<a fr-original-style="" href="https://www.instagram.com/aysemargossian/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Ayşe Erenel Margossian</a>Ailece uzun mesafe uçmamaya, uçacaksak da bunu senede bir kereden fazla yapmamaya özen gösteriyoruz. Uzun mesafe uçtuğumuzda da kalacağımız yerde uzun süre konaklamayı hedefliyoruz. Bu sebeple yaz tatilimizin tümünü Amerika’da geçirecek şekilde planladık. Tatilimizin sonuna doğru ömrü biten pilleri, Türkiye’de ve İngiltere’de yaptığım gibi markete giderken yanımda götürdüm, pil dönüşüm kutusu aradım ama bulamadım. Çaresiz arayışımı gören bir Whole Foods görevlisi yanıma yaklaştı. Ona pil geri dönüşüm kutusunu sorduğumda, garipseyen bir ifadeyle böyle bir geri dönüşüm kutusu olmadığını ve neden çöpe atmadığımı sordu! Hangimiz daha çok şaşırdık emin değilim. Akabinde gittiğim Publix ya da Target gibi süpermarketlerden de farklı bir yanıt alamadım. Evin yakınlarında bir hırdavatçıya gitmekte buldum çareyi ama ondan da farklı bir yanıt gelmedi. Yaşadıkları bölgede pilleri çöpe attıklarını, daha önce hiç böyle bir şey duymadığını, belki bir ihtimal aradığımı şehrin dışındaki atık merkezlerinde bulabileceğimi söyledi.&nbsp;Ev atıklarının arasında bertarafında en fazla özen gösterilmesi gerekenlerden birinin, içerdiği zararlı kimyasallar yüzünden tehlike yaratan kullanılmış piller olduklarını bilmiyorlar mıydı? Evet piller kullanım sırasında bir zarara yol açmasa da ömürleri bittiklerinde diğer çöplerle atılırlar ise dış kaplarında delinme olasılığı oluşuyor. Bu da içlerindeki metal ve kimyasalların toprağa, suya karışmasına ve çevreyi kirletmesine yol açıyor. İçerdikleri ağır metaller ise besin kaynaklarına karışarak insan ve çevre sağlığını tehdit ediyor.&nbsp;Ülkemiz her ne kadar gelişmekte olan ülkeler sınıfında olsa da&nbsp;geri dönüşüm konusunda kimi gelişmiş ülkelerden çok daha bilinçli.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Atık piller ve bunların insan sağlığını ve çevreyi nasıl etkilediği konusunda detaylı içeriklere <a fr-original-style="" href="https://tap.org.tr/pil-atik-pil/sss/atik-pillerin-bertaraf-ve-geri-donusumu/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">bu</a> <a fr-original-style="" href="https://evrimagaci.org/atik-piller-ve-bunlarin-geri-donusumu-konusundaki-eksikler-insan-sagligini-ve-cevreyi-nasil-etkiliyor-12564" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">bağlantılardan</a> ulaşabilirsiniz.&nbsp;</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Geri dönüşüm için <a fr-original-style="" href="https://181.csb.gov.tr/geri-donusum-icin-alo-181-i-arayabilirsiniz-haber-64185#:~:text=PTT%20%C5%9Eubeleri%2C%20okullar%2C%20%C3%BCniversiteler%2C,at%C4%B1k%20pil%20toplama%20noktalar%C4%B1%20bulunmaktad%C4%B1r." style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">ALO 181</a>’i arayabilirsiniz!</li></ul>Lütfen ömrü dolmuş pillerinizi doğru şekilde ayırın ve PTT şubeleri, okullar, üniversiteler, organize sanayi bölgeleri, muhtarlıklar, camiler, marketlerde bulunan atık pil toplama noktalarına bırakın! &nbsp;

Dünyahali

Atık pilleri toplama noktalarına bırakın!

Atık Pillerin Bertaraf ve Geri Dönüşümü

<a fr-original-style="" href="https://www.instagram.com/aysemargossian/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Ayşe Erenel Margossian</a>Teknoloji iyi mi, kötü mü? Bu sorunun cevabı 10 yaşındaki bir çocuk için çok da kolay değil. Onlar teknolojiyle doğdular, başka türlüsünü bilmiyorlar. Yine de oğlum Ralph bu soruya “hem iyi, hem kötü” cevabını verdi. Bu yaz katılacağı yapay zeka yaz kampının koordinatörü, <a fr-original-style="" href="https://www.plumemag.com/gelecegi-onlar-sekillendirecek-alfa-kusagi-kimdir/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">alfa kuşağından</a> -diğer bir adıyla da ekran kuşağından- bu cevabı beklemiyor olmalıydı ki şaşkın bir ifade ile nedenini sordu. Öyle ki bu soru, çevrimiçi olacak 1 haftalık yapay zeka kursuna katılım mülakatının son sorusuydu ve her şey teknoloji üzerineydi.Bir hafta boyunca, sanal bir kampüste dünyanın dört bir yanından katılan çocuklar yapay zeka üzerine tartıştılar, öğrendiler ve grup aktiviteleri yaptılar. Bitirme projeleri için de onları rahatsız eden bir sorunu ele alıp, nedenlerini inceleyip çözüm önerisinde bulunmaları istendi. Projelerini tamamlamadan bir gün önce ise tüm çocuklar bulundukları bölgede, mümkünse doğada bir tefekkür yürüyüşü yapmaları için yönlendirildiler. Bilgiyi öğrensek de içselleştirme, sindirmek için, özellikle ekrandan uzak, sakın bir zaman geçirmenin önemini pratikte çocuklara göstermiş oldular. Ralph, mülakatta sorulan sorudan etkilenmiş olmalı ki &nbsp;teknolojiye yönelik bir sunum hazırladı. Sunumundaki ana başlıklar dikkat çekici:“Bugün dünyadaki en büyük tartışmalardan biri teknolojinin kullanımı üzerine; teknolojinin, programlama, oyun geliştirme ya da eğlence gibi faydaları olduğu için iyi olduğu düşünülse de iklim krizinin en büyük sebepleri arasında. Sürekli gelişen teknolojiyle insanların daha çok bağımlı hale gelmesi, gerçekliklerini kaybetmeleri ve bunun da dünyayı yok etmesi oldukça olası. Bir yetişkinin günde ortalama 4.8 saatini telefonunda geçirdiğini biliyor musunuz? Bilim insanları bir an önce harekete geçmezsek 2050’nin artık çok geç olacağını söylüyorlar. Birinci elden ormansızlaşmaya, çölleşmeye tanık oldunuz mu? Yaşamımız için gerekli olan havayı temizleyen ormanlarımızın yok olmasının en büyük nedenlerinden biri de işte bu bizlerin yaratmış olduğu teknolojiler.”&nbsp;<ul fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Ek olarak ben de, daha izlemediyseniz, <a fr-original-style="" href="https://www.netflix.com/title/81254224" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Sosyal &nbsp;İkilem</a> belgeselini izlemenizi önerebilirim. Ayrıca daha önce yayınlanan <a fr-original-style="" href="https://aposto.com/s/surdurulebilirlik-ve-teknoloji" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Sürdürülebilirlik ve Teknoloji</a> yazımda da verilerin hem yer altında hem deniz altında saklanması için harcanan enerjiden bahsetmiştim.</li></ul>Ralph, teknolojinin çevreye olan zararlarını kaynakların yeterince doğru ve etkili kullanılmamasına bağlıyor. Örneğin, bugün kullandığımız ampuller geçmişe nazaran 10 kat daha güçlü ve eskiye göre daha az enerji harcıyor. Bu yüzden 10’da bir enerjiyle daha çok aydınlatma sağlayabilen LED ampullere geçmek çözüme yönelik duyarlı bir yol olabilir. Ralph, sunumunda sonuç olarak, “Bu problemi kaynakları daha etkili kullanacağımız, daha az salıma yol açan, daha az enerji harcayan teknolojiler geliştirerek çözebiliriz. Devletlerin ve şirketlerin bu yöndeki &nbsp;yatırımlarıyla bu krizi sonlandırabiliriz.” diyor.

Alfa kuşağı, teknolojide ileri oldukları kadar yarattığı problemlere de duyarlı 

Alfa Kuşağı ve Teknoloji

<a fr-original-style="" href="https://www.instagram.com/aysemargossian/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Ayşe Erenel Margossian</a>2023 Dünya Günü için, cesurca harekete geçmeli, yenilikçi olmalı ve bu adımları adilce yürürlüğe geçirmeliyiz. Şirketler, devletler ve bireyler olarak hepimiz gezegenin &nbsp;bugününden bir o kadar da dününden sorumluyuz.&nbsp;Dünya’nın geleceği için hepimiz ortağız.&nbsp;22 Nisan 2023 Dünya Günü’nün teması “<a fr-original-style="" href="https://www.earthday.org/earth-day-2023/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Gezegenimize Yatırım Yap</a>”&nbsp;olarak belirlendi. Bu tema, tüm dünyadaki şirketleri, devletleri ve bireyleri çevre şartlarını iyileştirmeye ve gelecek nesillere daha iyi ve güvenli bir gelecek bırakmak için her konuda yatırım yapmaya teşvik ve ikna etmek için ortaya koyuldu. Ayrıca <a fr-original-style="" href="https://www.earthday.org/earth-day-2023/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">earthday.org</a> sosyal medyada <a fr-original-style="" href="https://docs.google.com/document/d/1sfgD87qvOulXQxMBpyOO-AI15_7luvKH/edit#bookmark=id.gjdgxs" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">#InvestInOurPlanet</a> hashtag’i ile yer alarak, 1 milyardan fazla bireyin bilgilenmesini ve harekete geçmesini hedefliyor.Özellikle kış aylarından yaz aylarına geçtiğimiz bu günlerde, bu hareket beni&nbsp;“Dünyamıza gerçekten yeterince yatırım yapıyor muyuz?”&nbsp;diye düşündürüyor. Örneğin, vazgeçilemeyen kış sporları için çevreye ne kadar adil davranıyoruz? Ya da ülkemizde önümüzdeki günlerde bizi bekleyen kavurucu sıcaklar için nasıl adil çözümler bulabiliriz? Kayak sporsuz bir İsviçre’yi hayal etmek mümkün değil. Ancak kayak merkezleri için harcanan enerjide ortada. İşte bu yüzden İsviçre Hükümeti uzun vadede hem çevreye hem de insanlara pozitif faydaları olacak yeni teknolojilere yatırım yapmış. Başlangıç olarak <a fr-original-style="" href="https://www.myswitzerland.com/en-ch/planning/about-switzerland/sustainability/sustainable-winter-activities/11-swiss-ski-resorts-with-a-focus-on-sustainability/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">11 kayak merkezinde</a> sürdürülebilirliği hedef almış. Örneğin, enerji üretiminde yenilebilir enerji olan hidroelektrik enerji kullanılıyor. Yüksek rakımda bulunan su kaynaklarından yararlanılan bu yöntemin biyoçeşitliliğe zarar verebileceğini tartışmak zor. Üretilen enerjinin başka alanlarda kullanılabileceği tartışılabilir ama en azından kış sporları kültürünün önemli bir parçası olan İsviçre, kendi payına düşen yatırımı yapmış görünüyor.İklim kriziyle her geçen sene kendini daha da çok hissettiren kavurucu sıcaklar kapımızda.&nbsp;Peki, biz üstümüze düşenleri yapmaya hazır mıyız? Yazları düşünmeden bolca klima kullanabiliyoruz. Klimalar açıkken çoğu zaman temiz hava için kapı ve pencereleri aynı anda açık tutuyoruz. Oysa ki klima kullanmamız gerekiyorsa bunu sorumluluk hissi ile yapmalıyız. Bu sene kendi konfor alanımızdan çıkıp klima kullanmayı sınırlamayı deneyebilir miyiz? İklim krizinin en büyük sonuçların biri olan aşırı sıcaklardan korunmak için klimalarımızı açarken, korunmaya çalıştığımız iklim krizini etkilerini arttırıyoruz.&nbsp;Peki, yaşam alanlarımıza daha çok yatırım yapıp yalıtım sistemlerini iyileştirsek? Biz yalıtımı hep kış ayları için düşünüyoruz ama iyi bir yalıtımla yaz aylarından aşırı sıcaklardan korunmak mümkün.&nbsp;Şüphesiz devletler yenilenebilir enerjiye daha çok yatırım yapmalılar. Biz bireyler olarak gezegenimiz ve geleceğimiz için ne gibi yatırımlar yapmalıyız?&nbsp;Payımıza düşeni ciddi olarak düşünme ve harekete geç zamanı artık!&nbsp;

#GezegenimizeYatırımYap #InvestInOurPlanet

Gezegenimize Yatırım Yap!

<a fr-original-style="" href="https://www.instagram.com/aysemargossian/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Ayşe Erenel Margossian</a>İklim krizi her sektörü etkilediği gibi bahçeciliği de derinden etkiledi. Susuzlukla ya da olağanüstü yağışlarla nasıl baş edeceğimiz, suyu nasıl saklayacağımız, suyu en etkili şekilde nasıl kullanacağımız en önemli başlıklar haline geldi.&nbsp;Bahçelerde daha az su kullanmak pekâlâ mümkün. Çokça organik madde içeren sağlıklı toprak oluşturmak şüphesiz en etkili yöntem. Organik maddeleri örneklemek gerekirse:<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;"><a fr-original-style="" href="https://www.bugday.org/blog/malclama-nedir-nasil-yapilir/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Malç ve malçlama</a>: Malçlama genelde su tasarrufu sağlamak, yabanı otların çıkmasını engellemek ve bitkinin etrafındaki toprağın kalitesi artırmak için kullanılıyor. Bahçeye derli toplu bir görünüm verirken aynı zamanda sulama ve ot toplamak için harcanan zamanı azaltıyor. Malç yazın toprağın nemli kalmasını sağlarken, kışın da yağmurun toprağa işlemesine yardımcı olur. Yabanı otların çıkmasını engellerken, kışın bitkilerin köklerini korur. </li></ul><ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Malç olarak talaş kullanımı: Budanmış ağaçlardan, çalılardan, ağaç kabuklarından elde edilen talaş oldukça yararlı, organik malç maddesi olarak kullanılabilir.&nbsp;</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;"><a fr-original-style="" href="https://www.bugday.org/blog/wp-content/uploads/2021/04/KompostRehber_web.pdf" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Kompost</a>: Evlerden yapılan kompost, mutfakta ve bahçecilikte ortaya çıkan atıklarla baş etmek için en çevre dostu yöntem. Ayrıca toprak kalitesini arttırmak için de en etkili yöntem.&nbsp;</li></ul>Son yıllarda kuraklıkları sıkça yaşar olduk ve bunun için artık hazırlıklı olmamız gerekiyor.&nbsp;Susuzlukla başa çıkabilmek için:<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Kuraklığa dayanıklı bahçeler planlayabilir, toprağı buna göre işleyerek bitki seçimini yapabilir ve bahçe bakımını da bu yönde düzenleyebiliriz.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Bahçelerde çakıl taşı kullanmak daha az bakım gerektiriyor. Bu yöntem, daha çok nektar ve polen üreterek biyoçeşitliliğe faydası olan ve kuraklığa dayanıklı lavanta, euphorbias, cistus, santolina ve phlomis gibi Akdeniz iklimi bitkilerine de iyi geliyor. &nbsp;</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Her türlü bitki yetiştirmede su kullanımı tavsiyeler için <a fr-original-style="" href="https://www.rhs.org.uk/advice/advice-search?keywords=water" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">RHS</a> ’in (Royal Horticultural Society) sayfasına göz atabilirsiniz. &nbsp;</li></ul>Öte yandan, özellikle kış aylarında meydana gelen aşırı yağışlar da iklim krizinin sonuçları arasında. Aşırı yağışlarla başa çıkmak için &nbsp;ekeceğiniz toprağı ve bitkileri ıslak koşullara uygun seçebilir, <a fr-original-style="" href="https://www.rhs.org.uk/soil-composts-mulches/waterlogging-flooding" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">topraktan suyu boşaltacak teknikler</a> gibi akılcı çözümlere başvurabiliriz. İklim krizinin etkilerini &nbsp;kuraklık ve &nbsp;su baskınlarıyla hissediyoruz. Bahçeciliği de artık bu zor koşullarla adapte etmemiz gerekiyor. Böylece hem zorlu şartların altından kalkabilir hem de krizin etkilerini azaltabiliriz.&nbsp;

Bahçelerde daha az su kullanmak mümkün.

Bahçelerde Su Kullanımını Nasıl Yönetebiliriz?

<a fr-original-style="" href="https://www.instagram.com/aysemargossian/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Ayşe Erenel Margossian</a>Yollar, sokaklar sakin sessiz. Derin bir sessizlik var yılbaşının ışıltısından sonra İngiltere’nin üzerinde. Hem maddi hem manevi yoğunluğun bir telafisi sanki bu sükûnet. Sanki daha geçen hafta çevreye verdiği zararlar düşünülmeden atılan havai fişeklerle kutlamaların yapıldığı ülke burası değilmiş gibi derin bir sakinlik, sessizlik içinde İngiltere bu ay. “Dry January” çünkü bu ay! 11 ay boyunca tüm yapılan “yaramazlıklardan” arınılan, sözlük anlamıyla “Kuru Ocak”. Belki de anlam itibariyle sakin Ocak, ‘Ayık Ocak’ demek daha doğru olur.&nbsp;“Ayık Ocak”, <a fr-original-style="" href="https://alcoholchange.org.uk/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Alcohol Change UK</a> isimli hayır kurumunun 2013’de, bir ay boyunca alkolden uzak durmak adına başlattığı bir kampanya olarak ortaya çıktı. Ocak 2023’de yani bu sene kampanyanın 10. Yıldönümü. Kampanyanın ilk senesine 4,000 kişi katılırken, geçen sene bu sayı 130,000’e çıktı. İngiltere’nin ardından İsviçre, Almanya, Norveç, Fransa ve Amerika da kampanyanın resmi ortakları haline geldi. Çek Cumhuriyeti ve Kanada gibi bazı ülkelerse Ocak ayı yerine “Ayık Şubat” tercih ettiler. Ne de olsa Şubat ayında gün sayısı daha az.&nbsp;“Ayık Ocak”, ayılmamıza yani aydınlanmamıza yol açmış olmalı ki sonrasında “Veganuary” gibi hareketlerin de başlamasına sebep oldu. “Vegan Ocak” isimden de anlaşılacağı gibi Ocak ayı boyunca hayvansal ürünlerden uzak durmayı, bitki bazlı beslenmeyi ve vegan yaşam tarzını hedefleyen bir kampanya olarak ortaya çıktı. Veganuary hakkında daha detaylı bilgiye Ocak 2022’de Dünyahali’nde yayınlanan <a fr-original-style="" href="https://aposto.com/s/en-vegan-ay-veganuary" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">“En vegan Ay: Veganuary”</a> isimli yazımda yer vermiştim.&nbsp;Sonuç, yeni gelen seneyle bir ay da olsa bazı alışkanlıklarımızdan vazgeçip hem zihnen hem bedenen daha sağlıklı bir yaşamı hedeflemek. Bazen de yeni gelen sene ile yeni alışkanlıklar edinerek aynı amaca ulaşmaya niyet ediyoruz. Benim yeni yıl kararım,&nbsp;bir alışkanlığı bırakmaktansa yeni bir alışkanlık edinmek yönünde oldu bu sene.&nbsp;Zaten son yıllarda günlük yaşamımı sadeleştirmeye, yavaşlatmaya doğru bir yolculuğa çıkmıştım. Ama bu Ocak ayında değişimin dışarıdan değil içeriden olacağına aydınlandım belki de ben de.&nbsp;Her ne kadar dışarıdan sakin gözüktüğüm söylense de içerideki koşuşturma, sürekli bir şeylere yetişme halini yavaşlatmaya karar verdim. Ne de olsa, değişim içeriden dışarıyı doğru&nbsp;olur! İçerideki bu sakinleşme kararından mı bilinmez, çocukları tatil sonrası, okulun ilk gününe vaktinde,koşuşturmasız ve eksiksiz bırakmayı başardım. Her zaman geç kalma telaşı ile ucu ucuna yetiştiğim tren istasyonuna zamanında vardım ve trenim gecikme yapmadı. Trenden inip hep bir aceleyle bulmaya çalıştığım bir sonraki toplu taşıma aracı trenden indiğim anda karşıma çıktı! Yani,&nbsp;ben içeriyi sakinleştirdiğimde gördüm ki hayat daha kolay akmaya başladı.Peki senin yeni yıl kararın ne? Bir alışkanlığı bırakmak mı, bir alışkanlık kazanmak mı? Mutlu yıllar!

Yeni yıl, yeni kararlar…

Hoşgeldin 2023!

<a fr-original-style="" href="https://www.instagram.com/aysemargossian/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Ayşe Erenel Margossian</a>2022’nın son ayına girdik. Yeni yılı karşılamaya ve yeni yıl kutlamalarına sadece günler kaldı. Noel’in de yaklaşmasıyla, Londra’nın, hatta tüm İngiltere’nin sokakları ışıklarla, mağazaların vitrinleri süslemelerle festival havasına büründü bile.&nbsp;Yeni yıl, sevdiklerimizle bir araya geleceğimiz, bol bol anı biriktireceğimiz ama ne yazık ki çok fazla atığın ortaya çıkmasına da sebep olacağımız kutlamalardan biri şüphesiz! Yılın bu zamanları, kutlama yemekleri, davetler, dostlara, aile fertlerine alınan hediyeler ve yollanan kutlama kartlarıyla uzayıp giden bir tüketim listesi demek aynı zamanda.&nbsp;<a fr-original-style="" href="https://www.gov.uk/government/news/24-ways-to-waste-not-this-christmas" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">İngiltere hükümet web sitesinde</a> de belirtildiği gibi;&nbsp;yılın bu zamanı yüzde 30 daha fazla atık ortaya çıkmakta.&nbsp;Buna çöpe atılan 1 milyar Noel kartı da dahil. Yılda tahmini 50,000 ağaç hediye paketlemede ambalaj kâğıdı olmak üzere kesiliyor. Bunun yanında, bu tüketim yüzünden çevreye 12 milyon ton plastik atık karışıyor. Atık yönetimi sektöründeki başarılı Türk firmalardan <a fr-original-style="" href="https://evreka.co/tr/hakkimizda/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Evreka</a>, Aralık ayında bazı ailelerinin gelirlerinin yüzde 60’ını hediyelere harcadığını belirtirken, her sene çöpe atılan hediye ambalajlarının ortalama 370,000 kilometre yani buradan aya kadar kağıttan bir yol yapmaya yetecek kadar olduğunu ekliyor.&nbsp;Elbette bu anlamlı zamanı kutlamalıyız. Ancak sahip olduğumuz bilgiler ve bilinç düzeyiyle fark yaratabiliriz:&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Hediye paketi olarak geri dönüşebilen ambalajları tercih edebiliriz.&nbsp;</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Aynı ambalaj kağıtlarını tekrar tekrar kullanabilir ya da hediyeleri bezlere sarabiliriz.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Bir kenara atılacak, almış olmak için alınacak hediyelerden daha anlamlı, çevre dostu hediye seçimleri yapabiliriz.&nbsp;</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Önemli olanın hatırlamak, düşünmek olduğunu akıldan çıkarmadan kurabiye, reçel gibi ev/el yapımı hediyeler hazırlayabiliriz.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Konser, tiyatro ya da sinema bileti, seveceğini düşündüğün bir atölye ya da eğitim, kitap ya da saksı çiçeği; cam ya da ahşap gibi doğal malzemelerden yapılmış ürünleri hediye olarak seçebiliriz.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Ayrıca vakıf ve derneklerin yılbaşı hediye seçeneklerini inceleyip eğitime, doğaya, hayvanlara da katkıda bulunabilirsiniz. Yuvam Dünya Kitaplığı'ndan "<a fr-original-style="" href="https://yeniinsanyayinevi.com/kitaplarimiz/muz-ne-kadar-kotudur/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Muz Ne Kadar Kötüdür?</a>" ve "<a fr-original-style="" href="https://yeniinsanyayinevi.com/kitaplarimiz/iklim-krizinin-abcsi/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">İklim Krizinin ABC'si</a>" kitaplarına, Yuvam Dünya ve Porland'in %100 geri dönüştürülmüş porselenlerden üretilmiş "<a fr-original-style="" href="https://www.porland.com/porland-re-gen-one-and-only-3-parca-yemek-takimi-04rga000026" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Re-Gen One and Only</a>" koleksiyonuna, Yuvam Dünya ve PSC işbirliğinde üretilen "<a fr-original-style="" href="https://www.psc-brand.com/products/psc-x-yuvam-dunya-womens-sweatshirt" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Mother Earth</a>" koleksiyonuna göz atabilirsiniz.</li></ul>Ayrıca, evimizde ya da davetlerde kullanacağımız süslemeleri minimumda tutup yine doğal malzemeden yapılmış ürünleri tercih edebilir ve aynı süslemeleri tekrar tekrar kullanabiliriz. Yapacağımız tercihlerle daha nice çevre dostu yeni yıl kutlamaları bizim elimizde. Herkese mutlu yıllar!&nbsp;

Herkese şimdiden mutlu yıllar!

Atıksız Yeni Yıl 🎁

<a fr-original-style="" href="https://www.instagram.com/aysemargossian/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Ayşe Erenel Margossian</a>Hayvanları sevmek doğayı sevmek demek aslında. Yeşili, toprağı, hayvanları sevmekle başlıyor doğa sevgisi. Bu sevgiyi hissetmeyen kişilerin, insanları sevmesi, başka sevgileri taşıması çok daha zor. Oysa günümüzde en çok sevgiye &nbsp;ve başka canlılarla bağ kurmaya ihtiyaç duyuyoruz.İnsan tarafından evcilleştirilmiş olan ilk hayvan köpekler ve bunun M.Ö. 12000-10000 tarihlerinde olduğu düşünülüyor. Köpeklerin evcilleştirilmesinin ortalama olarak 300-500 yıl arasında sürdüğü tahmin ediliyor. Yüzyıllardır insan ve köpekler arasında kurulmuş olan bu bağ ve dostluk kopmadan devam ediyor. İlerleyen yıllarda ise koyun, keçi, at, inek, tavuk ve kedi gibi hayvanlar da evcilleştiriliyor. &nbsp;İnsanların gelişiminde, hayvanların ve doğanın, özellikle de evcil hayvanların sanıldığından fazla olumlu etkileri var. Hayvan sevgisi, çocuklarımızın sosyalleşebilmeleri ve gelecekte iyi bir insan olabilmelerinde önemli rol oynuyor; insandaki yardımlaşma, iyilikseverlik ve sevgi gibi duyguları geliştiriyor. Öte yandan, köpekler, &nbsp;insanlarla çok hızlı bir duygusal bağ kurarak onlara hayatları boyunca her yönden yardımcı olmuşlar. Bilimsel araştırmalar evinde köpek besleyen insanların daha uzun ömürlü ve mutlu olduklarını gösteriyor. Doğadaki <a fr-original-style="" href="https://www.sciencefocus.com/nature/what-animals-kills-the-most-people/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">en ölümcül türlerden biri</a> olduğumuzu düşünürsek, evcil hayvanlardan öğrenecek ne kadar çok şeyin olduğunu anlıyoruz. “Eğer aç ve kimsesiz bir köpeği alıp bakar ve rahata kavuşturursanız sizi ısırmaz. İnsan ve köpek arasındaki temel fark budur.” demiş Mark Twain.&nbsp;Küçük yaşlardan itibaren evimizde hep kedi ve köpeklerimiz oldu. Hayata dair, insan olmaya dair birçok duyguyu da onlar sayesinde öğrenmişimdir. Son yıllarda ise artık bahçeli bir evimiz olduğu için ördeklerimiz, tavuklarımız, arılarımız, kedimiz ve köpeklerimiz var. Hepsi de hem evin içinde hem dışında dengeyi sağlamak adına etkin roller oynamaktalar. Hatta sağlığımız üzerinde de iyi yönde etkilerinin olduğuna inanıyorum. Çocuklarımın az hasta olmalarını ve hastalıkları hafif geçirmelerini, doğduklarından beri bizimle olan köpeğimiz Audrey’nin onların bağışıklık sistemlerini güçlendirmesine bağlıyorum.&nbsp;Maalesef 14 seneden sonra, geçen hafta Audrey’imizi kaybettik. Dean Koontz’ un da dediği gibi&nbsp;“Harika bir köpeğiniz olduğunda, onsuz bir hayat azalmış demektir.” Son yolculuğunda da Audrey, çocuklarımın veda etmeyi öğrenmelerini sağladı. Hayatın kaynağı doğa. Yediklerimizin, bize hayat veren besinlerin kaynağı toprak. Ve bu kaynağa geri dönen köpeğimizi bahçenizdeki fındık ağacının altına defnederken, çocuklarım ölümün de doğum gibi hayatın bir parçası olduğunu deneyimlediler.Her canlının, doğadaki dengenin korunmasında bir rolü var. Bugün yaşamın temelini oluşturan biyoçeşitlilik hızla azalıyor, iklim krizi de aynı oranda derinleşiyor ve bu tüm canlıları etkiliyor. Bu yüzden bizden ayrı olmayan, bulunduğumuz sistemin parçası, dengesi olan hayvanlarımızı korumak görevimiz. &nbsp;Yapabileceğimiz o kadar çok ve zahmetsiz yardım ve koruma var ki. Örneğin parklarda, sokaklarda &nbsp;kuşların arkasından koşup, onları kaçıran, karınca yuvalarını bozan çocuklarımıza öğretelim; oyun da olsa hayvanları korkutmasınlar, ürkütmesinler. Bakıma muhtaç hayvanlara imkânımız var ise, bakalım. Yok ise, bakabilecek kurumlardan ya da kimselerden destek isteyelim. Eğer bakabileceğimize emin değilsek hiçbir hayvanı sahiplenmeyelim. Kompost yapamayacağımız besin artıklarını çöpe atmadan önce yakınımızdaki bu canlara verebilir miyiz diye düşünelim. Ama en önemlisi, onları sevelim. İnsanı sevmek doğayı, hayvanları sevmekle başlar. &nbsp;

“Harika bir köpeğiniz olduğunda, onsuz bir hayat azalmış demektir.”

Sevmeyi Bilmek…

<a fr-original-style="" href="https://www.instagram.com/aysemargossian/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Ayşe Erenel Margossian</a>Ekim ayında Portekiz’de katıldığım <a fr-original-style="" href="https://paulgrilley.com/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Paul Grilley</a> ile yoga kampı esnasında, <a fr-original-style="" href="https://www.dalijoyogaretreats.com/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">D’Alijio</a> isimli yoga merkezinde konakladım. Meşhur Porto şarap bağlarıyla çevrelenen bir vadide kurulan bu merkezin sahipleri 2 Hollandalı arkadaştı. Konaklama yerine vardığımda beni bahçe manzaralı bir odaya yerleştirdiler. Odamın terası küçük bir meyve-sebze bahçesine ve cam bir seraya bakıyordu. Kampın içeriği başka bir yazı konusu ama ilk gün pratikten arta kalan zamanda bu bahçeyi ve serayı incelemeye gittim. Bahçede boy boy, çeşit çeşit sebzeler, çiçekler; serada da renk renk domatesler, patlıcanlar, biberler vardı. Ama benim dikkatimi çeken, yerde toprağın ve kompostun altına serildiğini gördüğüm karton koli kutuları oldu.Ertesi gün sabah meditasyonu sırasında yanımda oturan merkezin ortaklarından biri ve aynı zamanda yoga eğitmeni ve vegan şef olan Mikel’e meditasyon sonrası dışarıda rastladım. Aramızda şöyle bir konuşma geçti;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Selam Mikel, sanırım konakladığım bungalovun karşısındaki bahçe sana ait. No dig bahçecilik (kazısız bahçecilik) yöntemi mi uyguluyorsun?</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Evet! Charles isimli bir bahçıvanın bu yöntemle ilgili <a fr-original-style="" href="https://www.youtube.com/c/CharlesDowding1nodig" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">YouTube videolarını</a> izliyorum.&nbsp;</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Tanıyorum <a fr-original-style="" href="https://charlesdowding.co.uk/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Charles Dowding</a> ’i ve hatta bu haftasonu eğitimine gidiyorum. Bana çok yakın oturuyor. Onun bahçesini örnek almak çok faydalı oluyor. Tekniğinin dünyada her yerde işe yaradığını görmek ne kadar güzel!</li></ul>Konuşmamız Mikel’in bu tekniği 2 senedir hem youtube videoları hem de Charles’in &nbsp;internetten şipariş ettiği <a fr-original-style="" href="https://charlesdowding.co.uk/product/charles-dowdings-skills-for-growing/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">kitabıyla</a> kolayca uyguladığını söylemesiyle devam etti. Ben de aynı kitap ile başlamıştım. Konuşmamızda en çarpıcı olan ise, Mikel’in bu teknik sayesinde bitkilerindeki hastalıkların azaldığını ve hatta yok olduğunu söylemesiydi. &nbsp;Mikel’in bahçesinden gelen taze meyve-sebzelerle yapılan, D’Alijo’nun mutfağından çıkan vejeteryan ağırlıklı ayurvedik yemekler oldukça lezzetliydi.&nbsp;Charles’ı ziyaretim sırasında ona Porto’daki bu güzel bahçeden bahsettiğimde; Yunanistan’dan Fransa’ya çeşitli ülkelerden, hatta kıtalardan insanların bu kadim teknikleri uyguladıklarını sevinçle izlediğini söyledi. Hastalıkların azaldığı yönündeki geri bildirimleri diğer meyve-sebze yetiştiricilerinden de aldığını ekledi.&nbsp;<img src="https://images.aposto.com/2022/9/4/1665693537074.png" style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="2.12" width="550" fr-original-style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Bitki yetiştiriciliğinde kazısız bahçeciliğin bu kadar çekici olmasının nedeni; bitkileri yetiştirmek için zengin bir toprak sağlıyor olması ve yabanı otlarla kuşatılmış olan alanların zahmetsizce temizleniyor olması. Ana prensip, toprağı kazmaktan kaçınmak ve böylece toprağın ömrüne zarar vermemek.&nbsp;Yani bitkinin kökünü besleyen mikroorganizmalara, mantar çeşitliliğine ve solucanlara zarar vermemek.&nbsp;Topraktan eskisi gibi ürün alamıyorum diyorsanız, “kazdığınız” için olabilir.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Hazırlayacağınız sebze yatağının üzerinde yabani ot var ise, onları temizlemeden üzerine karton kutuları koyun.&nbsp;</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Üzerine aşağı yukarı 15 cm yüksekliğinde, mümkünse kendi hazırladığınız kompostu ekleyin.&nbsp;</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Komposta organik ev atıkları, dökülen yapraklar, saman, talaş, inek ya da at gübresi ekleyebilirsiniz. Ben kendi kompotuma dörtte bir oranında &nbsp;kahverengi, dörtte üç oranında yeşil atık ekliyorum ve komşumdan aldığım at gübresini kullanıyorum. Ama inek gübresinin daha iyi sonuç verdiğini duyuyorum. Eğer evde kompost yapacak alanınız yok ise, çuvalla satılan içinde turba bulunmayan organik kompost da kullanabilirsiniz. Ben de kendi yaptığım komposta ek, özellikle de tohumları filizlendirirken bu çuval turbasız kompostlardan kullanıyorum.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Sonrasında ister bitkinizin tohumunu, isterseniz de tohumdan filizlendirdiğiniz bitkinizi bu yatağa ekin.&nbsp;</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Toprağın verimliliği konusunda da endişe etmenize, toprak örneğini teste göndermekle de uğraşmanıza gerek yok. Toprağınızda ot bitiyorsa, yapacağınız iyi bir kompostla ya da alacağınız iyi bir marka kompostla bitki &nbsp;yetişecektir. Dilerseniz bu <a fr-original-style="" href="https://www.youtube.com/watch?v=0LH6-w57Slw&t=1s" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">bağlantıdan</a> da takip edebilirsiniz</li></ul>Aslında tekniklerin hiçbiri yeni ya da zor değil. Charles sadece bu tekniğe yeni bir isim vermiş. Kazısız bahçeciliğin dünya çapında popüler hale gelmesiyle, Charles ve ekibi her sene kutlanılan “No Dig Günü” yaratmak istediklerini söylediler. Benden de, bu sene 3 Kasım’da ilk kutlanacak olan “No Dig Günü”nü konuya ilgisi olan tanıdıklarımla paylaşmamı istediler.&nbsp;Yabanı otları temizlemeye, toprağı kazıp ekmeye harcanan zaman ve emeğe kazısız bahçecilik sayesinde gerek kalmıyor. Artık bahçecilik daha kolay ve anlaşılır!

Bu sene 3 Kasım’da ilk kez kutlanıyor!

No Dig Günü

<a fr-original-style="" href="https://www.instagram.com/aysemargossian/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Ayşe Erenel Margossian</a>8 Eylül sabahı Kraliçe II. Elizabeth’in sağlık durumunun iyi olmadığı haberiyle nefeslerini tutan Birleşik Krallık sakinleri, aynı gün akşam üzeri saraydan bildirilen vefat haberiyle yasa boğuldu. Dünyanın farklı noktalarından kraliyet ailesinin acısını paylaşan mesajlar geldi.&nbsp;Tahtta en uzun süre kalan Kraliçe II. Elizabeth’in 70 senelik hizmeti süresince, plastikten taşımaya, teknolojiden politikaya birçok alanda oldukça hızlı değişimler yaşandı. 1950’lerde yaşayan birçok insan için iklim değişikliği çok da önemli bir kavram değilken, bugün bizler için ‘iklim krizi’ en acil konu başlığı. Kraliçe, Aralık 1952’de tahta geçtiğinde İngiltere de iklim krizinin sinyallerini vermeye başlamıştı. &nbsp;Peki hükümdarlığı süresince Kraliçe ne kadar çevre dostuydu?Kraliyet ailesinde, en az hava taşımacılığı kullanımıyla, karbon ayak izi en düşük olan, Kraliçeydi. İlk plastiğin icadı Kraliçe’nin doğumundan yaklaşık 20 yıl kadar önce olsa da plastiğin yoğun olarak kullanımı, II. Elizabeth’in tahta geçmesinde sonra başlamıştı. &nbsp;Büyük bir “David Attenborough” hayranı olan Kraliçe, ‘Blue Planet II’ belgeselinden sonra tüm konutlarında plastik pipet ve şişe kullanımını yasaklamıştı.&nbsp;<a fr-original-style="" href="https://www.rct.uk/queen-elizabeth-II" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Royal Collection</a> ‘ın kafeteryasında ise, yiyecek ve içecekler biyobozunur ya da kompost yapılabilir paketlerde servis ediliyor.Kraliçe en etkili eylemlerini hükümdarlığının son yıllarında yaptı. COP26 öncesinde, Ekim 2021 Welsh Parlamentosu açılışı esnasında şu sözlere yer verdi; ‘Bu aralar hep COP hakkında konuşuluyor, hala kimler katılıyor hiçbir fikrim yok. Ancak sadece konuşuyor ve hiçbir şey yapmıyor olmaları çok rahatsız edici.’ COP26 sırasında da rahmetli eşi Prens Philip’in, büyük oğlu Prens Charles’ın ve torunu Prens William’ın gezegenimiz için yaptıklarıyla ne kadar gurur duyduğunu vurguladı. Şimdi ise, Kraliçe II.Elizabeth yokluğunda yerini dolduracakların daha da çevre dostu &nbsp;hareket etmesinin zamanı.Kral III. Charles’ın yönetiminin daha ancak ilk günleri olsa da iklim ve çevre dostu bakış açısı net ve bilindik. Oldukça tutkulu bir bahçıvan olan yeni kral, 2015 COP21 sırasında ormanlarımızı korumamız gerektiğinin ve bir Plan B’nin olmadığının altını çizmişti. 2020’de Davos’da Dünya Ekonomik Forumu’nda, “Greta Thunberg’le” tanışmış ve konuşmasına çevre konulara daha duyarlı olmaya davet eden cümlelerle başlamıştı. Kral III. Charles’ın konu ile ilgili konuşmalarına örnek olarak;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">2004’ de katıldığı Terra Madre’de yaptığı ‘Tarım İnsanlığın Üretici Faaliyetlerinin En Önemlisi’ başlıklı konuşmasını, <a fr-original-style="" href="https://www.sineksekiz.com/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Sinek Sekiz</a> yayınevinden çıkan ‘Tohum ve Gıdanın Geleceği için Manifestolar’ isimli kitaptan okuyabilirsiniz.</li></ul>Yeni kralın yoğun karbon salım potansiyeli ile &nbsp;gezegene olan duyarlılığını nasıl dengeleyeceğini söylemek için henüz çok erken. Ancak Kral III. Charles’ın yönetiminde iklim krizi ve çevre konularıyla ilgili kraliyetin daha çok sesi duyulacak gibi gözüküyor.&nbsp;

Kraliçe ne kadar çevre dostuydu?

Kraliçe II.Elizabeth’in 70 Yıllık Tahtında Değişen Dünya

<a fr-original-style="" href="https://www.instagram.com/aysemargossian/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Ayşe Erenel Margossian</a>“Elinizi bir dakikalığına sıcak bir fırının içine sokun, sanki bir saatmiş gibi gelir. Ama sevdiğiniz biriyle, bir saat kadar zaman geçirin, size bir dakikaymış gibi gelir. İzafiyet budur."&nbsp;demiş Albert Einstein.Bugün artık yaz tatilimiz bitiyor ve eve dönüyoruz. Einstein’ın da dediği gibi ailemle, sevdiklerimle geçirdiğim haftalar o kadar hızlı geçti ki ne zaman dönüş tarihi geldi anlamadım bile. Peki yaz boyunca yapmayı planladıklarıma ne oldu? Ne kadarını yapabildim? Şimdi de evimize dönünce yapmayı planladıklarım listesini hemen hayata geçirebilecek miyim?&nbsp;Hayatta hep bir yapılacaklar, alınacak kararlar listesi var. Yeni yıla girer girmez yapılacaklar, Pazartesi başlanacak diyetler... Peki neden adım atamıyoruz? Sadece alınan kararları değil aynı zamanda mutluluğu da şartlandırıyoruz, erteliyoruz. Terfi edince, o evi alınca, şu ayı atlatınca şunu yapacağım ya da mutlu olacağım gibi kaç cümle geçiyor kafamızdan?Gerçekten de yeterince vaktimiz olmadığı, çok yoğun olduğumuz için mi erteliyoruz hayatı. Emin misin? Oysa o an şimdi! O zaman bir kağıt kalem al eline şimdi ve bir gün yapmayı planladığın ve almayı beklediğin kararların listesini yap.&nbsp;BİR GÜN<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Dolaplarımı düzenleyeceğim, artık ihtiyacım olmayan eşyalarım için planlama yapacağım. &nbsp;</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;"><a href="https://yuvamdunya.org/pages/i%CC%87letisim-gonullusu-ol" target="_blank" fr-original-style="" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;"></a>Yuvam Dünya’da iletişim gönüllüsü olacağım.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Atıklarımı geri dönüşüm kutularına ayıracağım.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Her sabah düzenli <a fr-original-style="" href="https://insighttimer.com/meditation-app" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">meditasyon</a> yapacağım.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Sürdürülebilir bir dünya yaratmak için daha fazla okuyacağım ve uygulamaya geçireceğim.&nbsp;</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Her zaman hayalini kurduğum işimi kuracağım.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Spora başlayacağım.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Bir müzik aleti çalmayı öğreneceğim</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Sevdiklerime ve doğaya daha çok zaman ayıracağım</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Aşık olacağım…. ya da senin için anlamlı olan ne ise onları ekle listene.</li></ul>Şimdi sayfanın ortasından bir çizgi çek ya da listen çok uzunsa kağıdın arkasını çevir ve bugün yani son 24 saat içinde yaptıklarının listesini yap.BUGÜN<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">İş toplantısına katılmak</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">E-postaları okumak</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Geç saatlere kadar çalışmak</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Yoğun trafikte beklemek</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Sosyal medyaya vakit ayırmak</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Market alışverişi yapmak</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Televizyon izlemek</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Çalar saatin alarmını kapatmak</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Sayısız telefon uygulaması arasında gezinmek…</li></ul>Elbette ki bu listede bulunanların birçoğu elzem ve gerekli. Ama önemli olmaları manalı oldukları anlamına gelmiyor. Hatta şimdi, şu an yapılması gerektiğini düşündüklerimiz önümüzde engel. Bizi ana odaklanmaktansa hayaller alemine sürükleyen, o günün bugün olmasının önüne geçen kelime “bir gün”. Oysaki bir gün yapılacaklar listesinin başlığının bugün olarak değiştirdiğinde hayatının ne kadar değişeceğini, anlam kazanacağını düşünsene. Ama en kötüsü ya beklemeye, ertelemeye devam edersen? Bundan yıllar sonra hala yerinde oturup o “bir günün” bir gün geleceğini beklemeye devam edersen?Artık hayatı erteleme! Bir gün, artık bugün olsun.&nbsp;

Ayşe Erenel ile ilgili hikayeler