sağlıklı gıda ortamlarını hem kırsal hem de kentsel kesimlerde teşvik etmek için politik eylem gereklidir. Yasalarla, kırsal ve kentsel alanlar arasındaki altyapı yatırımları ve kamusal hizmetler artırılmalı, bu etkileşim sayesinde de uygun maliyetli sağlıklı besin kaynaklarına erişim artırılmalıdır.&nbsp;<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Göç</h2>Hava durumları giderek daha değişken hâle geldikçe iklim kaynaklı göçün olasılığı giderek daha fazla temel bir sorun hâline geliyor. Birleşmiş Milletler’e göre, yoğun yağışlar ve kuraklıklar dâhil olmak üzere aşırı hava olayları, her yıl ortalama olarak 20 milyonun üzerinde insanın evlerini terk ederek kendi ülkeleri içinde farklı bölgelere göç etmelerine neden oluyor. Hava durumu giderek daha değişken hâle geldikçe iklim kaynaklı göçün olasılığı giderek daha fazla temel bir sorun olarak karşımıza çıkıyor. İklim mültecileri, iklim değişikliğinin mevcut riskleri kötüleştirerek gıda ve su güvensizliği gibi yeni risklere yol açtığını söylüyor.&nbsp;Göç Verileri Portalı’na göre, 2022’de doğal afetlerin sonucu olarak 88 ülkeden yaklaşık 8.7 milyon insan ülke içinde göç etmek zorunda kalmıştı. İç göçten en çok etkilenen 5 ülke, genellikle sel ve fırtına gibi hava kaynaklı sorunlardan kaynaklanan Pakistan, Filipinler, Çin, Hindistan ve Nijerya olarak kaydedildi.Doğal afetlerin iklim kriziyle fazlalaşması, su ve gıda sıkıntısıyla birleşerek, dünya genelinde büyük çevresel zorluklara neden oluyor. İklim değişikliği, su ve gıda kaynaklarına ciddi tehditler oluştururken, iklim kaynaklı göçü artırıyor. Bu sorunları tamamen çözmek artık bir seçenek olmasa da, biraz olsun azaltmak için sürdürülebilir kaynak kullanımının artması ve iklim değişikliğiyle mücadele gerekli. Bunları başarabilmek için BM’in ve birçok farklı iklim kuruluşlarının da dediği gibi, küresel iş birliği ve politik eylemler olmazsa olmaz çözümlerin başında geliyor.&nbsp;

Birleşmiş Milletler Gıda Ve Tarım Örgütü ile ilgili hikayeler